Buku ra 4: Watumishi wa Mwenyezimungu

Mwanzo

Marafiki zangu! Mwenyezimungu atipenda na atishugulikira kwa piya, fala atula kusunga kukulu na mapendo kwa piya wenye kumpenda na wenye kutimiza shariya zake. Sikiriza hadisi kamba ezi za ukweli wakati wa kuwona marembo atendiwe mbuku ra safarãu. Unang'anize marembo a mbere ukisikira shauti kamba ei.

Nfano wa 1: Hadisi ya Ruti

Ruti 1:1-5

Airini, umati wa Izraeli wakati wawekare inti yáwapere tamaa Mwenyezimungu kwa myaka mingi ipitire, woka wakipata matumizi mema piya kwa tamaa ngema za Mwenyezimungu.

Mwenyezimungu katondola inti ya Izraeli kuwa iwe inti ya umati wakutukuziwa na kunfulata Mwenyezimungu. Fala wakati mwengine umati wa Izraeli aukinfulata Mwenyezimungu, wanu wakitukufu milungu ya kuwajiwa na makono a wanadamu.

Basi, Mwenyezimungu akiwaperekeranga balai nyingi, vita na njala, kamba namuna ya kuwatubisa namuna zao za ukafiri waludire kuntukufu na kumopa Mwenyezimungu wa kweli. Rikolo rimoja, nkati ya Waizraeli wakiwaza kusama woke wakekare inti nyengine ya uyeni ya kwitiwa Moabu. Kweli-kwelini wakiinshi nokure myaka kumi, mpaka wawa yao akifwa. Wana wawiri wa maremu ire wakiwalomba waka wa noire kaya ya Moabu ire. Na wana ware wakifwa, wakiwasa wakawao bila wana, na wakimwasa mama yao pamoja na wakweze wawiri noire kaya ya uyeni ire.

Nfano wa 2: Waka wawiri waludira Izraeli

Ruti 1:6-22

Mama yao rikolo rire ákitiwa Naomi na wakweze ware mmoja akitiwa Ruti, mwengine ákitiwa Orfa.

Naomi akipata habari kuwa kwao, inti ya Izraeli Mwenyezimungu kapereka nema ya nvula na kuruweriwa vyakurya vingi, noparepare akiwaza kuludira kwao, akúka pamoja na wakweze. Nkati ya safari yao ire munjira, Naomi akizung'unuka kawalánga wakweze ware waludire kwao, kwa sababu ya kuwa iye nankwele, aakiwa nao uwezo wa kuwa awatendera kinu cha kuwafãi tena mbere yao, wala akidanizira kamba kwao awapata walume wa kuwapa kuwalomba. Noparepare nkwewe mmoja wa kwitiwa Orfa kaludira kwao bandi ya kubarikiwa na nkwewe Naomi. Falakini kalawa Ruti kamba : "Musiniludise omi sukwasani, kamuka konse na omi nikuka noko, umati wenu na omi ukuwa umati wangu. Mwenyezimungu wenu na omi akuwa Mwenyezimungu wangu."

Nfano wa 3: Ruti vyokire masamba

Ruti 2:1-23

Noure wakati ure, wanu wengi wakukanga masamba konta ukiwa wakati wa mavuno. Naomi pamoja na nkwewe Ruti awakiwa nao masamba, konta ali yao ikiwa ya usikini. Ruti akimwambira Naomi :
"Omi nankuka masamba nikakumbe vyakurya vyawapita wakasa wavuni."
Ruti akilawa akúka samba rimoja ra karibu. Mwenyewe masamba are akiwa mwananlume mmoja tajiri nkulu wakimwita Boazi, na noire-ire akiwa jamaa wa Naomi, fala Ruti aakijiwa kuwa jamãa ya nkwewe.

