Good News

Kabar Bae-(Rekaman)

KABAR BAE-(REKAMAN)
Language Recordings International-Good News AV script (revised April 1999)
[Kabar Baik, dari Lembaga Rekaman Injil Internasional; revisi dari CCC-UKAW, Januari 2003]

HAK CIPTA (c)
Hak cipta (c)1999 untuk bahan Kabar Baik ini dipegang L.R.I. Australia. Dipakai atas izin dan kerjasama antara mereka dan CCC-UKAW, Kupang. Bahan ini (baik dalam bentuk cetakan, rekaman kaset, CD atau VCD) tidak boleh dirobah, diperbanyak, atau disebarkan untuk mencari untung tanpa izin tertulis dari Language Recordings Inc. Australia.

Language: Buru, Maluku, Indonesia;
Title: Kanaun Gosat
Partner organisation: CCC-UKAW
Translators: Lenny Seleky
Reader: Lenny Seleky
Translation advisor: Charles E. Grimes, PhD
Translation supervisor: Charles E. Grimes, PhD

NUMBERS
1. emsian / bal-bala (1st)
2. rua
3. telo
4. paa
5. lima
6. nee
7. pito
8. etrua
9. ecia
10. polo
11. polo geran emsian
12. polo geran rua
20. po-rua
21. po-rua geran emsian

Introduction Side A

Salamat, й! Liet kaseno naa, bisa du puna liet kasen gosat sa liak liet kasen gerano ute kimi. Da puna Kanaun Gosat ute geba hansiak. Linga gambar di buku lalen penik. Petu eptea la kim caan gos-gosa, tu yako dohi Kanaun Gosat naa ute kimi. Eta kim caan teden gam naa (musik), teme fuka gambar meget la lingah. Eta kimi la kim odo gambar saa nake endohin, pi eta kimi la enika saro tu gambar dii, do, emata leuk rekaman iha naa, hai kimi nim lalet. Sepo, tem fuka sakik. Tu naa, linga gambar bal-bala penik.

Gambar 1: Endohin peltanek fi di Oplahtala sula junai

Lahin [Kejadian] 1:1-5; Enwenet Empujit [Mazmur] 90:2

Tu dii, bal-balak, iyer hansiak matak mohede, bu Oplahtala leuk haik. Petu Ringe sula langit tu junai. Tu dii, iyero hansiak dofo moo, tu ba sablebe hede. Tu dii, Oplahtala sula sepo junai, petu Ringe esgedak eglinan pa naan. Sepo fi dii, Ringe sula lea raman, fulan, tu tolot hansiak. Oplahtala dii, do, lalen gosa. Ringe sula epyabik hansi-hansiak.

Gambar 2: Oplahtala nake Liet Kaseno

Yesaya 45:18-19; Ibrani 4:12; Enwenet Empujit 19:7-10

Buku na gambar naa, do, Alkitab. Baa naa, Oplahtala nake Liet Kaseno, har dii du edohik ute kita, Ringe nake pempunat wahano, tu Ringe nak laleto. Oplahtala musik gebaro hansiak. Hansiak naa, yako ba dohi ute kimi naa, do, yako eguh fi di Oplahtala nake Liet Kaseno.

Gambar 3: Oplahtala sula langit tu junai, tu nake iyer hansiak

Lahin [Kejadian] 1:1-25

Oplahtala sula hansi-hansiak. Eta Ringe estori, fen, "Iak eglinan!" do, eglinan matak tu dihe, gam di Ringe ba stori. Petu Ringe sula langit. Ringe sula masi. Ringe estori, petu mangin matak. Sepo fi dii, Ringe sula ii ninewero hansiak. Gam di: ikan pao wae, manuto sak langit, tu haiwane peleit-pelehet. Oplahtala pun-beta hansi-hansiak fi di Ringe nake stori gam dii rahek. Bafak sepo nake esnulat wahano hansiak, petu Ringe lalen benihik. Wahan tenik ha dii Ringe ba sularo dii, gosa lesin.

Gambar 4: Adam tu Hawa nunu endohin

Peltanek bal-balak [Kejadian] 1:26-31, 2:7-3:24

Oplahtala sula mansia bal-bala anamhana, tu anafina. Ringe falngaek geba emhana, la Adam, tu fina, la Hawa. Ringe tongi siuk sira la skotak gos-gosa hansiak har dii Ringe ba sula haik. Tu Ringe puna neten gosat saa, la sira defo fi dii. Ba dii, Oplahtala ba emngesa-mngesa tu sira. Ringe tongi emsuka swahe-swahe tu sira. Sira talo enhimak saro. Oplahtala barisuk sira la kaa kau fuan tenik rahek di neten dii, bu Ringe ephaik sira la bara kaa kau fuan fi di kau lahin saa. Petu lalen saa, Oplahtala nake musu sa kaduk. Musu dii, do, setan sira nun Olo Haat. Ringe kaduk pa ruka sira rua di neten dii. Ringe lomo Adam tu Hawa la bara caan tehuk Oplahtala moo. Sepo, sira kaa kau fuan ha di Oplahtala ba ephaik haik dii. Tu gam dii sira garu epsala haik, wahan sira eplawak haik Oplahtala nake prenta. Petu sira nun talo enhima tu Oplahtala di delak. Sepo fi dii, Oplahtala yahak sira fi di neten gosat dii. Peltanek fi di parkara dii, hansiak mansia hai puna sala tongi, tu eplawak Oplahtala nake prentaro. Wahan gam dii, kita nani tohon gosat tu Oplahtala delak haik. Tu wahan gam dii tongi, kita mansia dufa susa, empeit, tu enmata.

Gambar 5: Kain tu Habel nun endohin

Peltanek endohin bal-balak 4:1-16; Roma 3:23

Adam tu Hawa dapak anamhana rua. Nake anamhana haat, ngaan Kain. Tu nak wai di ngaan, Habel. Habel pun-gosa Opo lalen, bu Kain moo. Petu ringe sefen ute nak wai. Lea lalen saa, petu ringe eflal-matak nak wai. Wahan Kain puna ebohon gam dii, petu Opo tatik baut ute ringe. Opo sefen eta geba puna sala. Elek Opo nak suka la Da talo enhima tu kita mansia. Bu, wahan kita puna sala, kita nani talo enhima gosat tu Opo delak haik.

