Kulola, Kupikana Ni Kola Wumi: Buku 8

Part A: Yakummanyisya

Salamu achimijangu!

Ngusaka namsalile ya Msimu Weswela wa Mlungu Jwachijumi. Pimkupikanila kasetijo, mloleje m'buku jayitusitusi jakumalisyajo. Naga mkupikana kusona kuti [Ngo], mlole chakusyeto kwakwe.

Chiwulili 1: Isa Mesiya Ãawujile Kwiwunde

Masengo 1:1-11

Mlole pachiwulilipo. Ambuje Isa Mesiya Áanyakulidwe kutyochela pachilambo kuja kwinani mwiwunde.

Ãakulijiganya Áakwe Áaliji mkulolechesya.

Isa Mesiya kusyene ali Mesiya jwa Mlungu, jwalakweju jwayiche pachilambo pano chiÁandika yaka 2000 yipite.

Isa Mesiya Áapali mwa mwalimwalipe lina lyakwe Maliyamu, mmusi wakuÁilanjikwa Betelehemu.

Isa Mesiya ÁaÁele mundu kuti atumanyisye uwe mwaÁelele Mlungu.

Ni yitendo ya Áandu yangalumbana yamtumbilisye Mlungu. Ãalemwisye.

Nipo chilango cha ulemwa ni chiwa, ni kulekangana ni Mlungu. Nambo Mlungu akusiÁanonyela Ãandu wosope. Ngakusasakaga kuti akajawule kumoto.

Isa Mesiya Áayiche kukujigala chilango cha ulemwa wetu. Chilango chakwe chaliji chiwa.

Ãandu Áa ulemwa Áamlambuchisye Isa Mesiya kuti awulajidwe, pakumkomela Jwalakwe pamsalaba wachitela.

Ãandu Áajinji Áam'weni ali awile pamsalabapo.

Nambo Áajinji Áa Áakulijiganya Áakwe Áam'weni panyuma pakwimuka Kwakwe kutyochela mwikabuli nipo Isa Mesiya Áasalile Áanganyawo kuti:

Chimpochele machili naga Msimu Weswela chiwumyichilile Áanganyamwe ni chimchasalila Áandu yakwamba Une.

Ayi yigopolela kuti Áakumkuya Áakwe akwenela kupita mchasalila Áandu mchilambo chosope chapasi yakwamba Jwalakwe.

AliÁapele lyele lilamusili, Isa Mesiya Áapite kwinani mwiwunde, mpela yimkuti pakuyiwona pachiwulilichi.

Lisiku line jwalakwe tachiwujila soni pachilambo pano yiyoyopeyo mpela yiÁatite pakuja kwinani.

Sambano Áandu wosope Áakukulupilila mwa Ambuje Isa Mesiya ni kwapikanilaga akwete mtuka wa wumi wangamala wa Mlungu.

Chiwulili 2: Msimu Weswela Wayiche Ni Moto

Masengo 2:1-12

Mkumbuchile kuti Isa Mesiya Áasimichisye kutumisya Msimu Wakwe Weswela kwa Áakulijiganya Wakwe. Mwachitemape Isa Mesiya ali apite kwiwunde, Áakulijiganya Áakwe Áasongene mnyumba kukupopela.

Papopo Msimu Weswela wa Mlungu wayiche kwa Áanganyawo. Mwachisisimuchila lyapali lisegwe lyakutyochela kwiwunde, mpela chimbungo chakogoya. Nipo Áanduwo Áayiweni yine yakwe yamti mpela malamba gamoto.

Malambago gagaÁanyiche kuÁa gamajinji ni gatulile pa jwalijose jwakulupilila.

Ãagumbalilwe ni Msimu Weswela wa Mlungu ni Áatandite kuÁecheta myiÁecheto yine kwambaga ya masengo ngambone ga Mlungu.

Isa Mesiya akusatenda yosope mpela yatite pakuÁecheta, pakuÁa Isa Mesiya Áatumisye Msimu Wakwe Weswela kwa wosope Áakumpikanila ni kumkulupilila.

Chiwulili 3: Petulo Ãalalichile Kwa Ãandu

Masengo 2:14-41

Msimu Weswela wayichilile Áakulijiganya Áa Isa Mesiya mu msinda wa Yelusalemu chilambo cha Ayuda.

Pakele katemako Áapali Ayuda Áajinji mu Yelusalemu, Áakutyochela yilambo yakulekangana lekangana mpela yimkuti pakuyiwona pachiwulilipa.

ÃaÁechetaga yiÁecheto yejinji yakulekangana lekangana.

Msimu Weswela Áakamuchisye Áakulijiganya Áa Isa Mesiya kuti aÁecheteje yiÁecheto yayijinjiyi kuti Áandu apikanichisye Utenga wa Ambuje Isa Mesiya.

Nambo Áandu Áane Áaganisyaga kuti Áanganyawo akolelwe finyo, myoyo jumo jwa Áandumetume lina lyakwe Petulo, jwajimi ni Áandumetume Áane wala .

ÃaÁechete ni Áanduwo achitiji: „Iyayi, ÁanduÁa ngaÁa kuti akolelwe."

Ãandu Áane Áakulupilile yiÁasalaga Petulo.

