The Living Christ
Balangkas: A Survey of the Life of Christ for Evangelism and Basic Bible Teaching. Comes with a 120 picture set.
Bilang ng Talata: 440
Wika: Chin Hakha
Tema: Sin and Satan (Deliverance, Light/Darkness, Sin, disobedience); Christ (Jesus, Our Substitute, Resurrection of Jesus, Son of God, Saviour of Sinful Men, Birth of Christ, Sacrifice / Atonement, Death of Christ, Life of Christ, Authority, Jesus, Our Shepherd); Eternal life (Salvation, Broad & Narrow Ways); Character of God (Love of God, Grace and Mercy, Nature, character of God, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Prayer, petition, Worship, Witnessing, Second Birth, Obedience, Spiritual Growth, Peace with God, Forgiveness, Faith, trust, believe in Jesus, Spiritual Life, Christian values, Humility); Bible timeline (End Time, Second Coming, Gospel, Good News); Problems (Materialism, Evil Spirits, demons, Problems, troubles, worries)
Tagapakinig: General
Layunin: Evangelism
Features: Monolog; Bible Stories; Extensive Scripture
Katayuan: Approved
Ang mga script ay panimulang gabay para sa pagsasalin at pagre-record sa ibat-ibang wika.Ang mga ito ay ay dapat na angkupin kung kinakailangan para maunawaan at makabuluhan sa bawat kultura at wika. Ilang termino at konsepto na ginamit ay maaaring gamitin para maipaliwanag o maaari di na palitan o tanggalin ng ganap.
Salita ng Talata
Introduction
Hawi dawt hna, hlan lio pi ah Pathian hi zei ruang ah dah vawlei cung ah a rak rat ti-hi nan hngal maw? Pathian vawlei i a rak rat lio ah hin thlarau thawng mi bantuk le vanmi bantuk in a ra lo. Vawlei ah hngakchia ban tuk in rat hi a rak I thim deuh. A min ah Jesuh tiah auh a si. Hmanthlak hna hi zoh u law kan chimh hna lai.
Hmanthlak pakhatnak zoh hna usih
Hmanthlak cung i nan hmuhmi hi Abraham ti mipa asi. Jesuh chuah hlan kum tampi lio ah a rak nungmi pa asi. Hi can lio ah hin minung tampi hna cu van le vawlei sertu Pathian hi hnu a rak chit i siasal an rak bia. Abraham tu nih cun a nungmi Pathian kha a biak. Pathian kha ai bochan i a nawl a ngaih. Pathian nih Abraham sin ah hiti hin a rak chim. “Nangmah cu thawchuah kan pek lai i na tefa hna cu van arfi zat in ka karh ter hna lai. Ka nawl na zulh caah nangmah le na tefa hna cu vawlei mi vialte caah thawchuah phurtu nan si lai”. Israel timi miphun hi Abraham tefa hna cu an si. Hi miphun hna nih hin Pathian nih mi vialte hna thawchuah pe tu ding ah a thlah dingmi pa kha kum zaa tampi an rak hngak.
Hmanthlak pahnihnak zoh rih usih
Hi hmanthlak chung i nan hmuh mi hi Pathian vancung mi asi. Kum 2000 hrawng a rauh hnu ah mahhi vancung mi hi Israel ram i ngaknu pakhat sin ah a rak lang. Cu minu sin ah cun hitihin bia a chimh. “Tih hlah! Pathian na cung ah ai lawm. Fapa na hrin lai i a min ah Jesuh asi lai. Mi lianngan a si lai i cung nung bik Pathian fapa tiah auh asi lai. Pathian mi hna kha zungzal in a uk hna lai i a pennak cu donghnak a ngei lai lo” tiah a ti. Mary nih a thawh i, “cu cu zeitin dah a si khawh lai, va zong ka ngeih rih tung lo” tiah ati. Vanmi nih hi tihin a leh, “Thiangthlarau na sin ah a rung tum lai i Pathian thawnnak na sin ah a ra lai. Na hrinmi fapa cu Pathian fapa tiah auh asi lai”. Cu ti cun Mary cu Pathian thiangthlarau thawng in fa a pawi.