Ruti akuka akinlebela nakola wa masamba are ampe nafasi ya kukumba. Bandi ya noure wakati ure, ikisa Boazi, mwenye masamba are kâja nokure kunang'aniza kazi ya mavuno vyairi kwenenda. Mpunde noure, pammonire mwanamuka ire, akindairi nakola ire akámba : "Ire mwanamuka ire, mwanamukani?"
Iye akijibu : "Ire mwanamuka ire akwitiwa Ruti, n'yeni nkwewe Naomi."

Boazi kasikira swifa za Ruti namuna vyakola kazi za nguvu za kusakula mainsha a kuririsa iye pamoja na nkwewe. Basi Boazi akimwambira Ruti : "Úwe karibu na wavuni wangu-wa wapate kukusunga sana."

Boazi ire akiwambira wakola kazi wake ware kuwa wapite wakasa masansi nyuma ipate iye apite akikumba. Ruti akiludi akúka ukaya na chakurya chingi chawenye na Naomi akintukufu Mwenyezimungu kwa kuwona kuwa iye akiwavya mainsha ao.

Nfano wa 4: Naomi kansakurira Ruti nlume

Ruti 3:1-18

Enzi za mida ikiwa tabiya ya Waizraeli kuwa akifwa nlume, muka ire akingiriwa manyumba na jamaa mojiwapo wa nlume wake ire. Basi suku moja Naomi akimwambira Ruti : "Omi nijuzi nukusakurire nlume akulombe upate nlozi yako, Boazi jamaa yetu. Epa rero usiku iye akuwa mala paoka wakazi wake kufula tirigu. Ritafiti uvare nguo zako ngema sana-sana uke noko. Wakati wasaka kulala, nowe uke ukalare kumaulu kwake, basi iye akwijiwa kuwa usakula akulombe, ei ndi tabiya yetu. Kweli-kwelini Ruti akitenda novire.

Wakati walamuke Boazi, kamwambira Ruti kuwa na iye kawa nao wajibu asaka anlombe. Fala ikiwepo tafauti mmoja ya kuwa akiwepo jamãa mmoja katika shariya ndi akiwa nao mamulaka a kunlomba Ruti. Fala kwa piya vire, Boazi ire akimwambira kuwa, usíwe na wasi-wasi omi nitafiti piya.

Nfano wa 5: Boazi kashauriyana nao mansiãu

Ruti 4:1-22

Boazi karifu kundi ra mansiãu (wakulungwa wa kulavya maarifa na ngano) wa kaya yao, pamoja na jamãa mwenye mamulaka a kunlomba Ruti ire. Piya wanu ware walamula kuwa Boazi ajuzi anlombe Ruti. Basi, kwa kufungangirana masikizano kamba are, ire mwenye mamulaka a kunlomba Ruti, kwa radi kavula tamango zake kampa Boazi. Ei ndi íkiwa tabiya ya umati wa Izraeli. Sambi upande wa Boazi aaiwerepo tafauti ya kulombana na Ruti.

Boazi na Ruti wâmpongola mwana wao mmoja wa kwitiwa Obedi. Ruti, Izraeli akukiwa kwao, fala kuwa katondola mwenyewe, karinganira kawa kamba umati wa Mwenyezimungu. Mwana wa Ruti ire, Obedi, ndi ajire akiwa wawaye Jesi na Jesi ndi ajire akiwa wawaye Daudi nfalume nkulu wa Izraeli.

Nfano wa 6: Mariyamu na laika wa Mwenyezimungu

Luc. 1:16-38

Bandi ya uhai wa Ruti, upita umati mwingi uinshire mulumwengu-mu. Mwenyezimungu kantondola muka mmoja, zina rake akitiwa Mariyamu wa rikola rimoja ra Ruti. Mariyamu akiwa mwari na kapofiwa na Yusufu. Kabula sawanamba kulombana, Mariyamu kamwisukira laika kamwambira javi : "Uwe Mariyamu, usope kinu, uwe kupata radi na fadili mbere ya Mwenyezimungu, ukuja kumpongola mwana mmoja zina rake akuja kwitiwa Insa. Iye akuja kuwa mwana wa Mwenyezimungu mwenye uwezo piya."

