LLL 5 Dagiti Karit a Maipaay iti DIOS
Muhtasari: Elisha, Daniel, Jonah, Nehemiah, Esther. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording. This Simple script is meant for unwritten languages where the translation must be oral.
Nambari ya Hati: 422
Lugha: Ilokano
Mandhari: Sin and Satan (Deliverance, Sin, disobedience); Christ (Life of Christ, Authority); Character of God (Word of God (the Bible)); Living as a Christian (Worship, Obedience, No other gods, idols, Victory, Faith, trust, believe in Jesus); Bible timeline (Gospel, Good News, People of God); Problems (Problems, troubles, worries)
Hadhira: General
Kusudi: Teaching
Features: Monolog; Bible Stories; Extensive Scripture
Hali: Approved
Hati ni miongozo ya kimsingi ya kutafsiri na kurekodi katika lugha zingine. Yanafaa kurekebishwa inavyohitajika ili kuzifanya zieleweke na kufaa kwa kila utamaduni na lugha tofauti. Baadhi ya maneno na dhana zinazotumiwa zinaweza kuhitaji maelezo zaidi au hata kubadilishwa au kuachwa kabisa.
Maandishi ya Hati
Pangrugian
Naimbag nga aldaw. Dagiti istorya nga intayo mangngegan iti daytoy berde a libro ket nagtaud iti sao ti Dios, nga isu ti Bibliya. Aglaon daytoy kadagiti istorya maipanggep kadagiti naindaklan a tattao a tinulungan ti Dios kadagiti oras ti parikut. Denggen tayo ken kitaen dagiti sumaruno a ladawan nu mangngeg tayo ti kastoy a tukar. (Tukar)
Umuna a Ladawan. Ti Panagpasiar ni Naaman iti Pagtaengan ni Eliseo
2 Ari 5:1-12
Ni Eliseo ket maysa a nalaing a manursuro ken propeta ti Dios iti Israel. Ammo na a maaramid ti Dios dagiti isu amin a banbanag. Maysa nga aldaw, maysa a lalaki nga agnagan Naaman iti pimmasiar ti pagtaenganna. Isu ti pangulo ti armada ti Siria, ti kabusor ti Israel. Saan da a daydayawen ti maymaysa a pudno a Dios, agdaydayawda kadagiti didiosen. Ni Naaman ket maysa a natured ken mannakabalin a tao a raraemen ti ari na, ngem addaan isuna ti nakaro a sakit iti kudil (kukutel). Napan ni Naaman iti Israel gapu ta nadamagna a kabaelan ni Eliseo nga agasan isuna. Ngem saan a rimmuar ni Eliseo tapno sabatenna, no di ket inbaon ni Eliseo ti adipenna tapno ibagana ken Naaman, “Mapan ka bumatok iti mamimpito adaras iti Karayan Jordan tapno naan-anayto nga umimbag ti sakitmo.” Ngem kasta unay ti pungtot ni Naaman ket kinunana, “Impagarupko nga umaynak sabten tapno agkararag iti Apo a Dios na, ken iyapros na ti imana iti kukutel ko tapno umimbagak ngem saan met!” Idin pimmanaw ni Naaman a kasta unay ti pungtutna. (Tukar)
Maikadua a Ladawan. Ni Naaman idiay Karayan
2 Ari 5:13-19
Nagpakaasi dagiti adipen ni Naaman a surutenna dagiti inbilin ti propeta. Kinunada, “Apo, di met aya aramidem ti aniaman nga ipaaramid kenka ti propeta uray narigat? Ta, naglaka a banag ti ibagbagana. Dika pay la mapan bumatok tapno maimbagankan?” Napan ngarud ni Naaman iti Karayan Jordan ket bimmatok iti namimpito a daras. Kitaen ti ladawan! Kasta unay a ragsak ni Naaman. Naimbagan ti sakitna babaen iti nalaka nga aramid iti pammati. Nagsubli ni Naaman kenni Eliseo ket kinunana, “Ita, ammokon nga awan ti dios a kas iti Dios ti Israel.” Nagkari isuna a saanen nga agdayaw kadagiti aniaman a didiosen, nu di ketdi agdayaw laeng isuna iti maymaysa a pudno a Dios. (Tukar)
Maikatlo a Ladawan. Ni Eliseo ken ti Armada ti Dios
2 Ari 6:8-17
