Vanja, Yevelela Kuenda Kala Elivulu Lia 5 Oku Talela Ohali Suku

Ulandu

Kalunga! Elivulu lievala liamela lioviluvialuvia li tu lomboluila alume va kemala vo Vembimbiliya vana va kolela Suku ha va kuatisa koloneke violohali. Eci o yevelela o kasete tuvula ociluvialuvia ci kuamamo eci o yevelela ocisungo eci.

Ociluvialuvia Ca 1: Namana O Nyũla Onjo Ya Elisia

2 Olosoma 5:1-12

Elisia wa kala ulongisi unene haeye upolofeto wa Suku k'Isaleli. Elisia wa kulihile okuti Suku o tẽla oku linga ocilnga cimue. Eteke limue ulume umue wa tukuiwa Namana wa enda konjo yaye. Namana wa kala usongui wovita via va Arameu. Va Arameu va kala anyali a va Isaleli. Namana wa kala omunu umue ukuotõyi haeye wa kemala, puãi wa kala lovilundu. Eye weya k'Isaleli omo a yeva okuti Elisia o tẽla oku sakula ovilundu viaye. Puãi Elisia ka tẽlele ndaño muele oku tundila posamua ho lami. Elisia wa tuma ukuenje waye oku popia la Namana hati: "Kuende ka lisukule vo Yolondãu olonjanja epanduvali, kuenje ositu yove yu ku iya vali kuenda o yela."
Namana wa tema, kuenje wa popia hati: "Tala nda simile okuti eye muele o tunda heya kokuange, ha talama loku vilikiya Onduko ya Yehova Suku yaye loku pekuila leka liaye kepute ha mbeluisa kovilundu." Kuenje Namana wa tunda loku tema kua lua."

Ociluvialuvia Ca 2: Namana Volui

2 Olosoma 5:13-19

Akuenje va Namana vo livondela oku siapo onyeño yaye kuenda epela liaye. Vo peya oku pokola kondaka ya leluka ya Elisia. Kuenje Namana wa enda kolui Yolondãu loku liyaveka olonjanja epanduvali vo Yolondãu. Vanja! Namana wa sanjuka ca lua . Ovilundu viaye via sakuiwa muele pe.

Ociluvialuvia Ca 3: Elisia Kuenda Ekalu Liondalu

2 Olosoma 6:8-17

Koloneke viaco va Arameu (Sulia) va kala loku liyaka la va Isaleli> Suku wa lungula ukuenje waye Elisia olonjanja viosi eci va Sulia va sokiya oku liyaka la va Isaleli, kuenje Elisia wa lungula soma. Soma yo ko Sulia yu wa handeleka asualali vaye hati;" Kuendi ka kũlihisi apa Elisia a kasi, oco nume alume va ko kuata." Omele yimue ociteketeke, Elisia kumue lakuenje vaye va tundila posamua kuenje va limbuka okuti va Sulia va ñuala imbo liavo ocingonja. Ukuenje wa kaluka hati: "A cime cange we! Tu ci linga ndati?" Elisia wo kumbulula hati: "Ku ka saluke! Momo ava va kasi letu ovo valua, ava va kasi lavo va sule." Oco Elisia wa pinga ku Suku oku patulula ovaso ukuenje waye. Ukuenje wa vanja, kuenje wa mola omunda ye yuka to lotuvalu lakãlu ondalu a ñuala olonele viosi. Suku wa tuma ovina evi oku va teyuila. Eci oco ca pitila okuti Elisia ka kale lohele yomunu.

Ociluvialuvia Ca 4: Elisia Kuenda Endo Lia Vakuavita Olomeke

2 Olosoma 6:17-23; Heveru 10:30; Roma 12:19-20; Olosapo 25:21

Va Arameu va kokela ocipepi la Elisia ha vo kuata, kuenje eye wa likutilila ku Suku hati:"Hu pinga, omanu ava va kuatiwe lupeke." Vonjanja yaco muele asualali osi ka a tẽlele oku mola cimue. Elisia wa enda kokuavo kuenje wa popia hati: "Ñuami oco ndu songuili komunu vu kasi loku sanda."
Elisia wa songuila alume vosi toke ko Samaria, kombala yo Isaleli. Tuli va pitila oko, Elisia wa likutilila vali ku Suku loku popia hati: "A Yehova patulula ovaso omanu ava, oco va mõle." Noke va Sulia va limbuka okuti va kala vofeka yovanyali vavo. Soma ya va Isaleli wa yonguile oku va ipa, puãi Elisia wa popia laye hati: "Va tumbikila okulia lovava, ha va li ha va nyui, oco va ende ku cime cavo." Soma wa linga ndeci Elisia o lomboluila.

