Buku ra 2: Wanadamu wakulu wantumainire Mwenyezimungu

Mwanzo

Salama, rafiki yangu. Uwe umwijiwa Mwenyezimungu wa ukweli? Basi nipe nafasi ya kukwereza hadisi ya wanadamu wakulu wantumainire Mwenyezimungu.

Nang'aniza sana-sana marembo alandanísiwe mbuku ra rangi ya laranja kuno ukisikiriza. Nang'aniza marembo a mbere ukisikira ei shauti-i.

Nfano wa 1: Wanu wawiri munu na nduye

Mwanzo 25:21-34, 27:1-29

Wanu wawiri munu na nduye, epa mala-pa wankutenda biyanshara. Wa kuwa na nguvu pakulu akwitiwa Ezau, kazi yake ulu íkiwa ya kulúmbata, sambi nduye Ezau wa kwitiwa Yankubu képika kurya kwake sana-sana, ikisa akimwambira nyenye-ye akámba: "Niurize inshima na haki yako piya ya kuwa ntanzi kupongoriwa." Iye akisakula atware haki ya nyenyeye ya kuriti.

Noure wakati ure Ezau aawere na shuguli na haki yake ya kuriti, ila ankili yake piya akiwaza tumbo rake tu basi kuwa rawáka. Basi Ezau akiuzanya haki yake ire piya na finga moja tu basi ya kurya. Zina ra Yankubu mana ake munu nlongo, tabiya yake íkiwa ya kuwatesa wenziwe. Anta Yankubu wawaye kawai kuntesa.

Nfano wa 2: Kulota ka Yankubu

Mwanzo 28:10-22

Ezau kakimiyana naye Yankubu, akisaka kumulaya. Basi Yankubu ikibidi atire oke kaya nyengine ya baidi. Nang'aniza sana-sana marembo a epa mala-pa! Wakati wakitenda safari yake, Yankubu akilota nloto mmoja. Iye kaona shikada mmoja, malaika wakikwera wakisuka na mwinsho ya shikada kêkala Mwenyezimungu. Mwenyezimungu akimwambira Yankubu akámba : "Omi núkupa ei kaya-i uwe pamoja na ujukulu wako. Kwa sababu yako uwe, inti piya za ulumwengu zibarikiwa. Omi na uwe tikuwa pamoja kauka konse."

Mwenyezimungu akijiwa kuwa Yankubu ndanganyifu, fala akimpenda na akisakula ansámise. Javi ndi vyavíwere mpaka Mwenyezimungu akinlaizira vinu vikulu-vikulu kwa kunlotesa.

Nfano wa 3: Yankubu na Labãu

Mwanzo 29:1 - 31:55

Yankubu kazidi kupita akiwatesa wanu, fala wanu wengine na iye wakintesa novyo. Suku moja kálawa Yankubu akúka akitenda kazi na aluye Labãu. Iye akisakula anlombe nsiwaniwe mwana wa aluye kifundi wa kwitiwa Rakyeli, konta akajibiyana naye pakulu futi. Ewo wakisikizana javi. Yankubu ákijuzi antendere kazi bure Labãu muda wa myaka saba, epo kesa kuripa mali ake. Patimize kazi myaka saba, paifikire suku ya kufunga ndowa na muka ire, Labãu akinlavya mwanawe muka ntanzi wa kwitiwa Leya, akimpa na akimwambira kuwa ei ndi tabiya yetu. Kwanza újuzi unlombe muka ntanzi kupongoriwa na ikiwa usakula unlombe Rakyeli újuzi ukore kazi bure tena myaka saba. Yankubu akitenda kazi tena myaka saba sababu ya kwajibiwa na Rakyeli. Nowo wakati-wo Yankubu katumira ujanja wake wákiwaza piya kuntesa Labãu, akitaduka kuwa tajiri nkulu futi. Basi Mwenyezimungu akimwambira Yankubu: "Ludira kwenu ka wawazo."

Nfano wa 4: Mwenyezimungu kwa nloto kasowera na Yankubu

Mwanzo 32:24-28

Yankubu vikimwajibu aludire kwao ka wawaze, fala akimopa nyenyeye Ezau. Piya wenye kwenendera mainsha a kuwatesa wanu wakitishíwa wákopa. Kwa kusakula esise kukimiwa ka nyenye-ye, kawapereka wanu walongorere na vinu vyema-vyema vyakusitawi.

Yankubu kejiwa kuwa nyenyeye kalawa na wanu wengi kuja kutenda naye vita. Noire suku yejiwe ire, usiku ákiwa yeka. Munu mmoja akinjira Yankubu kutenda naye vita. Fala Yankubu kejiwa kuwa eyu munu-yu laika wa Mwenyezimungu. Mipango yake piya aaonire faida yake, iye akisakula pakulu apate kubarikiwa na Mwenyezimungu. Alufajiri wakati wa kucha kunja, munu ire akuka akikola kiuno cha Yankubu akisakula arivushe. Pammonire Yankubu kuwa aana nguvu tena ya kutenda naye vita, akimwambira javi: "Omi sukwasa kuka vyako mpaka unibariki".