Hmanthlak pa 3 nak zoh rih u sih
Mary cu Joseph timi pa he an i ham cang. Mary fa a pawi a theih tik ah Joseph cu a lung re athei. Asi nain mitha a si caah puanghlang lo te in a thli te in let awk ah ai timh kha hi hmantlak chung ah na hmuh khawh. Zan khat cu Joseph mang ah vancung mi a rung lang i hi ti hin a chimh,”Joseph, Mary hi na nupi ah thit ding ah tih hlah, zeicah tiah a pawi mi fa cu thiangthlarau thawng in asi. Fapa a hrin lai i a min ah Jesuh tiah min na sak lai. Zecah tiah ami hna kha an sualnak in a khamh hna lai. Jesuh min sullam cu ‘khamhtu’ tinak asi. Joseph ai thangh tik ah vancung mi chim bantuk in Mary cu anupi ah a thit. Sihmanhselaw hngakchia a chuah hlan tiang hmunkhat ah an it ti lo.
Hmanthlak pa 4 nak zoh rih usih
Cu lio can ah Israel cozah nih milu rel nak a tuah. Mi vialte nih an chuahnak khua cio ah min pek awk ah an kal hna. Joseph le Mary hna cu Siangpahrang David hrinsor an si caah David peng Bethlehem khua ah an kal ve. Khua an phak tik ah riahnak inn an ton ti lo caah caw inn ah an tlung. Cu caw inn ah cun Mary nih fapa a hrin. A fapa cu puan in a zual i cawrawl einak kuang chung ah a thlim.
Hmantlak pa 5 nak zoh rih u sih
Hmanthlak chung ah na hmuhmi hna hi Bethlehem khua pawng ah tuu a cawng mi tuu-khal hna an si. Hi tuukhal hna hi an tuu hna runven awk ah khua leng ah an riak hna. Zan ah an tuu an zoh lio ah vanmi pakhat cu ruahlopiah an sin ah a rung lang i an tih ngai ngai. Sihmanhselaw vanmi nih hitihin a chimh hna, “tih hlah u, nan caah thawngtha kan phurh hna. Nihin ah David khua chung ah nan nih an khamh tu hna Bawipa Khrih kha a chuak cang. Nan caah hmelchunh nak cu hihi asi lai. Naute kha puan in an zual i cawrawl einak kuang chung ah an thlim kha nan hmuh lai”. Cucun vanmi run an rung lang than i “Vancung a um mi Pathian kha a min thangtha ko seh. Pathian lung a lomh ter tu mi vialte sin ah daihnak um ko seh” tiah Pathian kha an thangthat.
Hmanthlak pa 6 nak zoh rih hna usih
Vancung mi hna van ah an kai hnu ah tuukhal hna cu an i caih i, “Bethlehem khua ah va kal hna u si law Bawipa nih a kan chimh mi thil hi va zoh tuah usih” tiah an ti. Rian rang tein an va kal i Mary le Joseph an hmuh hna. Cun nau te kha puan in an zual hnu ah caw rawl einak kuang chung ah an thlim kha an va hmuh. Tuukhal hna nih an theihmi le an hmuhmi kong kha mikip an chimh hna. A thei mi kip nih an khuaruah a har i Pathian kha an thangthat.
Hmanthlak pa 7 nak zoh rih hna usih
Joseph le Mary nih naute cu Jesuh tiah min an sak. Ni 40 a ruah hnu ah Mary le Joseph hna cu Pathian sin raithawi awk ah le Jesuh kha Pathian sin pek awk ah Jerusalem khua ah an va kal. Mah hihi Israel mi hna nih fapa an ngeih tik ah an tuah tawnmi phung a si. Hmanthlak chung ah nan hmuhmi putar pa hi Simeon timi pa asi. Simeon hi Abraham sin ah pathian bia kam a tlin lai nak kha a rak hngak peng. Pathian thiangthlarau nih Jesuh Khrih na hmuh hlan tiang na nung peng lai tiah a rak chimh. Simeon zong Mary le Joseph biakinn an phak lio ah hin a rak pha ve. Jesuh kha ai cawi i Pathian a thangthat. “Bawipa nih ka sin a biakam a tlin ter cang caah dai tein ka thi kho cang” tiah a ti. Cu khawh ah Anna timi nuhmei nu zong a phan ve i Jesuh cu Pathian kamh mi fapa asi kha a theih. Mi tampi sin ah Jesuh kong cu a chimh hna.