Suku ya Elisia wa velapo okuti unyali ci sule. Vondaka Yaye Suku wa tu handeleka okuti ka tu fetuluinya ovanyali vetu, momo Suku wa popia hati: "Oku yambula kuange, haime fetuluinya." Suku wa popiavo hati: "Nda unyali wove o kasi lonjala, u lisa, nda o kasi lenyona, u nyuisa."

Ociluvialuvia Ca 5: Samaria O Ñualiwa Ocingonja

2 Olosoma 6:24 - 7:2

Vanja! Soma y'Isaleli wa kala loku pita kocimbaka, kuenje akãyi vavali veya kokuaye. Ovo va livondela soma ha va kuatisa. Va lambukile mumue okuti va fetika oku lia omãla vavo muele. Eci ca lingiwila omo okuti asualali va Sulia veyile vali oku liyaka la va Isaleli. Ovo va ñuala ocingonja Samalyia oco ka pa pitile osimbu, va Isaleli ka va kuatele cimue coku lia. Kuenje Soma ka kũlihile eci a linga. Eye wa temele ca lua, momo Suku ka va popelele ku va Sulia. Kuenje wa sokiyile oku ipa Elisia, ukuenje wa Suku. Oco elisia wa tuma ondaka ku soma hati: "Ca popia Yehova ceci hati: 'Hẽla, owola ndoyo, kombundi ya Samaliya ku ka landisiwa osema kuenda osevata.'"

Ociluvialuvia Ce 6: Vakuãla Vakuavilundu

2 Olosoma 7:3-20

Koloneke viaco alume vakuãla va tumãla kombundi ya Samaliya. Vosi yavo va kala lovilundu. Va livangula pokati vati: "Nye tu kasilili kulo ha tu filako? Linga tu ka lieci kasualali oko kocilombo ca va Sulia." Haicovo ca pita okuti va Sulia va yeva onjuela ya lua ndolohoka via kala loku iya. Oco va sakalaile ca lua yu va sia ovina viavo viosi, kuenje va tila. Eci vakuavilundu va pitila kocilombo ca va Sulia lomue va sangako. Yu va kuata vokulia la cosi va sukila. Oco va livangula pokati omunu lukuavo, vati: "Ka tu kasi loku linga ciwa. Lilo eteke liolondaka viwa kuenje etu tu kasi loku ci likapela etu muele." Oco va tiukila lonjanga ko Samaliya, yu va sapuilako vakuaku lava ovimbaka, kuenje va ka ci sapuile konjo ya soma. Ka pa pitile osimbu haico omanu veya oku landisa okulia kombundi ya Samaliya, ndeci Suku a ci popele lupolofeto Elisia.

Ociluvialuvia Ce 7: Yona O Tila Suku

Yona 1:1-7; 2 Olosoma 13:14-20

Kovaso yolofa vie Elisia, k'Isaleli kua moleha upolofeto ukuavo onduko yaye Yona. Suku wa popia la Yona hati: "Kuende kimbo linene Niniveyi. Ka li sapuile episo lialio, momo ũvi walio wa yevala kokuange." Va Niniveyi va kala anyali va va Isaleli. Yona ka yonguile oku enda kokuavo. Oco, wa seteka oku tila. Wa sanga onaviyu ya kala loku enda kofeka yimue yocipãla. Wa feta opasasi, kuenje onaviyu ya katuka. Puãi ka pa pitile osimbu haico vokalunga mua moleha ofela yonupi. Omanu va kala vonaviyu va sakalala ca lua. Yu va popia vati: "Enjui, tu ti ocela oco tu kũlihe u wa tu nenela ũvi owu." Oco va ta ocela, kuenje ca veta Yona.