Akilawa munu ire akámba : "Uwe awitiwa tena Yankubu, zina rako Izrael, konta kutenda vita na Mwenyezimungu kamba mwana wa nfalume."

Mwenyezimungu kwanza noure wakati ure akimpindula tabiya yake akasa kuwa nlongo. Akimpa cheo cha mwana wa nfalume. Izraeli akisimanana na nyenyeye Ezau bila wofi anta aba javi, konta aakitumaini mipango yake ya ulongo, ila akintumaini Mwenyezimungu tu basi.

Yankubu katwala kaya ire kwa salama kamba vyaalazire Mwenyezimungu. Iye akija akiwa wawa wa wanu wa inti ulu yawenye wa kuntukufu Mwenyezimungu. Rafiki zangu! Ofwe piya tibishana nazo kufulata njira za Mwenyezimungu wakati watiwatesa wanu, fala Mwenyezimungu kampereka munu wa kutipindula tabiya zetu mbaya. Zina rake ndi Insa Kristo.

Nfano wa 5: Nloto wa Yusufu

Mwanzo 37:1-11

Yankubu, apinduriwe zina akitiwa Israel akiwa nao wana kumi na wawiri. Mwanawe wakimpenda pakulu akitiwa Yusufu. Suku moja Yankubu akimpa mwanawe anzu ngema pakulu futi, anzu ire ikisalamula umani wa kwinana Yusufu na wanyenyeze piya. Suku moja usiku Yusufu kâlota. Basi pakuchere akiwambira wanyenyeze javi:.

"Ofwe piya tikiwa masamba tikivuna tirigu tikifunga vinyang'anya. Kinyang'anya changu omi chíkiwa katikati. Sambi, vinyang'anya vyenu umwe, víkiwa nanyenje, piya vikinamira kinyang'anya changu omi."

Wanduze ware wakijiwirira nloto ure mana ake, piya ware wakinkimwira ndu-yao konta akiwa kisimana. Eo piya wakijuzi wename wansujudire ndu-yao! Basi piya wakiwindana naye na wakisakula wantende kinu kibaya.

Nfano wa 6: Yusufu kauzanyiwa kamba ntwana

Mwanzo 37:12-36

Wanduze Yusufu safari moja wákiwa nnundu wakisunga mifuwo ya wawa yao. Izraeli akimwambira Yusufu : "Uka ukawanang'anize wanyenyezo kamba wankusunga sana mifuwo na uwone kamba yankwenenda sana."

Wanduze Yusufu pawammonire akija baidi wasikizana wamulaye. Wakati wafikire pawakiwa pare, wakinvula anzu yake ire wakinsukumira munrimbu wa kukakama maji. Noparepare akilawa nyenyeye mmoja akamba : "Epa noyu tikimulaya típata kinani? Fadari timuzanye kamba ntwana."

Mpunde noure waona nkonjo wa wachuruzi ukifika, wakimuzanya na bwara shirini za parata. Eo wakilovya anzu yake ire na damu ya kondoo, wakisukula anzu ire mpaka ka wawaye. Yankubu, zina rengine akitiwa Izraeli, akiwaza kamba mwanawe kaulaiwa na ndudu. Izraeli akingira kurira suku nyingi zawenye.

Nfano wa 7: Yusufu na muka wa wanu wa kukosa-kweli

Mwanzo 39:1-20

Wachuruzi ware wakintwala Yusufu ire wakuka naye Miswiri wakimuzanya ka tajiri mmoja. Nokurekure akitendiwa utwana. Mwenyezimungu akimpa baraka Yusufu chakitenda chonse chikinlawira sana. Muda auwere nkulu, mara Yusufu kagabiziwa vinu piya na mwenye wake. Yusufu akiwa mwema pakulu anta na muka wa mwenye wake akajibiwa naye pakulu. Kwa suku moja kanyerera Yusufu kumwambira alare naye. Fala Yusufu, kejiwa kuwa kutenda javire makosa, akikatala. Yusufu akituwa nnyumba mure akuka vyake, akimwasira muka ire anzu yake mmakono. Mwanamuka ire akinlongopera Yusufu kuwa ndi asakula alare naye, mpaka nlumake akimpereka kukalaboshu akifungiwa.

Nfano wa 8: Yusufu nkalaboshu

Mwanzo 39:20 - 40:24

Mwenyezimungu akiwa pamoja na Yusufu na akimbariki mpaka nkalaboshu mure. Iwa kamba Yusufu ndi áwalongoze wenziwe piya wafungiwe nkalaboshu. Watumishi wawiri wa nfalume nkulungwa wa wepiki na wa vinywaji, wataiwa nkalaboshu kwa sababu kakimiyana nao. Suku moja piya walota, vingira kuwatenda udiya. Yusufu pawaonire kuuzunika akiwambira javi : "Nambireni vyamulotire, Mwenyezimungu saaoneka anambira mana ake."