Gambar 6: Nuh nak kapal haat

Peltanek endohin bal-balak 6:1-22; 2 Petrus 3:9

Adam tu Hawa enohon ba ebrira ba brai. Bu sira tongi puna sala hansiak, tu eplawak Opo nake prenta. Sira nunu pempunat ebohono eplasa tirin-tirin, eta Oplahtala fasa la eprari sepo sira, tu tohok wae edemen eta junai ba lona. Bilik geba emsian rahek, ha di ring nak suka caan tu musik Opo. Geba di ngaan, Nuh. Opo edohik ute Nuh la puna kapal haat saa la ring ba newe fi di lona dii. Petu ring hai Opo nak prenta. Bu puna kapal dii, gehan boho-boho, eta musun tan musun. Tu di ring ba puna kapal dii, ringe edohik ute gebaro, fen Opo la tatik baut ute mansia, tu katuk lona haat la epraduk sira. Bu sira pusing tu ring nake estori moo. Sira laleno ba grihi ute nun salaro baa, petu sira nun suka la du peka tatak nun salaro moo.

Gambar 7: Lona kaduk

Peltanek bal-balak 7:1-24

Oplahtala eptanak hansiak haiwane peleit-pelehet la iko gam di Nuh. Petu Nuh efrogok sira gam di kapal haat di lalen. Petu Nuh, nak finhaa, nak anamhana telo, tu nun finhaa sira, rogo dae kapal di lalen. Sira hansiak, geba etrua dae kapal di lalen, emngesa-mngesa tu haiwanero dii. Sepo, Opo treguk pemrike subu dii. Bisuk lear pito, petu Opo efruruk dek-haat fi sak langit, tu Da fuka wae raman la buhak fi pao rahe lepak. Wae di ba keha lepak-lepak. Eta beton pol-paa, lear pol-paa, petu wae etregu junai peskemak. Hansiak geba sas ka rogo kapal dii, te harak tehuk ii sa moo. Tu sira hansiak molo pa difuk sepo. Bu Nuh tu nake huma kemat sira ba newe, wahan sira elalek tu sira hai Opo nake prenta.

Gambar 8: Abraham, Sara, tu Isak nun endohin

Peltanek endohon bal-balak 9:18-19, 17:1-8, 21:1-7; Matius 1:1-16

Nuh nake enohon ba edeme ba edeme, eta puna fena edemen. Nuh luken sa dii, Abraham. Ringe di caan gosa tu da musik Oplahtala. Lalen saa, Opo tafek eskudat nein tu Abraham, fen, ringe tu nak finhaa Sara nun luken dii, ramak puna fena ewasa. Elek sira rua emkeda haik, tu nun anat sa moo. Bu sira gao ten-tenek Oplahtala nake eskudat dii. Gam mahik-gam mahik, Abraham dapak anat fi di fina meget. Ringe nake anat di ngaan, Ismael. Ringe dii puna fena Arab sira nun mamena. Betu di Abraham tu Sara emkeda gwao haik, sira dufa anat saa, emngesa gam di Opo ba skudak leuk dii. Sira falngaek anat di, la Isak. Opo eskudak la Da pakek Isak tu nake luken sira, la tuke enggosan ute fena-fena hansiak na junai.

Gambar 9: Musa, tu Opo nake Atoran

Suba fi di Mesir [Keluaran] 19:1-25, 34:27-32

Isak nake enohon tongi ba deme ba deme, eta puna fena haat. Fena di ngaan, Israel. Ringe nake luken sa ngaan, Musa. Musa emsuka caan tu elalek ute Opo. Lalen saa, Opo kalak Musa la keha di kako sa. Ba dii, Opo estori tu Musa. Ringe edohik nake Atoran ute Musa, la ringe eptoke sakik ute nake gebar sira. Tu di Musa toho fi sak kako dii, ringe ba gao fatu esnulat ha dii ringe ba gilak Opo nake Atorano. Opo emsuka la geba hansiak hai Ringe nake Atoran sira.

Gambar 10: Atoran Polo fi di Oplahtala

Suba fi di Mesir 20:1-17

Atoran har dii Opo ba tuke ute Musa dii, hansiak gosa. Sane ha di hai atorano dii, ramak sale barkona tu barkate fi di Opo. Opo nake Atorano dii, do: Kita iak musik Oplahtala, seba Ringe resek-resek, tu caan baa Ringe. Kita bara puna ii snebat la sebaro. Kita bara pakek Opo ngaan ledak-ledak. Eta lea endeat, kita pakek la deak fi di karja, la ma seba Opo. Anato iak caan gos-gosa, tu tahu hormat ute sira nun ina tu nun ama. Bara emata geba. Bara midi la kako. Bara pembodok tu eplalik geba. Bara enaka. Tu lalen bara iga ute geba meget nake iyero.

Gambar 11: Korban ka Bil-Tatak Sala

Olo Agama nun Atoran [Imamat] 4:27-35; Yohanes 1:29; Roma 3:23

Opo nake Atoran tinan, do: Eta geba puna sala, ringe iak dufa baut. Tu baut dii, do, enmata. Bu betu di Musa ba puna olo ute geba Israel sira hede, eta geba saa epsalak Opo nake Atoran, ringe iak tuke korban saa ute Opo la pun dape Ringe. Sir nun adat tongi fen "Jiwa gati jiwa." Petu hai sir nun adat, iak geba ka puna sala dii pono haiwane sa ngaan 'domba' anan, la gati ringe. Korban di puna etan ute gebar fen, eta eplawak Opo nake Atoran, do, da emngesa tu eplawak Opo. Domba anan dii, puna etan tongi la toke korban saa, ha di ramak hifut sa liak hede. Do, ii ha dii Opo ator haik Ringe nake lalet la katuk Ringe nake Anat Yesus gam na junai la puna Korban gati kita nan salaro.