Ociluvialuvia Ce 8: Yona Kuenda Olusi Lunene

Yona 1:8 - 2:10

Vakuanaviyu va popia la Yona hati: "Nye wa linga?" Eye wa va lomboluila hati nda kala loku tila Ñala. Oco va popia laye vati: "Etu tu linga nye love okuti okalunga ka tu tulumuhila?" Eye wa popia lavo hati "Njeluli. Njimbi vokalunga oco okalunga ka tulumuha. Momo ame ndi ci okuti ehunguhungu lieya kokuene mekonda liange." Alume ka va kaile lonjongole yoku ipa Yona, puãi ehunguhungu lia vokiya, lia kãla, kuenje vo wimba vokalunga. Puãi Yona ka filile vokalunga. Vanja! Olusi lunene luo wina ina. Oloneke vitatu Yona wa kala lomuenyo vimo liolusi. Noke olusi lua sanjela Yona kongongo.

Ociluvialuvia Ce 9: Yona Ko Niniveyi

Yona 3:1-10

Suku wa popia la Yona onjanja yavali hati: "Kuende kimbo linene lia Niniveyi, ka va sapuile ondaka ndi ku ĩha." Oco Yona wa pokola ku Suku, kuenje wa enda ko Niniveyi. Wa lungula omanu loku popia lavo hati: "Pa kambaño akuĩ akuãla koloneke, Niniveyi li nyoleha." Soma kuenda omanu vosi va vilikiya Yehova ha va popela. Va sia olonjila viavo vĩvi. Oco Suku wa sokiya okuti ka va nyõli.

Etu vosi tu kasi nda Yona kuenda omanu va Niniveyi. Etu vosi tua lueyela Suku kuenda tua linga ovina vĩvi. Tua sesamela ekangiso lia Suku. Puãi Suku o tu sole. Eye ka yongola okuti tu enda vonjembo, ocitumalo cohali ka yi pui. Omo liaco Eye wa tuma Yesu o ku tu lungula loku tu popela ha tu tundi kũvi. Yesu wa fila omo liakandu etu. Eye wa kala veyambo oloneke vitatu, ndeci Yona a kala vimo liolusi oloneke vitatu. Kuenje Yesu wa pinduka kolofa. Cilo eye eca omuenyo ko pui ku wosi o siapo ekandu lovilinga viaye vĩvi, kuenje u kuama. Eyi Ondaka Yiwa, kuenje etu tua sesamela oku yi sapuila omanu vosi.

Ociluvialuvia Ce 10: Ester Kuenda Soma

Ester 1:1 - 2:18

Ester wa kala ufeko u Yundeya wo kofeka yo Isaleli. Olonjali viaye via fa, kuenje Mordekayi inanu yaye wo tata.
Kovaso yovita, Ester la Mordekayi va linga olomandekua kumue la vosi va Isaleli loku va tuala kofeka yo ko Persia. Soma yo ko Persia wa kemalele ca lua. Omanu vosi va kala laye lusumba. Eci ukãyi waye o pembula, eye wa sokiya oku u piñanya pamue oku kapapo ukuavo. Oco wa kovonga afeko vosi va posoka va kala vofeka, kuenje va moleha kovaso aye kelombe. Pokati kavo vosi, eye wa nola ester ha lingi Nasoma yokaliye. Puãi Ester ka ci lomboluile komunu okuti eye u Yundeya.