Ãabatisidwe mpela chimanyisyo chakuchapidwa kutyochela mu ulemwa. Nombe nawo Áapochele Msimu Weswela ni Áatandite kugakuya matala ga Isa Mesiya.

Chiwulili 4: Mipingo Jandanda

Masengo 2:42-47; Mlole 1; Akolinto 11

Ãandu Áajinji mu Yelusalemu Áatandite kumkuya Isa Mesiya. Ãandu Áele wuÁapochele Msimu Weswela wa Mlungu Áakangalaga kusimana pampepe mpela liÁasa lyekulungwa.

Panyuma pakwe ÁaÁilanjidwe Áakumkuya Isa Mesiya.

ÃalijimgaÁana yipanje yawo ni jwalijose, nipo Áaliji mkusamalana jwine ni mjakwe.

Lisiku lililyose Áaliji mkwawula ku nyumba jekulungwa, ja Mlungu, Muyelusalemu. Kweleko Áaliji mkupopela pampepe ni kumlumbaga Mlungu munyimbo.

Ãandumetume Áaliji mkwajiganya Áanganyawo kutyochela Mmalemba ga Mlungu.

Ãakumkuya Isa Mesiyawo waliji mkusongana mmajumba mwawo, mwele muÁaliji mkulya pampepe.

MwakuÁandikana Áandikana Áaliji mkugaÁanya mkate ni kumwaga kutyochela mumgawo mesi gachisogosi ndaÁi jakulya chakulya chapachindimba, chakuwilangwa mgonelo wa Ambuje.

Isa Mesiya Áalamulile Áakulijiganya Áakwe kuti atendeje yeleyi.

PakuÁa, chilo chine Isa Mesiya mkinaÁe kumkomela, Áalile yakulya ni Áakulijiganya Áakwe nipo piÁatogolele ni kujigala mkate, ni kuwugaÁanya ni kuyipeleka yiÁagaÁenyeyo kwa Áakulijiganya Áakwe. Mkatewo waliji chimanyisyo chakumbusya kuti Chilu cha Isa Mesiya chagaÁanyidwe pamsalaba ligongo lyaÁanganyawo.

Iyoyopeyo Isa Mesiya Áajigele soni mgawo wa finyo ni Áawupeleche kwa Áakulijiganya Wakwe kuti amwe.

Yakumwayo yaliji yakuti chiyakumbusyeje ya miyasi Jakwe jiÁaliji mkwembecheya kuti chijisulule pamsalaba. Isa Mesiya Áalamulile kuti atendeje yeleyi kuti amkumbuchileje Jwalakwe.

Myoyo jwalijose jwakukulupilila ni kwapikanila Ambuje Isa Mesiya nombe nawo tachisunga Mgonelo wa Ambuje pakuÁa MaloÁe ga Mlungu gakuti: "Naga mlimkulya mkate welewu ni kumwa mgawo welewu mkulalichila chiwa cha ambuje mpaka patachiyika soni." 1 Akolinto 11:26

Chiwulili 5: Jwakuãenda Jwamlemale Jwalamile

Masengo 3:1, 4:4

Lisiku line Petulo ni Yahaya Áapite ku nyumba ja Mlungu, kukupopela.

JwakuÁenda jwatemi pamlango pa nyumba ja Mlungujo.

Jwaliji jwamlemale chipagwile nipo nganajendaga.

JwaÁendile Petulo ni Yahaya mbiya.

Nambo Petulo Áatite kwa jwelejo: "Mbiya nganingola, nambo yingwete chinampe mmwejo. Mlina lya Isa Mesiya jwakuNasaleti, mjende!"

Nipo Petulo Áamkamwile mundu jula mkono wakwe wamlyo ni kumkamuchisya kuti ajime.

NdaÁi jijojo ngongolo ni malungo gamundu jula galimbangene. Jwajinjile mnyumba ja Mlungu pampepe ni Petulo ni Yahaya. Jwaliji mkwenda ni kumlumbaga Mlungu.

NginaÁa Petulo juÁamposisye mundu jula. Chikulupi mwa Isa Mesiya ni machili ga Msimu Weswela wa Mlungu ni yiyamposisye mundujo. Jwalakweju jwapochele mtuka wambone mnope kupundana ni mbiya.

CHIWULILI 6: JWAMLUME NI JWAMKONGWE WUÃALAMBWiSYE MLUNGU

Masengo 4:32-36, 5:1-11

Mundu jwine lina lyakwe Banabasi jwasumisye mgunda wakwe , Áasipeleche mbiya syakwe kumpingo kuti sikamuchisye Áalulaga.

Jwamlume ni jwamkongwe jwine mena gawo Ananiya ni Safila, Áaganisisye kuti nombe atende myoyo.

Nambo Ananiya Áasisile mbiya sine ni Áamkwakwe. Ãayiche ni mbiya sinesyo kwa Petulo.

Ãamlambisye Petulo, kuti ni muÁasumichisye.

Petulo Áamanyilile kuti jwaliji mkumlambusya, myoyo Áatite kwa Ananiya: Ananiya ligongo chichi Shetwani amgumbele mumtima, ni kuwulambusya Msimu Weswela?

Nganimumlambusya mundu, nambo Mlungu! NdaÁi jijojo Ananiya Áagwile pasi ni Áawile.

Anyamata Áane Áamnyakwile ni Áajile kukumsika.

