Buku ra 3: Ushindi wa kumwamini Mwenyezimungu

Mwanzo

Waizraeli mida wákiwa watwana Miswiri, fala Mwenyezimungu akiwanusuru kuwafungula mmakono mwa maaduwi wao. Eo wakilawa Miswiri wakuka mpaka inti ya kwitiwa Kanaa. Mwenyezimungu kâlaiza kuwapa umati wa Izraeli inti ire milele. Hadisi za eri buku ratatu, ra rangi ya kafe ríkolotera uwe-po namuna Mwenyezimungu vyasaidiye umati wake kupata inti kamba ire. Sikiriza kaseti na nang'aniza marembo mengine wakati wausaka kusikira ei Shauti-i (*) "alama".

Nfano wa 1: Yozwe katenda vita na Waamelekita

Ex. 17:8-13

Waizraeli kilongozi wao nkulu, zina rake ákitiwa Musa. Katika wanu wake wakumwavya piya wakwanza ndi Yozwe, akiwa kilongozi wa makava a Izraeli.

Suku moja munjira kulawa Miswiri kuka Kanaa, Waizraeli wakilawiririwa na wanu wakwitiwa Waamalekita. Musa akintuma Yozwe kuwa awatondore makava wa nguvu pakulu, wapate kuwakengera umati wa inti ire. Falakini eo wákiwa tangu sawanamba kutenda vita, ntamana pakulu wantejemera Mwenyezimungu awape ushindi na uhuru.

Musa kamwambira Yozwe : "Uwe baki ukitenda nao vita Waamelekita, omi nukuka nikakwere pajulu ya mwango, nikilebela dûwa kuno nisukure ngombo wa Mwenyezimungu mmakono mwangu."

Musa wakati wakilebela dûwa alamuse makono ake, basi umati wake ukiwashinda Waamelekita. Mwinsho, Musa anza kunremera makono, aakikidiri kulamusa wakati mwingi wakilebela dûwa. Akisokera akasa kulebela duwa, mpaka Waamelekita wakishinda vita ire.

Arau, nduye Musa, na Hur, wakimwikaza Musa pariwe wakinkorera makono akolosa mpaka julu, basi Mwenyezimungu akinsaidiya Yozwe akiwashinda maaduwi wake.

Nfano wa 2: Manasonde inti ya Kanaa

Num. 13:1-33

Wakati waiwere kuwa Waizraeli wawa karibu kufika inti ya Kanaa, Musa kawapereka manasonde kumi na wawiri wakaone kaya ire na kila kabila wakantondore munu mmoja. Muda wa suku arubaini wakiludi wakija wakiwambira wanu vyawaonire. Yozwe na Kalebe wakisema javi :

"Inti ire kure ngema, iwa nao utajiri na yanao rutuba pakulu. Epa tukeni titware, Mwenyezi-mungu kawa pamoja na ofwe, musope kinu." Fala wakilawa wanu wengine wasiyanisa wamba : "Ndi kweli inti ire ngema na yanao rutuba fala wanu wa Kanaa wakulu pakulu watipunda ofwe, ikisa wanao nguvu pakulu koliko ofwe."

Basi kwa javyo, ka usowezi namuna nyengine tena, wakiwataya wenziwao wofi, mwinsho wakikatala kwingira inti ya Kanaa. Mwenyezimungu akikimiwa na wanu ware kwa kutowa kwamini.

Sambi, Mwenyezimungu akimwamuru Musa awatware wanu ware woke palanga, na wanu wa kupunda irimu ya myaka shirini wasuke kwingira inti ya Kanaa, ila wakujuzi kwingira ndi Yozwe na Kalebe basi. Myaka arubaini Waizraeli wakizunguriza langa rire mpaka wámida piya wakifwa kwa kutowa kunkubali Mwenyezimungu.

Nfano wa 3: Kuwai ka piri

Wakati karibu umati ure saunamba kuludi kuka Kanaa, Musa ire akifwa akimwasa Yozwe nkulungwa wa kulongoza umati ure. Sambi, Mweneyezimungu akimwambira Yozwe : "Ritengeze uwe pamoja na wanu wako mwingire inti ya Kanaa."

Pare kaumu ya wanu ware piya wajumana upande mwengine wa muto wa Yordãu. Noure mwaka ure muto ure wijala pakulu futi. Yozwe akilavya amuri wanu piya wesuke waje nanyenje ya muto ure, konta Mwenyezimungu asaka atende maajuza makulu. Na walongozi wa dini wapingire kashoti ya tamaa ya Mweneyezimungu ware, wákiwa mbere ya wanu ware.