Ociluvialuvia Ce 11: Mordekai O Likala Oku Petama

Ester 3:1 - 4:17, 5:14; Yoano 3:16

Vociluvialuvia cilo, tu lete omunu wa tukuiwa Hamana, omunu umue wa kemala vo Persia. Eci eye a pita omanu vosi va petama loku lekisa esumbilo. Puãi Mordekayi, inanu ya Ester, wa likala oku petama kovaso a Hamana. Mordekayi wa sesamelele lika oku petamela kovaso a Suku yocili Una eye a fendela lika. Hamana wa tema. Eye wa likapela oku fetuluinya Mordekayi. Eteke limue Hamana wa popia la Soma hati: "Vuviali wove mua lisandeka epata limue. Epata liaco lia sandokaila pokati kapata akuavo volofeka viosi. Omanu vaco ovihandeleko viavo via litepa levi viomanu vakuavo vosi, kuenda ka va tava kovihandeleko via Soma; ..." Eye wa kala loku tukula va Yudeya. Hamana wa popiavo hati: "Nda ca sunguluka ku Soma, va ci sonehe okuti va va ipaye..." Hamana wa eca olombongo via Soma, kuenje Soma wa tava epingilo liaye, puãi wa likala olombongo. Ocihandeleko ca eciwa coku ipa loku tambula ovikuata viosi via va Yundeya vosi va sangiwa vusoma wa va Persia. Hamana wa kalavo locipondelo cinene oko nda a lekela ekõle Mordekayi. Mordekayi wa pinga Ester oco a ende ku soma oku ka livondelelako omanu vaye. Puãi Ester wa popia hati: "Vosi vakualomangu via Soma kuenda omanu vosi volofeka via Soma va cĩ okuti, nda ulume nda ukãyi wa iñila ku Soma vocindumba covokati osimbu ka kovongiwile, kuli ocihandeleko cimosi lika. Wosi, nda helie nda helie, o sanga oku fa..." Ester wa pinga va Yundeya vakuimbo liaco oku likandangiya oku lia loku nyua oloneke vitatu kuenda oku u likutilila ku Suku. Eye kumue lafeko vaye cimosi haico va linga. Eye wa popiavo hati: "Noke ngenda ku Soma, ndaño ocihandeleko citi, Ka ci tava oku enda. Nda fa, fa muele."

Ociluvialuvia Ce 12: Ocipito Ce Ester

Ester 5:1 - 7:10

Suku wa tambulula alombelo a va Yundeya. Soma wa eca ku Ester omoko yoku vangula laye. Eye (Ester) wo kovongela kocipito cimue ci likasi, kuenje wa kovongavo Hamana. Kocipito, Soma wa pula Ester hati: "A inakulu Ester, epingilo liove lie?" Ester wa kumbulula hati: "...popela omuenyo wange, olio epingilo liange. Popelavo epata liange, oyo onjongole yange. Momo tua landisiwa, ame lepata liange, ha va tu nyoli, ha va tu ipaya loku tu kundula...." Soma wa popia hati: "Helie omunu waco, kuenje o kasi pi, ukuasiata ndoyo?" Ester wa kumulula hati: "Unyali haeye omakulu hayu Hamana!" Soma wa tema ca lua eci a yeva ovisimilo vĩvi via Hamana, kuenje vo nyengela kocalẽla Hamana angiliyilile Mordekayi. Va Yundeya vosi va popeliwa.

Ester wa likapelele oku fa, ha popela omanu vaye kolofa. Puãi sokolola handi Yesu. Eye wa tu sola ca lua toke a fa ha tu popela,okuti ka tu iñila vocitumalo cohali ka yi pui cina tua sesamela omo liakandu etu. Nda tua kolela Yesu, tua sesamelavo oku liangiliyila oku U sapuila vakuetu oco va popeliwevo.

Ociluvialuvia Ce 13: Daniele Lakamba Vaye

Daniele 1:1-21

Ociluvialuvia cilo ci lekisa Daniele lakamba vaye vatatu. Ovo va kalavo va Yundeya pamue va Isaleli. Va kuatiwa lovanyali vavo loku va tuala ko Mbavulono. Soma yo vo Mbavulono wa va yonguilile oku u vumba. Omo liaco ca va kisika oku lilongisa elimi lovituwa via va Mbavulono. Puãi Ndaniele lakamba vaye va likala oku lia okulia kua tĩla kua soma. Ca lipatãla lovituwa via va Yundeya. Ovo va yonguile oku tata ovihandeleko via Suku loku U sumbila, omo liaco va pinga oku lia lika okulia kua lingiwa lamela kuenda oku nyua lika ovava. Ulume wa kala loku va tata wa kala lohele yokuti va laika oku kopa kuenda oku sangiwa loku vela. Puãi Suku wa va tata kuenda va kala luhayele kuenda olondunge okuti vosi vana va kala loku vumba soma ko Mbavulono ci sule.