MwangakaÁa Safila Áajinjile.

Nganamanyilila yiyatendekwe kwa Ananiya. Safila nombe Áamlambwisye Petulo yambiyape sila. Myoyo Petulo watite jwalakwe: "Ligongo chichi mjitikene kuti m'wulinje Msimu wa Ambuje? Mlole, ngongolo sya Áandu Áayichile Áamkwenu sili pamlango, nombe chamtwichile mmwejo sambano."

Achimjangu, tukakunda kuti chinonyelo chapa mbiya chitulekasye uwe ni tukssitumlambusyaga Mlungu kapena jwalijose.

Chiwulili 7: Sitefano Ãawulajidwe

Masengo 6:1, 8:3

Mlole! Ãandu Áangalumbana akumponya maganga mundu lina lyakwe Sitefano.

Jwalakweju jwaliji mkutumichila mpela Jwakulongolela Mnyumba ja Mlungu, ni kwakamuchisya Áandu Áakulaga mu Yelusalemu.

Jwaliji mkwiganya MaloÁe ga Mlungu mwakulimba mtima ni jwatendaga masengo gakusimonjesya ni machili ga Msimu Weswela.

Ayuda Áane Áamtanganile jwalakwe. Ãamjigele Sitefano kunganya ni Áamlambuchisye mwakumchonjela ya kumyosya Mlungu ni kulalichila mwakusisyana ni MaloÁe Gakwe.

Nambo Sitefano nginajogopaga, ligongo Mlungu Áampele Sitefano machili kupitila mu Msimu Wakwe Weswela nipo Sitefano Áasalile Ayuda welewo kuti ni wiÁam'wuleje Isa Mesiya jujwayiche kukwapa Áandu wumi wangamala.

Ayudawo yanyaleye mnope mwakuti mpaka Áam'wutile Sitefano kusa kwa msindawo. Kweleko Áatandite kumponya maganga.

PiÁamsomaga maganga jwalakwe Áapopesile achitiji: "Ambuje Isa Mesiya, m'wupochele msimu wangu."

PiÁawaga Sitefano Áagumisile achitiji: "Ambuje mkisimwasunjila ÁanganyaÁa ulemwa welewu!"

Áandu wuÁam'wuleje Sitefano yakuwala yawo Áamsunjisye mchanda jwakulongolela jwine jwachiYuda lina lyakwe Sawulo. Jwalakweju jwaliji mboni jakuwa kwa Sitefano.

Lelo jino, wele Áakusaka kwachimbichisya Ambuje Isa Mesiya chanyosedweje ni Áandu ÁangalumbanaÁa, nambo Mlungu ni Msimu Wakwe Weswela ngasiÁaleka kose Áanganyawo, atamose mundu naga akwawulaga.

Chiwulili 8 Mlendo Jwakuisopiya

Masengo 8:4-8, 26-40

Sawulo ni amagongo Áane Áatandite kujilagasya mipingo ja Áandu Áakumkuya Isa Mesiya mu Yelusalemu. Ãajinji wa Áanduwo Áatisile mu msindamo.

Mundu jwine lina lyakwe Filipo jwapite ku msinda wa Samaliya. Kweleko jwasalile Áandu Utenga Wambone wa Isa Mesiya nipo Áajinji Áakulupilile.

Panyuma pakwe Mlungu, kupitila mwilayika, Áamsalile Filipo kuti ajende mlitala lya mchipululu lilyatyochelaga ku Yelusalemu pakuja kuGasa. Filipo Áampikanile Mlungu.

Pachiwulilichi tukum'wona mundu jwakuchimbichika jwakutyochela ku chilambo chaIsopiya.

Jwaliji mkwenda mchigeleta chakwe. Jwaliji mkuÁalanga MaloÁe ga Mlungu gakwamba mundu jwine jutachilagasidwa mnope, nambo mundujo nganapikanichisyaga ngopolelo syakwe sya maloÁego.

Msimu wa Mlungu Áamsalile Filipo kuti achiÁandichile chigeletacho nipo Filipo jwachiwutuchile ni Áapikene yiÁaÁalangaga mundu jula. Papopo Filipo Áatandite kumgopolela mundujo ya Ambuje Isa Mesiya wele Mlungu wuwatumisye.

Mundujo jwasachile kuti amkuye Isa Mesiya.

PaÁaliji mkwenda wosope mundujo jwatite kwa Filipo: "Mlole, apa pana mesi. Ligongo chichi ngamkumbatisya?"

Nipo Filipo Áam'batisye mundujo ni jwapite kumangwakwe alimkusangalala mnope.

Nambo Filipo Áapite kukulachila Utenga Wambone mmisi jejinji.

Mpela Filipo tukwenela kupikanila ni kwasalila Áane yakwamba Isa Mesiya, kuti nombe nawo aÁiche chikulupi chawo mwa Jwalakwe ni kola Wumi wangamala.

Chiwulili 9: Yinyama Mu Sagamisi Sya Petulo

Masengo 10:9-18

Lisiku line Petulo Áakwesile mnyumba japenani kukupopela.

Kweleko jamkwete sala mwakuti jwasachile yakulya.

Pajele ndaÁi Áayiweni ya chilendo mti sagamisi, sisyetyochele kwa Mlungu.