Yozwe akamuru kuwa wengire mmuto mure. Ware maulu ao pakumbure maji, Mwenyezimungu akawanya muto ure pakati, ipate umati wake uloke luwansi. Wakati wawakipita wanu ware, walongozi wa dini wemira kati-kati pakukakama maji pare, mpaka pesirize kupita munu wamwinsho. Pawesire wanu piya kuloka, na kuloka walongozi wa dini ware, maji aludira kamba vyaakiwa. Yozwe pamoja na wanu ware piya wakinsifu Mwenyezimungu.

Nfano wa 4: Kupata uhuru wa inti ya Yeriko

Wanu wa Izraeli ware piya wakuka wakikala karibu ya sidadi ya kwitiwa Yeriko.

Chawakijuzi kwanza kutenda, ikiwa kuwatuwisa Wakananeu nkaya mure. Kamana Mwenyezimungu akikatala wasiinshi pamoja na umati wake, konta wawadanganya.

Sidadi ya Yeriko, íkiwa sidadi ya kurimba sana-sana, mpaka waizraeli wakiwaza sana-sana vyawasaka kutwala sidadi ire. Laika wa Mwenyezimungu akinjira Yozwe, akimpa mipango ya kutema, atware inti ire.

"Upite ukizunguriza nanyenje ya kaya piya pamoja na umati waure nao piya kila suku maramoja, na mwamupita mukenenda-mo musambe kinu, mpaka suku sita. Suku ya saba, walongozi wa dini wasukula kashoti ya tamaa ya Mwenyezimungu walongorera mbere, wanu wengine wasukula mabaramanda mmakono. Muzungurize mara saba sidadi piya. Mara ya saba muvumise mabaramanda wanu wengine wanze kunyangula pakulu vyawakidiri vyonse. Basi vipama vikugwa na walume wa kaumu yako, piya wakwingira nsidadi wátwala."

Yozwe na wanu wake wakitenda kamba vyawamuriwe na Mwenyezimungu. Kweli-kwelini vipama vire vikigwirira pansi na kaya ire wakitwala.

Mwenyezimungu akamuru kuwa wasitware kinu nkaya mure. Fala mwananlume mmoja wa kwitiwa Akamu, asakire kunsikiriza Mwenyezimungu.

Nfano wa 5: Kushindiwa vita vya kunyata

Waizraeli wakiwa radi pakulu futi kwa namuna Mwenyezimungu vyawávire mpaka kutawala kaya ya Yeriko. Inti ikiwa karibu ya maaduwi wao ikiwa ndi Ai, ndi ikiwa karibu na Yeriko. Yozwe akiwapereka manasonde wawiri woke wakanang'anize namuna za inti ire. Pawaludire, wamba inti ire noto, na makava wari kwikarira aba.

Basi Yozwe akitwakali akiwapereka makava wake aba woke kuvita, wakatware kaya ire. Fala chawatishire makava wa Izraeli, iwa kuwa makava wa Ai watenda vita ka nguvu mpaka makava wa Yozwe wawatira piya wakulumira wawenye wengine na vijaraa.

Yozwe pamoja na wakulungwa wengine wakikimiwa. Awejiwe Mwenyezimungu vyatowire kuwavya tena kamba pakwanza. Wakati wawakilebela dûwa ka Mwenyezimungu, Iye akiwambira javi : "Izraeli kakola dambi, katwala vinu savikijuzi kuwa atware. Epa kulawa sambi mpaka mbere amurimba tena kuwashinda maaduwi wenu. Siviji vimariziwe kati-kati ya wanu vinu vya kwiwa."

"Munsakure munu atendire vitendo vya wivi amariziwe kati-kati ya wanu."

Akamu akidaniza kuwa apana munu ammonire chatendire na akidaniza kuwa kwiwa kutoto akutenda kinu, fala kúdanganya inti nzima. Dambi ikwasisa kupatana kwetu ofwe na Mwenyezimungu pamoja na wanu wengine.

Nfano wa 6: Kulamuriwa ka Akamu

Yozwe akijumanisa umati piya wa Izraeli mbere ya Mwenyezimungu. Yozwe akitumiza pare kila kabila, na kila jamaa waje mbere ka walongozi wa dini. Mwenyezimungu akimpa fahamu Yozwe kuwa Akamu, piya pare ndi mwenye makosa.

Yozwe kamwambira Akamu : "Nambire kinani chautendire."

Akamu akijibu : "Omi nikola dambi ka Mwenyezimungu. Wakati wanionire kapa ra Babilóniya, na parata pamoja na bara ya oru, nitwala nifisa sini ya ema yangu."

Wakilawa wanawalume wakúka paema pare, wasingana vyewire vire. Akamu akifwa na vinu vyákiwa nao piya vikilainika kamba Mwenyezimungu vyamumurire. Basi kukashirika ka Mwenyezimungu kukiwalawa wanu ware.