Gambar 12: Opo eskudak la katuk geba saa, la pesbiak kita

Lukas 1:26-38; Matius 1:18-25

Musun utun pil-pila sepo, petu Oplahtala katuk nake emsikel saa fi sak sorga la pahuk kanaun ute fina emhuka, sa ngaan Maria. Maria eptafek sar-lalet haik tu anamhana sa ngaan Yusuf. Petu emsikel di edohik ute Maria fen, "Kae eplal-gosak Opo lalen haik. Ramak kae ebanak anamhana saa. Kae iak falngaek Ringe la Yesus." Bu Maria sade fen, "Yako naa, bage epsiak tu anamhana sa mohede! Petu gam doo, eta yako la egali?" Emsikel sade fen, "Gam naa! Ramak Opo nake Suhat Enmilit kaduk ute kae. Tu tohon gam dii, Anat ha di ramak kae ba ebanak dii, milin-milin resek. Tu Ringe dii, Oplahtala nake Anat benimak." Opo nake emsikel dii, tongi eptawa fatan di Yusuf nake emnipit. Tu ringe edohik fen, "Yusuf! Bara emtako la ku kaweng tu Maria, tu Anat dae ringe fukan lalen dii, fi di Opo nake Suhat Enmilit. Ramak ringe ebanak anamhana saa. Ku falngaek Ringe la Yesus." Ngaan Yesus nake telek fen "Da pesbiak geba". Sepo, Yusuf kaweng tu Maria, bu sira rua bage epsiak moo, gam di gebhaa tu finhaa, eta Anat di emlomon.

Gambar 13: Endohin fi di Opo Yesus nake emlomon

Lukas 2:1-20

Betu dii, latu prenta gebar hansiak la oli gam di sira nun fenlale emsian-emsian la hai sensus. Petu Yusuf tu Maria tongi efkerek fi di fenlale Nasaret, iko gam di fena Betlehem. Betlehem na, Yusuf nake mamenaro nun fena. Dena lawe, huma esnewato hansiak taun haik tu geba. Petu sira ba eptea heik di haiwanero nun elet. Ba dii, Maria ebanak ana mihan, tu du falngaek la Yesus. Beto di tongi, emsikel fi sak sorga eptawa fatan ute geba pil-pila har dii sira ba wana tugu nun haiwane dombaro fi di mehet kakun. Emsikel di eprepa ute sira, fen, "Yako naa, kaduk la a dohik kanaun gosat saa ute geba hansiak. Langina naa, anafina sa ebanak haik Kristus! Tu Kristus dii, do, Geba ha di Oplahtala ba eskudak filim leuk. Opo katuk Ringe la pesbiak gebaro fi di sira nun salaro!" Ringe estori sepo, petu tuged-tugedak, Oplahtala nake emsikel fi sak sorga edemen tu edemen kaduk epsulun tu ringe. Petu sira ba epkamak Oplahtala tu enwenet empujit. Petu geba ka tugu haiwane sira estori fen, "Hei! Mahi la ma iko gam di Betlehem, la ma touk tenik ha dii ba kaduk fi lawe anga!" Sira iko. Tu di sira edobon tu Anat dii, sira edohik sepo ute geba hansiak, iyero har dii sira be caan fi di emsikel dii. Geba hansiak ba emngangak sir nun endohin dii.

Gambar 14: Opo Yesus eptoke gebaro

Lukas 2:41-52; Markus 6:34

Yesus ba haa ba haa di Yusuf tu Maria fahan lalen. Tu di Ringe nake awale musun polo geran rua, Yusuf tu Maria eguk Ringe hai gam di kota Yerusalem. Fi lawe, Ringe waher tu guru-guru, tu pyolot-pyolot agama sira. Sira ewaruk hai Oplahtala nake Liet Enein. Ringe caan gos-gosa, tu Da enika sira tongi tu iyero peleit-pelehet. Tu sira hansiak ba emnganga-mnganga, wahan Ringe tewa matak hansiak Oplahtala nake Liet Enein. Eta Ringe nake awale musun pol-telo, tem Ringe peltanek nake karja, tu Da eptoke gebaro la du hai Oplahtala. Geba edemen hai tenik ha dii Ringe ba eptoke. Petu sira elalek ute Ringe. Bu sia tongi hai Ringe nake eptoketo moo, petu sira eplawak pa hai Ringe moo.

Gambar 15: Opo Yesus puna etan emengen-emengen

Markus 8:22-26, 5:35-43, 6:45-52

Oplahtala tuke kuasa haat ute Yesus. Ringe puna etan emengen-emengen peleit-pelehet. Ringe pegosa geba fi di sira nun empeito. Ringe puna geba ram-boho pa kita sakik. Ringe esgedak geba matat pa newe pilik. Ringe ephaik mod-haa pa da deak. Ringe iko saka wae fafan. Tu di gebar touk etan emengen ha di Ringe ba puna dii, edemen elalek fen Oplahtala emhewak katuk Ringe. Sira hansiak emnganga-mnganga tu hansiak ha dii Ringe ba puna tu ba eptoke. Opo Yesus tongi nake kuasa la sibi kita fi di kita nani susaro.

Gambar 16: Opo Yesus dufa marsait

Matius 27:11-31

Yesus puna ii gosat edemen haik, tu geba edemen hai Ringe haik. Ringe sibi geba edemen, tu eptoke hai Oplahtala nake laleto. Ringe tokek Oplahtala nake enmusit, tu Da toke tohon la geba tewa dame sakik tu Opo. Elek gam dii haik, bu olo agama sira ba lal-peik Yesus hede. Sira geba lal-giwet, tu sira eruk moo, fen, Oplahtala ha dii katuk Yesus. Sira tewa fuka laleno moo, fen sira tongi puna sala, tu du eplawak Opo nake Atoran sira. Olor-olor dii, sira stor-ledak Yesus, tu sira hama tohon la gebaro efrake Ringe. Geba pangat sira eflali boho-boho Ringe. Sira espadek mamhisik tope pangat di Ringe nake olon. Sira plag-iik Ringe. Kimi nanbeta nake endohin langina dii, maa? Yesus dii, Oplahtala nake Anat. Petu Ringe tongi nake kuasa la eprari gebar dii hansiak. Elek gam dii, bu Ringe eplawak ro-roin moo. Tu Ringe tewa fen Opo ator hansiak iyero di haik.