Mariyamu akitajabu pakulu sana kwa masemo a laika ire. Fala laika ire kamwambira kuwa usifazaike na kinu, mwana wausaka kumpongola-yo awimita nae Yusufu, ila sambi ukuja kwimita kwa uwezo wa Rohõ Takatifu ya Mwenyezimungu. Mariyamu akinjibu laika ire akámba : "Kwa kuwa niwa ntumishi wa Nlungu, nítenda piya kamba vyasaka Mwenyezimungu." Kweli-kwelini akimita na akimpongola mwana akitiwa Insa, mwana wa Mwenyezimungu.

Nfano wa 7: Ana kalebela dûwa ka Mwenyezimungu

1 Samueli 1:1-20

Inti ya Izraeli akiwapo mwanamuka mmoja wa kwitiwa Ana, nlumake akimpenda pakulu fala akiwa muka mmoja saana raha konta ya kutowa kumpongola mwana. Kila mwaka wakukanga nyumba ulu ya Mwenyezimungu. Pakuka, wakisukulanga vinu vya kuka kulavya zaka na kutenda kafara, kamba vyaikisaka shariya ya nowo wakati-wo. Wakati wafikire nyumba ya Mwenyezimungu akilomba dûwa moja akamba: "Mwenyezimungu ntwawangu! Unikumbukira! Usokerera kunipa mwana mmoja? Omi nanga nikwambudu suku daima za mainsha angu piya."

Wakati wakilebela dûwa, ikiwoneka kutikinyika mivumbu yake basi, wakulungwa wa dini awasikire shauti yake, wakimmona kamba munu nrevi. Mwenyezimungu tu basi ndi akisikira dûwa ya Ana. Kweli-kwelini aupitire wakati mwingi Ana akimpongola mwana mmoja zina rake akitiwa Sumaila.

Nfano wa 8: Samuweli nnyumba ya Mwenyezimungu

1 Sam. 1:24-28, 2:12-21, 3:1-21

Wakati Samuweli wákiwa toto, Ana, mamaye, akintukufu nfululu Mwenyezimungu, apate kuinshi pamoja na nlongozi wa dini Eli, nnyumba ya Mwenyezimungu íkiwa kaya ya Silu. Eli kanfunda Sumaila namuna za kuntumika Mwenyezimungu. Nlongozi wa dini Eli ire ákiwa nao wana wawiri, na ewo novyo wakiwa walongozi wa dini, fala kila mmoja akikala kwake. Kwa kuwa javyo, Mwenyezimungu ntamana kasa kusowera na wanu kwa kuwatuma ewa walongozi wa dini-wa.
Suku moja usiku , pokire kulala nnyumba mwake, kasikira gafula Mwenyezimungu akita zina rake. Sumaula tayari akituwa mpaka ka Eli akimwambira javi : "Omi nija, umwe munita?"
Akilawa Eli akinjibu : "Omi sukwitire, ludi ukalare!"
Kinu kamba echi, chinkuna mara natu. Eli zikimpata fahamu kuwa Mwenyezimungu ndi ari kumwita Sumaila, basi Eli akimwambira : "Chikukukuna tena chakwitiwa, wambe : "Sowera, Bwana wangu, kamana ntumishi wako kankukusikiriza."

Mwenyezimungu akisoweranga na Sumaila mara nyingi zawenye, novire-novire mpaka Sumaila neye akiwa kilongozi nkulu, na mwinsho akitawala kuwa nfalume wa Izraeli.

Nfano wa 9: Sumaila kalebelela dûwa umati wake

1 Sam. 7:2-14

Mwenyezimungu ndi mwenye shariya, ntamana kawaukumu wana wa Eli kilongozi wa dini. Wana siwo wakiinshingi kila mmoja kwake-kwake, wakiulaiwa kuvita, na inti ya Izraeli ikitawariwa na Wafilisteu. Wafilisteu watawala Izraeli muda wa myaka shirini. Basi Sumaila akiwambira umati wake : "Umwe mukasa kutukufu milungu yenu saina ukweli, myoyo yenu ikiludira kumwambudu na kuntumika Mwenyezimungu , basi Iye nanga kakunusuruni na Wafilisteu.