Mwenyezimungu akimwambira Yozwe : "Watware makava wako, uke ukengire sidadi ya Ai, konta Omi núkugabizi mmakono mwako, usope kinu."

Izraeli akitenda novire kamba vyamuriwe, kweli-kwelini wakitwala sidadi ya Ai ire. Na ofwe piya mainsha etu ndi novyo. Atipata uwezo wa kupata chatisakula kwa kutumaini mambo a shetwani, tikikola dambi mainsha etu. Tijuzi tereze vyatinkosere Mwenyezimungu, tipate kuswamiiwa. Basi Mwenyezimungu atipa uwezo wa kushindana nao mambo a kuyereriwa na ushetwani utipatanga daima.

Nfano wa 7: Suku ikawire kuswa juwa

Wakananeu wabakire ware wakati wawasikire ushindi nkulu wawapewe na Mwenyezimungu, wa kushinda sidadi ya Ai, mafalume wa inti nyengine za Kanaa wanza kumopa Izraeli. Mafalume watanu wa Kanaa wakijumana pamoja na makava wao, piya wakisikizana watende naye vita aduwi mmoja : Izraeli.

Fala Mwenyezimungu kamwambira Yozwe : "Usiwope, uwe úwashinda."

Yozwe na makava wake wenenda usiku piya, na wakinsingana aduwi akipita akituwa na wofi.

Makava maaduwi wakituwa ware, Mwenyezimungu akiwaperekera nvula ya kugwa mawe. Basi akiwapanja na wengi wakifwa. Vita ya ushinda itendiwa pare kutwa nzima.

Sambi Yozwe kaona kuwa akasa noure wakati ure aawa nao nafasi nyengine tena kamba ire ya kuwashinda Wakananeu, kamba pakwanza, basi ndi palebele duwa kuwa suku ire yengezeke, mpaka ammarize kunshinda aduwi wa mwinsho. Kweli-kwelini na Mwenyezimungu akitenda kamba Yozwe vyalebele novire. Tangu ainamba kuwepo suku kamba ire, Mwenyezimungu kumwitikizira munu dûwa yake mpaka kutwa ya juwa kwengezeka.

Nfano wa 8: Yozwe kafunda umati wake wenendere kauli ya Mwenyezimungu

Wakati wesire kuwashinda Wakananeu wákiwa nanyenje yake piya, Yozwe kawanya inti ire kabila kumi na mbiri, wanu ware wakúka mmanyumba mwao na vinu vyao pamoja na mifuwo yao. Bandi ya kupita myaka mingi yawenye, wakati waiwere kuwa Yozwe koluvala, akiwetisa wanu inti ire piya. Akilawa Yozwe akamba : "Mukumbukire vinu vikulu-vikulu vyatitendere Mwenyezimungu, akitipa inti ngema kamba ei na akitisaidiya kuwashinda maaduwi wetu."

Mwenyezimungu katimiza piya vyalaize kutenda. Epa sambi musikirize : Ikalani mwaminike ka Mwenyezimungu, mutimize kauli ya Mwenyezimugu na myoyo yenu piya. Ikiwa tikwasa kunfulata Mwenyezimungu, Iye novyo akwasa kutikengera maaduwi wetu. Rero muwaze, mwenendere rimoja, muntondore nani wamujuzi kunfulata, kamba mufulata milungu ya wakulungwa wenu wafwire au munfulata Mwenyezimungu."

Na piya wanu ware, wakijibu kwa nguvu wakamba : "Ofwe tinfulata Mwenyezimungu basi Mola wetu."

Rafiki zangu, Mwenyezimungu atimiza daima tamaa yatipere kutitendera. Iye kawapa umati wa Izraeli inti ya kujuzi kuinshi fala na tena kalaizira kutipa maburo mbinguni. Mwenyezimungu kasaidiya umati wake kuwashinda maaduwi Kanaa.

Na Bwana Insa Kiristonovyo, na iye atavya kila siku kunshinda aduwi wetu nkulu : shetwani. Fala itilazimu tikare na waminifu ka Mwenyezimungu ipate Iye atimize vyalaize kutitendera mainsha etu.

Nfano wa 9: Umati wa Izraeli unriwala Mwenyezimungu

Wakati waipitire myaka mingi yawenye, bandi ya kufwa ka Yozwe, iwa wanu wapongoriwe sambi wakiwa sawanamba kuwona maajuza a Mwenyezimungu, basi wakola kufundiwa na inti jirani vitendo vya kutukufu milungu myengine, wakasa kuntukufu Mwenyezimungu. Ndi ntamana Mwenyezimungu neye aawasaidiye tena.