Hmanthlak pa 8 nak zoh rih hna usih
Jesuh a chuah in can tlawmpal ah thil khuaruahhar pakhat a chuak. Nichuah lei in mifim hna cu Jerusalem khua ah an phan i mi hna sin ah “Judah siangpahrang a chuak mi hngakchia cu khua zei ah dah a um hnga? Nichuah lei in a arfi kan hmuh caah amah biak awk ah kan ra,” tiah an hal hna. Hi lio can ah Herod hi Judah siangpahrang a si. Herod nih siangpahrang dang a chuak ti a theih tik ah a hnah a chuak. Vawlei lei boi hna le biaknak hruaitu upa hna kha a auh hna i khrih cu khawika ah dah a chuah nga tiah a hal hna. Cathiang an rel i Judah peng Bethlehem khua ah asi” tiah an chimh. Mifim hna cu Bethlehem khua ah an kal i Jesuh cu an va hmuh. Siangpahrang he ai tlakmi laksawng hna kha an pek i an biak. Mifim hna an chuah hnu ah Vanmi pakhat cu Joseph sin ah a lang. “Joseph, hngakcia le anu kha Egypt ram ah zam pi hna, zei caah tiah Herod nih thah awk ah a kawl lai” tiah a chimh. Cu ti cun Egypt ram ah an zam i Herod a thih tiang a um. Herod a thih an theih in Egypt ram ah an kir i Nazareth timi khua ah khua an sa. Jesuh chuahning hi cu khuaruahhar asi tak tak. Sihmanhselaw zei tindah Jesus nih vawleimi vialte sin ah thlawchuah a phurh ti hi kan chim rih hna lai. Tha tein ngai rih u.
Hmanthlak pakuanak hi zoh rih hna usih
Jesuh cu a thang i thil khuaruahhar tam pi a ser hna. Hi hmanthlak chung ah Jesuh le Nicodemus timi pa bia an i ruah nan hmuh. Nicodemus hi Israel ram ah biaknak saya a rak si. Zan khat cu Jesuh sin ah a va kal i hi tihin a ti. “Nangmah cu Pathian sin in a ra mi cawnpiaktu na si kha kan in hngalh. Pathian na sin i a um lo ah cun na sermi khuaruahhar hna hi a hohmanh nih ser khawhmi an si lo”. Jesuh nih hi tihin a leh, “Biatak kan chimh, mi zei hmanh nih hrinthan a si lo ah cun Pathian pennak a hmu kho lai lo,” tiah ati. Nicodemus nih a thawh i, “Zei tin dah a upa cang mi cu a hrinthan khawh lai “ tiah a hal tik ah Jesuh nih a thlarau hrinthan a herhmi kha a chimh. Mi vialte cu Pathian kha ralchan in sualnak tampi kan tuah. Kan sual ruang ah Pathian he kan i then i kan thlarau cu a thi. Cu caah hrinthan a herh, Pathian sin in nunthar zong a herh. Hrinthan si in zungzal nunnak kan hmuh khawh nak ding caah Jesuh cu vawlei cung ah a ra. Pathian fapa Jesuh kha kan zumh tik ah hrinthan kan si. Pathian nih hi vawlei kha a dawt tuk caah a fapa pakhat lawng te kha a kan pek. Amah a zum mi kip nih rawhralnak an phan lai lo, zungzal nunnak an hmuh lai. Jesuh cu Pathian nih Abraham sin ah a kamh mi khamtu cu asi. Mi vialte sin ah thlawchuah phur tu asi. Nang zong Jesuh khrih kha na zumh khawh ve. Na zumh ah cun nunthar an pek khawh i amah he a zungzal in na nung lai.
Introduction
A hramthok can ai sem hlan ah hin Pathian cu a um cang. Jesuh hi a hramthok tein Pathian he a umti mi asi. Pathian he ai tlukceu te in an rak si. Pathian he hmunkhat ah van le vawlei an rak ser ti. A sinain Jesuh cu nangmah le keimah bantuk te hin vawlei ah a rak nung ve. Mi vialte bantuk in thihnak a rak tuar ve. Zei ruang ah dah asi ti hi hmanthlak nan zoh pah in kan chim hna lai.