Aggubgubat ti ari ti Siria ken ti Israel. Bagbagaan ti Dios ti propetana a ni Eliseo tunggal dumteng dagiti taga-Siria tapno gubaten ti Israel. Ken mangmangted met ballaag ni Eliseo iti ari ti Israel tapno saan ida a maabak dagiti taga-Siria. Kinuna ti ari ti Siria kadagiti armadana, “Inkayo sapulen ti ayan ni Eliseo ket ipatiliwko.” Maysa a bigat, rimmuar ni Eliseo ken dagiti adipenna ket nakitada dagiti taga-Siria a mangtiliw kenkuana. Nagsao ti adipenna, “Mataytayon, Apo! Ania ti aramidentayo?” “Dika agbuteng, gapu ta ad-adutayo ngem isuda,” kinuna ni Eliseo. Kalpasanna, dinawat ni Eliseo iti Dios a luktanna dagiti mata ti adipenna. Kastaunay siddaaw ti adipen, ket nakitana a napno ti kabalio ken umap-apoy a lugan a pakigubat a nanglikmut ken ni Eliseo. Nangibaon ti Dios ti armada tapno masalwadanda. (Tukar)
Maikapat a Ladawan. Ni Eliseo ken dagiti Bulsek a Soldado
2 Ar-Ari 6:17-23
Idin nga umasideg dagiti taga Siria tapno tiliwenda ni Eliseo, nagkararag isuna iti Dios, “O Apo, pagbulsekem koma dagitoy a tattao!” Kellaat a saan a makakita dagiti soldado. Napan ni Eliseo kadakuada ket kinunana, “Nayaw-awankayo; saan nga daytoy nga ili ti birbirokenyo. Surotendak ket ipankay iti tao a sapsapulenyo.” Inturongna ida idiay Samaria. Apaman a nakastrekda iti siudad, inkararag ni Eliseo, “O Apo luktam dagiti matada tapno makakitada.” Insubli ti Dios ti panagkitada ket nakitada nga addada iti uneg ti siudad a kabusorda. Idi makita ti ari ti Israel dagiti mannakigubat, sinaludsodna ken Eliseo, “Papatayek kadi ida apo?” Simmungbat ni Eliseo, “Saan. Uray dagiti tiniliwmo iti paggugubatan, dimo mabalin a patayen ida. Ikkam ida iti kanen ken inumen ket palubosam ida nga agsubli iti arida.” Inaramid ngarud ti ari ti imbaga kenkuana ni Eliseo. Ti Dios ni Eliseo ket dakdakkel ngem dagiti kabusor. Saan tayo a masapul nga agibales nu agtalek tayo kenkuana. Imbilin ti Dios kadatayo, “Kukuak ti pammales, Siak ti bumales.” Kinunana pay, “No mabisin ti kabusormo, pakanem. No mawaw, painumem.” (Tukar)
Maikalima a Ladawan. Ti Pannakalakub ti Samaria
2 Ar-Ari 24-7:2
Nagsubli dagiti armada ti Siria tapno gubatenda ti Israel. Pinalikmutanda ti Samaria iti uneg ti nabayag a panawen. Dimteng ti panawen nga dagiti Israelita ket awananen ti kanenda. Kitaen ti Ladawan! Maysa nga aldaw a magmagna ti ari ti Israel iti rabaw ti bakud ti siudad. Dua a babbai iti immasideg kenkuana. Nagpakpakaasida a tulungan koma ida iti ari. Kastaunay iti bisinda ket kinnanda uray pay dagiti annakda. Saan nga ammo ti ari ti aramidenna. Nagpungtot isuna iti Dios gapu ta saanna ida nga insalakan manipud kadagiti taga Siria. Kayatna a patayen ni Eliseo, ti adipen ti Dios. Ket nangibaon ni Eliseo ti maysa a mensahe iti ari, “Denggem ti sao ti Apo! Iti kastoy nga oras inton bigat, mabalinyonto iti gumatang iti tiendaan ti Samaria iti sangapulo a litro ti kasayaatan a trigo wenno duapulo a litro ti sebada iti maysa a bagi ti pirak.” (Tukar)
Maikanem a Ladawan. Ti Uppat nga Agkukutel
2 Ar-Ari 7:3-20
Adda uppat a lallaki nga addaan nakaro a sakit iti kudil ket nakatugawda iti ruangan ti siudad. Kinunada iti maysa ken maysa, “Apay nga agur-uraytayo ditoy agingga a mataytayo? Awan serserbina a sumrektayo iti siudad ta mataytayo iti bisin. Intayo ngarud iti kampo dagiti Siriano.” Nangngeg dagiti taga Siria iti maysa a napigsa nga uni, a kasla adda daranudor ti sumungsungad a dakkel nga armada. Gapu iti kastaunay a butengda, nagdardarasda a naglibas ket imbatida dagiti sanikuada. Idi makadanon dagiti uppat a lallaki iti igid ti kampo, awan iti nakitada a tao! Innala dagiti agkukutel dagiti makan ken dagiti pagaayatda nga alaen. Kalpasanna, kinunada ti tunggal maysa, “Saan a rumbeng nga aramidentayo ti kastoy! Adda naimbag a damag a mabalintayo nga ipakaammo ket ditay koma ilimlimed.” Dagusda a nagsubli iti Samaria ket imbagada iti ari ti amin a nakitada. Saan a bimmayag, aglaklakon dagiti tattao iti makan manipud iti kampo ti Siria iti ruangan iti Samaria, a kas kinuna ti Dios babaen ken ni Eliseo, “Iti kastoy nga oras inton bigat, mabalinyonto iti gumatang iti tiendaan ti Samaria iti sangapulo a litro ti kasayaatan a trigo wenno duapulo a litro ti sebada iti maysa a bagi ti pirak.” Insalakan ti Dios iti Israel, ken insalakanna ti adipenna a ni Eliseo. (Tukar)