Ãajiweni nguwo jajikulungwa jili mkutyochela kwinani mkati mwakwe muli mwana yinyama ya mtundu uliwose.

Gapikaniche maloÁe gachitiji kwa Petulo: "Jimukani Petulo, myiwulaje ni mlye."

Petulo jwaliji Myuda nipo lilamusi lyachiYuda lyatiga yinyama yosope yiÁayiweni yaliji halamu kuyilya.

Myoyo Petulo watite: "Ngatendekwa Ambuje! Une nganindyeje chilichose cha halamu."

LiloÁelyo lyatite kwa Petulo: "Mkasimchitendaga chilichose chili halamu, chele Mlungu chiÁachitesile halali."

Yeleyi yatendekwe kakwana katatu kaneko nguwo jila jajigalidwe soni kwinani.

Petulo piwaliji mkusimongwa kuti yeleyi yikwamba chichi, Áandu Áatatu wayiche kunyumba jakwe kukumsosa jwalakwe. Mlole pachiwulili chakuyichisya nipo chimanyilile yiÁayichile.

Chiwulili 10: Utenga Wambone Wuli Wa Ãandu Ãangosyo Syosope

Masengo 10:1-48

Petulo piÁagambile kumala kupopela, Áandu Áatatu Áayiche kukumsosa jwalakwe.

Ãanganyawo Áatyochelaga kumsinda wine, Áatumidwe ni mundu jwine lina lyakwe Koniliyasi.

Koniliyasi jwaliji jwakulongolela Áangondo wachiLoma jujwasakaga kumchimbichisya Mlungu.

Lilayika lya Mlungu lyamsalile kuti akamsose Petulo.

Ayuda Áatendaga

Aloma kuti Áaliji halamu, nambo Mlungu Áamlosisye Petulo mti sagamisi kuti pangali lukosyo lwaluli halamu.

Petulo Áapite ni Áanduwo kunyumba ja Koniliyasi.

Koniliyasi Áaligwisisye pasi pawujo pa Petulo ni kumlambilaga, nambo Petulo watite kwa jwalakwejo:

"Jimukani, une ngambile kuÁa mundupe. Ligongo chichi mumbilasile akuno?"

Koniliyasi Áamsalile ya lilayika lila.

Papopo Petulo Áamsalile Koniliyasi ya Isa Mesiya, juwamlosisye mwaÁelele Mlungu kwa Áandu.

Koniliyasi ni ÁamwiÁasa mwakwe Áakulupilile mwa Isa Mesiya, Áapochele Msimu wa Mlungu ni

ÁaÁele Áakutumichila Áa Isa Mesiya.

Mlungu akusiÁanonyela Áandu wosope, yangali kandu yachiÁecheto, mtundu kapena yilikuti pakoneka lipende.

Isa Mesiya nganayika kukwakulupusya Áandu ÁachiYudape.

Jwalakwe akusaka kupeleka Wumi wangamala kwa Áandu wosope.

Akusaka kuti ngosyo syosope sikulupilileje mwa Jwalakwe ni kumtumichila Jwalakwe.

Chiwulili 11: Petulo Muwukayidi

Masengo 12:1-11

Mwenye Helodi Áatandite kwalagasya Áandu Áakumkuya Isa Mesiya.

Ãam'wuleje jwakutumichila lina lyakwe Yakobo, ni Áam'Áisile Petulo ni Áandumetume Áane, muwukayidi.

Chilo chine Petulo wagonile ali jwamtawe sikati ja Áakumlondela ÁaÁili.

Mwachisisimuchila lilayika lya Ambuje lyawonechele nipo mnyumba ja akayidi mula mwaÁasile.

Lilayikalyo lyamjimwisye petulo lichitiji: "Chitema, jimukani!" NdaÁi jijojo wunyolo wuÁamtaÁile wagwile mmakono mwa Petulo. Ãalikuyiye lilayika lila pakopoka mnyumba ja akayidi jila.

Litanga lyachisyano lyawugwiche lisyenepe nipo pangali juÁajimiche.

Chiwulili 12: Petulo Ni Achimjakwe Ãakupopela

Masengo 12:12-19

PiÁagambile kopoka Petulo mnyumba ja akayidi jila, Áapite ku nyumba ja Maliyamu, mamagwe jumo jwa Áandumetume.

Ãajinji mwa Áakulupilila Áaliji kweleko chilo. Ãanganyawo Áaliji mkumpopelela Petulo.

Petulo Áawodisisye pamlango nipo jwamasengo jwamkongwe, lina lyakwe Loda, jwapite kukuwugula.

Pijwapikene liloÁe lya Petulo, jwalakwe nganawugula pamlangopo nambo jwawutwiche kukwasalila Ãane achitiji: "Petulo ali pamlango!"

Ãanganyawo nganamkulupilila ni Áatite kwa mwalijo: "NganaÁa kose munganisyo syetu."

Nambo Petulo Áalimbichile kuwodisya pamlangopo. Ãanganyawo Áawugwile ni Áam'weni jwalakwe.

Ãasimonjile mnope. Petulo Áalondechesye yatesile Mlungu nipo Áajanjile mapopelogawo pakumgopola jwalakwe mnyumba ja akayidi mula.

Ãakulupilila akusosegwaga kuti asonganeje kaÁili kaÁili kumapopelo. Mlungu akusapikana ni kwajanga mapopelo ga wele Áakukulupilila mwa Isa Mesiya.

