Buku ra 8: Vitendo vya Roho Takatifu na vya jamati
طرح کلی: The Young Church and Paul. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording.
شماره کتاب: 425
زبان: Kimwani: Ibo
موضوع: Sin and Satan (Spiritual Warfare, Deliverance); Christ (Ascension); Eternal life (Salvation); Character of God (Holy Spirit, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Worship, Church, Christianity, No other gods, idols, Repentance, Faith, trust, believe in Jesus, Children of God, Spiritual Life, Christian values); Bible timeline (Gospel, Good News); Problems (Problems, troubles, worries)
مخاطبان: General
سبک و سیاق: Monolog
نوع: Bible Stories & Teac
هدف: Teaching
وضعیت: Publishable
متن کتاب
Mwanzo
Uwe ukijiwa kuwa Mwenyezimungu wa ukweli akwikala na umati wake wa Roho Takatifu? Nipe nafasi nukwereze namunani na rini pachikuna kinu kamba echi. Wakati wa usikiriza kaseti, nang'aniza marembo a mubuku, funula kuracha rengine paukisikiriza ei shauti-i.
Nfano wa 1: Kwiruka ka Insa
Vitendo 1:1-11
Ofwe tisikira mu hadisi zipitire kuusu mainsha a Insa Kiristu na kufunda kwake. Kwa maajuza mengi awenye atendire, kolota kuwa Iye akiwa bora pakulu koliko mwananlume asaka kuwa onse. Iye akiwa mwana wa Mwenyezimungu, na ndi mmojiwapo katika wenye kumba vyatiri kuwona julu piya. Kwa piya-vyo, Iye akifulata mpango wamuriwe na Mwenyezimungu mwanyewe Baba wetu, kwa kuwavusha piya wenye kunkubali. Insa kafwa pansalaba kwa sababu ya dambi zetu, fala kaludira uhai suku ya tatu. Iye kalawirira ka wanu wengi wawenye kwa muda wa suku arubaini. Suku zake za mwinsho kasimanana na wanafunzi, Iye akiwambira: "Baba kanipa uwezo piya binguni mpaka ardhi-i. Omi nisaka kuwa umwepo muke mataifa piya mwereze habari ngema duniya piya. Basi nikuwa pamoja namwe mpaka suku ya kiyama."
Basi Insa akiwatwala wanafunzi mpaka mwango mmoja wa kwitiwa Oliveira, na akiwambira tena upya! "Musilawe Yeruzalemu mpaka mupokereri vyanukulaizireni! Roho Takatifu ikuwa namwe na ikupani uwezo, muwe na ushaidi julu yangu omi, kwanza ka epa Yerusalemu, Yudeya, Samariya, na mataifa piya."
Paakisowera nopare-pare, Insa akanza kwiruka akuka julu, akifinikiwa na wingu na wanafunzi ware awammonire tena. Kwa mpunde noure, malaika wawiri wakiwesukira wanafunzi ware na wakiwambira kuwa: "Kwa namuna mmoja noyo vyamummonire Insa akuka binguni, ndi namuna vyaaja kuludi tena upya mulumwengu.
Nfano wa 2: Kuja ka Roho Takatifu
Vitendo 1:1-12
Bandi ya kwiruka Insa kuka binguni, wanafunzi wake wakiludira Yerusalemu, kamba Insa vyawalebele. Pavikunire vire, bandi ya suku kumi, wanafunzi piya wa Insa wajumana nyumba mmoja. "Basi noparepare ikivuma mepo nyingi kwa noire nyumba ire. Mepo ire ikivuma kakofya, na wanu wengi wakituwirira nopare maala-pare. Mashaidi wasema kuwa akigwa malulimi a moto, kwa kila mwanafunzi wa Insa akingwirira pakiswa, na wakingira kusowera luga sazijiwanikana."
Wanafunzi wa Insa watikinisiwa pakulu sana, konta chire kinu chire chikiwa sachinamba kuwa kuna tangu, fala wakiwa radi pakulu sana, fala wejiwa kuwa nochire-chire ndi kamba vyambire Insa : kuja ka roho takatifu. Sambi wakijiwa kuwa Roho Takatifu ikuwa pamoja newo pawasaka kuka ponse na mainsha ao piya. Na noire suku ire achilawirire kinu chengine tena, newo ukiwesa wofi wawakiwa nawo ure, na maduwi wao mafalume wa mayaudi, noware wamulaye Insa ware.
Tamaa ya Roho Takatifu ya wanu piya wenye kukubali kwa kila taree-zi. Iye katifunda kwa Insa, na atijiwisa usowezi wa Mwenyezimungu, atavya kwijiwa vya kweli na saviri vya kweli.
Nfano wa 3: Peduru na habari yake
Vitendo 2:14-41
Kwa noure wakati ure, Yerusalemu wakiwepo wanu wa piya mataifai-ya, kwa sababu ya kuhimu dini. Wakati Roho Takatifu paiwesukire na ikiwasiyanisa, wanafunzi ware wingira kusowera luga sazijiwanikana. Wanu wawekare nao karibu ware, wakiwasikira kusowera kwa luga za inti zao zawapongoriwe. Ei ikiwa alama ya kwisusiriwa, ipate wasikire habari za wanafunzi wa Insa, fala wanu wengine wakiwaseka, wakamba ware warewa.
Peduru, kwa kuwa kilongozi wa wanafunzi ware akilamuka akamba: "Marafiki zangu, ewa wanu-wa awarewire, fala echi, wankutimiza kubushuru ka mida ka nabii Yoweli. Iye Mwenyezimungu kamba kuwa suku za mwinsho, niwamiminira roho yangu wa binadamu piya julu ya wanu wake, na awaperekera alama nyingi zawenye za maajuza."