Maikapito a Ladawan. Itarayan ni Jonas ni Yahweh
Jonas 1:1-7
Idi natay ni Eliseo, naaddaan manen iti propeta ti Israel, managan Jonas. Kinuna ti Dios ken ni Jonas, “Inka idiay Nineve, ket ballaagam dayta agdindinamag a siudad, ta naipadamag kaniak ti kinadakes dagiti tattao.” Agdaydayaw ti didiosen dagiti tattao iti Nineve, agserserbida iti saan a pudno dios. Kabusor ida ti Israel. Saan a kayat ni Jonas iti mapan, ket pinadas na a tarayan ni Yahweh. Nakasarak isuna iti maysa a barko nga agturong iti adayo a lugar. Nagbayad iti pletena ket nagdaliasat babaen ti barko. Saan a bimmayag, maysa a napigsa a bagyo iti nasabatda iti taaw. Nagbuteng dagiti tattao a nakasakay iti barko. Kinuna dagiti tripulante iti tunggal maysa, “Agbibinnutostayo tapno maammoantayo no siasino ti mapabasol iti daytoy a didigra nga dimteng kadatayo.” Kasta ngarud iti inaramidda ket rimmuar ti nagan ni Jonas. Naammoanda a ni Jonas ti gapuna ti didigra. (Tukar)
Maikawalo a Ladawan. Ni Jonas ken ti Dakkel nga Ikan
Jonas 1:8-2:10
Dinamag dagiti tripulante ni Jonas, “Ania ti inaramidmo?” Kinuna ni Jonas kadakuada a naglibas isuna iti Dios. Ket idin a pumigsa pay ti angin, kinuna ti tripulante ken ni Jonas, “Ania ti aramidenmi kenka tapno sumardeng ti bagyo?” Insungbat ni Jonas, “Itappuakdak tapno agkalma. Ammok a siak ti nakaigapuan ti idadateng kadatayo daytoy nadawel a bagyo.” Saan a kayat nga aramiden daytoy dagiti tripulante ngem ad-adda pay a pimmigsa ti bagyo ket binagkatda ni Jonas sada intappuak iti taaw. Ngem saan a natay ni Jonas. Kitaen ti ladawan! Maysa a dakkel nga ikan ti nangalun-on ken ni Jonas. Nagtalinaed a sibibiag ni Jonas iti uneg ti tian ti ikan iti tallo nga aldaw ken tallo a rabii. Nagkararag iti Dios tapno dumawat iti tulong. Sinungbatan ti Dios ti kararagna. Kalpasanna, binilin ni Yahweh ti ikan, ket impugsona ni Jonas iti kadaratan iti igid ti baybay. (Tukar)
Maikasiam a Ladawan. Ni Jonas idiay Nineve
Jonas 3:1-10
Nagsao manen ni Yahweh ken Jonas ket kinunana, “Inka iti dayta agdindinamag a siudad ti Nineve ket ipakaammom kadagiti tattao ti insaok kenka.” Nagtungpal a dagus ni Jonas ket napan idiay Nineve. Binallaaganna dagiti tattao, “Uppat a pulo nga aldaw manipud ita, madadaelto ti Nineve! Ti ari ken ti amin a tattao ti siuadad nagkararagda iti Dios tapno isalakanna ida. Tinallikudanda dagiti dakes nga ugalida ket inkeddeng ti Dios a saanna idan a dusaen. Naimbag ti Dios, manangngaasi, ken saan a nalaka a mangdusa. Ay-ayatennatayo ti Dios. Inted na ni Hesus tapno matay para kadatayo ket isalakannatayo. Adda isuna iti tanem iti tallo nga aldaw, kas ken ni Jonas nga adda iti uneg ti tian ti ikan iti tallo nga aldaw. Ngem ni Hesus nagbiag manipud ken patay. Ita itedna iti nasayaat a relasyon tayo iti Dios ken ikkan natayo iti biag nga agnanayon nu mamatitayo kenkuana, tallikudan dagiti basol ken awaten ti naindakklan a panangisalakanna. (Tukar)
Maikasangapulo a Ladawan. Ni Ester ken ti Ari ti Persia
Ester 1:1 - 2:18