Inti jirani zanza kutenda vita na wanu wa Izraeli mpaka wakiwakidiri. Falakini Mwenyezimungu awariware. Mwenyezimungu kawatondola wanu nkati ya umati wake wakwaminika ka Mwenyezimungu. Akiwatula kuwa walongozi wa kuwavusha wanu wa kutabishiwa, na kuwafunda njira ya Mwenyezimungu. Mmojiwapo kati ya watondoriwe ware akiwa mwanamuka wa kwitiwa Debora. Noure wakati ure nfalume mmoja wa Kanaa wa kwitiwa Jabimi katenda vita na Izraeli. Debora kantondola nkati ya wanu wake, Baraki, ipate awavushe wanu, konta Mwenyezimungu kalaiza kuwa atenda vita ya kuwasaidiya. Baraki akimwambira Debora kuwa iye aakubali kuka kuvita mpaka woke onse. Sambi, Debora akimwambira Baraki akámba : "Omi nukuka, fala Mwenyezimungu antwala Sisera, kilongozi wa makava wa Jabimi, nfalume wa Kanaa, ampereka mmakono mwa mwanamuka."

Nfano wa 10: Mwenyezimungu kansaidiya Baraki kunshinda Sisera

Debora na Baraki walongoza kundi ra makava watendire vita na makava wa Nfalume Jabimi na Sisera, kwa maupanga ao basi. Wakananeu wakiwa nao vyombo vingi vya vita. Mwenyezimungu akipereka kudura vyombo vya vita vire vikaribika piya. Ila Sisera yeka yake tu basi ndi ásalimike akituwa luwansi.

Nfano wa 11: Muka mmoja kamulaya Sisera

Sisera, kilongozi wa makava wa Kananeu, kantuwa Debora na Baraki akuka akirifisa mmwango, akikala mu ema ya muka wa kwitiwa Jaeli, akidaniza kuwa pekare pare karimba. Bandi ya kwisa kurya, Sisera akilála. Jaeli akilokota karavu na nyundo, akimulaya Sisera akimwinyamizira kravu ire pansi pa ema yake. Mpunde sinkulu, Baraki kalawirira, akinsakula Sisera, kalawa mwanamuka ire kamwambira kaamba : "Nimúlaya ninsoma na karavu nkiswa." Eu ndi uwere ushindi nkulu wa umati wa Izraeli wakumana na Wakananeu. Usowezi wa Debora úkiwa wa kweli, kuwa kufwa ka Sisera akuja kuulaiwa na mwanamuka.

Nfano wa 12: Maizraeli vyawawashindire vita Wakananeu

Wanu wa Izraeli piya wakiwa radi pakulu konta ya kuwashinda Wakananeu. Debora, Baraki na Waizraeli piya wákimba, wakivina kuno wakinsifu Mwenyezimungu. Wanu wengine wâdaniza kuwa wanawaka waveya, walume ndi wari nao nguvu. Fala Mwenyezimungu piya awatumira, nlume na muka, wantondola mwanyewe onse. Waizraeli wakiwa radi kwa kumpata kilongozi Debora. Debora akiwa kamba mama yao.

Rafiki zangu : Mwenyezimungu awatumira wanu wa kulanda kuveya, wawashinde wanu wa nguvu. Mwenyezimungu kampereka Insa kaja kutivusha mmakono mwa aduwi wetu, shetwani. Wanu wabaya wamulaya Insa. Fala Mwenyezimungu kanludisira Insa kuinshi tena. Iye kankidiri shetwani pamoja na mawazo a wanu wabaya ware. Insa awapa wanu uwezo wa kuinshi mainsha a kumwajibu Mwenyezimungu. Tena, iye awapa mainsha a milele wenye kutimiza vyasaka Mwenyezimungu. Piya tiwe radi, tintukufu Mwenyezimungu wa kweli.

Mwanzo

Sikiriza na urifunde kwa ei hadisi-yi, namuna munu vyapata ushindi kwa kuntumaini Mwenyezimungu. Unang'anize sana-sana marembo a kurasha ra mbere wakati wausikira shauti kamba ei.

Nfano wa 13: Gidiâu na laika wa Mwenyezimungu

Kulongoza kawalongoze inti ya Izraeli Debora na Baraki, umati wa Izraeli piya wikala kumwamini Mwenyezimungu basi myaka mingi yawenye. Fala pawafwire walongozi wao, wakola kuntukufu Mwenyezimungu na wákitukufu milungu myengine ya Kanaa saina ukweli. Basi kwa jao Mwenyezimungu akiwatwala piya akiwapereka mmakono mwa maaduwi wao, noware wáwashindire ware. Mwenyezimungu akiwasa wanu wa Wamediyani wakiwashinda, wakiwatawala myaka saba. Wamediyani ware wakiwewira Waizraeli na wakaribu mamasamba ao.