Peduru kamba kuwa chawasowere minabii piya chitimiziwa kuja ka Insa, kwa kwisuka ka roho takatifu ya Mwenyezimungu ndi tamaa zawenye. Mwenyezimungu mmakono mwa Insa Kiristu aswamii makosa etu kwa sababu ya tabu za pansalaba, mwenye ukweli julu ya manafiki. Na munu akinkubali Kiristu apokerera nswama na kusikizaniwa, kwa kuinshi kwa bahati za mwana wa Mwenyezimungu. Roho Takatifu ikwikala mmyoyo piya ya ware wenye kunkubali Kiristu. Peduru akamba kuwa ire wawangomezere pansalaba ire akiwa nvushi wa duniya-i. Na pesire kusowera javire, wanu ware wakafilika sana wakamba : "Jameni, epa titendaja?"
Peduru akijibu : "Umwe kwa kila munu ajuzi atubiye dambi zake na abatizariwe kwa zina ra Insa, epo sambi ndi pamusaka kwisusiriwa amuri ya Roho Takatifu." Basi wasikire ware piya, wengi wawenye wakubali usowezi wa Peduru, na noire suku ire wakibatizariwa wanu elufu sita.
Nfano wa 4: Jumati ya kwanza
Vitendo 2:42-47
Yerusalemu kure walawirira wanu wengi wawenye wa kumwamini Insa, mpaka rikilawirira bunge ra dini, ra kwitiwa "Njira", noparepare, airini ndi pawanzire kwitiwa "Makirishitau". Wankubalire Insa ware, kwa sababu ya kuwa mawalii, wakiinshi kamba rikolo rimoja rikulu, wakipika wakirya pamoja wakiperekerana, na kutenderana uruma munu na mwenziwe, na ikisa wakijumulana wakuka kutenda ibada jamati ulu ya Yerusalemu.
Evi pavikikuna, wanu ndi pawakizidi kuja wakingira mpaka wakongezeka, norire kundi ra kwitiwa "jumati rire", konta namuna ya wakiinshi. Na kwetu ofwe novyo eu nfano nkulu. Sambi sawanamba kunkubali Insa ware, watinang'aniza ofwe watiwone kamba tikumbukira kutenda vinu vyakitendanga Insa.
Insa akamba: "Nuru yenu ilangaze novyo mbere ya wanu wengine, ipate waone vitendo vyenu vyema-vyema na muntukuze Mwenyezimungu."
"Na javi ndi pawasaka kwijiwa kuwa muwa wanafunzi wangu, mukipendana munu na mwenziwe."
Nfano wa 5: Kupona ka munu wa kuremala
Vitendo 3:1-16
Suku moja Peduru na Yahaya wakuka ku Nyumba ulu ya duwa. Ewo woka kulebela duwa ya jironi, ukiwa wakati wa alhanswiri. Panriyango wa noire nyumba ire, akiwepo mwananlume mmoja wa kuremala akilebelanga zimola. Mwananlume ire nakummona Peduru na Yahaya akiwalebela zimola. Fala Peduru na Yahaya wakijiwa kwa kuwa noire mwananlume ire karemala, tangu kupongoriwe kwake. Wakinang'aniza, ikisa Peduru akimwambira: "Ofwe atina nzuruku wa kukupa, fala chatiri nao nochi tukupa : Kwa zina ra Insa Kiristu, lamuka wenende!"
Peduru akinkola nkono akinlamusa. Kwa mpunde noure maulu ake akoloka nfululu na akanza kwenenda, wakingira naye nnyumba mure akitupa-tupa na akanza kuntukuza Mwenyezimungu.
Wanu piya wakimona akenenda na akintukuza Mwenyezimungu, wakamini kuwa ndi noire-noireni akilebalanga zimola panryango wa nyumba ire, basi vikiwashangisha, kwa novire vikunire-vire. Mpunde noure wakijala wanu wengi wa wenye panryango wa nyumba ire, kwa kusakula kwijiwa namunani vyavikunire. Peduru akiwokira wanu ware akiwambira: "Kwa sabubuni kukushangisani kwa kukuna vinu kamba evi? Ofwe musitinang'anize javyo, kamba tukire tikitumira uwezo wetu ofwe wanyewe, mpaka tikimwenendesa eyu mwananlume-yu. Kwa kukubali zina ra Insa, eyu mwananlume wamumona-yu na ka kwamini zina rake ndi rinkomarise mpaka akipona.
Eyu mwananlume-yu kakubali uwezo wa Insa ipate apone, sambi kanao nafasi ya kwenenda. Aye, ndi noire Insa wamumulaye ire, fala Mwenyezimungu kanfufula ka wafwi, Omi na Yahaya tiwa mashaidi wa eya mamboya piya! Umwe mumulaya, konta amwijiwe kuwa Mwenyezimungu kampereka Iye ipate awe nvushi wa Izraeli, fala kwa piya-vi vikiwa mumpango wa Mwenyezimungu. Basi Sambi tubiyani dambi zenu na munkubali Insa. Iye akuswamiini na akupani roho takatifu."
Makava ware pawajire, kuno Peduru akisowera narero, na wanfunga kwa amuri ya mafalume wa mayaudi, konta wakimiwa pakulu futi, kwa sababu ya kuwafunda wanu kuwa Insa kafufuka ka wafwi.