Gambar 17: Sira paku mata Opo Yesus di kau papele

Markus 15:22-39; 1 Petrus 2:21-24

Geba pangat sira paku mata Yesus di kau papele. Sepo Ringe ba pihi ba dii, eta Da mata. Sira tongi hukum mata geba jahat rua emngesa-mngesa tu Yesus. Betu leuk dii, sira jaga hukum geba jahato gam dii. Elek, pemerenta sira epteak sepo haik Yesus nake parkara, bu sira dufa Ringe nak ii sala sa moo. Nak telek fen, Yesus wada baut ha dii beta la Ringe moo. Baut dii, beta la kita dapak. Kita hansiak puna sala haik, petu, barisuk la kita wada nake hukuman. Bu Yesus puna korban haik la bilu tatak hansiak gebar nun salaro. Eta kita fuka kita nan salaro, tu peskori tatak hansiak, ramak Opo bilu tatak kita nan salaro. Wahan gam dii, yako prepa la kimi gam naa: Eta kae elalek ute Opo Yesus Kristus, ramak Ringe pesbiak kae fi di baut, la kae dufa slamat.

Gambar 18: Opo Yesus newe sakik

Lukas 23:50 - 24:9

Yesus nake musu sira enanuk fen sira eprari Ringe haik. Bu beta gam di moo! Tu di Yesus mata haik, Ringe nake roko sira efrogok Ringe nake fatan gam di fatu fefan. Sira treguk gos-gosa fatu fefan di ngadan tu fatu emrapat haat saa. Bisuk beto rua dii, petu Yesus newe sakik fi di nake enmata. Fina emtuat pil-pila saa iko di nitu kaun elen la du foi Yesus fatan, hai sira nun adat. Dena dae, sira dikero, wahan sira touk fatu haat dii ba tola megek. Yesus fatan tongi enewak moo! Tu Opo nake emsikel rua fi sak sorga, eptawa ute sira, fen, "Yesus tehuk fi naa mohe, tu Ringe newe sakik haik!" Resek! Yesus newe sakik haik! Tu gam dii, Ringe tokek fen Ringe dii Opo res-resek. La kim tewa, Yesus ba newe remak eta tu naa. Enmata sa bahik Ringe moo. Setano nun Tobon tongi bahik Ringe moo.

Gambar 19: Tomas nake endohin

Yohanes 20:19-31

Tu di Yesus newe sakik, Ringe eptawak fatan ute Ringe nake geba enhait sira. Ringe ba swahe-swahe tu sira. Ringe tongi ba kaa emngesa-mngesa tu sira. Tu di Ringe eptawak bal-balak ute sira, Ringe nake geba enhait saa epsia emngesa-mngesa tu sira moo. Geba di ngaan, Tomas. Tu di ringe nake roko sira edohik fen Yesus newe sakik haik, ringe eruk moo. Tu ringe stori fen, "Yako iak touk emhewak, tu fahang tupa Ringe nake paku wahan betu leuk dii, tem yako hai." Bisuk lear pito sepo, petu Yesus eptawak fatan pil-pilik ute sira. Bu lalen naa, Tomas ba dii tongi, gam di gambar ha naa ba tokek. Sepo, ringe eslesun di Yesus kadan kolon, fen, "Yako elalek fen, Kae resek-resek puna ya nang Opo!" Eta da linga emhewak tu raman gam dii, tem Tomas lalen epte-neek. Bu Yesus sade, fen, "Kae elalek, wahan kae touk tu raman emhewak. Bu da gosa lesin, geba ha dii da touk Yako moo, bu da elalek ute Yako."

Gambar 20: Opo Yesus keha gam sak sorga

Matius 28:18-20; Endohin fi di Opo nake geba esniuto 1:1-11; Yohanes 14:1-4

Tu di Yesus ba newe sakik dii, Ringe eptawak fatan ute geba demen. Sira touk Ringe, petu sira tewa emhewak fen Ringe newe sakik hede. Beton pol-paa sepo, petu Yesus la Da keha gam saka sorga. Tu Ringe puna matak haik Ringe nake karja hansiak na junai. Petu Ringe sibik geba har dii du elalek ute Ringe, fen, "Kimi iak iko di nete-neten la eptoke ute fena hansiak la du puna Yako nang geba sakik. Eptoke gos-gosa sira, la sira hai hansi-hansiak ha dii Yako ba edohik haik ute kimi." Stori sepo gam dii, petu Yesus keha gam sak sorga di sira pupan laleno. Ringe rogo di lokon lalen, petu sira kita tehuk Ringe mohe. Tuged-tugedak, Opo nake emsikel rua fi sak sorga eptawa ba dii. Sira eprepa ute Yesus nake geba esnibit sira, fen Ringe nake enehat gam doo, do, gam dii tongi tu Ringe nake enohot sakik. Tu naa, Yesus maa di sorga. Fi saka, Ringe puna matak elet gosat la hansiak geba har di du elalek ute Ringe. Yako la enika kimi, gam naa: Gam doo, tu kae? Kae elalek haik ute Yesus, pi moo? Kae la ku hai Ringe, pi moo? Ramak eta Ringe kaduk sakik, do kae pun-dofo iyero haik la ku sale Ringe, pi mohede?

Turnover from a to B

Tu naa, kaset naa, la da sepo. Bu endohin somon ba elen hede. Petu fai kaset naa, la frogok sakik di nain kahan.

Introduction, Side B

Salamat й! Kita caan fi di kaset nain kahan. Linga buku nake gambar 21 (po-rua geran emsian) penik. Caan gos-gosa eta yako edohik Kanaun Gosat naa ute kimi. Eta caan musik teden gam naa (music), tem fuka la linga gambar dikat. Eta kimi la kim odo beta gambar saa nake endohin, pi kimi la enika geba, pi kimi la estorik hai gambar saa, do, emata tagahak kaset, hai kim nim lalet. Sepo, tem putar ededuk. Langina naa, linga gambar 21 penik.