Ociluvialuvia Ce 14: Daniele La Soma Yo Ko Mbavulono

Daniele 2:1-49

Nevukandesa Soma yo ko Mbavulono, wa lota onjoi. Eye wa pula olonoño la vakuakusingila ha vo lomboluila onjoi yaco. Puãi lomue pokati kavo wa tẽla oku yi lombolola. Omo liaco eye wa sokiya oku va ipaya vosi yavo. Kuenje Ndaniele kumue lakamba vaye va likutilila ku Suku, kuenje Suku wa situluila Ndaniele onjoi ya Soma. Ndaniele wa enda ku Soma kuenje wa popia laye hati: "... Puãi kilu kuli Suku ukuakusitulula alumbu, kuenje haeye wa lekisa ku Soma Nevukandesa eci ci kala koloneke viesulilo." Daniele wa lomboluila Soma okuti vonjoi yaye wa mola ovosoma osi okilu lieve, kuenda okuti eye wa molavo usoma umue unene wa nyola ovosoma aco osi. Usoma waco owo Usoma wa Suku u tumala oloneke ka vi pui. Soma wa sanjukila olondaka via Daniele. Olonoño la vakuakusingila va ihiwa epuluvi lioku kala lomuenyo, kuenje Daniele wa kapiwa kuviali vemehi lia Soma vo Mbavulono yosi.

Cosi ci pita voluali lulo ci kasi peka lia Suku Ukuonene una Ndaniele a tukula. Omo liaco etu ka tua sesamelele oku tulukila ku vakuakusingila pamue kolondotolo, puãi te ku Suku. Etu tua sesamela oku u kolela loku linga eci ca sunguluka.

Ociluvialuvia Ce 15: Esetahalo Lia Suku

Daniele 3:1-12; Etundilo 20:4-5

Soma yo ko Mbavulono wa tunga ociñumañuuma culu. Eye wa kovonga asongui vosi ha veya oku tala ociñumañuma caco. Va kaleyi ka soma va handeleka omanu va kalako hati: "Eci vu yeva ocileñi cenguena, te wa wili posi loku fendela ociñumañuma culu ca tunga Soma Nevukandesa. U wosi ka wilile posi loku ci fendela haico a imbiwa vokati kelungulungu liondalu vofolono." Akamba va Daniele Sadrake la Mesake kuenda Aved-Nego va likala oku fendela ociñumañuma. Ovo va fendela lika Suku. Ovo va kũlihile ocihandeleko ca Suku ci popia hati: "Ku ka kale lolosuku viñi te ame. Ku ka lisongele ociñumañuma pamue esetahalo lieci ci kasi kilu, pamue lieci ci kasi posi, pamue lieci ci kasi vovava vemehi liongongo; ku ka vi fendele pamue oku vi vumba;" Alume vamue va ile ku Soma loku popia hati: "...Kuli alume vamue, va Yunda, wa va tumbika ndakulu kupange wofeka ya Bavulono, Sadrake la Mesake la Aved-Nego. Alume vaco, a Soma, ka va ku sumbile, ka va vumbi olosuku viove, ndaño oku fendela ociñumañuma culu cina wa tungisa."

Ociluvialuvia Ce 16: Elungulungu Liondalu

Daniele 3:13-28; Etundilo 20:3-5

Soma wa kovonga Daniele kumue lakamba vaye. Wa popia lavo hati: "Nda ka vu fendela ociñumañuma culu haico muele wimbiwi vokati kelungulungu liondalu vofuolono. Kuenje helie Suku u popeli peka liange? Alume va kumbulula vati: "...Suku yetu una tu vumbavumba o tẽla oku tu popela kehunguhungu liondalu vofuolono; kuenje haeye o tu popela peka liove a Soma. Puãi nda hacoko, haimo ci kũlihiwe love a Soma, okuti ka tu tava oku vumba olosuku viove, ndaño oku fendela ociñumañuma culu cina ove wa tungisa."
Kuenje Sadrake, Mesake la Aved-Nego va imbiwa vehunguhungu liondalu. Kuenje Soma wa kaluka hati: "Vanji! Ota ndete puãi alume vakuala va kutuluka, va ñuala ñuala vokati kondalu kuenda va ñuayi; kuenda wakuãla waco o moleha ndomola olosuku." Eci alume vatatu va tunda vondalu ka va kakukile. Soma wa popia hati: "Suku ya Sadrake la Mesake la Aved-Nego a sivayiwe! Wa tuma ungelo waye, wa popela akuenje vaye vo kolela!...momo ka kuli osuku yikuavo yi tẽla oku popela ndoco."