Basi, noparepare, wasikire usowezi ure wakubali kadiri ya wanu elufu ntano. Uwezo mmoja nowo wawakiwa nao Peduru na Yahaya, piya wenye kunkubali Insa wapata. Tijuzi tiinshi kwa kupatana na Mwenyezimungu, ipate tijiwe namunani vyatisaka kuntukuza kwa vitendo vyetu.
Nfano wa 6: Ukumu za kulongopa
Vitendo 5:1-11
Akiwepo mwananlume mmoja na nkawake wakwitiwa Ananiya pamoja na Safira, na nowa wozanya uweru wao wakisikizana kuwa nzuruku piya wapereke ukatenderiwe kafara za kujamati. Falakini kwa ankili za nkawake, Ananiya nzuruku akawanya mwengine akisala nao, nusu ure akuka nao ka mawali. Pafikire akipereka kalapira kuwa ndi vyaukiwa novyo kamili. Basi Peduru akimwambira javi: "Ananiya, sababuni kumwasa shetwani akijala mmoyo mwako ipate ulongope? Epo unariturira nzuruku-wo piya, aungari kuwa wako? Uwe aulongope ka wanu, fala kulongopa ka Mwenyezimungu!"
Bandi ya eu usowezi-u, Ananiya akipinduka nopare-pare wakufwa wawenye, wakati wazisikirikane habari zake, vyopesa pakulu futi ka wanu ware. Mpunde sinkulu na Safira neye akifika, na Peduru akimukira akimwambira: "Umwe muzanya ure uweru-ure jisikada?" "Aye, jisikada!"
Peduru akimwambira tena upya usowezi noure : Sabubuni kusikizana kwa kusakula kuyerera Roho Takatifu ya Mwenyezimungu? Na Safira pasikire akipinduka akifwa, ikisa akuka akizikiwa pamoja na nlumake."
Novire vikunire vire, wasikire wonse, wengi wakingira kopa, na wakiwonera dambi zatiri kukola. Mwenyezimungu vinkima pakulu futi. Tintukuze Mwenyezimungu kwa vinu vyatitenda na vyatisowera.
Nfano wa 7: Shitevãu, shaidi kamili
Vitendo 6:1 - 8:3
Makirishitau wa Yeruzalemu wakavyananga munu na mwenziwe, fala pakulu-pakulu wakiwavya wamasikini na walwere. Kuwaudumu wa masikini ndi ikiwa kazi yao ulu. Basi mawalii ware wakiwatondola wana walume saba, ipate waudumu noi kazi-i. Na Shitevau ndi munu mmojiwapo atondoriwe. Kwa piya vyakitenda na vyakisema vikiwa vyema pakulu. Kuwavya wamasikini, na akisoweranga novyo kuusu Insa, kwa noure wakati ure wakubalire ndi pawawere wengi. Kwa sababu ya Iye akisowera hadwara ya wanu kuusu Insa, mayaudi viwakima pakulu futi, mpaka wakifika kunfunga wakimpereka Tiribunali. Na ikisa tena, wakinlongopera vinu vingi vyawenye, kwa kolota ushaidi sauri wa ukweli julu yake. Falakini Shitevau opire chisaka kuwa chonse; fala maajuza mengi akimpa ushaidi wa Insa Kiristo, kwa sababu akijiwa kuwa Mwenyezimungu kawa pamoja naye.
Mayaudi wakukimiwa wawenye wakinkola wakinvutira panja ya sidadi ire wakinpanja na mawe mpaka kufwa. Noparepare Shitevau akinang'aniza julu akamba : "Mwenye Insa, usiwalaumu konta ya ei dambi-i."
Alongoze nochire kipinga chakumpanja Peduru chire, akiwa nnemba mmoja wakwitiwa Sauli, na piya vire akiwona. Wanadamu wabaya wankuzidi kubishana na umati wa Mwenyezimungu mpaka rero, falakini Mwenyezimungu katipa tamaa ya kuwa Iye aatasa tena, na mpaka mbere ya sakarati limauti atopa kinu konta Iye kawa pamoja na ofwe.
Nfano wa 8: Habari ngema zenera
Vitendo 8:4-8; 26-40
Noyu Sauli-yo, kwa kuwa akiwa wa sidadi ya Taarusu, na ndi awere munu mmoja wawakintumira walongozi wa dini ya mayaudi ipate awalumbate makirishitau. Ingawa javire, ewo watira Yerusalemu kure, falakini kawakuka konse wakitangaza kauli ya Insa, bila kopa kinu chisaka kuwa chonse, na wengi wakisikira ushaidi wake wakiwa makirishitau. Nlongozi mmojiwao wa makirishitau wátirire Yerusalemu ware akiwa mwananlume mmoja wa kwitiwa Filipi.
Filipi akuka akikala sidadi mmoja ya kwitiwa Samariya, akisowera daima kukubali kwake piya wakati Mwenyezimungu wakimpa nafasi onse, na Roho Takatifu akikola kazi pakulu na uwezo julu ya ushaidi wa Filipi. Na uwezo wákipewa na Insa, akikunisha maajuza mengi awenye kwa kutibu malwere mengi awenye. Anta na wanu wakupatiwa na mashetwani, wengi wanpokerera Insa mmyoyo yao na akiwapa sherehe nyingi zawenye noire sidadi ire.