Gambar 21: Nitu Yesus ba pihi di kau papele di tehuk moo

1 Petrus 3:18; Galatia 2:20

Emkua eta Yesus iak mata di kau papele? Ringe nake wahan gam naa. Yesus mata la pesbiak geba ha di puna sala, fi di salaro nun baut. Tu Ringe nake enmata dii, Ringe wada kita nan salaro nun baut. Kita nan salaro dii, pun-telak kita nani kaka-wai gosat tu Oplahtala. Yesus dii, do, Oplahtala nake Domba Anan milin-milin, ha dii puna sala ii sa moo. Tu Da puna korban haik ute kita sakik. Eta kita elalek ute Yesus, tu fuka kita nan salaro, sepo peskori tatak salaro dii, tem Opo bilu tatak kita fi di nan salaro. Eta kita puna gam dii, Yesus tuuk kita la puna Oplahtala nake anato sakik. Gambar gerano dohi epyasak nake teleto la peglina hede.

Gambar 22: Tohon rua

Matius 7:13-14; Yohanes 3:16; 1 Yohanes 1:9

Yesus eptoke gam doo geba dufa enewen remak tu Oplahtala. Hansiak geba ba newe hai tohon haat. Elek tohon haat dii, tohon ka bosik sala. Geba hansiak hai tohon dii, wahan kita naa mansia ka puna sala, emngesa tu Adam. Wahan kita naa, luken fi di Adam! Bu tohon sahet dii, do, tohon anan rahek. Tohon anan di eptanak geba gam di Oplahtala saka sorga, la geba dufa enewen remak tu Ringe ba dii. Opo Yesus eptoke fen, da gosa ute kita, eta kita rogo hai tohon anan rahek. Di gambar naa, kimi touk kau papele saa, ha di ba kerek di tohon anan esnuban. Bu hansiak gebaro nun hak la du rogo tohon anan di moo. Iak kita fuka nani salaro ute Opo, peka tatak salaro dii, tongi tu elalek fen Opo Yesus mata di kau papele la pesbiak kita fi di nani salaro, tem kita nani hak la rogo tohon anan dii. Elek gam dii, bu geba edemen eruk moo, la du peka tatak nunu salaro. Sira odo fen tohon anan gam di sorga dii, emhunak ute sira. Hai sir nun enyodot, do, tohon haat dii, nega rahek. Bu tohon haat dii, iko gam di ban-haat, ha dii da te mata beta moo. Tu ban-haat dii, do, elet marsait la ngei geba har dii Opo ba yahak sira. Do, yako la enika kimi gam naa: Fi di tohon rua hang naa, do, kae la ku hai tohon tenik? Eta kae la ku dufa salamat, iak kae fuka lalem ute Opo penik. Bara sohik mohe! Fuka lalem beka! Prepa ute Opo gam naa: "Aman heren. Ya tewa fen Aman lalem dofo, tu Kae puna geba haat resek. Yako la fuka laleng ute Kae, fen ya nang salaro peleit-pelehet. Yako eruk, fen Opo Yesus mata fi di kau papele la Da wada ya nang baut. Petu ya laha la Aman bilu tatak ya nang salaro hansiak. Puna yako milin-milin fi di nang salaro. Sale yako la a puna Ama nake anat sakik. Yako la hai tohon salamat ha di Opo Yesus toke haik dii. Ramak eta ya mata fi na junai naa, do, yako la newe remak-remak tu Oplahtala fi sak sorga. Tarima kasi, Aman. Gam dita baa."

Gambar 23: Opo nake geba enhait sira

Yohanes 6:37-40, 14:6; Yohanes touk junai fehut [Wahyu] 7:9

Fi na gambar naa, kita linga Opo Yesus. Ringe sale geba fi di hansiak fena, noro, tu liet fi na junai. Sira elalek haik ute Ringe. Tu Ringe tongi efrogok sira la puna Oplahtala nake anato. Sira iko flaluk tohon anan ha di keha gam sak sorga. Opo nake anato emngesa gam di geba huma lalen har di kaka-wai gosat. Sia emkeda, tu sia fehut. Sia roin, tu sia haat. Sia fina, tu sia emhana. Sia geba oko mitet, geba oko emuren, geba oko konit, tu geba okon botit. Sia geb-kaya, tu sia geba kasian. Opo Yesus sale sira hansiak la sira puna Oplahtala nake anat emngesa-mngesa.

Gambar 24: Emlomon pilik

Yohanes 3:1-18; Titus 3:4-7; 1 Petrus 1:22-23

Tu di Yesus ba newe na junai hede, geba ka eptoke agama sa ngaan, Nikodemus. Beto lalen saa, ringe iko hama Yesus la enika tu iyer pil-pila saa. Yesus edohik ii saa, ha di puna ringe belek lalen. Ringe edohik fen geba ha di rogo la puna Oplahtala nake anat, ringe iak emlomon pilik. Do, ma rogo kita nan ama tu nan inaro nun huma kemat, tu di sira ba ebanak kita. Bu kita ba rogo puna Opo nake anat, eta kita emlomon pilik ededuk. Emlomon bal-bala dii, do, emlomon tu fatan. Bu emlomon ededuk dii, do, emlomon tu suhat. Tu emlomon suhat dii, Opo nake Suhat Enmilit tuke kita tu ennewen fehut. Kita sale ennewen fehut dii, tu di kita ba hai Opo. Ringe garu kita puna mansia fehut, do, Oplahtala nake gebar sira.