Ociluvialuvia Ce 17: Daniele O Likutilila Ku Suku

Daniele 6:1-13

Daniele wa kala lunene wa lua vofeka ya Bavulono. Vamue pokati kakulu vakuavo vo kuatela onya. Puãi ka va tẽlele oku sanga ũvi umue vokuaye, momo Daniele wa pokola ku Soma. Kuenje ovanyali va Daniele va enda ku Soma loku popia hati: "... A Soma kua kapele hẽ onduko yove kocihandeleko cokuti ka ci tava oku lomba ndaño komunu pokati koloneke akuĩ atatu, te lika kokuove, u Soma, kuenje wosi ka tava a imbiwe veleva liolohosi?" Soma wa tava kondaka yaco yalume, kuenje wa eca ocihandeleko cokaliye. Daniele wa yeva ocihandeleko cokaliye ca Soma puãi lopo wa amamako loku likutilila ku Suku olonjanja vitatu veteke ndeci a lingaile osimbu. Eci ovanyali vaye vo mola yo o likutilila va enda ku Soma, kuenje va popia laye hati: "Daniele ka kasi loku pokola kocihandeko cove."

Ociluvialuvia Ce 18: Daniele Veleva Liolohosi

Daniele 6:14-24

Soma ka yonguile okuti Daniele o fila veleva liolohosi, puãi ka tẽlele oku pongolola ocihandeleko. Daniele wa imbiwa volohosi. Eteke lia kuamamo ociteketeke, Soma wa lupukila keleva liolohosi, kuenje wa vilikiya hati: "A Daniele, vukuenje wa Suku Ukuamuenyo, Suku yove, una o vumbavumba o tẽla hẽ oku ku popela kolohosi?" Kuenje Daniele wa kumbulula hati: "Suku yange wa tuma omunga yaye, wa yika ovimela violohosi." Soma wa sanjuka ca lua. Daniele wopiwa veleva liolohosi. Soma wa handeleka okuti ovanyali va Daniele va imbiwa veleva liolohosi, kuenje olohosi via teya teya akepa avo.

Etu ka tua sesamelele oku kuatela ohele eci omanu va tu linga. Tua sesamela oku kolela Suku Ukuamuenyo wa kuatisa Daniele lakamba vaye. Ndaño omanu va tu ipaya, lopo tu kuete elavoko, momo Yesu wa tunda ku Suku loku eca omuenyo ko pui ku wosi U sola loku U vumba.

Ociluvialuvia Ce 19: Nehemiya Kovaso Yosoma Yinene

Nehemiha 1:1 - 2:7

Nehemiya wa kala ko Bavulono kovaso yoloneke via Daniele. Nehemiya wa kalavo u Yundeya haeye wa kolelele Suku. Nehemiya wa kala ukuenje wa Soma. Eteke limue eci a kala loku eca ovinyu ku Soma, Soma wa popia laye hati: "Nye ocipala cove ca nyumalela...?" Nehemiya wa sumuila Yelusalãyi, ofeka ya vakukululu vaye ya nyoleha kuenda va Yundeya va kalako va sangiwa lovitangi. Omo liaco Nehemiya wa sapuila Soma eci ca pita la Yelusalãyi kuenda omanu vayo okuti va Yundeya. Kuenje Soma wo pula hati: "O yongola nye?" Nemiya wa likutilila ku Suku, kuenje wa popia la Soma hati: "Nda ca sunguluka ku Soma, kuenda nda ukuenje wove wa sanga ohenda kovaso ove, nda pinga okuti o ngeca si endi ko Yunda, kimbo liayambo olosekulu viange, okuti ndi li tunga vali."

Suku wa kumbulula ohutililo ya Nehemiya, kuenje Soma wa tava epingilo liaye kuenda wo wihavo ovikuata vioku tunga lolonalavayi viu kuatisako oku linga upange.