Suku moja laika wa Mwenyezimungu akimwisukira Filipi, kumpa habari za kumwambira kuwa oke mbarabara ya langa ra Gaza. Filipi wakati wafikire kure kawona ringisho rikija na njira ire. Pafikire karibu naye kansikira nsafari mmoja akifyoma usemi wa Nlungu. Noyu nsafari-yu akiwa mukazi nkulu wa ufalume wa Etiopiya, na Filipi akifika karibu yake akindairi kamba akeririwa na kinu cha kufyoma chire. Mukazi nkulu akamba kuwa ansakula munu anfafanurire habari yandikiwe nkitabu cha maajuza kamba rire. Pakwerire muringisho mure kejiwa kuwa akifyoma nkitabu cha nabii Aliyasi, rikereza kuusu tabu za binadamu wa binguni, ntumishi wa Mwenyezimungu nsitari mmojiwapo ukisema javi:
"Kamba kondoo ntoto, Iye kokisiwa ku matadoru; na kamba kondoo bubu mbere ya maaduwi wake, na iye afungure kanywa yake."
Filipi kanfunda kuwa mandiko are akisema kuusu Insa na kanfunda novyo vinu vingi vyawenye nkati ya mandiko are. Nsafari ire kakubali ushaidi wa Filipi na akuka akibatizariwa pa nrimbu karibu wa barabara, na ikisa akilokota njira yake na sherehe. Filipi ndi nfano mwema tayari na kutenda piya kamba Mwenyezimungu vyatintuma kutenda.
Nfano wa 9: Maoni a Peduru
Vitendo 10:9-18
Mpunde mmoja habari ngema za Insa piya zenera, ila ka mayaudi basi. Mwenyezimungu akisakula mataifa mengine wanu wankubali novyo Insa, ndi ntamana akipereka habari mmoja ka wali Peduru. Javyo ndi vyavikunire : Suku moja Peduru akikwera julu ya nyumba ipate akaswali. Ari kati-kati ya duwa yake, Mwenyezimungu akimwisusira ruiya.
Basi, akiona bingu iri wanzu chikisuka kinu kamba nguo nyelupa-vu, nocho kinu-cho chikisukira mulumwengu-mu chikiwa na malunsa mane. Nkati mwake chikiwa na kila aina ya manyama, kwa tabiya ya mayaudi, nozo zikijiwikana kuwa aramu. Na akisikira shauti mmoja inkisowerera iye : "Lamuka Peduru usinje uriye." Kwa mara ya piri shauti imwambira : "Kinu chaturire Mwenyezimungu kuwa chiriwe chisukunyatire kurya." Ikisa nguo ire ikitwariwa ikuka binguni.
Nfano wa 10: Peduru na maromanu
Vitendo 10:1-48
Kawasi-wasi kwa kinu chawonire chire, wakija wayeni watatu wafikira nyumba yafikire Peduru noire, wakinsakula munu wakwitiwa Peduru. Roho ya Mwenyezimungu ikimwambira Peduru kuwa asope, konta wanu ware waperekiwa na Mwenyezimungu. Ware wanu ware waja kulawa sidadi nyengine, waperekiwa na mwananlume mmoja wakwitiwa Koroneliyu, akiwa nfalume wa makava wa maromanu na akimwishimu Mwenyezimungu. Koroneliyu kesukiriwa na laika wa Mwenyezimungu akambiriwa kuwa ansakure Peduru. Mayaudi wakiwatula maromanu wanu sawari halali, fala Nlungu kamolotera Peduru kwa noire ruiya ire, kuwa aipo anta kabila mmoja haramu.
Peduru akilawa na wanu ware mpaka nyumba ya romanu mmoja, pafikire nyumba ya Koroneliyu, kwa kuwa akinrindira pamoja na jamaa zake piya na marafiki zake wa pamoyo, na kummona Koroneliyu akisujudi mbere ya Peduru, fala eyu kamwambira javi : "Lamuka konta tiwa wanadamu watupu, ntukuze Mwenyezimungu."
Akingira kundairi chatumize kumwita, basi nfalume wa makava ire akingira kumwam-bira kuusu laika ire, nopare-pare Peduru akitangaza habari ngema za Insa noware wanu ware.
Akereza paiwesukire Roho Takatifu ndi namuna mmoja noyo iwalawirire mayaudi. Na wanu piya pakaya pa Koroneliyu wakubalire wabatizariwa, ikitendiwa sherehe pakulu sana.
Nfano wa 11: Peduru nkalabosho
Vitendo 12:1-11
Ndi pailawirire sababu, nfalume Herodi akanza kuwalumbata jamati ya Yerusalemu, mpaka akimulaya mwanafunzi mmoja wa Insa wakwitiwa Tiyagu. Paonire kuwa mayaudi viwajibu, akifunga novyo Peduru, akinlangela antende novire. Suku moja usiku, Peduru akilala iri kafungiwa sana-sana na mingu na makava wamwikarira. Mpunde noure, laika wa Mwenyezimungu akimwisukira, na nuru yake ikimwarika maala pare vú, fala mashikalakanzi awawene kinu. Laika ire akinlamusa Peduru ire; mpunde noure mingu zire mmakono mure zikigwa wanyewe, na palamuke akivala nguo zake akinfulata laika ire wakipita panryango nopare, na ware bila kummona. Wakati waurifungure nryango ure wanyewe, iye aripanja kifungo chimwisire!
Basi noparepare laika wa Mwenyezimungu ire akilainika. Na ofwe novyo mara nyengine tikiwa na tafauti na tabu, tijuzi tintumaini Mwenyezimungu kuwa atisunga daima-zi patiwa ponse.