Hmanthlak pakhatnak zoh hna usih
Kan hnulei kum thong 2 hrawng ah hin Jesuh hi Israel ram ah a rak um. Mi hna kha Pathian kong a rak chimh hna. Khuaruahhar thil tampi a rak ser. Amah zultu ding ah mi pa 12 hna kha a rak i thim hna. Hi mi hna nih Jesuh hi Pathian sin in a ra mi a si kha an hngalh. An siangpahrang asi te lai tiah an ruah. Sihmanhselaw Jesuh nih a zultu hna sin ah teminnak a tuar te lainak le thihnak a in te lainak a chimh hna. A sinain an nih nih an zum kho lo. Nikhat cu Jesuh nih a zultu pa 3 hna kha tlang sang pakhat cung ah a kai pi hna. Cu ka ah cun zultu pa 3 hna nih khuaruahhar thil pakhat an hmuh. Hmanthlak chung ah nan hmuh bang in Jisuh cu a mui ai thleng i a hmai cu nika ban tuk in a ceu, a thil hna zong chun ni ceu ban tuk in an rang. Minung pa 2 hna zong Jesuh he hmunkhat ah an langti ve. Cu hna cu Jesuh chuah hlanpi ah a rak nungmi prophet hna ansi. Jesuh kha bia an ruah. Jesuh hi zei bantuk in dah Jerusalem khua ah a thih te lai tinak kong hi an biaruah mi cu asi. Cun prophet pa 2 hna cu a lo.
Hmanthlak pa 2 nak zoh rih usih
Israel biaknak hruaitu hna nih Pathian kha an biak. Pathian kong kha kan theih dih tiah an i ruat. A si nain Jesuh cu Pathian sin in ara mi asi cu an zum lo. Cu caah Jesuh kha an duh lo. Cu caah Jesduh nih misur dum ngei tu pa kong a chimh hna. Dum ngeitu pa nih a dum kha midang a hlanh hna i a hlatnak ram ah a kal. Thei-lawh can a phak tik ah a sinum pakhat kha thei va lo ding in a thlah. Dum hlangtu pawl nih an rak velh i an tin ter. Cun Dum ngeitu pa nih sinum tampi kha a thlah than hna. Dum hlangtu nih an rak tuk an rak velh hna i, an lawng in an kir ter hna. A dongnak ah amah a fapa hrim hrim kha a thlah. Dum hlangtu hna nih a fapa cu an upat lai tiah a ruah. Dum hlangtu hna nih,”hipa hi that u sih law dum hi kan mah ta asi lai” tiah an ti. Jesuh nih biaknak hruaitu hna sin ah, “Dum ngeitu pa nih zeidah a tuah lai? A va kal lai i dum hlangtu hna kha a thah dih hna hnu ah dum kha midang sin ah a pek lai” tiah a ti. Hruaitu hna cu an thin a hung. Zeicaah tiah Jesuh nih an mah kha a chim hnawh hna ti kha an i hgalh. Cu hlan ah Israel mi hna nih Pathian prophet tampi an rak thah cang hna. A tu Jesuh zong kha thah an duh ve.
Hmanthlak pa 3 nak zoh rih usih
Jesuh nih a thih ding kha fiang tein ai hngalk. A thih lai ni tlawmpal ah Jesuh cu a hawi le he rawl an ei ti lio ah minu pakhat in chung ah a hong lut. Zihmui manfak mi tholkhat a ken mi kha Jesuh lucung ah a doih dih. Zultu a cheu chna cu cu minu cung ah an thin a hung. Judas Iscariot timi pa nih a thawh i, “Zei ca dah a zihmui hi a zuar i misifak a pek deuh hna lo” tiah a ti. Jesuh nih a thawh ve i, “Kaltak ko uh, ka cung ah thil dawh a tuah mi a si. Zihmui a ka toihmi cu ka ruak vui nak caah a ka timhlamh mi asi” tiah a leh hna.