Waizraeli kwa sababu ya kutabishiwa pakulu na maaduwi wao, wakinsikiriza na wakinkubali Sumaila. Ewo wakuka mpaka mala pawámbiriwe na Sumaila, noparepare Sumaila akitenda kafara na akiwalebelela dûwa ka Mwenyezimungu inusurike Izraeli. Wafelisteu wakati wawejiwe kuwa wenziwao wankuritengeza watende nao vita, wajumana kutenda vita Izraeli, fala Mwenyezimungu kawaperekera balai akiwapanja na mawe mpaka wakitemiwa na wakilawa inti ire.

Nfano wa 10: Sumaila kantawaza Sauli kuwa nfalume wa Izraeli

1 Sam. 8:1-10

Mwenyezimungu ndi akiwa nfalume nkulu wa Izraeli. Sambi, Sumaila akilongoza umati wa Izraeli kwa amuri ya Mwenyezimungu. Fala umati wa Izraeli wákisaka awepo nfalume kamba vyazikiwa inti nyengine. Sumaila pasikire kurishuku umati wake, Mwenyezimungu akimwambira : "Wanu, awari kukukatala uwe, wankunikatala Omi. Újuzi uwasikirize chawamba, uwatawazire nfalume mmoja."

Na Izraeli akiwepo nnemba mmoja mwema wa kusifiwa na wanu piya kaya ya Izraeli zina rake akitiwa Sauli. Suku moja kalawa Sauli koka kummona Sumaila, wakati Sumaila wa mwinúkire akimmona, Mwenyezimungu akimwambira javi : "Eyu ndi munu waninsaka alongoze kifalume umati wangu. Sumaila akitwala mafuta akimmiminira Sauli nkiswa. Ei ndi íkiwa alama ya kolota kuwa Sauli ndi atondoriwe awe nfalume. Sauli katawala Izraeli myaka arubaini.

Nfano wa 11: Mwinsho wa ufalume wa Sauli

Ewo ufalume wa Sumaila, rikiwapo rikolo rimoja ra kwitiwa Waamalakita, ewa ndi waribire pakulu inti ya Izraeli, umati wa Mwenyezimungu. Basi Sumaila kwa kuwa ntumwa wa Mwenyezimungu, kamwereza Sauli habari kamba ezi za Mwenyezimungu : "Sikiriza habari za Mwenyezimungu. Wolaye Mamelakita piya na chawarinacho chonse waribu."

Kwa kweli-kwelini Mwenyezimungu kamwavya Sauli mpaka makava wake wakitema umati wa madambi ure, ware wákiwaukumu kwa sababu ya udainfu wao. Fala Sauli aanfulate Mwenyezimungu.

Basi Sauli kasa kumulaya nfalume wa Waamelekita pamoja na mifuwo yake kwa kuntesa kuwa nyama zire za kafara ya Mwenyezimungu. Sumaila ndi pokire wakisimanana na Sauli akimwambira : "Kwa kuwa uwe kukatala amuri ya Mwenyezimungu, na Iye kakutuwa ufalume." Sumaila wakati wazungunuke kuka vyake, basi Sauli akinkola kotishamba rake akimwanyurira vipande viwiri.

Noparepare Sumaila akamba javi: "Mwenyezimungu kawanya ufalume wa Izraeli na kampa munu wa kujuzi, wa kukupunda úwe."

Rafiki zangu, Sauli katenda kafara nyingi ka Mwenyezimungu, fala aansikirize Mwenyezimungu. Sumaila kantumika na kansikiriza Mwenyezimungu mpaka mwinsho wa mainsha ake. Chema ndi chepi? Kutenda majambo a dini au kuntumika Mwenyezimungu?