Isa Mesiya Áatite: "Ngumsalila kuti, naga ÁaÁili ÁaÁanganyamwe mkwitikana pachindu chine chimkuÁenda, tiyichitendedwa ni Atati wa Kwinani. PakuÁa pakusimana Áandu ÁaÁili kapena Áatatu Mlina Lyangu, None jwakwe ndili nawo papopo."

Part B: Yakummanyisya

Ayi yitusitusiyi chiyimsalile ya mundu jwine lina lyakwe Sawulo.

Jwalakweju piÁawaga Sitefano jwapali.

Sawulo jwaganisisye kuti ajawule kumsinda wa Damasiko

Jwasakaga kuti Áajigalile kuwukayidi Áakulupilila Áakweleko.

Pawulendo wakwe chakutojimisya chatendekwe.

Mlole pachiwulilipo.

Chiwulili 13: Kuãala Ni Liloãe Lyakutyochela Kwinani

Masengo 9:1-19

KuÁala kwakogoya kwaÁasile kutyochela kwinani nipo Sawulo jwagwile pasi.

LiloÁe lyaÁechete ni jwalakwe lichitiji: "Sawulo, Sawulo ligongo chichi mkunagasya Une?"

Sawulo Áawusisye achitiji: "Ana Mmwejo wani Ambuje?"

LiloÁelyo lyatite: "Une Isa Mesiya, jwele jumkunagasya."

Ãandu wiÁaliji ni Sawulo nombe Áalipikene liloÁelyo nambo ngam'wona kose mundu jwalijose.

Sawulo wajimwiche nambo waliji Áangalola.

Ãandu Áala Áamkamwile pamkono ni Áamlongwele mumsinda wa Damasiko.

KwamoÁa gatatu Sawulo Áaliji Áangalola.

Nginalyaga, kapena kumwa.

Sawulo jwaliji jwakwakalalichisya Áakumkuya Isa Mesiya.

Mlungu akusakomboleka kumpitikusya jwalijose.

Apikane yiyatendekwe soni panyuma pakwe.

Chiwulili 14: Sawulo Jwangalola Ni Ananiyasi

Masengo 9:10-20

Apa tukum'wona Sawulo jwangalola jula mnyumba ku Damasiko.

Mlungu Áamtumisye mundu jwine lina lyakwe Ananiyasi kwa jwalakwe. Ananiyasi jwaliji jwakulupilila nipo jwaliji jwakumkuya Isa Mesiya. Jwamanyililaga kuti jwatesile yindu yakogoya mnope kwa Áakulupilila Áa muYelusalemu.

Ananiyasi, mwachisyoÁele, Áaliji mkumpikanila Mlungu ni Áapite kwa Sawulo.

Ananiyasi Áatite kwa Sawulo: "Mlongo mjangu Sawulo, Ambuje Isa Mesiya, Áam'wonechele mmwejo petala, pimwaliji mkwika akuno - andumile kwa mmwejo kuti mtande kulola soni nipo mgumbalilwe ni Msimu Weswela."

Ananiyasi Áasajiche magasa gakwe pa Sawulo; Wungalola wa Sawulo wamasile ndaÁi jijojo.

Jwawupochele Msimu Weswela wakutyochela kwa Mlungu nipo Áabatisidwe kulosya kwa Áandu kuti sambano ali jwakumkuya Isa Mesiya.

Papopo Sawulo Áapite kwa Ayuda ni Áasalile yakwamba Isa Mesiya.

Mpela Ananiyasi tukwenela kumpikanila Mlungu nipo tukamjogopaga mundu iyayi.

Pelepo Mlungu chachituseÁechesya uwe kuti tukasalileje Áane yichajile kuti akulupuche.

Chiwulili 15: Mipingo Japopelele Pawulo Ni Banabasi

Masengo 11:25-26, 13:1-3

Mumsinda wa Antiyokeya, gulu ja Áandu Áakulupilila jaliji mkusongana pampepe kukumlambila Mlungu.

Gulu ja Áandu welewa jaliji ja mpingo Áaku Antiyokeya. Áanganyawo Áaliji mkuwilanjikwa kuti Akilisito.

Sawulo ni Banabasi Áapite kukwajiganya Áandu Áakweleko.

Lisiku line achakulungwa Áa mpingo kweleko ÁataÁile namasani ni Áapopesile pampepe nipo Msimu Áasalile Áanganyawo kuti: "Mwasapulile Banabasi ni Sawulo kuti atende masengo ginaÁilanjile Áanganyawo."

Mlungu jwasakaga Sawulo ni Banabasi kuti ajawule kwa Áandu wele winginapikaneje ya Isa Mesiya.

Mkum'wona Sawulo ni Banabasi ali atindiÁele pachiwulilichi.

Achakulungwa Áamipingo Áasajiche magasa ni kwapopelela.

Ãatumisye Sawulo ni Banabasi kukwajiganya Áandu Utenga Wambone wa Isa Mesiya ku malo gakutalikangana ni ku Antiyokeya.

Isa Mesiya watite: "Mjawule Mchilambo chosope ni mkalalichile Utenga Wambone kwa Áangosyo syosope.