Hmanthlak pa 4 nak zioh rih usih
Jesuh bia a theih tik ah Judas Iscariot cu a thin a hung i biaknak hruaitu hna sin ah a kal. Keimah nih kan bomh hna lai i Jesuh hi nan tlaih khawh lai tiah a chimh hna. Ngun tangka 30 pek awk ah an hna a tla. Cu thok cun Judas cu Jesuh kha a ral hna sin chanh khawhnak cantha a ngiathlai. Jesuh nih Judas zei a tuah kha a theih ko.
Hmanthlak pa 5 nak zoh rih u sih
Hi hmanthlak hi Jesuh le a zultu hna cu ‘Lanhtak puai’ an tuah lio asi. Israel mi hna nih Egypt ram ah sal an tan lio philh lonak kum fatin an tuah. Pathian nih sal tannak in kan chanh hna lai tiah bia a rak kamh hna. Pathian nih Israel mi hna sin ah tuu that u law a thi kha nan in ka cio ah nan neh hna lai tiah a fial hna. Cun Pathian cu cu hmun ah cun ai chawk. Egypt mi tampi an thi nain Israel mi hna inn cu a lanhtak hna. Israel mi hna cu tuu thi nih a khamh hna. Cu hnu cun Egypt mi hna nih sal hna cu luat te in an kal ter hna. Cu caah cun Israel mi hna nih kum fatin in Lanhtak tuu an thah i Pathian nih a rak luat ter hna nak kha philh lonak puai an tuah zungzal.
Jesuh nih ka thi lai ti ai hngalh. Cu lanhtak puai ah cun changreu kha a lak i, “Hihi nan caah ka pek mi ka pum asi, keimah philhlo nak ah ei tuah u” tiah ati hna. Cun misur hang hrai kha a lak i, “Hihi mi vialte caah ka thletmi ka thi asi, i lak ulaw ding tuah u”, tiah a ti hna. Jesus cu lanhtak puai ah thah mi tuu bantuk asi. Mi vial te kha thihnak le sualnak chung in khamh awk caak a nunnak a pek. Amah cu vawlei sualnak a kalpi tu Pathian tufa kha asi. Kannih khamh awk ah a nunnak a pek caah hi hi kan philh lo awk asi.
Hmanthlak pa 6 nak zoh rih usih
Lanhtak puai an tuah dih hnu ah Jesuh cu a hawi le a cheu hna he Gethsemane timi dum ah an kal. Zan tlai hnu a si caah a hawi le pathum hna kha ralring tein um awk ah a chimh hna. Hi hmantlak ah hin Jesuh cu a lungretheih i in thla a cam lio a si. Jesuh zong nih kanmah bantuk in thihnak le temin nak tuar hi a duh ve lo. Cu caah Pathian sin ah, “Temin nak asi mi mahhi hrai hin ka luat ter ko. Asinain keimah duhnak si lo in nangmah duhnak tu in siseh” tiah thla a cam. Jesuh thla a cam kar ah a hawi le hna cu an rak I hngilh dih.
Hmanthlak pa 7 nak zoh rih hna usih
Judas Iscariot nih Jesus khawika ah dah a kal kha a theih caah Gethsemane dum tiang a va dawi. A hnu in biaknak hruaitu tampi nih an zulh. An nih nih fung le nam an i put hna. Judas nih, “ka hnamhmi pa khi nan duhmi pa cu asi lai” tiah Biaknak hhhruaitu hna kha a chimh ta hna. Cu khawh cun Jesuh sin ah a va kal i a hnamh. Cun Judas hawi le nih Jesuh cu an tlaih. Jesus zultu hna cu an lau i an tih tuk caah an zam i an kal tak.
Hmanthlak pa 8 nak zoh rih usih
Jesuh cu hri in an khih hnu ah tlangbawi ngan bik sin ah an kalpi. Tlangbawi hna le biaknak saya hna nih bia aphun phun in an hal. A ningcang lo in sualnak tampi a tuah tiah puh ding ah mi tampi an hmuh hna nain an puhning ai khat cio lo. Cun tlangbawi bik pa nih a thawh i Jesuh kha “Pathian fapa Khrih na si maw?” tiah a hal. Jesuh nih, na ka hal bantuk in asi ko tiah a leh. Cu cun tlangbawipa nih a thawh i, “tehte dang kan herh ti maw, Pathian a zomhtaih kha nan theih cio mi asi ko” tiah ati. Cu caah mi zapi nih Jesuh cu thih awk ah ai tlak ko tiah an hna a tla.