Nfano wa 12: Kufunguriwa ka duwa
Peduru afungiwe nkalaboshu, makrishitau wengi wawenye wakijumulana wakingira kunlebelela duwa, ipate mwenye Insa ankengere, konta wakijiwa kuwa uwezo wa Mwenyezimungu ndi nkulu koliko uwezo wa wanadamu. Peduru nakufunguriwa kawenye akilongoza nnyumba mwa Mariyamu, mamaye Yahaya Maruku, wanafunzi wa Insa. Noire nyumba ire chikiwepo kipinga kikulu cha makirishitau wajumana ipate walebele duwa kwa sababu tafauti zawa kiwanao kujumati za kulumbatiwa. Peduru na kwibiya nryango, mwari mmoja wa kwitiwa Roda aafahamire kuwa shauti ire kuwa ya Peduru neye akiritaja, akituwa akuka nnyumba mure akuka akiwafahamisha wenziwe, wala kabula sanamba kunfungurira nryango, kwa radi zakiwanao akamba : "Peduru kawa panja-po."
Novyo sivyo, wanu wa jumane ware awaminire, wakidanizira kamba kankuwa mangari. Peduru akizidi kwibiya miryango ire, sambi wa kifungula nryango na piya ware wakisikira hadisi ya kufunguriwa kwa Peduru, na sherehe mmoja ka mmoja wakintukuza Mwenyezimungu.
Ei hadisi-yi itavya kwijiwa kuwa Mwenyezimungu atijibu duwa zetu. Kamana Iye asema kati ya usowezi wake javi: "Nilalamikire Omi, nukujibu na nukwambira vinu vikulu-vikulu, vya siri sawijiwa."
"Iye akidiri kwereza kwa kila chatinlebela chonse na vyatiwaza, kamba vyauri uwezo wake watiri kuinshi ofwe."
Mwanzo
Ofwe tisikira kuwa jamati ya Yerusalemu ikipita fitina mbaya sana, kwa yaudi moja mwenye dini wakwitiwa Sauli, akilumbata jamati, akiwona kamba Mwenyezimungu viwamwajibu. Akipumuzika na akopesa, ikisa kakidiri kupata waraka za wakulungwa wa dini, ipate awafunge makirishitau ware wakiwawona kuwa wankuzungunusa usemi, awalavye inti nyengine ajanao mpaka Yerusalemu. Ei ndi hadisi ya Sauli. Sikiriza na unang'anize marembo a mubuku ra niri saitokote pausaka kusikira shauti kamba ei.
Nfano wa 13: Hadisi ya mwananlume mmoja
Sauli akiwa nnemba mmoja kilongozi wa dini ya mayaudi, akilumbata jamati ya Insa. Iye akiwa pamembe akanza kumwefya mauwe Shitevau, nkulungwa mmoja wa makirishitau, na tangu mwanzo akiwopepesa kifo makirishitau.
Suku moja kawakidiri kwa amuri ya walongozi wa dini, ipate awafunge makirishitau wakikala sididi ya Damashiku. Akiwafulata na bara-bara pamoja na wenziwe, pawafikire karibu ya noire sidadi ire, kwa mpunde noure ikisuka nuru ya binguni ikiwamwarika nopare pauwakiwa pare, na ukiwa nsana kiyasi cha aduri. Na akigwirira pansi pare, akisikira shauti mmoja ikimwambira javi: "Sauli, Sauli, kwa sabubuni kunilumbata?"
"Uwe nani, mwenye?" akijibu Sauli.
Na Iye kajibu javi : " Omi Insa, noyo wauri kunlumbata-yo, fala lamuka uke sidadi-ko, kauka kwambiriwa cha ujuzi kutenda." Wenziwe walongozane-nao ware wemira wakutetema wawenye kwa kusikira shauti ire, bila kuwona anta munu. Basi Sauli palamuke munjira mure, karijiwa kuwa aona, akenenda na nkono akipama, wenziwe ware wankola nkono wakinfikisa mpaka sidadi.
Nfano wa 14: Ananiya na kupona ka Sauli
Vitendo 9:10-20
Kwa muda wa suku natu nzima, Sauli kekala sauwona, akirya wala kunywa. Noire sidadi ire akiwapo munu mmoja akinkubali Insa, akitiwa Ananiya, na ire kapokerera habari za Mwenye, kwa amuri, ipate oke akanlebelele Sauli duwa. Fala Ananiya akijiwa kuwa Sauli akiwa munu wakulumbata jamati, fala opire kufulata amuri wa Mwenyezimungu. Ananiya akuka ka Sauli akinkola kumaso ipate apone maso are na kumpa habari za Mwenyezimungu, kwa kulawa noire suku ire mpaka mbere. Mwenyezimungu kantondola apite akilavya habari ngema za Insa. Kwa mpunde noure, Sauli akipona maso ake are na akuka kwa radi nyingi za Roho Takatifu ya Mwenyezi-mungu, akibatizariwa na maji, ipate kuwolotera umati wenziwe, kwa kuwa iye sambi ndi munu anfulata Insa. Kwa kwasa kulumbata jamati, kwa nozire suku zire mpaka mbere iye akanza kwereza habari za Insa. Mpaka na zina rake akipindula akanza kwitiwa Paulu.
Nfano wa 15: Paulu Ntumishi wa Mwenyezimungu
Jamati ya Yerusalemu wakiwapo wanu wengi wawenye, wakitendanga safari zao za kuka inti nyengine ziri karibu yao fala pakulu-pakulu sidadi mmoja ya kwitiwa Antiyokiya. Ushaidi wa Insa utawanyika kwa umati piya, na kwa nou-u umati-u, wengi wankubali. Jamati ikimpereka mwananlume mmoja wakwitiwa Berinabe, akatunze umati wenziwe wa Antiyokiya kwa namuna za kupokerera habari za Insa. Berinabe kafurai pakulu sana kwa kuwona maujuza makulu-makulu a Mwenyezimungu ákitenda noire sidadi ire, kwa sababu wanu wengi wawenye wakingira ukirishitau.