Mlungu alichiÁela kwaÁilanga Áandu mmipingo kuti ajawule kukulalichila Utenga Wakwe Wambone kwa jwalijose. Mipingo jakulupilila jikwenela kwapopelela Áanganyawo, kwakamuchisya ni kwatumisya kusa.

Chiwulili 16: Pawulo Ãallichile Yakwamba Isa Mesiya

Masengo 13:4-52

Sawulo ni Banabasi Áapite mmisinda ni mmisi jakutalikangana.

Yaliji pajele ndaÁiji kuti Sawulo Áatandite kum'Áilanjila lina lyasambano lyakuti Pawulo.

Ãasimene ni Áandu mnyumba jakupopelela ja Áandu ÁachiYuda, mpela yimkuti pakuyiwona pachiwulilipa, ni Áajiganyisye Áanganyawo achitiji: Mlungu jwa Ayuda jwasagwile achatati wetu ni kwatendekasya kuÁa mtundu wawukulungwa mnope. Áapele jwakulochesya jwamkulungwa mnope, Áakulongolela ni achiÁalimu.

ÃaÁeche ya Jwine jwakwe jwele jutachiyika ni kwakulupusya kutyochela ku ulemwa wawo.

Jwalakwejo ni Ambuje Isa Mesiya.

Isa Mesiya paÁayiche, Ayuda Áajinji nganakulupilila mwa Jwalakwe.

Nganammanyilila kuti jwaliji nduni nganamlambilaga Jwalakwe, jwele Mlungu juÁamtumisye.

Pawulo ni Banabasi Áajiganyisye soni Áanduwo kuti: Atamose Isa Mesiya nganalemwa chilichose, nambope Áam'wuleje.

Mlungu Áamjimwisye Jwalakwe kutyochela ku chiwa. Isa Mesiya ngisaÁa soni.

Sambano jwalijose jwakuÁika chikulupi chakwe mwa Isa Mesiya akusapocheledwaga ni Mlungu nipo tachijilana ni Mlungu. Nambo kwa wele Áakutalichila ni kusekaga Usyesyene Áa Mlungu, tachipochela chilango chakutyochela kwa Mlungu.

Ayuda Áane ni Áandu Áane Áajinji Áangosyo sine Áakulupilile utenga welewu, nipo mipingo jejinji japanganyikwe; nambo Áane nganakulupilila.

NgaÁaga kuti Áandu chakulupilileje ndaÁi syosope yitukuÁecheta yakwamba Isa Mesiya.

Nambo chakusaka Mlungu ni chakuti jwalijose apikane ni akulupilile Utenga Wambone wa Isa Mesiya, ni kukulupuka.

Chiwulili 17: Mlungu Ãamlongolele Soni Pawulo

Masengo 16:6-10

Palipapite yaka Pawulo Áajijendele mipingo jeleji soni.

Ãalongene ni Áandu Áane wamnono, pampepe ni mundu jwine lina lyakwe Sayilasi.

Ãasakaga kuti ajawule kuchilambo cha kuBeteniya, nambo Msimu wa Isa Mesiya NganiÁakunda kuti ajawule kweleko. Nipo chilo chelechi Pawulo Áayiweni mti sagamisi.

Musagamisi syelesi Áam'weni mundu jwakuchilambo cha kuMakedoniya jujwatite kwa jwalakwe:

"Myiche kumakedoniya mtukamuchisye."

NdaÁi jijojo Pawulo Áamanyilile kuti Mlungu am'wilasile jwalakwe kuti ajawule ku Makedoniya.

Mlungu chiÁalongolele wele Áakusaka kuti Amkuyeje Isa Mesiya.

NdaÁi sine akusiÁalongolela musagamisi, nambo kaÁili kaÁili Mlungu akasatulongolela kupitila M'buku Jakwe, Bayibulo.

Ãakulupilila akwenela kum'Áenda Mlungu myosope yakutenda.

Akwenela kukulupilila mwa Jwalakwe kuti Áalosye yichajile pakumpikanila Jwalakwe pakatema kakwalongolela ni Msimu Wakwe Weswela.

Chiwulili 18: Pawulo Ni Sayilasi Mchisukunya

Masengo 16:16-35

Pawulo ni Sayilasi Áampikanile Mlungu ni Áapite kwa Filipo ku Makedoniya.

Kweleko Áajiganyisye Áandu ya Isa Mesiya.

Mlina lya Ambuje Isa Mesiya Áalikopwesye lisoka lyangalumbana mwa mwali jwine.

Ayi yatendekasisye Áandu Áane kuti yanyalaye.

Ãamputile Pawulo ni Sayilasi ni Áaponyisye muwukayidi. Pakati chilo Áaliji kupopela nikwimbaga nyimbo syakumlumba Mlungu mnyumba ja akayidijo.

NdaÁi jijojo chatandite chisikinya.

Matanga gawugwiche nipo yosope yiÁataÁile akayidi wosope yagopweche.

Jwakulondela jwaganisyaga kuti akayidi wosope atisile.

Wamkamwile woga mwakuti jwaganisisye yakuliwulaga msyene.

Papopo Pawulo Áam'Áilasile jwalakwejo achitiji: "Mkasimlipweteka mwasyene, wosope tuli munomuno."

Jwakulondela jula jwakopwesye ni jwawusisye kuti: "Achibwana ana ndende chichi kuti ngulupuche?"