Sambi ewo milungu yawakitukufu ire aikisikira wakati wawakirama kusakula kusaidiwa. Basi wakinlebela Mwenyezimungu wa ukweli awasaidiye. Suku moja nnemba wa kwitiwa Gidiâu kâriziuka maala pake akipumuna tirigu, maala pare akidaniza kuwa aoniwa na munu. Mpunde noure akinjira laika akimwambira : "Mwaja habari? Uwe ndi mwananlume wa Mwenyezimungu wakuwa na nguvu! Mola awe pamoja na uwe. Uka ukombore Izraeli iri mmakono mwa Wamediyani."

Gidiâu akinjibu laika: "Niwombola mwaja wanu wangu, na omi siri kinu?"

Laika ire akinjibu : "Mwenyezimungu kawa pamoja na uwe." Gidiâu akitengeza chakurya antendere kafara Mwenyezimungu. Basi laika ire akikumbula chakurya chire na ng'ombo wake chikilungula piya, mpunde noure laika ire akilainika kumaso ka Gidiâu. Noparepare Gidiâu akifahamu kuwa ei habari-yi yankulawa ka Mwenyezi-mungu.

Nfano wa 14: Gidiâu kafuja tabiya ya kutukufu milungu ya kuwájiwa

Gidiâu kêjiwa kuwa katondoriwa na Mwenyezimungu avushe umati wake mmakono mwa maaduwi. Fala sambi, iye aakijiwirira namuna vyasaka kutenda. Wawaze Gidiâu pamoja na jamaa wengine wâjenga maala pakuntukufu nlungu wa ufalusu wa kwitiwa Bali na munu nkosa kweli wa kwitiwa Astaroti. Mwenyezimungu akimwambira Gidiâu: "Udangure maala pajengiwe pakuntukufu Bali na ungwise sinamu wa Astaroti."

Noure usiku ure Gidiâu na watumishi wake wakidangula maala pajengiwe pare na wakintupula, wakingwisa sinamu wa Astaroti ire. Eo wákitenda kazi usiku, konta wakiwofeleya wanu wa nkaya mwao mure. Fala pakuchere, wanu nkaya mure, wejiwa kuwa akunishe vinu vire ndi Gidiâu, ndi afujire milungu ire, ewo wakikimiwa pakulu futi, karibu kusaka kumulaya. Wawaye Gidiâu akimwingirira mwanawe akámba : "Ikiwa Bali ndi nlungu, mbana atisakula timwavye kunkengera mainsha ake?"

Ikisa Gidiâu akiwambira wanu kuwa Mwenyezimungu ndi amwambire iye kuwa atende vita na maaduwi, Mwenyezimungu mwenye uwezo akumpa ushindi.

Rafiki zangu, Mwenyezimungu ndi nkulu koliko milungu namuna nyengine ya muti au riwe. Tíjuzi tintukufu Mwenyezimungu mmoja basi wa ukweli.

Nfano wa 15: Makava wa Gidiâu wátondoriwa na Mwenyezimungu

Wamediyani wejiwa kuwa Waizraeli wankuritengeza walamuse vita nyengine. Basi wakijumana wakitenda kipinga kikulu chawenye, wakikala tayari kutenda vita. Na Gidiâu neye akiwajumanisa wanu wake vyâwapatire vyonse. Sambi Mwenyezimungu akimwambira Gidiâu : “Uwe kuwa nao wanu wengi. Walavye wofi piya uwaludise kwao pamoja na wanu wa kuwa nao myoyo miwiri.”

Wanu wengi wakiludi wakuka ukaya. Mwenyezimungu akimwambira Gidiâu :
“Wanu wengi, awanamba kupúnguka.”
“Watware piya uke nao kutanda ukawayerere vyawanywa maji.”
Makava wengi wakokora wenamira maji are wakinywa kamba umbwa. Fala wengine wakiteka maji are na makono wakinywa, watendire javi, wákifika makava miya natu. Mwenyezimungu akamba : “Makava miya natu nówa basi niwapa uhuru wanu wangu, wasalimike mmakono mwa maaduwi wao.”