Fala kazi ikiwa nyingi kwa munu mmoja basi, ndi ntamana akimwita Sauli etiwa sambi Paulu. Akimwita ipate amwavye kuwafunda makirishitau piya. Kwa suku moja, wakati wawakilebela duwa, walongozi wa jamati ya Yerusalemu, Roho Takatifu ikimwambira javi: "Omi nanao kazi mmoja ya kujuzi kutenda Paulu na Berinabe, ipate walavya ushaidi wa Insa na mala mwengine tena novyo."
Wakati wa wawalebelele duwa, wawapereka mala baidi sana wapite wakereza habari ngema za Insa, kwa kuwa Mwenyezimungu pajulu ya Kiristu atiswamii, tikuwa pamoja na iye.
Marafiki zangu, kwa kazi mmoja noyo, kwa kuwa Roho Takatifu ndi vyavikitendiwa kwa watumishi wa kwanza wa kuperekiwa inti nyengine, na mpaka rero vingaripo. Wawapo wanu elufu kamaelufu, mulumwengu-mu sawanamba kusikira habari za Insa, ipate wavushiwe. Mwenye Insa kamba javi: "Mwenende ulumwengu-nzima-u, mupite mukereza habari ngema."
Nfano wa 16: Habari zitawanyikire umuinti-mu piya
Vitendo 16:6-10
Paulu na Bernabe wenenda inti nyingi zawenye kupita wakitawaza habari za kutipatanisa ofwe na Mwenyezimungu kwa njira ya Insa. Pakwanza pawenye iwa na umati wenziwe, mayaudi, na akiwafunda mifano kamba javi:
"Umati wa Izraeli, Mwenyezimungu wa ukweli wawakulungwa wetu wa mida, ulamusa umati wenzetu mpaka kutenda inti ulu ya wenye. Iye katipa wakulungwa wakulu wawenye pamoja na mafundi. Iye katipa tamaa kwa kuwa suku isaka kuwa onse atiperekera munu wa kuja kutiswamii dambi zetu. Eyu ntumishi wa Mwenyezi-mungu, Mwenye Insa, fala umati wenzetu wakati Iye wafikire awampokerere, kwa wakulungwa wetu wakitifunda vya kunyata. Insa awere nao kosa risaka kuwa onse, fala ewo wamulaiya, fala Mwenyezimungu Baba wetu kanfufula ka wafwi. Kwa kila mwenye kunkubali Insa, akiwa na uwezo wa kuwa mwana wa Mwenyezimungu kwa kwamini zina rake, konta Iye atiswamii madambi etu, na kwa ajili yake Iye tikuwa pamoja na Mwenyezimungu."
Mayaudi wengi wawenye pamoja na walungwana wakubali habari za Paulu na Bernabe kwa radi nyingi sana, fala wanu wengine kwa kuwakula myoyo yao na kwa kukimiyana nao Paulu na Bernabe, wakola kuwatembezera umati wenziwe ure, na mpaka wakiwatuwisa nkaya mure. Kulawa noire suku ire mpaka mbere, wakikola kulavya habari ngema na walungwana basi. Ikisa wakipita wakifungula jamati kwa kila mala pawakipita ponse.
Nfano wa 17: Kwavya inti za baidi
Bandi ya kwenenda mala mwingi baidi-baidi, Paulu akiwaza kupita akiwaona kwa inti nyingi zawenye, ware wankubalire Insa. Kweli-kwelini, kekala wingi wa siku, akiwapa nguvu kwa ukamilifu, na kuwafunda tena kwa ajili ya Insa, fala kwa safari ire Paulu kansukula mwanafunzi mmoja wakwitiwa Sila. Paulu na mwenziwe ire, wapita mala mwingi mwawenye, na mwengine mawakiwa sawanamba kufika tangu, fala na Roho ya Mwenyezimungu ikiwalongoza daima mala mutengeziwe, ipate zipokereriwe habari za Mwenyezimungu.
Kwa bila kupoteza wakati, paakirinda swahii-i ya Mwenyezimungu, kwa sababu ejiwe mala pakijuzi kuka, iye ukimpata nloto mmoja. Kwa nloto noure, kammona mwananlume mmoja emire "Mwananlume mmoja wa inti ya Masedoniya," inti ya baidi sana, na akimwambira javi:
"Upite mpaka Masedoniya, na utavye."
Umati wa Masedoniya usiyana na umati wenziwe wa Paulu, kwa sababu wakisowera luga nyengine, na wakiwa nao tabiya nyengine. Paulu akijiwa kuwa visaka kuriga-riga pakulu sana, pakusakula kuwereza umati wenziwe kamba ure, kauli za Mwenyezi-mungu. Konta ware awakijiwa chisaka kuwa chonse cha Mwenyezimungu wa ukweli. Konta ure nloto ure Paulu kereriwa kuwa nafsi ya Mwenyezimungu ikiwa iye oke inti ya Masedoniya akereze habari ngema ya Insa. Mwenyezimungu kwa daima milele awalongoza ware wenye kunfulata Insa, na kwa namuna nyengine tena awalongoza kwa miloto, fala pakulu pawenye atilongoza kwa usowezi wake wa mbibiliya.