Ociluvialuvia Ca 20: Nehemiya O Kũlihisa Imbo Lia Teka Teka

Nehemiya 2:8-20

Nehemiya loloñuatisi viaye va enda ungende toke ko Yelusalãyi. Nehemiya wa yonguile tete oku kũlihisa ovimbaka ha vanji oku nyoleha kuavio. Oco eye wa ñuala ñuala imbo. Wa ci linga luteke okuti lomue o kũliha eci a kala loku linga, momo anyali a va Yundeya va yevele eci ci tiamela ku Nehemiya kuenda ovisimilo viaye. Kuenje ca va temisa. Ovo ka va yonguile umue o kuatisa va Yundeya. Eteke lia kuamamo Nehemiya wa kovonga va Yundeya yu wa popia lavo hati: "Tu endi, tu ka tungi vali ocimbaka ca Yelusalãyi oco ka tu ka yoliwe vali epembe." Eye wa va lomboluila okuti Suku wa kala laye kuendavo okuti Soma yoko Mbavulono wa tava okuti eye o linga upange. Kuenje va Yundeya va kumbulula vati: "Tu fetiki oku tunga."

Ociluvialuvia Ca 21: Oku Tunga Ovimbaka

Nehemiya 3:1 - 6:19

Va Yundeya va fetika oku talavaya. Vamue va fetika oku yelisa ocitumalo osimbu vakuavo va amako loku tunga ovimbaka loku sokiya olombundi. Ovanyali va va Yundeya va tema ca lua. Ovo va sima oku ipaya olonalavayi. Oco Nehemiya wa likutilila vali ku Suku, momo eye wa kũlihile okuti olondunge lunene wosi vi tunda ku Suku. Eye wa sukila Suku ho lekisa eci a linga. Kuenje wa kapa kovimbaka alume va limaleha ha va teyuila olonalavayi. Omunu eye omunu wa kuata kovimaleho ha liangiliyila uyaki. Ovanyali ka va tẽlele oku ipaya Nehemiya pamue va Yundeya vakuavo. Upange wa amamako, kuenje (voloneke 52 lika) ovimbaka via tungiwa.

Ociluvialuvia Ca 22: Esera O Tanga Ocihandeleko

Nehemiya 8:1 - 13:31

Kovaso yoku tungiwa kuovimbaka, va Yundeya va enda vosi ko Yelusalãyi. Esera, ocitunda ca Suku, wa va tangela Ocihandeleko ca Suku. Ca sonehiwa Vondaka ya Suku, Embimbiliya. Omanu vamue va fetika oku lila eci va yeva Ondaka ya Suku. Ovo va kũliha okuti va sinilile Suku. Eci oco ca kokela Suku uku ecelela okuti ovanyali va nyola imbo liavo. Va Yundeya va yonguile oku siapo olonjila viavo vĩvi loku kuama vali ocipango ca Suku. Nehemiya wa popia lomanu hati: "Ku ka nyumali, momo esanju lioku sanjukila Yehova olio ongusu yene."

Ove o kuete esanju? Suku eca ongusu yespilitu nda tu kũliha Suku loku pokola Kondaka Yaye, okuti Embimbiliya. Linga hu lomboluile ndomo ove o tẽlavo oku kũliha Suku ya Nehemiya. Eye eye Suku yocili.

Ociluvialuvia Ca 23: Yesu Komindikiso

Yoano 19:17-30

Kuli lika onjila yimosi yoku kũliha Suku. Suku wa tuma Omolaye, Yesu, ha tu lekisa onjila. Yesu wa kala kulo kilu lieve konyima yalima alua. Eye wa linga ovina vialua viwa ha kuatisa omanu, kuenje eye wa tu ci lekisa longangu yaye ndomo tua sesamela oku sanjuisa Suku. Puãi etu ka tua kuamele ongangu yaye, momo ka tuo kũlihile tete, ka tuo kũlihile konyima. Etu vosi tua sinila Suku. Suku o kangisa ukuakandu o likala Ondaka yaye kuenda ocipango caye. Kovaso yolofa viomunu waco, Suku u tuma vongehena, ocitumalo cohali ka yi pui, ocipãla la Suku.