Ãamjanjile achitiji: "Mkulupilile mwa Ambuje Isa Mesiya nipo timchikulupuka - mmwejo ni Áamwiwasa mwenu."

Jwakulondela jula ni Áamwiwasa mwakwe ÁaÁisile chikulupi chawo mwa Ambuje Isa Mesiya nipo Áasangalele mnope. Jwakulondelajo jwasamele Pawulo ni Sayilasi nipo kundaÁi kwakwe Áagopoledwe.

Chiwulili 19: Pawulo Pamalo Gakutajila Mbopesi Kwa Mlungu Jwangamanyika

Masengo 17:16-34

Msinda wa Atene waliji wegumbale ni mitembe.

Ãandu Áakweleko Áaliji mkulambila milungu jalulekanganalekangana.

Pachiwulilichi Pawulo waliji mkulola pakutajila mbopesi.

Yiyalembedwe pelepo yigopolela kuti: "Kwa mlungu jwangamanyika."

Ãandu Áaku Atene Áasakaga kuti amanyilile yiÁajiganyaga Pawulo, myoyo jwalakwe jwatite kwaÁanganyawo:

Ãandu Áaku Atene nam'weni kuti mli Áandu Áadini mnope. Pinaliji mkwendajenda mumsinda mwenu muno, napasimene pakutajila mbopesi papalembedwe maloÁe gakuti: "KWA MLUNGU JANGAMANYIKA."

Une ngusaka namsalile ya Mlungu Jweleju, jwakakummanyilila Áanganyamwe.

Pawulo Áasalile ya Mlungu msyesyene juwapanganyisye yindu yosope.

Jwalakwejo ali Ambuje jwa kwinani ni chilambo chapasi chino.

Jwalakweju jwangatama mnyumba sisyapanganyidwe ni makono ga Áandu.

Pawulo Áasalichisye kuti mpaka alijiganye ya Mlungu Msyesyene Jumpepe mwa Ambuje Isa Mesiya Wele Mlungu wiÁajimwisye kuÁawe.

Ãane Áagambaga kumseka Pawulo nambo Áane Áasachile kuti amanyilile yejinji yakwamba Isa Mesiya, Ãane Áayiche ni kukulupilila mwa Isa Mesiya.

Isa Mesiya akwisa soni kukumlamula jwalijose. Jwalakwe jikape ni Mkulupusyo.

Pangali mlungu jwine kapena dini jine jampaka kwakulupusya Áandu kutyochela ku ulemwa.

Chiwulili 20: Pawulo Ãamjigalile Kunganya

Masengo 18:1-17

Mpela yimkuti pakuyiwona pachiwulilipa, Pawulo ali mmalagasyo soni. Pelepa ali mumsinda wa kwa Kolinto.

Msinda welewu waliji wana Áandu Áangalumbana Áajinji.

Ayuda Áa kwaAkolinto nombe Áamchonjele Pawulo ligongo lyakuti jwasalilaga Ayudawo kuti Isa Mesiya ali Mesiya.

Chilo chine Ambuje Isa Mesiya ÁaÁechete ni Pawulo Áatite: "Mkasimjogopa; mpitilisye kuÁechetako; mkasimtama jii. PakuÁa Une ndili nomwe pangali jutamswambe ni kum'wulasya mmwejo ligongo mwana Áandu Wangu mumsinda welewu." Myoyo Pawulo Áatemi mumsinda wa Akolinto mwele muÁajiganyisye Áandu, nipo Áajinji Áakulupilile utengawo.

Nambo Ayuda wuÁamchonjelaga Áala yanyaleye mumitima jawo.

Lisiku line Áamkamwile Pawulo ni Áamjigalile kunganya. Áamlambuchisye kuti jwaliji mkutenda yichindu yangalumbana yakulemwa. Nambope, bwanamkubwa nganiÁapikanila kose ni Áatopwele munganyajo. Kusa kwanganyajo Ayudawo Áamputile jwakulongolela jwachiYuda nombe jujwakulupilile mwa Isa Mesiya. Nambo Pawulo Áatisile aliÁangawulala kose.

ngatukwenela kuleka kuÁecheta ya Isa Mesiya, atamose Áandu Áangalumbana alimkutunyosa.

PakuÁa Mlungu Áatite tachiÁa ni Áakutumichila Wakwe ndaÁi syosope.

Chiwulili 21: Asilikali Ãamkulupwisye Pawulo Kwa Amagongo Wakwe

Masengo 21:1 - 22:24

Pawulo Áawujile kukujijendela mipingo jijapandidwe mwasampano.

Ãalimbikasisye Áakulupililawo kuti apitilisye kumkuya Isa Mesiya. Áane Áakulupilila Áam'wendile Pawulo kuti akisajawula ku Yelusalemu. Ãamanyilile kuti amagongo Áakwe Áaliji pelepo nipo kuti Áasakaga kuti am'wulaje. Nambo Pawulo watite: "Une ndili jwamkoseche kwinjila muwukayidi, atamose kuwa kwene Myelusalemu ligongo lya Lina lya Ambuje Isa Mesiya.

Pakatema kele Pawulo Áawujile ku Yelusalemu, Ayuda Áalolechesye Áandu wiwaliji mkumjimila jwalakwe.

ÃamjuÁilile kuti am'wulaje pamsewo.