Ni Ester ket maysa a Judio a balasang a naggapu iti Israel. Natayen dagiti nagannakna, isu nga ni ulitegna nga Mardokeo, iti nangay-aywan kenkuana. Ni Ester ken ni Mardokeo ket natiliwda a kaduada dagiti dadduma a tattao iti Israel ket impanda ida iti Persia. Ti ari ti Persia ti mannakabalin a tao iti dayta a tiempo. Mabuteng dagiti amin a tattao kenkuana. Idi a nagpungtot isuna iti reyna, inkeddengna a sukatanna daytoy. Pinaayabanna amin a napipintas a babbalasang iti lugarda. Ditoy a napili ti ari ni Ester nga agbalin a baro a reyna. Ngem saan nga imbaga ni Ester iti uray siasinoman a maysa isuna nga Judio. (Tukar)
Maikasangapulo ket Maysa a Ladawan. Nagkedked ni Mardokeo nga Agparintumeng
Ester 3:1 - 4:17
Ni Haman ket maysa a napateg a tao iti Persia. Nasken nga agparintumeng amin a tao nu lumabas isuna. Ni Mardokeo ket agdaydayaw laeng iti maymaysa a pudno a Dios. Nagkedked nga agparintumeng isuna ken ni Haman. Ket nagpungtot daytoy. Nagpanunot ni Haman nu kasano a makaibales ken ni Mardokeo. Maysa nga aldaw kinunana iti ari, “Adda dagiti tattao nga agnanaed iti nadumaduma nga probinsia iti pagariam nga maigiddiat ti ugalida kadagiti dadduma a tattao, ket dida agtungpal kadagiti linteg ti pagariam. Natan-ok nga ari, saanmo a pagimbagan no bay-am a kastoy ti aramidda. No kayatmo, natan-ok nga Ari, adda koma ipaulogmo a bilin a mapapatayda.” Pinanggep ni Haman a mangted ti pirak iti ari. Ngem saan nga inawat ti ari ti kuarta ket kinunana, “Mabalinmo mo latta nga arimiden ti kayatmo kadakuada.” Maysa a linteg ti naaramid iti pagarian ti Persia tapno patayen da amin a Judio iti naikeddeng nga aldaw ken alaenda amin a sanikuada. Nagaramid ni Haman iti pagbitayan a pangibitayanna ken ni Mardokeo. Dinawat ni Mardokeo ken ni Ester a mapan iti ari ket agpakpakaasi para kadagiti Judio. Ngem kinuna ni Ester, “Mapapatay ti siasinoman a lalaki wenno babai a sumrek iti akin-uneg a paraangan tapno dumteng - dumatag iti ari no saan a naayaban. Dayta ti linteg.” Kiniddawna kadagiti Judio nga agayunarda ken agkararag para kenkuana. Kalpasanna kinunana, “Innakto iti ari ket no pakatayak, awatek a siraragsak.” (Tukar)
Maikasangapulo ket Dua a Ladawan. Ti Padaya ni Ester
Ester 5:1 - 9:16
Sinungbatan ti Dios ti kararag dagiti Judio. Inawat ti ari ni Ester. Inimbitar ni Ester ti ari iti maysa a naisangsangayan a padaya ket inimbitaran na met ni Haman. Iti dayta a padaya, dinamag ti ari ken ni Ester, “Ita, Reyna Ester, ania ti kayatmo?” Simmungbat ni Ester, “Natan-ok nga ari, no adda met la pateg ti nanumo a dawatko, dawatek a maispal ti biagko ken dagiti padak a Judio. Nailakokamin – siak ken dagiti tattaok – tapno mapapatay.” Kinuna ti ari, “Siasino ti tao a natured a nangaramid iti kastoy? Sadino ti Ayanna?” Simmungbat ni Ester, “Maysa a kabusormi! Maysa a mangidaddadanes kadakami. Awan sabali no di ni Haman a managdakdakes.” Nagpungtot ti ari iti nadamagna a plano ni Haman. Binitay da ni Haman iti pagbitayan nga inaramid na para koma ken ni Mardokeo, ket naisalakan amin a Judio. Nakasagana ni Ester a matay tapno maisalakanna dagiti tattaona. Kas iti panangisalakan ti Dios kadagiti tattaona, dagiti Judio, babaen ken ni Ester, insalakannatayo ti Dios babaen iti Nasantoan nga Anakna, ni Apo Hesus. (Tukar)
Pangrugian iti Sumaruno a Ladawan
Dagiti dua a lallaki nga Israelita a managan Daniel ken Nehemias, pinilitda met nga agnaed iti lugar dagiti kabusorda a kas ken ni Mardokeo ken Ester. Dinayaw ni Daniel ken Nehemias ti maymaysa ken pudno a Dios ket nagbalin da a nalaing a tao. Kitaen ti sumaruno a ladawan iti libro no mangngeg iti kastoy nga uni. (Tukar)
Maikasangapulo ket Tallo a Ladawan. Ni Daniel ken dagiti Gagayyemna
Daniel 1:1-20