Nfano wa 18: Kuvumirira tafauti
Pawatupure bari wakuka mpaka Masedoniya, Paulu na Sila wakifika sidadi mmoja ya kwitiwa Filipa. Na noko wakifunda umati wenziwe kuusu Insa, na kweli-kwelini wengi wakinkubali. Nopare mala pare akiwapo mwari mmoja njakazi akiwa na majini, akilauzanga sengere. Paulu kwa kulongoziwa na Mwenyezimungu, kwa amuri katuwisa roho ya shetwani ire.
Fala wanyewe njakazi ire aviwajibire kwa sababu wakipokerera faida yao sengere zire, basi wakinfunga Paulu pamoja na Sila na wakiwapereka mbere ka wanu wa nyumba ya shariya. Ewa mwana-wanu-wa wakiwalongopera ware vinu vingi vyawenye.
Nfano wa 19: Mwenyezimungu sejiwanikana
Vitendo 17:16-34
Paulo paakitenda safari ya kuka Masedoniya, akifika sidadi ulu ya kwitiwa Atena. Wanu wa noire sidadi ire wakitukuza milungu ya mawe, oru na ya parata. Fala pakulu-pakulu chiwaludise, iwa mwaa wa kongezeka masinamu. Sidadi ya Atena wakiwepo wejiwifu. Nowo wejiwifu-wo wakiwafundanga wanu namuna ya kuwaza na kutukuza masinamu. Peduru akiwafunda wanu baina kuusu habari za Insa.
Suku moja, nowo wejiwifu-wo wakimwarifu Paulu ipate wasowere naye, basi noparepare akiwambira : "Mamwenye waatena , nankuwona kuwa mwa wanu wa ibada, na nikipita nikenenda nsidadi-mu, nisingana kinara cha kocha nyama za kafara na cha kutukuziwa Mwenyezimungu sejiwikana. Omi nukwambirani umwe-po, kuwa noyo Mwenyezi-mungu wamuri kuntukuza bila kumwijiwa, ndi noyo-noyoni waniri kukwerezani habari zake. Kwa Iye tipata mainsha, ntamana tiritikinya na tiwapo mpaka rero.
"Kwa javyo eyu Mwenyezimungu-yu aauziwa ka wawaji masinamu a oru aula a parata, kamba wanadamu vyawalandanisa. Mwenyezimungu wa ukweli aturire wakati wa kutikinisa mpaka rero, kwa javyo kila maala aweta wanu piya watubiye. Ndi ntamana akitula kuwa suku mmojiwapo akuja kunkumu ulumwengu, kwa zina ra munu wampereke na akifufuka ka wafwi. Eyu munu-yu ndi Insa Kiristo."
Wengi wakinkeshefu Paulu, kwa piya-vi, fala wengine wankubali wakipata njira ya mainsha a milele. Kwa kunfulata Insa Kristo, ndi patimwijiwa sana-sana Mwenyezimungu.
Nfano wa 20: Umani mmoja ku Korintu
Vitendo 18:1-7
Akenderekeza safari yake ya Masedoniya, Paulu afika Korintu, sidadi mmoja ulu sana. Noire sidadi ire, wakiwepo novyo waizaraeli wantendire tafauti nyingi futi, konta wakikaidi habari zaakereza. Usiku mmoja Mwenye Insa akimwambira Paulu: "Usope, kamba ndi javyo, sowera usinyamare. Konta ei sidadi nanao wanu wengi wawenye, omi niwa pamoja nawe na aapo asaka kukuduru."
Korintu kure, Paulu wakati mwingi wawenye, wakati mwingi wakiwereza wanu habari ngema, wanu wengi wakikubali vyakereza vire. Fumu mmoja wa mayaudi kanfunga Paulu, akuka nao ka Guvirinadori akinlongopera kuwa apita akiwafunda wanu vinu vya ulongo. Kwa kuwa vyakilongoperiwa vire kuwa vinu vya dini, aasakire kusikiriza, akiwatuwisa. Kwa javyo, Paulu aabadiserire tena.
Nfano wa 21: Kukubali ka ukweli anta paiwa nkati ya kifo
Vitendo 21:27 - 22:24
Paulu bandi ya kwenenda maala mwingi mwawenye akereza habari za Insa Kiristu, kaona kuwa Mwenyezimungu akinlongoza njira ya Yeruzalemu. Ingawa mara nyingi zawenye wakinkengera ajali nyingi zikiwa mbere yake, fala Paulu karaminisa kunsikiriza Mwenyezimungu, anta paiwa kunsingana tafauti nyingi zawenye.
Pafikire Yeruzalemu kasikira kuwa mayaudi wereza vinu vingi vyawenye vya ulongo vyaakipita akifunda. Ka kufundiwa na wajamaa wamoja wa Kiristu, Paulu akiringiza tabiya mmoja ya mayaudi, ipate olote kuwa daima akikubali usemi wa Mwenyezi-mungu.
Sambi suku moja akuka nyumba ulu ya kafara, akiwoniwa na munu mmoja antendere tafauti sidadi mmojiwapo ya Masedoniya. Nowo mayaudi wabaya-wo, wakanza kunkuwira wakinlongopera wakamba: "Eyu mwana nlume-yu kankupita akifunda duniya-i piya, tabiya za kwasisa amuri za Mwenyezimungu. Iye kafika kuno mpaka kawengiza makafiri nyumba ulu ya kafara-i, ipate iwe aramu!"
Mpunde noure ikilawirira girita, wakinkola wakinvutira panja kwa anzima ya kumulaya. Kwa javyo, akifika nfalume wa makava wa maromanu, akikotola vita ire, wakasa kumwibiya kure.