Nfano wa 12: Insa pakiwa nyumba ya Mwenyezimungu

Luc. 2:41-50

Kwa myaka mingi ipitire bandi ya Sumaila, wakati Insa wakiwa kisimana, wawaze, Mariyamu na Yusufu wakinsukula wakuka naye Yeruzalemu kujambo na akejiwe nyumba ya Mwenyezimungu. (Insa mamaye ákiwa Mariyamu, fala wawaye ákiwa Mwenyezimungu.) Katikati ya junudi ya wanu, Insa wasikana na wawaze, kwa mpunde noure Mariyamu na Yusufu wengira kunsakula ndepi paari. Mwinshoni wansingana nnyumba mwa Mwenyezimungu, akipakanira na wanlimu pamoja na maswanifu mayaudi kuusu mambo a Nlungu. Mariyamu akimwambira Insa : "Ofwe tikipaya-paya kukusakula ndei paukiwa?" Noparepare Insa akinjibu : "Omi nikiwa nnyumba ya wawa."

Nowo wakati-wo ari ntoto kamba Sumaila, Iye akijiwa kuwa akuja kuwa ntumwa wa Mwenyezimungu. Insa kaja mulumwengu atitware tiludire upya kupatana naye Mwenyezimungu konta iye ndi mwenye ufalume nkulu ulumwengu piya.

Mwanzo

Enzi za mida walongozi wakulu wakiwapo, wengine wákiwa watumwa wa Mwenyezi-mungu. Ei hadisi-yi, ikwereza siri za uwezo, kwa namuna Mwenyezimungu vyawaturire kuwa wanu wakulu wenye kutunga hadisi. Hadisi kamba ezi zandikiwa upande wa mwinsho nkati ya buku ra safarãu. Utunze marembo kuno ukisikira. Ukisikira shauti kamba ei, nang'aniza nfano mwengine wambere (*) "alama".

Nfano wa 13: Daudi ákiwa nsunga nkulu wa makondoo

1 Samuel 16:1-13, 17:34-35

Sauli ákiwa nfalume wa kwanza wa Izraeli, fala Sauli aakinsikiriza Mwenyezimungu; basi Mwenyezimungu akimwasa Sauli aamwavire tena. Akiwapo n'nemba mmoja nsunga, zina rake akitiwa Daudi, akisunganga makondoo a wawaye. Kwa kumwamini kwake Mwenyezimungu wa ukweli, iye aakopa kinu. Suku moja akiwarisa makondoo, kalawirira simba kengira kwandibu makondoo ware. Fala Daudi kwa uchilili wake akimulaya na bunduki yake. Iye ndi atungire kitabu cha kutajabisa cha zaburi nkati ya Bibiliya yetu, iri kutifunda namuna za kunsifu na kuntukufu Mwenyezimungu. Daudi kalawirira kuwa mwananlume mmoja wa kwajibiwa na Mwenyezimungu, kwa kila kinu chakitenda chonse. Basi Mwenyezimungu ndi pokire akintondola kuwa nfalume ekare kiti cha Sauli.

Nfano wa 14: Daudi kapambana na Goliyatu

1 Sam. 17:1-54

Wakatiwo ikiwapo vita ya Wafilisteu na Waizraeli. Wafilisteu ware wakiwa nao kava wao nrefu, na nzito sana-sana, wakushangisa, zina rake akitiwa Goliyatu, iye-po kwa nguvu zake kwa kuritumaini akiwambira Waizraeli javi : "Ntondoreni munu, ikiwa kanikidiri, vita ikwisa na ofwe piya tikuwa waja wenu, fala nikinkidiri iye umwe piya muku wa waja wangu."

Makava wa Izraeli wakimopa pakulu Goliyatu na awakisaka kwibiyana naye. Fala n'nemba mmoja Daudi pokire akiwona sanjala yao kaamba : "Eyo Filisteuni noyo ari kuwasususa makava wa Mwenyezimungu hai?"