Iti daytoy a ladawan, makitatayo ni Daniel ken dagiti tallo a gagayyemna, isuda ket Judio. Impan ida dagiti kabusorda idiay Babilonia. Kayat ti ari ti Babilonia nga agdayawda kenkuana, isu a nasken nga agadalda iti pagsasao ken kaugalian dagiti Babilonia. Saan a kayat ni Daniel a matulawanda gapu iti kanen ken inumen nga aggapu iti ari. Saanda met kayat a pagbiagan dagiti kaugalian dagiti taga Babilonia. Dinawatda a nateng laeng ti kanenda ken danum laeng ti inumenda. Nagbuteng dagiti mangay-aywan kadakuada amangan no kumuttongda ken agsakitda. Ngem inaywanan ida ti Dios, nagbalinda a nasalun-at ken nasirsirib pay ngem dagiti amin nga agtutubo iti Babilonia a nangan iti makan ken inumen a naggapu iti ari. (Tukar)
Maikasangapulo ket Uppat a Ladawan. Ni Daniel ken ti Ari ti Babilonia
Daniel 2:1-49
Maysa nga aldaw, nagtagtagainep ti ari ti Babilonia. Dinamagna dagiti mammagbaga no ania iti kayat a saoen ti tagtagainepna, ngem awan makaibaga kadakuada no ania iti kayat a saoen ti tagtagainep ti ari, gapu iti dayta, kasta unay pungtot ti ari ket imbilinna a mapapatay amin a mammagbaga. Ni Daniel ken dagiti gagayyemna ket maysa kadagiti mapapatay, gapu iti daytoy, kiniddaw ti ari nga ikkanna ida iti panawen tapno maibagana kenkuana ti kaipapanan ti tagtagainep. Nagkararagda iti Dios, ket impaltiing ti Dios ken ni Daniel ti tagtagainep ti ari ken iti kaipapananna daytoy babaen iti parmata. Napan ni Daniel iti ari ket kinunana, “Natan-ok nga Ari awan ti baglan, salamangkero, mammuyon wenno astrologo a makaibaga iti dayta. Ngem adda Dios sadi langit a makaibaga kadagiti palimed. Ipakaammona kenka, Natan-ok nga Ari ti mapasamak iti masakbayan.” Iti tagtagainep ti ari, nakitana dagiti amin a pagarian ti lubong. Kalpasanna, nakitana idi ti dakkel a pagarian a nangdadael amin kadakuada. Daytoy idi ti Pagarian ti Dios a mataginayon. Inbaga amin ni Daniel daytoy iti ari. Nagpakleb ti ari kas pammadayawna ken ni Daniel. Kalpasanna, imbilinna a maidatag ken ni Daniel dagiti sakripisyo ken daton. Naisalakan dagiti mammagbaga, ket nagbalin ni Daniel a gobernador iti entero a probinsia ti Babilonia. (Tukar)
Maikasangapulo ket Lima a Ladawan. Ti Balitok nga Estatwa
Daniel 3:1-12
Nagpaaramid ti ari ti Babilonia ti natayag nga estatwa a balitok. Inummongna amin a pangulo a tumabunoda iti pannakaidaton ti estatwa a maipasdek. Idi a nakatakderda aminen iti sangoanan ti estatwa, nagpukkaw ti agipakpakdaar, “Tattao iti amin a nasion, puli ken pagsasao. Mangngegyonto ti uni ti trumpeta, flauta, lira, sakabutse ken arpa a sarunoen a danggayan dagiti dadduma a kita ti instrumento. Apaman a mangrugi ti tokar, agpakleb ken agdaydayawkayo iti estatwa a balitok nga impasdek ni ari Nabukodonosor. No adda saan nga agpakleb ken di agdaydayaw, maitappuakto a dagus iti gumilgil-ayab nga urno.” Dagiti gagayyem ni Daniel a ni Sedrac, Mesac ken Abednego ket saanda a nagdaydayaw iti estatwa. Nagdaydayawda laeng iti pudno a Dios. Napan dagiti dadduma a lallaki iti ari ket kinunada, “Adda sumagmamano a Judio a dinutokam a mangitamon iti probinsia ti Babilonia – da Sedrac, Mesac ken Abednego – a di nagtungpal iti bilinmo, O Ari. Saanda nga agdaydayaw iti diosmo ket saanda met nga agrukbab iti estatwa nga impasdekmo.” (Tukar)
Maikasangapulo ket Innem a Ladawan. Ti Gumilgil-ayab nga Urno
Daniel 3:13-30