Nfano wa 16: Ushindi wa Gidiâu

Makava Wamediyani wajenga wakikala nanyenje ya muto. Ewo wakiwa wengi, wajenga maala pakulu futi. Wakiwa wengi na wakiwa nao ngamiya azikiwalangika. Fala Gidiâu akiwa nao makava miya natu. Ila Mwenyezimungu kawapa fahamu vyawajuzi kutenda. Gidiâu kawapa kila munu baramanda rimoja, mwenge mmoja na nringi wawaka. Usiku katikati ewo wakizunguriza maala pawajengire Wamediyani pare wakanza kunyangula kuno wakibiya baramanda, wakipanja miringi ire, wakifula lukuto.

"Títenda javi kutimiza vyambire Gidiâu kwa zina ra Mwenyezimungu."

Wamediyani wakoriwa sawejiwe, wengine wakituwa, wakitenda umani wakibiyana watupu wanyewe-kawanyewe, wengine wakitira wakuka vyao.

Rafiki zangu, ingawa tiwa aba fala Mwenyezimungu kawa pamoja na ofwe na mwinsho tiwanao kushinda ka kweli.

Nfano wa 17: Kava wa nguvu pakulu wa kwitiwa Sansãu

Wakati wainshire Gidiâu, wanu piya wa inti yake wakimwamini Mwenyezimungu, fala wakati wafwire inti ire piya wanu waludira kutukufu milungu ya Wakananeu. (Wakananeu wakitukufu milungu ya kuwájiwa, muti au riwe). Basi Mwenyezimungu akiwasa Wafilisteu wakitawala Izraeli na wakiwatenda Waizraeli kamba watwana wao.

Mwenyezimungu kantondola munu wa kwitiwa Sansãu awaongoze wanu wa inti yake Izraeli. Wakati wapongoriwe Sansãu, wawaze wanturira nadiri ka Mwenyezimungu kuwa asisinjiwe nywiri wala asinywe vinyu. Eyo ndi íkiwa alama ya kuwa Sansãu akiwa upande wa Mwenyezimungu. Fala wakati wakurire Sansãu kâmpofya mwari wa kabila ya Wafilisteu. Noure wakati ure Mwenyezimungu akimpa Sansãu nguvu pakulu mmwiri mwake, apate kuwavusha wanu wa Izraeli. Pawalawire wawaze pamoja na iye kupita wakitafiti vinu vya ndowa yake, munjira akiwalawirira simba. Basi Sansãu nkati ya roho ya Mwenyezimungu akipata nguvu nyingi, akinkola simba ire akimulaya na makono. Sansãu akiwa na nguvu pakulu na mainsha ake ákiwa mema kufulata wanu kwa namuna zake za kusikiriza kauli ya Mwenyezimungu.

Nfano wa 18: Sansãu na miwinzi

Sansãu namuna vyantondore muka nkati ya maaduwi wa wanu wa inti yao, viwakima wawaze ware, fala awaonire namuna nyengine tena ya kutenda. Basi muka ire aamwenendese kweli-kwelini vijuzi, sambi kukimiwa kwake akúka akiwolaya Wafilisteu talatini. Ikisa suku mbiri-natu Sansãu akiludi akija ka nkawake. Fala wakweze ware wantwala nkawake ire wampa nlume mwengine. Sansãu akikimiwa, akiwakola miwinzi miya natu, akiwafunga mikira wawiri-wawiri, mikira ire akiwafungira myenge, myenge ire akikoreza, sambi miwinzi ire ikituwa ikipita mmamasamba a Wafilisteu, mamasamba are akilungula piya. Wafilisteu wakiwapereka makava wengi wakankore Sansãu.

Shariya ya Sansãu kwa kutishika na makava Wafilisteu ware, wakinkola Sansãu wakinfunga, wakimpereka ka Wafilisteu. Fala roho ya Mwenyezimungu impa nguvu Sansãu akitupula mizizi yafungiwe ire, noire suku ire akiwolaya makava Wafilisteu elufu moja. Sansãu akipata nguvu ya kusakula kuwombola shariya yake namuna vyakitabishiwa na Wafilisteu. Fala Sansãu moyo wake piya aukiwa ka Mwenyezi-mungu, Mola wake. Iye kutupa kwake shariya ya kumwereza nkawake pairi siri ya nguvu zake mwinsho ndi iwere sababu ya kumpata mashaka.

Nfano wa 19: Kushinda kashindire Sansão

Sansãu akimmonerera muka mwengine, zina rake akitiwa Dalila. Walongozi wa Wafilisteu wampa nzuruku mwingi wawenye ipate Sansãu awambire siri yake ulu namuna vyapata nguvu. Mara nyingi yawenye Dalila akindairingi Sansãu ejiwe siri yake namuna vyaawa na nguvu pakulu. Fala paakindairi ponse akinjibu vinu vya ulongo.