Daudi aamopire Goliyatu, konta kejiwa kuwa Mwenyezimungu amwavya kunshinda Goliyatu. Daudi karipereka kwa nafsi yake ka nfalume Sauli kuwa kawa tayari kumulaya Goliyatu. Daudi akisuka mpaka mmuto, mmuto mure kalokota mawe matanu a fimbewe yake. Nopare-pare akitwala riwe rimoja akitaya nfimbewe mure akinlinga Goliyatu akimpanja chenye akipinduka akigwa, nopare-pare akinkidiri. Kwa mpunde noure Daudi akintuwirira Goliyatu akinsoma na upanga wake.

Nfano wa 15: Nfalume Sauli kayerera kumulaya Daudi

1 Sam. 18:1 - 23:29

Sauli wakati wamwijiwe Daudi, vimbugudi kwa kummona uchilili konta ya kumulaya munu wa kopesa Goliyatu, akiwavusha Waizraeli. Noure wakati ure Daudi akiwa kava nkulu wakuinshimiwa, wanu piya washanga kwa mambo kamba are. Sambi Sauli kwanza noure wakati ure, kanza kubishana nao umati wa Daudi akopa wasije kuntawaza kuwa nfalume. Suku moja wakati Daudi wakinvumisira nfalume kikwaya, Sauli akinjira shetwani mbaya wa kunlavira nyongo Daudi, noparepare kayerera kumulaya na nkuki wake. Bandi ya javyo, Sauli kayerera suku nyingi zawenye, fala Mwenyezimungu kamwavya Daudi, ntumwa wake. Mwinsho, Jonata mwana wa Sauli, kamwavya Daudi akintiza akúka vyake.

Nfano wa 16: Daudi kasunga mainsha a Sauli

1 Sam. 26:1-25

Sauli na makava wake wakinlumbata Daudi kamba munu wa kukunisha kirimi. Suku moja wakati wákilala na wanu wake, Daudi pamoja na marafiki zake wengira nsanjala ra nfalume. Na rafiki yake mmoja akisaka kumulaya nfalume, akisaka ammwai wakati wákilala usingizi nfalume pamoja na makava wake. Fala Daudi akinkataza akámba : "Mwenyezimungu amukumu mwenye kuntenda ubaya munu wantondore mwenyewe."

Nopare-pare Daudi katwala nkuki na nringi wa maji vikiwa ku kiswa cha nfalume. Wakati wawalawire panja ya sanjala ire wakiwafurira uto makava wa nfalume : "Umwe muri kunsunga nfalume wenu-mwe kabula ngawonani! Avi chepi? Nkuki wa nfalume wenu ndi-u."

Sauli akambiriwa na Daudi javi : "Kamba omi vyanisungire mainsha ako, na omi Mwenyezimungu asunga mainsha angu." Basi bandi ya usowezi ure, Sauli ikimpita niya ya kumulaya Daudi.

Nfano wa 17: Daudi katawaziwa kuwa nfalume

1 Sam. 3:1-7, 5:1 - 7:16

Kwa mara nyengine tena Wafilisteu wanza kutenda vita na Waizraeli. Nfalume Sauli pamoja na mwanawe Jonata piya wakulaiwa noi vita-yi. Umati wa Izraeli ure ukin-tondola nfalume mupya Daudi. Kweli-kwelini Daudi kajenga nyumba ya kifalume kaya ya Yerusalemu. Basi Daudi akambiriwa na Mwenyezimungu javi : "Omi nukutondola uwe ulongoze kifalume umati wangu. Wakati-o akipita akirisa makondoo. Omi nukutula uwe-po kuwa nfalume nkulu tangu sanamba kuwepo, na kiti chako chikuwepo daima milele. Na Mwenyezimungu neye katenda piya kamba vyampere tamãa, kampa Daudi mamulaka a kulunga inti zire piya zikiwa nanyenje ya kaya yake.