Pinaayaban ti ari ni Sedrac, Mesac ken Abednego. Kinunana kadakuada, “No dikay agdaydayaw, maitappuakkayo a dagus iti gumilgil-ayab nga urno. Kitaek man no adda dios a makaisalakan kadakayo.” Simmungbatda, “Natan-ok nga Ari, saan a masapul nga ikalinteganmi dagiti bagbagimi. No ti Dios a pagserserbianmi mabalinnakami nga isalakan iti gumilgil-ayab nga urno ken iti pannakabalinmo, aramidenna dayta. Ngem uray no dinakam isalakan, ammoem, O Natan-ok nga Ari, a dikam agdaydayaw iti diosmo, ken dikam agrukbab iti estatwa a balitok nga impasdekmo.” Gapu iti dayta nga insungabatda, kasta unay pungtot ti ari ket imbilinna a marubruban ti urno iti mamimpito a kapudot ti sigud a pudotna. Kalpasanna, binilinna met dagiti soldadona nga itappuakda ida iti gumilgil-ayab nga urno. Gapu iti kasta unay a pudot ti urno ket natay iti gil-ayab ti apuy dagiti nangitappuak kadakuada. Pagammoan, uray la napalagto ti ari gapu iti siddaawna, ket dinamagna kadagiti opisyalesna, “Saan aya a tallo a lallaki ti rineppettayo nga intappuak iti gumilgil-ayab nga urno? Apay ngarud nga uppat a lallaki ti makitak a magmagna iti apuy? Saanda a nareppet, ket saanda met a maan-ano – ket kalanglanga ti maysa nga anghel ti maikapat.” Kalpasanna, pinaruarna dagiti tallo iti gumilgil-ayab nga apuy. Idi rummuar dagiti tallo, nakitada a saanda nga naan-ano ti apuy, saan a nasiraman ti buokda ken dagiti pagan-anayda. Gapu iti daytoy, kinuna ti ari, “Madaydayaw ti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego! Imbaonna ti anghelna a mangisalakan kadagitoy a lallaki nga agserbi ken agtalek kenkuana. Kinaykayatda a salungasingen ti bilinko ket impustada ti biagda ngem iti agrukbab ken agdayaw iti sabali a dios malaksid iti Diosda. Ita, ibilinko a no adda siasinoman iti uray ania a nasion, puli wenno pagsasao nga agsao iti maibusor iti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego, marangrangkayda ken marakrak ti balayda. Awan ti sabali a dios a makaisalakan iti kastoy.” (Tukar)
Maikasangapulo ket Pito a Ladawan. Nagkararag ni Daniel iti Dios
Daniel 6:14-24
Ni Daniel ti naisaad nga kangatoan iti dayta a lugar. Kasta unay iti apal dagiti dadduma a pangulo kenkuana. Ngem awan iti makitada a pangbabalawan ken ni Daniel, gapu ta isuna ket pudno ken mapagtalkan nga adipen ti ari. Gapu iti daytoy, napan dagiti kabusor ni Daniel ti ari ket kinunada, “O Ari, mangipaulogka iti bilin nga inkapilitan ti pannakatungpalna. Ibilinmo nga iti las-ud ti tallopulo nga aldaw manipud ita, awan ti mapalubosan nga agkararag iti uray ania a didiosen wenno tao malaksid kenka, Natan-ok nga Ari. Madusa iti mangsalungasing iti daytoy a bilin, ket maitappuak iti rukib a napno iti leon.” Immannamong ti ari iti imbaga kenkuana dagiti lallaki ket nagaramid iti baro a bilin. Nangngeg ni Daniel ti baro a bilin nga inaramid ti ari, ngem intuloyna iti nagkarkararag iti Dios ti tallo a daras iti maysa nga aldaw a kas iti kadawyan nga ar-aramidenna. Idi a makita isuna dagiti kabusorna nga agkarkararag, napanda iti ari ket kinunada, “Ni Daniel sinalungasingna ti bilin nga inaramidmo.” (Tukar)
Maikasangapulo ket Walo a Ladawan. Ni Daniel iti Rukib dagiti Leon
Daniel 6:14-24
Idi a mangngeg daytoy iti ari, napalalo iti pannakariribukna. Kayatna a maispal ni Daniel, nagmalmalem a nagpanpanunot no ania ti aramidenna. Ngem saannan a mabaliwan ti bilin. Gapu iti daytoy, imbaon ti ari nga itappuakda ni Daniel iti rukib dagiti leon. Ngem sakbay a maitappuak ni Daniel, kinuna ti ari kenkuana, “Isalakannaka koma ti Diosmo a pagserserbiam a sipupudno.” Ket intappuakda ni Daniel iti rukib dagiti leon. Nagpatpatnag a saan a nakaturog ti ari. Iti parbangon, bimmangon ti ari ket nagdardaras a napan iti rukib ket kinunana, “Daniel nga adipen ti Dios a sibibiag, naisalakannaka kadi ti Dios mo a pagserserbiam nga sipupudno kadagiti leon?” Simmungbat ni Daniel, “Natan-ok nga Ari, manayon koma ti panagbiagmo! Imbaon ti Dios ti anghelna ket pinagkaemna ti ngiwat dagiti