Paulu akiperekiwa ku kalaboshu ya furutaleza. Fala kabula ya kwingira nkalaboshu, kapêwa nafasi ya kusowera na wanu, kuwereza kinani chintenzire kuwa munu wa kunfulata Insa. Kuno akiwereza wanu ware chintenzire akiwa munu wa kunfulata Insa, wanu ware wanyamala kunsikiriza. Fala mpunde noure, wakingira kunyangula pakulu-pakulu, wakamuru wakamba: "Olaiwe, olaiwe". Na kwa kusakula kumariza ngigiri nkulu, Paulu wakinfungira nkalaboshu, ipate akadairiwe mambo mengi awenye, konta ya imani yake.
Kwa javyo, Mwenye Insa kamba : "Heri umwe mutukaniwa na mulongoperiwa vinu vingi vyawenye vya kunyata, kwa sababu zangu omi. Furaini konta matuzo enu makulu awa Binguni." (Mt.5:11-12)
Nfano wa 22: Habari mmoja ya mafalume
Vitendo 25, 26
Paulu kekala nkalabosho mure myaka miwiri. Fala mayaudi wakinsakula kumulaya. Noparepare Mwenye Insa kamwambira Paulu : "Usope, kwa kuwa Yerusalemu kulavya ushaidi wangu, kikulu ndi kulavya ushaidi."
Paulu akiperekiwa mbere ya nfalume Agiripa wala awere na wofi. Kamba munu wamava kalavya ushaidi mbere ya nfalume pamoja na rainya wa mayaudi kuusu vyetiwe na Insa, ipate awe ntume ka makafiri. Nfalume Agiripa aasarire pakulu ka kunkubali Insa, ka kwijiwa kuwa Paulu aakosire kinu, wakinlongopera basi, akisaka kunfungula, fala aawere na uwezo wa kutenda kinu kamba chire. Kwa javyo Paulu pesire kwereza kweli yake kamba: "Nilebela munipereke Tiribunali ya Sezari."
Ikilaviwa amuri kuwa Paulu oke Roma, akawonane nao nfalume nkulu. Mwenyezimungu mara nyengine atumira nguvu sazijiwanikana, ipate atimize nafsi yake, kwa piya-vi titumaini kuwa iye aatasa wala aatitanuka.
Nfano wa 23: Kwenenda mukofya na Mwenyezimungu
Vitendo 27:13
Mafalume wampereka Paulu Roma kamba nfungwa, wasafiri kwa paketi, wenenda sumana nyingi za wenye mbari. Mwanzo wa safari kunja kunyamazikana dembwe, fala kwa piya-vire, Paulu kamuriwa akimwambira naoda kuwa akenderekeza safari ire, kuka mbere, ikopesa kupoteya paketi rire pamoja na mizigo yao, auala dalili na roho za wanu nezo zipoteya.
Basi, naoda ire aasikirize, akikenekezera safari ire. Mpunde sinkulu rikilawirira gaibu ra kofya rikivuma suku nyingi zawenye, na wanu wakidaniza kuwa wakufwa. Fala laika mmoja akimwisukira Paulu akimpa habari ya kwamba : "Usope kinu Paulu, uwe ujuzi kufika mbere ya nfalume, na anta munu mmoja apoteya nkati ya safari-yo."
Subu yake ndi pawanzire kuwandika nrima kwa sababu ya gaibu ire na paketi rire ridanganyika mara nyingi yawenye, ranza kutota futi, fala mabariya ware piya wakowera, mpaka wakiluwata nsanga wa nlufuko mwawenye. Wanu wakiinshingi nochire kisirwa chire wakiwapokerera vyema sana-sana. Mwenyezimungu neye akiwanao mipango yake, ipate usowezi wake novyo ufike nopare maala pare. Mola kakunisha maajuza mengi awenye julu ya Paulu, iye kawaponesa walwere, kuno akereza habari za Insa.
Nfano wa 24: Paulu inti ya Roma
Vitendo 28:16-31
Bandi ya kupita miyezi mingi yawenye rikija paketi rengine rikitaya nanga Maalta nokure, Paulu pamoja na mabaariya wengine ware wakiripakira wakuka Roma. Pawafikire sidadi ulu ya maromanu, Paulu kapewa nafasi nyumba yake kiriziu, fala akikaririwa na makava maromanu. Makirishitau wakasiwa kummona na kuntafiti, kuno Paulu akiwafunda ngano za mwenye Insa. Paulu kekala nkalaboshu myaka miwiri, kwa uwezo wa Mwenyezimungu, kandika waraka nyingi zawenye akiwaperekera makirishitau wa gereja zafungure, na nozi waraka-zi ziwa nkati ya Bibiliya.
Julu ya nozo, iye kawavya makirishitau wengi wawenye, na mpaka rero zitavya, konta ziwapo habari za Mwenyezimungu ka wanadamu. Fala Paulu kasowereriwa kifungo cha mainsha, novyo-sivyo akipereka usowezi kamba-eu: "Omi nikwamini sana-sana kuwa, anta kifo aula mainsha aula kiyumbe asaka kuwa wonse aanasisa kumpenda Mwenyezimungu, rolotiwe julu ya Kiristo, Insa Bwana wetu."
Na ofwe titumainiwe-fwe tanao mali mamoja noyo, na kwa ajili ya Roho Takatifu ya Mwenyezimungu, itavya kupereka habari za kupatana na Kiristu duniya-i piya mpaka suku ya kuja Iye.