Gambar 25: Oplahtala nake Suhat Enmilit

Yohanes 14:15-18; Endohin fi di geba esnibit 2:1-39

Tu di Yesus keha gam sak sorga mohede, Ringe eskudak ute nake geba esnibito, la Da katuk Oplahtala nake Suhat Enmilit ute sira. Betu Ringe keha haik gam sak sorga, bisuk lear polo, petu Ringe nake geba esnibit sira eflolin di neten saa. Tuged-tugedak, gogo-raket saa gam di mod-haa sa kaduk. Sepo, petu sira linga beta bana lain ba eptea di sira emsian-msian olon fafan. Petu sira hansiak dufa Oplahtala nake Suhat Enmilit, emngesa gam di Yesus ba edohik ute sira leuk haik. Betu dii, geba fi di fena-fena edemen kaduk epsulun di kota Yerusalem. Yesus nake geba esnibit sira dufa kuasa pa sira ba estori ute gebaro tu sira nun liet emsian-emsian. Yesus nake geba esnibit sira eptoke gebar dii, tu iyer gosar-gosar hansiak har di Oplahtala ba puna haik. Lea dihe, geba raran telo fasa la hai Yesus. Langina naa, Oplahtala nake Suhat Enmilit ba defo ibik geba hansiak har dii hai Yesus resek-resek. Suhat ha di milin-milin tuke kuasa enheren ute kita, la kita hai Yesus nake eptoken, tu edohik Ringe nake pempunat wahan ute geba meget.

Gambar 26: Newe di eglinan lalen

Yohanes 3:19-21, 8:12; 1 Yohanes 1:5-7

Geba ha dii elalek mohede ute Yesus, do, ringe emngesa tu geba hang na gambar, ha dii ringe ba iko tapo-tapo di neten rede-reden. Ringe ba esdopa lepak-logok tu enmohot, wahan ii naan sa moo, la ptawa eta tohon gosat la ringe. Eta kita elalek ute Yesus, tu ba edare Ringe, do, kita emngesa tu geba ha dii iko di neten emnaa. Linga tohon gosat, do, dape rahek! Biar tohon ebohon gam doo, bu ringe te moho moo, wahan ringe touk beta fatu tu libu fefan, petu ringe iko lilik. Yesus edohik fen, "Yako naa, eglinan ute junai. Eta geba hai Yako, ringe newe di permiten moo." Yesus tuke nake Suhat Enmilit la toke tohon gosat ute geba hansiak har dii elalek ute Ringe.

Gambar 27: Kita puna mansia fehut sakik

Galatia 5:16; Efesus 4:22-32; 2 Korintus 5:17

Hansiak geba ha di hai Yesus Kristus, ringe puna mansia fehut sakik. Ringe eruk la hai Oplahtala nake Liet Kaseno. Ringe laha tarima kasi, wahan Opo bil-tatak ringe nake salaro hansiak, tu tuke ringe tu ennewen fehut. Ringe nake suka moo, la da puna ii ebohon tehuk moo, mele ramak Opo sefen ute ringe. Petu, geba ka hai Opo Yesus, sira edangan moo, enaka moo, midi la kako moo, tu seba ii meget saa moo. Suhat Enmilit dii, tuke kuasa ute kita la kita peka tatak ii ebohon hansiak, la kita puna baa ii gosato, hai Opo nake lalet.

Gambar 28: Huma kemat geba Kristen nun ennewen

Efesus 5:21 - 6:1; 1 Petrus 3:1-9

Eta huma kemat saa hai resek-resek Yesus nake ennewen wahan, sira newe tu lalet emsian. Do, gebhaa musik nake finhaa. Finhaa caan tu tahu hormat ute nake gebhaa. Anato, sira caan gos-gosa nun ama tu nun ina. Ii har dii, Oplahtala nake Liet Kaseno eptoke gam dita. Gebhaa tu finhaa sibi saro, tu sira msuka eplal-gosak sar lalet. Sira eptoke nun anato la musik Opo, tu hai Ringe nake Liet Kaseno. Huma kemat ha di seba Oplahtala dii, do lea-lea du salawato men-mene, pempuji men-mene, tu ba newe tu lalet emsian.

Gambar 29: Musik kae nam musu sira

Matius 5:43-48; Lukas 10:25-37

Yesus eptoke geba ka hai Ringe la du musik gebaro hansiak. Kita iak musik kita nan musu sira tongi. Lalen saa, Yesus dohi geba sa iko gam di kota dikat. Tuged-tugedak, geba jahat sira kaduk bongo ringe, petu spelek ringe di tohon baban. Sepo fi dii, geba fena dikat sa touk beta ringe ba eptaho pap-remak di tohon baban. Petu ringe hobo pegida geba di nake kawaro, tu da hapo sakik ringe nake kawaro gos-gosa. Sepo fi dii, da fale geb-kawat di sak ringe nake kuda. Petu da eptanak geba dii, eta dena di kota. Tu ringe pahuk geb-kawa dii, gam di huma esnewat saa. Petu ringe fae ringe nake matan emhewak, la tukeh ute geba huma esnewet tobon, la touk gos-gosa geb-kawat dii eta da gosa sakik. Yesus eptoke fen kita iak sibi sane rahek ha dii dufa susa, tu bara linga fen ringe geba fena sane, pi ringe nake agama tenik.

Gambar 30: Opo Yesus nake kuasa haat

Endohin fi di Opo Yesus nake geba esniut 19:18-20; Lagu Puji 115:1-8; 1 Yohanes

Gebar na gambar naa, hufa nun pakakas koito emhewak pa pefaro. Betu leuk sira seba setan tu iyer dii. Bu, tu naa, sira hai Opo Yesus haik. Geba ka hai Opo Yesus bara psablali tu setan sira, tu kesan, tu almua, pi tu ilmu permiten. Kita bara caan setan sira, tu bara emtako setan sira nun iyer ebohon. Ma bara emtako sira, wahan Oplahtala haa sa liak fi di sira hansiak, tu fi di sira nun Tobon, do, Lusifer. Geba ka elalek ute Yesus, iak peka hansiak iyer har dii ba eplalik sira dii. Opo Yesus ba eskotak kita fi di setan sira, eta kita laha Ringe.