Ondaka ya Suku yi tu longisa hati Eye wa tunga omunu watete oku upisa keve, kuenje eci tu fa, atimba etu a tiukila keve. Puãi ocilelembia comunu, okuti onepa yetu, ci tiukila ku Suku U wa ce ecele. Kuenje etu tu tambula ekangiso pamue onima.

Ndaño ocili okuti Yesu ka lingile cimue cĩvi kulo kilu lieve, Suku wa tava okuti omanu vavi va ponda Yesu. Ovo vo valela komindikiso yuti. Omo Yesu a sola omanu vosi, eye wa tala ohali yomanu vosi. Cilo, nda tu likekemba, Suku o laika oku ecela akandu etu okuti tu tẽla oku U kũliha kuenda oku U pokola. Momo kuava va kuama ocili Yesu ka kuli ekangiso eci va fa. Ovo veya vo sola loku u vumba oloneke ka vi pui.

Ociluvialuvia Ca 24: Yesu O Lekisa Onjila Yomuenyo Ko Pui

Mateo 7:13-14; Yoano 14:6; Roma 3:10-23

Vociluvialuvia cilo ove o tẽla oku mola olonjila vivali.
Eci omanu va kasi loku amamako loku sinila Suku, ovo va kasi loku endela vonjila ya sanjavala, muna Satana a linga ñala yũvi wosi. Onjila yaco ya loña kocitumalo cekangiso ka li pui. Omunu wosi wa citiwila voluali lulo iñila vonjila yaco eyi ya sanjavala. Eci ca lingavo ocili kokuove lo kokuange. Momo Ondaka ya Suku yiti: "Ka kuli ukuesunga ndaño umuamue. Ka kuli u o limbuka. Ka kuli u o sanda Suku. Vosi va pambuka ... Ka kuli u o linga eci ciwa, ndaño umuamue." Ca sonehiwavo cokuti: "...vosi va linga akandu, kuenje va lipumbisa ulamba wa Suku."
Omo omanu vosi vakuakandu, vosi va sesamela ekangiso lia Suku. Puãi Suku wa tuma Omõlaye Yesu Kilistu oku tu talelako ohali. Puãi kovaso yaco, Suku wa pindula Yesu Kilistu kolofa, kuenje cilo yu lomuenyo loku tu lekisa vali onjila yenda ku Suku.
Yesu wa popia hati: "Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo. Lomue iya ku isia, te lame." Vosi va kuama onjila ya Yesu ka va iñila vocitumalo cohali ka yi pui. Etu tua sesamela oku kuama onjila ya Yesu. Eyi onjila yimue ya tĩla haiyo ya sukatela. Kuenje omo liũvi u sangiwa voluali lulo omanu va laika oku tala ohali kulo kilu lieve. Puãi Yesu o kasi olotembo viosi la vana vo kuama loku va ĩha ongusu. Kuava va kuãyi Yesu Kilistu kuli elavoko momo onjila ya Yesu yi tu tuala kovailu. Kovailu kakuli ohali, puãi kuli esanju lombembua ka yi pui. Ava vosi va enda kovailu va ka vumba kuenda oku sola Suku loku kala kocipala caye oloneke ka vi pui. Puãi Satana la vosi vana va kuama olonjila viaye va ka enda vongehena, okuti ocitumalo cohali yenda ño hu ka yi pui.
Nda ove o yongola oku siapo olonjila via Satana loku endela vonjila ya Yesu yi tu tuala ku Suku, te o likutilila ndoco:
A Tate a Suku Kovailu, Ame ndukuakandu. Toke cilo ame nda kuama Satana, kuenje nda songuilua lolonjongole viange muele, lovisimilo kuenda ovituwa vĩvi. Ngecele, ndinge ohenda. Nda pandula a Yesu omo wa fila komindikiso loku tala ohali omo liakandu ange. Nda pandula, momo osonde yove ya njelisa kakandu osi. A Yesu Kilistu, hu tambula cilo nda Ñala yange kuenda Ndonjovoli yange. Nda pandula, momo le Espilitu liove li Kola o kasi loku nyiha ongusu yoku linga omõla a Suku kuenda oku pokola Kondaka yove. Eci ndi ci pinga Vonduko ya Yesu Kilistu. Amen.