Hmanthlak pa 9 nak zoh rih hna u sih
Biaknak hruaitu hna nih minung thahnak nawl an ngeih lo caah ramuk bawi Pilate sin ah an chuah pi. Amah cu mi kha thahnak nawl a pe kho tu asi. Pilate nih Jesuh kha bia a hal dih hnu ah thah awk tlak tiang in a sualnak ka hmu lo tiah mipi hna kha a chimh hna. A sinain ralkap kha fung in a tuk ter hna. Hling intahmi luchin an ser i a lu ah an chinh. Judah siang pa hrang tiah an dehcawh I cil an chak. Pilate nih Jesuh kha luat ter a duh. A sinain upa hna nih mipi kha an vorh hna i, “that u, that u, vailam ah khenh chih u” tiah an au. Pilate cu buainak a chuah sual lai a phan caah a tih. Cu caah cun biaknak saya te duhnak kha a zulh i Jesuh kha thahnak nawl a pek hna.
Hmanthlak pa 10 nak zoh rih usih
Ralkap pawl nih Jesuh cu that awk ah khualeng lei ah an kalpi. Thing in an sermi valamtah lianpi kha an put ter. Hi hmanthlak chung ah nu hna nih Jesuh a lanh lio an hmuh tikah an zang a fak tuk i an tah kha na hmuh khawh. Cu ti cun Jerusalem khualeng Golgotha timi hmun ah an phanh pi. Cu cu luruh hmun tinak asi.
Hmanthlak 11 nak zoh rih hna usih
Ralkap hna nih Jesuh puan kha an phawih hnu ah vailam cung ah an khenh chih. A cah tiang cuka ah cun an thlai. Jesuh nih nganfah temnak fakpi a tuar. Pathian sin ah hiti hin thla a cam. “Kapa himi hna hi ngaithiam ko hna, zei caah tiah zei an tuah kha an hngal lo” tiah a ti. Lai nawng pa hnih hna zong Jesuh he vailam ah an tah ve hna. Cu ka a phan mi nih Jesuh kha an serhsat. Lainawng pa pakhat zong nih vailam cung in Jesuh kha a zawmhtaih ve tik an a dang pa nih hi tihin a hei chimhhrin, “Pathian na tih lo maw? Kan nih pahnih cu kan sualman kan in mi asi, asinain hi mipa hi cu sualnak zeihmanh a ngei lo”. Cu Jesuh sin ah, “na pennak na tlun tik ah hong ka philh hlah” tiah a nawl. Jesuh nih, “nihin ah paradise an keimah he kan umti lai” tiah a leh. Cu cun cu hmun ah muihnak fakpi in a tlung. Suimilam pa 6 hnu ah vailam cung in Jesuh nih, “a dih cang” tiah a au. A thlarau kha Pathian sin ah a pek i a thi. Jesuh a hngaktu ralkap pa nih hi thil vialte a hmuh tik ah a khuaruah a har tuk i, “hi mipa hi Pathian fa ngai ngai asi” tiah an ti.
Conclusion
Jesuh hi zeiruang ah dah thihnak a tuar? Pathian hi zei ruang ah dah jesuh kha a ral hna kut in a thih ter?
Hawi dawt hna, Pathian fapa Jesuh cu kanmah ruang ah a thi. Kan dihlak in misual kan si caah Pathian a ngaih a chia. Kan sualman ah kan pek ding cu thihnak asi. Sualnak nih Pathian he a zungzal in a kan then. Sihmanh selaw Pathian nih mi vialte kha a dawt hna. Mi zeihmanh a sin in kan tlau kha a duh lo. Cu caah cun kan sual man pek awk ah a fa a van thlah. Kan thih ding thih piak awk ah Jesuh a thlah. Atu cu Pathian nih nangmah le keimah kan sualnak a kan ngaihthiamkhawh. A zum mi paoh cu rawhralnak ah an phan lai lo, thihnak in an tho than lai i Amah he a zungzal in an nung ti lai. Hihi Jesuh zeiruang ah dah vawlei ah a rat vailamtah nak in a thih nak cu asi.