Asilikali ÁachiLoma Áamtyosisye sikati ja Áandu Áawukaliwo. Pawulo Áajimi pamakwelelo kusa kwa nyumba ja asilikaliwo ni ÁaÁechete kwa Áandu Áala.

Ãanganyawo Áatandite kugumila achitiji am'wulaje! Ngakwenela kuÁa ni wumi.

Pawulo nginajogopaga kuwa. Ãamanyilile kuti mbote jajikulungwa jili kwinani kwembecheya wosope Áakulaga ligongo lisosa lya Isa Mesiya.

Chiwulili 22: Pawulo Alalichile Kwa Achayimwene

Masengo 23:11, 25 - 26

Ayuda Áane waliji chiÁela kusaka kum'wulaga Pawulo.

Nambo Ambuje Isa Mesiya Áam'wonechele Petulo ni Áatite: "Mlimbichile! Mpela yimtite pakundendela umboni ku Yelusalemu, mkatendele soni umboni ya Une ku Loma.

Achakulungwa ÁachiYuda Áamchonjele Pawulo pameso pa mwenye jwakuLoma ni Áamjigalile kwa Agilipa mwenye jwa Ayuda. Mpaka mwawone wosopewo pachiwulilipa.

Pawulo nganamjogopaga jwalijose. Ãamsalile bwanamkubwa, mwenyejo ni Áamkwakwe ya Isa Mesiya. Ãasalile kuti Isa Mesiya Áam'wonechele jwalakwe petala lyaku Damasiko ni yiÁatite Isa Mesiya pakumtumisya kukwasalila Áandu kulikose Utenga Wambone.

Mwenye Agilipa Áasigele panandipe kuti akulupilile mwa Isa Mesiya.

amanyilile kuti pangali kakulemwa kalikose kiÁatesile Pawulo.

Pawulo ÁaÁendile kuti magambo gakwe akalamule mwenye jwakuloma.

Agilipa Áamkundile Pawulo kuti ajawuleje.

Loma waliji msinda wawukulungwa mnope chilambo chosope chapasi mujele ndaÁijo jwakulamulila jwaliji jwakuchimbichika.

Tukuchisimana chilinganyo cha mlungu mu wumi wetu mu MaloÁe Gakwe. Tukwenela kumpikanila Jwalakwe.

Chiwulili 23: Mlungu Ni Pawulo Pangosi

Masengo 27:13-44

Asilikali Áamjigele Pawulo kuja najo ku Loma pampepe ni akayidi Áane.

Ãajesile pa chombo chamwana pakomboka nyasa jekulungwa.

Kwamasiku 40 chombocho chasimene ni chimbungo chakogoya.

Ãandu wuwaliji mchombomo Áaganisyaga kuti chawe.

Lilayika lya Mlungu lyaÁechete ni Pawulo lichitiji: „Mkasimjogopa Pawulo, mkwenela kwima pameso pa mchimwene jwakuLoma. Mlungu chakulupusye wumi wa Áandu wosope pampepe ni mmwejo."

NdaÁi jijojo chombo chila chatandite kukwama chakwangasokoka.

Ãandu Áaliponyisye mmesi nipo Áakombwele kusuga, Áane Áalikamulile mtumatabwa tutwakasiche mchombo. Wosope Áayiche kumkuli chenenepe. Kutyochela panganiji tukulijiganya kuti Mlungu jwana masengo gakuti atutendele uwe pakututyosya myakogoya.

Chiwulili 24: Pawulo Mpela Kapolo Ku Loma

Masengo 28:16-31

Apa mkum'wona Pawulo ku Loma. Kweleko kwayaka yiwili Áatemi muwukayidi.

Ãamkundile kuti atameje mnyumba jajikape ni msilikali jwakuti amlondeleje.

Waliji mkwapochela wosope wuwaliji mkwisa kukumlola jwalakwe.

Ãajiganyisye ya Uchimwene wa Mlungu ni Ambuje Isa Mesiya.

Pawulo Áalembile yikalata yakujijiganya mipingo jele jiÁajijendele kalakala mkinaÁe kutaÁidwa. Yikalata yeleyi yili mu Injili kuti Áandu wosope alijiganye matala ga Mlungu. Pawulo Áalasile mnope ligongo lya lisosa lya Isa Mesiya. KaÁili kaÁiliwaliji mkuputidwa ni kusomedwa maganga,Jwalakwe jwaliji jwasala ni jwangali nyumba. Pakumalisya Áawulajidwe ni Aloma.

Nambo Pawulo pana chikalata chiÁalembele Aloma wiÁakulupilile achitiji: "Ngusimichisya kuti atamose chiwa, kapena chine chilichose myichindu yakupanganyidwa, ngaÁamkukomboleka kutulekanganya uwe kuchinonyelo cha Mlungu, chachili mwa Isa Mesiya , Ambuje wetu."

Mlungu akusapeleka machili kwawosope Áakukulupilila mwa Jwalakwe, ni kwatumichila Ambuje ni Mkulupusyo Isa Mesiya.

Kwende tupeleche wumi wetu kwa Ambuje Isa Mesiya. Kwende twatumichileje ni kwenesya Utenga Wawo kuti chilambo chapasi chimanyilile kuti Isa Mesiya akusapeleka wumi wangamala ni Mlungu.