Kundairi kandairire Dalila ire mara nyingi ya wenye kuwa kinani chinkidiri kumperederisa nguvu, basi Sansãu vimwandibu mmoyo, mwinsho iye akimwambira piya kweli yake. Iye kamwambira kuwa nadiri ya waturire wawaze yonse, ílazimu kuwa nywiri zake zisisinjiwe, iwe alama ya munu wa kuntumika Mwenyezimungu. Ikiwa kalawirira munu kansinja nywiri, basi na iye zimwisira nguvu zake akuwa kamba munu asaka kuwa onse.

Suku moja Sansãu alarire, Dalila kaweta makava Wafilisteu waja wanfunga. Kava mmoja kasinja nywiri za Sansãu. Wakati walamuke kayerera kutenda vita na wenziwe akidirire, konta Mwenyezimungu kamwasa. Wafilisteu wakimwibiya wakimpanja maso. Wakintwala kamba perezu wakuka naye kwao Filistiya, wakinlazimisha akore kazi ya mowinyu. Ndi wakati wakimiwe pakulu Sansãu pamoja na shariya yake. Sansãu akamini kuwa utolu kwenendera ankili zake yeka, kwasa kufúlata njira ya Mwenyezimungu.

Nfano wa 20: Sansãu kawakidiri Wafilisteu

Wakati Sansãu wakikuna mashaka mwafungiriwe mure, kapata nafasi ya kuriwazira mainsha ake na kwita úpya nguvu zake. Na Wafilisteu wakitenda radi kwa ajili ya kunkola aduwi wao Sansãu. Sambi, wákitenda mipango watende jambo ra sherehe na wantukufu nlungu wao Dagomi.

Wingi wa suku zipitire, Sansãu nywiri zake zikula kamba mida. Iye akijiwa kuwa dalili akuja kupata mara nyengine uwezo wa kuwashinda nfululu maaduwi wa inti yake. Paifikire suku ya watondore, Wafilisteu kutenda sherehe yao ulu ya kuntukufu nlungu wao Dagomi, wantwala Sansãu woka naye kujambo kure akaone. Iye ájuzire kuwona, fala Wafilisteu wantwala wakuka wakintula katikati ya maribi mawiri, maribwi ákorere nyumba yawakinlebelanga dûwa nlungu wao Dagomi. Noparepare Sansãu akinlebela dûwa Mwenyezimungu ampe nguvu, anta paiwa wakati mmoja basi. Sansãu akitenda nguvu ya kopesa, akikola maribi mawiri akorere nyumba are, akivunja na wanu piya wari nkati nomure. Noparepare Sansãu akifwa pamoja na maaduwi wake ware, fala kakidiri kuwombola wanu wa inti yao.

Kamba vyarikengera kuwa Mwenyezimungu kápanga mainsha a Sansãu kuwa awe kiwongozi wa shariya yake, basi daima tijiwe kuwa na ofwe kila munu Mwenyezimungu kawa nao mipango naye. Ntamana vyema tiwe wanu wakwaminika na kutimiza vyasaka Mwenyezimungu kauli yake.

Nfano wa 21: Insa kanlavya munu mashetwani

Insa kainshi Izraeli bandi ya kupita myaka mingi yawenye yawainshire Gidiãu na Sansãu. Safari moja, Insa kansimana naye munu wa kuwa na mashetwani wabaya. Munu siye pammonire Insa, kangwira mmaulu, akimwambira javi : "Kinani chaniri nao upande wako uwe, Insa Mwana wa Mwenyezimungu?"

Na mashetwani ware wakijiwa kuwa kweli-kwelini Insa Mwana wa Mwenyezimungu. Insa kwa uwezo wake, munu ire akinlavya noure wakati ure mashetwani ware. Mashetwani ware wakuka wakiwengira nguluwe wakiwa karibu nopare ware.

Nguluwe zipatire wofi kwa mashetwani wabaya ware, watuwa wengira mmaji chubu! wakifwa piya. Washuudiye javi eya mambo-ya, wamini kuwa Insa kawanao uwezo julu ya Ibilisi pamoja na mashetwani. Munu wa mashetwani ire akipona. Kwa kushukuru kwake, ákisakula anfulate Insa koka konse. Fala Insa akimwambira kuwa aludi oke kajamazake akawambire namuna Mwenyezimungu vyaari nao uruma na wanu kuwaponesa ulwere wao. Munu ire akisikiriza akitenda novire. Basi kaya ire piya wanu wapata habari Insa vyamponese munu ire.