leon tapno saandak a dangran. Inaramidna daytoy agsipud ta ammona nga awan basolko kenka, O Natan-ok nga Ari!” Kasta unay ti ragsak ti ari ket imbilinna nga mairuar ni Daniel manipud rukib. Kalpasanna a mairuar ni Daniel, pinatiliw ti ari dagiti amin a lallaki a nangidarum ken ni Daniel ket pinaitappuakna ida iti rukib dagiti leon, dagus a sinikbab ida dagiti leon. Saan a nasken a mabuteng tayo kadagiti kabaelan nga aramiden kadatayo dagiti tattao ta no addaan tayo iti panagtalek iti maymaysa a pudno a Dios. Uray pay patayen datayo dagiti tattao, addaan tayo iti namnama, gapu ta ni Hesus a nagtaud iti Dios ket immay tapno ikkanna tayo iti biag manipud ken patay. (Tukar)
Maikasangapulo ket Siam a Ladawan. Ni Nehemias Sakbay ti Naindakklan nga Ari
Nehemias 1:1 - 2:8
Ni Nehemias ket maysa a Judio nga agtaltalek iti Dios. Agnanaed isuna idiay Babilonia kalpasan ti panawen ni Daniel. Ti Jerusalem, ti lugar dagiti kapuonanna, ket nadadael, ket dagiti Judio nga agnanaed idiay ket agsagsagaba da iti pananglais. Idi dayta a panawen, ni Nehemias ket adipen ti maysa a mannakabalin nga ari, kinuna ti ari kenkuana, “Apay a nalidayka?” Inbaga ni Nehemias iti maipanggep ti Jerusalem, iti ilina ken dagiti Judio. Dinamag ti ari, “Ania ngarud ti kayatmo?” Nagkararag ni Nehemias iti Dios ket kinunana iti ari, “No maragsakanka kaniak ti Natan-ok nga Ari ket kayatna a patgan ti dawatko, palubosannak koma a mapan idiay Juda tapno bangonek manen ti siudad a nakaitaneman dagiti kapuonak.” Sinungbatan ti Dios ti kararag ni Nehemias ket pinatgan ti ari ti kiddawna. (Tukar)
Maikaduapulo a Ladawan. Sinukimat ni Nehemias ti Narba a Siudad
Nehemias 2:7-20
Inikkan ti ari ni Nehemias kadagiti alikamen ken lallaki a katulonganna. Napanda idiay Jerusalem. Nangngeg dagiti kabusor dagiti Judio iti maipanggep ken ni Nehemias. Nagpungtotda, saanda a kayat nga adda tumulong kadagiti Judio. Ngem ni Nehemias ket saan a nagbuteng kadakuada. Kayat ni Nehemias a sukimaten ti Jerusalem, linikmotna ti aglawlaw ti narba a bakud ti siudad. Mapmapan isuna idiay iti rabii tapno awan makaammo iti ar-aramidenna. Kinabigatanna, inayaban ni Nehemias dagiti Judio ket kinunana, “Makitayo ti agdama a parikuttayo. Narba ti Jerusalem ket nauram dagiti ruanganna. Agtitinnulongtayo a mangbangon manen kadagiti bakud tapno saantayon a maibabain.” Imbagana kadakuada nga adda ti Dios a mangtartarabay ken mangtultulong kenkuana; saanda nga nasken a pagbutngan dagiti kabusorda. Simmungbat dagiti
Judio, “Rugiantayo ngaruden.” (Tukar)
Maikaduapulo ket Maysa a Ladawan. Ti Panangbangun kadagiti Pader
Nehemias 3:1 - 6:19
Kitaen ti ladawan! Nagrugin nga agaramid dagiti Judio. Dagiti dadduma dinalusanda dagiti rugit ket dagiti dadduma binangunda ti pader ken nagikabilda iti ruangan. Nagpungtot dagiti kabusor dagiti Judio ket linaisda dagiti agar-aramid. Binutbutengna ida a rauten ken patayenna dagiti Judio bayat iti panagtrabahoda. Gapuna nagkararag manen ni Nehemias iti Dios gapu ta ammona nga amin a kinasirib ken pannakabalin ket adda iti Dios. Masapulna ti Dios a mangipakita kadagiti nasken nga aramidenna. Ket nangdutokda iti guardia iti bakud a mangbantay kadagiti trabahador. Iti tunggal maysa addaan iti armas ken nakasagana a makigubat. Saan a napasamak iti gandat dagiti kabusor a mangpatay ken Nehemias ken kadagiti Judio. Intuloyda ngarud iti nagtrabaho ket ti uneg ti limapulo ket dua nga aldaw, naipatakder manen ti bakud. Idi a madamag dagiti kabusorda ken dagiti lugar a nakapalikmot kadakuada a nalpasen ti ar-aramidenda, napalalo ti bainda ket pinanunotda a naaramid dagiti Judio daytoy babaen iti tulong ti Dios. (Tukar)