Gambar 31: Yesus yahak setan jahato

Markus 5:1-20; Yakobis 4:7

Lalen saa, geba sa sar-beta setan edemen. Gebaro te hapu beta ringe tu wihit moo, pi rante besi, wahan setan sira faran tirin. Bu Yesus yahak setan sira fi di geba dii, petu sira hai Ringe nake prenta. Petu Yesus salgae ringe fi di setan, la setan sira bara kuasak ringe tehuk moo. Petu geba di oli edohik ute nake geba emtuat, kai-waito hansiak, tenik ha dii Yesus ba puna ute ringe. La kim tewa, Yesus yahak setan fi di geba edemen haik. Petu, kita tewa fen, setan tu sira nun Tobon, iak caan Yesus nake prenta. Eta kae puna geba Kristen, bu setan sa ba ruka edage kae, do, nambeta, wahan eta kae elalek haik ute Opo Yesus, kae dii puna haik Opo nak geba. Setan sa tewa kawasak kae tehuk moo. Eplawak setan sira, tu laha Opo Yesus pakek Ringe nake kuasa la pedoi setan sira dii. Tu laha geba ka elalek ute Opo la du salawatu emngesa-mngesa tu kae. Eta kita puna eflaluk Opo Yesus nake prenta, Ringe nake kuasa ba matketa kita. Eta gam dii, setan nake kuasaro te beta kita moo.

Gambar 32: Ii har dii du ba reha kita

Matius 6:24; 1 Timotius 6:6-10; 1 Korintus 10:13-14

Setan, tu sira nun Tobon, emsuka reha Oplahtala nake anato. Sira nun lalet la kita bara hai Opo Yesus moo. Sira lomo geba ka hai Opo tu iyer peleit-pelehet, gam dii: wagun eflawa, emsihi ebohon, narkoba ka putai ennewen, matan potot, hama ngaat tirin, deng-bohot, tu midi la kako. Iyer gam ang naa lomo-lomo la eplalit kita, la kita odo fen iyer gam dii puna kita lalen benihik. Bu iyer dii, eplalit luken! Tu sira eplalik kita, la kita peskori tatak Oplahtala. Petu, kita iak laha Opo ba emngesa-mngesa tu kita, la kita eplawa sira fi di sira nunu eplomoto. Elalek baa ute Opo Yesus, tu hai Ringe rahek.

Gambar 33: Eta kita puna sala

Lukas 15:11-32; 1 Yohanes 1:7-9

Eta geba ka hai Opo Yesus puna sala, ringe nake tohon esnubat gam doo? Lalen saa, Yesus edohi endohin saa gam naa: Geba fehu saa efkerek tatak nake ama. Ringe iko di fena ebreman saa, tu da puna ii ebohon edemen. Ringe puna geba deng-bohot, tu ringe putai sepo nake ama nake matan. Gehan sa moo, petu fena di dapak musun egladat haat. Bu anat di nake matan sepo haik, petu ringe la da matak egladat. Sepo, ringe nambeta fen ringe puna sala haik ute Oplahtala tong tu nake ama. Ringe manyasal boho-boho. Sepo, ringe oli gam di nake ama. Elek anat di puna sala edemen haik, bu ringe nake ama ba musik ringe hede. Petu nake ama sale ringe nake anat sala dii, tu lalen heren-heren. Ringe tongi egliduk anat di nake salaro hansiak. Petu, eta kita puna sala, kita iak manyasal penik, tu fuka kita nan salaro. Sepo, kita iak pek-haik salaro dii. Tu tohon gam dii, Oplahtala bilu tatak kita nan salaro, tu Ringe tongi sale kita, emngesa gam di aman di endohin langina dii. Yesus edohik haik fen, "Eta geba saa ba manyasal, tu fuka lalen, tu pek-haik nak salaro, tu leli la hai Opo, do, sira sak sorga, hansiak laleno benihik rame-rame."

Gambar 34: Eta ma dufa empeit

Filipi 4:6-7; Yakobis 5:13-16

Eta Opo nake geba sira dufa empeit, do, kita iak puna gam doo? Bal-bala, kita iak salawato, tu elalek fen Opo nake lalet la puna enggosan ute kita. Oplahtala emtai la pun-gosa geba empeit, eta ii dii hai Ringe nake lalet. Opo musik kita lesin, tu Ringe sia dihe ator tenik rahek ha dii kaduk di kita pupan lalen. Yesus nake Suhat Enmilit ba emngesa-mngesa tu kita, eta ma dufa empeit, tu eta ma dufa susa, la Da skotak kita, tu puna kita nan lalen epte-neek.

Gambar 35: Eta geba mata

1 Tesalonika 4:13-18; Ibrani 2:14-15; Yohanes ram-fofafak Junai Fehut [Wahyu] 14

Na gambar ha naa, ma touk gebar kukak nun geba matat sira, hai sira nun adat. Lea dikat saa, ramak kita emsian-msian mata tongi. Bameta kita mata, kita puna tenik sakik? Oplahtala nake Liet Kas-Mangit, ha di Alkitab, prepa fen, eta geba ka elalek Opo Yesus sa mata, ringe nake suhat keha emngesa-mngesa tu Opo Yesus saka sorga. Fi di gambar hang naa, geba ka hai Opo sa mata, tu nake geba emtuato tu nake kai-waito dakak lalen, bu sira laleno delak su-suek moo. Kita bara emtako enmata. Wahan Oplahtala ba musik kita, tu Ringe bilu tatak kita haik fi di nan salaro, tu kita beta Ringe nake baut tehuk mohe. Bu geba ha dii elalek ute Yesus moo, bara harak ledak fen sira newe remak tu Oplahtala saka sorga moo. Bara harak gam dii! Alkitab fen geba ha dii elalek ute Opo Yesus moo, ramak Opo lofa ringe gam di elet sengsara, do, gam di bana haat ha dii te mata moo. Petu yako enika kimi, gam naa: Ramak eta kae mata, kae dufa elet fi doo? Kae iko newe remak tu Opo, pi? Da lofa kae gam di bana haat?