Nfano wa 18: Daudi na Betseba

Suku moja nfalume Daudi akenenda papala ya nyumba yake, noparepare akimmona mwanamuka mmoja mwema sana-sana akówa. Kwa mpunde noure Daudi kajibiwa kwa namuna piya. Muka ire zina rake akitiwa Betseba, iye akiwa muka wa Uriya, na Uriya akiwa nfalume wa kundi ra makava wa Daudi. Basi Daudi akimperekera habari nfalume nkulu wa makava wake, kuwa ampereke Uriya upande ukiwa vita pakulu ipate oke akaulaiwe. Basi Daudi akintwala Betseba akintenda kuwa nkawake. Kwa vitendo vyatendire Daudi vire piya, Mwenyezimungu vinkima, ntamana mwana wa Daudi wa kwanza wa madambi akifwa. Daudi mpaka kakubali makosa a kosire ka Mwenyezi-mungu, akilebela dûwa apate kuswamiiwa vitendo vyatendire vire.

Nfano wa 19: Kujenga ka nyumba ya kunlebela dûwa Mwenyezimungu

1 Mambo a wakati 22:1-19

Daudi kwa mainsha a mwanadamu, kakola dambi ka Mwenyezimungu, fala iye kampenda Mwenyezimungu pakulu na kuntumika. Akisaka kujenga nyumba ya kulebela dûwa piya wanu, falakini Mwenyezimungu akimwambira javi : "Uwe aaujenga nyumba yangu Omi, konta kuwolaya wanu wengi. Uwe ukuja kumpongola mwana wa kuja na usalama, iye ndi aja kulamusa nyumba ya kulebela dûwa kwa zina rangu. Omi nítula kiti chako daima milele.

Bandi ya kupita suku nyingi zawenye, mwinsho Salomãu mwana wa Daudi kajenga nyumba ulu ya matajabisa ya kumwambudu Mwenyezimungu, íkiwa matajabisa pakulu kwa wakati wake. Umati wa Izraeli umwambudu Mwenyezimungu noire nyumba ire muda wa myaka mingi ya wenye. Na ewo awanriware nfalume wao nkulu Daudi.

Nfano wa 20: Insa kapongoriwa Yerusalemu

Mat. 21:1-11

Bandi ya kufwa Daudi ipita myaka elufu moja ndi papongoriwe Insa Betlehemu, mwana wa rikolo rimoja ra Daudi. Mamaye ákiwa mwari saunamba kufika kanlume zina rake akitiwa Mariyamu, fala wawaye ákiwa Mwenyezimungu mwenye uwezo piya. Insa âkiwa ntumwa nkulu wa Mwenyezimungu konta akiinshi mainsha a kumwajibu Mwenyezimungu. Na akifunda umati ure piya mambo a ukweli na katenda maajuza mengi a wenye. Sauli na Daudi wákola madambi kamba ofwe novyo piya. Fala Insa kwa kuwa ndi alongoze umati piya mbere ya Mwenyezimungu akorire dambi anta mmoja. Suku moja Insa kafika kaya ya Yerusalemu ampandire ngamiya. Umati nkaya mure piya ukimpokerera na sherehe ukamba: "Sifa za mwana wa Daudi! Sifa za mwenye kuja kwa zina ra Bwana ;zina rake ribarikiwe." Umati wa Yerusalemu wakinkubali Insa pakulu pawenye koliko Daudi, kwa kuwa Iye Mwenyezimungu na Nfalume julu ya mafalume piya ulumwengu nzima.

Nfano wa 21: Aliyasi ntume wa Mwenyezimungu

1 Mafalume 17:1-6

Bandi ya Daudi na Salomãu, mafalume wengine tena walongoza inti ya Izraeli. Mmoja nkati ya nowo mafalume-wo akitiwa Akabe. Iye kanlomba mwanamuka mbaya wa kwitiwa Jezebeli. Jezebeli akilavya kivumbi waulaiwe piya mitume ya Mwenyezi-mungu. Iye akikenekeza umati piya wa Mwenyezimungu untukuze Bali nlungu saari wa ukweli. Wakati nowo âkiwepo ntume nkulu wa Mwenyezimungu, wakimwita Aliyasi. Mwenyezimungu kamwambira Aliyasi : "Ukamwambire Akabe kuwa madambi aari kukola, Izraeli aija kunya nvula wala auja kuwepo mmande, kwa muda wa myaka mitatu."