Maikaduapulo ket Dua a Ladawan. Ibasa ni Ezra ti Linteg
Nehemias 8:1 - 10:39
Kalpasan a maipatakder ti bakud, naguummong dagiti Judio idiay Jerusalem. Dinawat dagiti tattao ken ni Ezra a padi nga ibasana kadakuada ti Linteg. Dadduma kadagiti tattao rinugyananda iti nagsangit gapu ta naammoanda a nagsalungasingda iti Linteg ti Dios. Daytoy iti gapuna no apay a pinalubosan ti Dios a ribbaen dagiti kabusor ti siudad da. Inkeddeng dagiti Judio a tallikudan dagiti dakes nga aramidda ket sumurotda iti pagayatan ti Dios. Kinuna ni Nehemias kadagiti tattao, “Dikay agladingit, ta ti rag-o ti Apo ti mangpapigsa kadakayo.” Dinaydayawda ti Dios ket nagragragsakda. Tinarigagayanda a ti Sao ti Dios ket maipakaawat kadakuada a nasayaat. Laksid iti kinamanagbasoltayo, nakasagana a kankanayon ti Dios a mangpakawan kadatayo. Pagbalinen ti Dios dagiti ladingit tayo iti kinaragsak. Ikkannatayo iti pigsa a mangsurot kadagiti wagasna ket maitan-ok isuna. (Tukar)
Maikaduapulo ket Tallo a Ladawan. Ni Hesus idiay Krus
Mateo 4:1-11; Marcos 11:27 - 12:17; Lucas 22:63 - 23:12, Juan 19:17-30; Roma 5:8
Idi a sibibiag pay ni Hesus iti daytoy a lubong, napadasna ti adu a pannubok, kas kadagiti dadduma nga adipen ti Dios iti istorya ti libro. Sinulisog ni Satanas a dayawenna isuna, a saan a ti Dios, ngem napagballigianna ti sulisog. Dagiti pangulo dagiti Judio ket linais ken kinaritda iti adu a daras babaen kadagiti sao, pinadasda nga allilawen nga agibaga kadagiti saan nga umno a banag. Tinallikudan isuna dagiti adipenna. Tiniliwda, linais, dinangran ken pinabasol iti sangoanan ti korte. Kamaudiananna, pinatayda idiay krus. Insalakan ti Dios ni Eliseo ken Daniel ken dagiti dadduma pay manipud ken patay iti adu a daras. Ngem saanna nga insalakan ni Hesus manipud ken patay. Pinalubosanna a mapadasan ni Hesus amin dagitoy a banag tapno alaenna dagiti basoltayo a kas Daton nga Adipen ti Dios. Ngem gapu iti panagtungpalna agingga ken patay, saan a binay-an ti Dios nga agtalinaed ni Hesus iti tanem. Pinagungarna ni Hesus iti maikatlo nga aldaw ket intedna iti kangatoan a pammadayaw. Uppat a pulo nga aldaw kalpasan ti panagungarna, nagsubli sadi Langit ket nagtugaw iti makannawan ti Dios. Babaen ken Hesu-Kristo, napakawan amin a basoltayo ket naisubli iti nasayaat a relasyontayo iti Dios. Mabalintayo ti agbiag ken ikkan iti pammadayaw ti Dios. Ket mabalintayo nga agbiag nga agnanayon a kaduatayo isuna iti Naidakklan a Gloria iti panangpanawtayonto iti napisikalan a bagitayo. (Tukar)
Maikaduapulo ket Uppat a Ladawan. Inpakita ni Hesus ti Dalan nga agturong iti Biag nga Agnanayon
Mateo 7:13; Juan 14:6
Ipakpakitana iti daytoy a ladawan a ti biagtayo ket kas iti maysa a panagpagpagna iti nalawa a dalan nga agturong ken patay. Amin ket saan a makaay-ayo iti Dios. Amin ket adda iti daytoy a dalan, agturong iti awan inggana a pannakadadael kalpasan ni patay. Ni Hesus nagsagaba ket natay tapno isalakannatayo iti daytoy a pannusa. Ket nagungar. Ita ipakpakitana kadatayo iti dalan nga agturong iti Dios. Nasken a surutentayo ti dalan ni Hesus ita. Daytoy ket narigat ken nailet a dalan. No maminsan makapadas tayo iti rigat iti daytoy a biag, kas ken ni Daniel ken dagiti gagayyemna. Ngem ti dalan ni Hesus ket agturong sadi Langit. Idiay awan ti rigat, daytoy ti lugar ti agnanayon nga rag-o ken talna iti Dios. Kinuna ni Hesus, “Siak ti dalan, ken ti pudno ken ti biag; awan ti makapan iti Ama no di magna kaniak.” Nasken nga agkararagtayo ken Hesus ita. Dawatentayo kenkuana nga ipakitana ti Dalan nga agturong iti Dios. (Tukar)