Gambar 36: Geba ka elalek ute Yesus sira, emngesa tu geba fatan

1 Korintus 12:12-31; Efesus 4:11-16; 1 Petrus 4:10

Kita fatan nani nake somon, emsian-emsian tu nake karja. Gam dii: raman la ma touk. Elingan la ma caan. Tu fifin la ma estori tu ma kaa. Eta hansiak puna hai nake karja emsian-emsian, tu du karja men-mene tongi, tem fatan kemat ba newe gosa. Eta somon saa dufa empeit, pi kawa, do, fatan ekemat dufa susa. Oplahtala edohik fen hansiak geba har dii du elalek ute Opo Yesus, emngesa gam di geba sa fatan. Ma kabak fatan dii, fen 'Gareja'. Opo Yesus puna fatan di nake Olo. Oplahtala epsamak nake karja ute hansiak geba ka hai Opo sira. Karja gam di: geba saa emtewat la da pahuk Opo nake kanaun ute geba meget, geba sahet tewa wene gosa, sahet emsuka sibi geba, sahet emsuka sale geba emengen, sahet tewa eptoke gosa gebaro, sahet emsuka tuke ii enuket ute Opo. Fi di Opo nake gebaro hansiak, eta saa puna hai nake karja moo, do, Gareja ekemat dufa susa. Hansiak geba ka hai Opo, iak karja emngesa-mngesa tu lalen gosat, tu eblale ute saro, tu saa sibi saa. Du puna gam dii, la du tuke hormat ute Oplahtala.

Gambar 37: Ma epsulun la ma seba Opo

Ibrani 10:24-25; 1 Korintus 11:23-34; Kolose 3:15-17

Geba ka hai Opo Yesus iak eflolin la seba Opo. Lebi gosa hede, eta sira eflolin hai sira nun biasa. Eta sira eflolin, sira ham-tewa iyero fi di Opo nake Liet Kaseno, sira salawatu men-mene, tu sira ba wene enwenet empujit ute Oplahtala. Gosa tongi hede, eta sira tuke Opo tu sira nunu emloot luken, la pemhama Opo nake karja. Opo Yesus tongi eptoke geba ka hai Ringe, la sira nambeta Ringe nake enmata. Fi na gambar naa, kimi touk beta geba ka hai Opo kaa tu ino men-mene. Roti ha dii sira ba kaa dii, enanbeta sira tu Yesus nake fatan, tu di Ringe mata fi di kau papele dii. Ii ha dii sira ba ino dii, enanbeta sira tu Ringe nake rahan, ha di dofak la pesbiak sira fi di sira nun salaro. Kita tongi iak eflolin la nambeta Yesus nake enmata, tu puna eflaluk adat gam dii. Tu ma puna gam dii rahe-rahek, eta Ringe kaduk sakik.

Gambar 38: Opo Yesus la kaduk sakik

Yohanes 14:1-3; 1 Tesalonika 4:13 - 5:4

Ramak lalen saa, Opo Yesus la kaduk sakik fi di sorga gam pao junai, gam di Ringe ba eskudak haik dii. Ramak Ringe kaduk tuged-tugedak, do, geba saa tewa nake edengan moo. Eta Da kaduk haik, do, geba ka elalek resek-resek ute Ringe har dii sira mata haik, ramak sira hosak fi di sira nun nitu kaun elen, la edobon tu Ringe. Geba newet har dii du ba elalek ute Ringe eflolin tongi emngesa-mngesa tu sira, la edobon tu Yesus saka langit. Sepo, ramak geba elaleto hansiak, newe remak-remak emngesa tu Ringe saka sorga lalen. Bu geba har dii du elalek ute Yesus moo, sira tewa puna gam di moo. Opo, tu geba har dii sira ba elalek dii, efkerek tatak sira gam dihe rahek. Ramak Oplahtala tuke baut ute sira, la sira dapak sengsara rahek-rahek. Kita tewa edengan la Opo Yesus kaduk moo. Petu kita iak jaga baa, tu sohik rahek Ringe. Petu yako la enika kimi, gam naa: Eta Opo Yesus kaduk langina naa, kae lalem matak haik la sale Ringe, pi moo?

Gambar 39: Ma puna pempunat fuan gosat

Matius 7:15-20; Galatia 5:22-23; Yohanes 15:18

Kau lahin na gambar lalen naa, fuan edemen tirin! Eta kita hai Opo Yesus, Oplahtala nake Suhat ba kiko di kita lalen nani, la ma puna ii gosat peleit-pelehet. Alkitab edohik fen, fuan har dii Suhat Enmilit ba puna fi di kita lalen nani dii, do: newe tu heren-heren, lalen gosa, lalen emtoro, newe tu kaka-wai gosat, newe herang-herang, lal-haat, lale-emlosi, puna ii gosato, newe tu eblale ute gebaro hansiak, newe ne-neek, ebraji tu ii gosato, tewa sefek ledak moo, tu sesek lalen. Lalen saa, Opo Yesus stori fen, "Yako emngesa gam di kau enhelan. Tu kimi emngesa gam di kau lawan. Petu, eta kimi edikek tu Yako, tu kimi barisuk la Yako edikek tu kimi, ramak kimi tongi dufa pempunat fuan gosat edemen-edemen." Bu ma tewa fen lawan ha di mata haik, te epsubak fuan moo. Petu geba hawa tobon popok pa espelek, sepo puna bana ogo tuhah. Yesus nake lalet la geba ha di hai Ringe, puna pempunat fuan gosat edemen. Eta ma puna gam dii, kita tahu hormat ute Opo, tu kita sibi geba megeto tongi.

Gambar 40: Edohik Opo Yesus nake ennewen wahan ute gebar sira

Matius 28:18-20; Endohin fi di geba esnibito 1:8

Opo Yesus eptoke fen geba ka hai Ringe iak iko edohik Ringe nake pempunat wahan ute geba meget sira. Edohik fen sane ha dii elalek ute Yesus, ramak dufa salamat fi di sira nun salaro, fi di Oplahtala nake baut, tu fi di enmata. Eta kae puna geba ha dii elalek haik ute Opo Yesus, kae iak sibi geba meget, la sira tongi telek Ringe nake Tohon Ennewen Gosat. Opo nake Suhat Enmilit ramak peg-fara kae nam lalen, la kae te edohik Yesus nake pempunat wahano ute geba sira. Eta nam suka, do, pakek buku gambar naa, la edohik sakik ute gebaro. Tu gam dii, gebar tewa matak ii edemen fi di Oplahtala, tu Ringe nake Anat, Yesus Kristus, ha dii tuke salamat ute kita.


Esnegen ba dii rahek! Syalom!
(Bridge music)

CCC-UKAW, LRI-GN (Buru) 1