Nfano wa 22: Insa kaswafi nyumba ya kulebeliwa dûwa

Suku moja Yeruzalemu, Insa koka nyumba moja ya Mwenyezimungu. Eyo nyumba-yo mayaudi wakilebelanga dûwa na wakitendanga kafara za Mwenyezimungu. Kwasa javyo matajiri wakiuzanyanga manyama wengine, wakikakanya nzuruku wa inti nyengine. Insa nakufika pare, akikimiwa, akiwatuwisa piya matajiri wakichuruza ware pamoja na nyama zao nyumba ya Mwenyezimungu ire, ukiwatawanyika nzuruku wao piya. Ikisa Insa akiwambira : "Nkati ya vitabu yandikiwa javi : "Nyumba yangu ikwitiwa nyumba ya dûwa", fala umwe mupindula mutenda kuwa nyumba ya wevi."

Insa kwa kutunza kwake ka imani nyingi, ikinkima dambi. Noware wanu ware wákiritula kutenda dini, kumbe bure, Insa akiwejiwa myoyo yao.

Nfano wa 23: Insa kafufuka bandi ya kufwa kwake

Walongozi Mayaudi awaminire kuwa Insa Mwana wa Mwenyezimungu na awakisaka kwamini kuwa Insa awe nfalume nkulu. Ntamana wanlongopera vinu vingi vyawenye, wakinfunga na wakintenda ukumu nyingi zawenye. Ewo Mayaudi wamulaya Insa na wangomezera pansalaba. Fala paifikire suku ya tatu bandi ya kufwa kwake, Insa kafufuka kaludira tena kuinshi mulumwengu-mu, konta Mwenyezimungu kâmpa uwezo wa kufufuka kati ya wafwi. Wanu wengi wawenye wakinfulatanga pamoja na wanu wengine wa makaya mengi awenye, walavya ushaidi kuwa Iye kweli-kwelini kafufuka na kainshi.

Suku arubaini Insa akiwa na wanu wákinfulata akirya nao na akiwafunda usemi wa Mwenyezimungu. Kábula sanamba kutwariwa na Mwenyezimungu kuperekiwa mbinguni, mbere yao eo kasema javi :

"Nipewa uwezo piya binguni na ulumwengu, basi ukani mukawatengeze wanafunzi inti piya za ulumwengu. Mupite mukifunda piya vinu vyanukwambirangani, ikisa, na mwijiwe kuwa Omi niwa pamoja na umwe mpaka mwinsho wa ulumwengu."

Nfano wa 24: Kava wa Mwenyezimungu

Ofwe kwa ei hadisi-yi tisikira namuna Mwenyezimungu vyawasaidiye Waizraeli wakiwashinda maaduwi wao. Sambi ofwe? Ofwe Mwenyezimungu atisaidiya au aatisaidiya? Kauli ya Mwenyezimungu katika Bibiliya ikwamba kuwa kutumaini nguvu zetu basi avitosha. Fala ikiwa tinlebela Insa atiswamii madambi etu, iye kawa tayari kutiswamii. Kwa uwezo wake iye, atisaidiya daima. Konta ofwe tiwanao aduwi wetu nkulu wa kutasisa kufulata vitendo vyema, eyo aduwi-yo ndi shetwani. Basi kamba Insa vyanshindire aduwi, na ofwe tijuzi tikamilike na kwamini usemi wake tipate kunshinda aduwi wetu. Insa kawa nao uwezo wa kutipa nguvu ya kwasa kufulata vitendo vyakunyata vyatiyérera shetwani.

Ofwe tisakula kurikengera ka kweli-kwelini kwa nfano kamba vyarikengera kava.

cha kwanza - Tisakula wakati piya tisowere kweli na mainsha etu awe a kweli daima.

cha piri - Tijuzi tiwapende wenzetu na titende vinu vya kujuzi kutenda munu. Tikitenda vitendo vyema tikuwa kamba tivarire ukanda wa chuma pakifuwa petu.

cha tatu - Tipite tikilavya ushaidi kuwa Insa tu basi ndi mwenye kutipa salama mbere ya Mwenyezimungu kupatana ofwe na jirani wetu. Tikitenda jao tikuwa kamba tivarire viratu vyema mmaulu mwetu, viratu vya kutinyemesa kufulata njira ya shetwani.

cha ane - Julu ya evyo piya, tijuzi tiwe nao kwamini ka kweli upande wa Mwenyezi-mungu wetu, kamana ndi kinga retu rikulu pakifuwa petu wakati watándibu shetwani.

cha tanu - Kilemba chetu chamana pakulu ndi - uvushi. Insa ativusha ukumu yatijuzire kupewa na Mwenyezimungu sababu ya madambi etu. Tijuzi tirimbirire usemi wa Mwenyezimungu, kwa nfano kamba upanga wa roho. Ewo usemi-wo ukuwa kamba bunduki mbere ya aduwi wetu. Ikiwa daima tivala evi vinu-vi piya, anta kudenguma atidenguma.