Pamoja na ukame wa kutowa kunya nvula, ipíta njala ulu yenera kaya ire piya, fala Mwenyezimungu kansunga sana ntume wake, akimpereka mala pamoja pa kuvirira maji. Na kila subûu Mwenyezimungu akiperekanga nyuni wa kunsukurira nyama na mikate akipata akirya Aliyasi.

Nfano wa 22: Aliyasi na moto wa Mwenyezimungu

1 Mafalume 18:16-46

Mwinsho, bandi ya myaka mitatu ya njala ire na kutowa ka nvula, Aliyasi kamwita Akabe pamoja na wanu piya wakikalanga kaya ya Mwango wa Ngamiya, akiwambira javi:

"Ikiwa Mwenyezimungu ndi Bwana ntumike, na ikiwa Bali ndi bwana, ntumike, mukwikala mwawanyane mpaka rini?" Aliyasi kashindana nao watumwa wa Bali, nlungu saari wa ukweli. Aliyasi kalebela dûwa ukija moto kulawa binguni ukocha nyama za kafara zítengeziwe kwa norire jambo rire. Mwanzo wa kulebela dûwa watumwa wa Bali, fala Bali ajibire kinu mwanzo wa subûu mpaka nsana. Aliyasi ntume wa Mwenyezimungu mwenye uwezo kaamba : "Sengerezani kaniri kuno muwone kuwa Bwana, Mwenyezimungu kawapo mmoja basi."

Aliyasi akilebela dûwa noto javi na Mwenyezimungu kâpereka moto kulawa binguni, ujire ukocha nyama zire mbere yao piya ware na mbere ya watumwa wa Bali.

Bandi ya kwisa kutamba ka ushinda ure, wanu ware piya wasa kuwalunga nkono watumwa wa ulongo ware, mwinsho wakimulaya Bali wanu piya wakinyangula wakamba : "Bwana ndi Mwenyezimungu, Bwana ndi Mwenyezimungu."

Nfano wa 23: Aliyasi kakwera binguni na nkukuta wa moto

Mida, bandi ya vita ya pamwango wa Karmelu, Mwenyezimungu kamwambira Aliyasi antondore munu aja kuriti kiti chake. Aliyasi kaona kuwa suku zake zifika mwinsho. Suku moja akinsingana nnemba wa kwitiwa Elizeu akirima mmasamba mwake. Basi Mwenyezimungu akimwambira kuwa nnemba ire akuja kuwa nabii. Aliyasi akikola kunfunda mwanafunzi wake namuna ya kujuzi kuntumika na kunsikiriza Mwenyezi-mungu.

Suku moja wo wawiri pawakipita wakenenda mbarabara, mpunde noure wisuka binguni nkukuta wa moto ukintwala nabii Aliyasi ire mbere ya Elizeu mwanafunzi wake akinang'aniza javi. Elizeu akizidi kuka nao mbere mainsha ake a kuntukuza Mwenyezimungu kamba nabii.

Nfano wa 24: Aliyasi na Musa wamwisukira Insa

Mat. 9:28-36

Enzi za Insa kiyasi cha myaka miya saba bandi ya Aliyasi ari pamwango akilebela duwa kitambo na Yerusalemu, Aliyasi akisuka tena ulumwengu pamoja na Musa nfalume wa kwanza wa umati wa Mwenyezimungu. Kwa banja ulu siyo, Mwenyezimungu kasowera na shauti ulu-ulu, akamba: "Eyu ndi mwanangu Insa, nsikirizeni." Wanafunzi watatu wa Insa waona piya vikunire vire.

Rafiki zangu, wakulungwa wakulu wainshire Izraeli, wamolota Insa Kristo. Insa kaja mulumwengu-mu ipate awolotere wanu namuna ya kuntumika Mwenyezimungu na ipate ofwe julu ya dambi zetu, afufuke ka wafwi, ainshi daima mmyoyo yetu. Na kwakusakula kuwa na mainsha a milele siti kusikiriza chambire Insa.