Nkulungwa wa vinywaji vya nfalume akámba : "Omi nloto wangu, niona uva za kutókota, nikitwala ramu natu nikiminyira nkopo, nikimpa nfalume mmakono mwake."

"Yusufu akiwambira: "Nloto wako mana ake ndi javi: Muda wa suku natu nfalume akufungula kifungo chako, uludira kazi yako kamba mida." Nkulungwa wa wepiki akisema neye nloto wake, fala mana a nloto wake aawere mema. Iwa muda wa suku natu asinjiwa kiswa chake. Kweli-kwelini nkulungwa wa vinywaji akifunguriwa na ire nkulungwa wa wepiki akiulaiwa, kamba Mwenyezimungu vyamwamurire Yusufu kwereza mana a miloto ire. Yusufu kekala tena kiyasi cha myaka miwiri.

Nfano wa 9: Nloto wa nfalume

Mwanzo 41:1-45

Ipita myaka miwiri, suku moja usiku, Firyauni, nfalume wa Miswiri, kalota nloto unshangisa. Nloto wake kalota ari nanyenje ya muto wa kwitiwa Nilu, noparepare kaona zija ng'ombe saba za kunenepa zikikola kurya miyani mmuto mure. Tena zija ng'ombe saba za konda zikola kurya ng'ombe za kunenepa zire.

Fala nkaya mure aalawirire mwenye wijiwifu wa kusema nloto ure mana ake. Kalawa nkulungwa wa vinywaji cha nfalume kankumbukira Yusufu, akimwambira Firyauni akámba kuwa, ináwa kawapo Yusufu nanga kasema mana a nloto. Nfalume akitumiza afunguriwe Yusufu ire nkalaboshu mure, kweli na iye akisema maana a nloto ure akámba : "Mwenyezimungu kakupa fahamu kinu chisaka kuja kukuna suku zambere Miswiri. Ikuja kuwepo nema ya kuruweriwa myaka saba na ikuja kuwepo fatuba ya njala myaka saba."

Nfalume kaona kuwa roho ya Yusufu iwa upande wa Nlungu na akimpa cheo cha ufalume, akintawaza kuwa Governadori, akitawala inti piya ya Miswiri.

Nfano wa 10: Yusufu kalongoza kifalume inti ya Miswiri

Mwanzo 41:47 - 42:28

Muda wa myaka saba ya nema ya vyakurya, Yusufu katula vyakurya mmanyumba makulu-makulu a kutaiwa vyakurya, kila kaya inti piya ya Miswiri. Paifikire myaka saba ya njala, iye akanza kuuzanya vyakurya vire na wanu. Suku moja wanyenyeze Yusufu kumi waja Miswiri kuuza vyakurya. Eo awakijiwa kuwa nduyao ndi governadori, wala awakimmanyira. Yusufu akiwambira kuwa umwe muwa manasonde, muja kwijwa kamba ei inti-yi wangaripo wanu wa vitendo vibaya kamba mida au sambi tabiya zipinduka.

Kusakula kuwayerera, Yusufu kawataya nkalaboshu. Eo wakimwambira tafadali tase, usititaye nkalaboshu. Yusufu akiwambira javi : "Mukisaka namini kuwa amuri manasonde, muje naye nduyenu kifindi."

Nyenye yao mmoja wa kwitiwa Simâu akibaki nopare mpaka wanduze wakiludi, kweli wengine ware piya wakasiwa wakiludira kwao.

Nfano wa 11: Yusufu karolota ka wanyenyeze

Mwanzo 43:1 - 45:27

Paawayérere Yusufu kuwasususa wanyenyeze, wanyenyeze ware pawaludire kwao uwengira wofi wakúka tena Miswiri.. Fala ikisa wasakúla kuka tena kuuza vyakurya. Eo wantwala nduyao kifundi Benjamii wakúka tena Miswiri. Yusufu ákiwa sanamba kuwambira wanyenyeze siri yake. Iye kaoriza vyakurya vire, ikisa kawatuma watumishi wake wafise kopo nkati ya mizigo yao. Pawalawire wanyenyeze kuka kwao, Yusufu akintuma ntumishi wake awafulate akawakore kamba wevi. Wanyenyeze ware wakana fala chombo chire mwinsho chikionereriwa nsaku ya Benjamii. Piya wakiludira Miswiri kamba wanu wa kufungiwa, wenye kunyenyekeya na wofi. Basi Yusufu kamwambira Benjamii kuwa ukwikala-pa kamba ntwana wangu, konta ya makosa aukosire.

Akilawa Yuda, nyenyeye Benjamii, kwa kummonera utungu nduye akámba kuwa aripereka iye awe ntwana. Konta wawaye aaja kukidiri kuperederi mara mbiri.

Yusufu pawanang'anize akiwaona kuwa washánga pakulu, aakidirire kutenda kinu tena, akikola kuritorya akiwambira wanyenyeze javi : "Omi niwa nduyenu, ndi nomi wamuniuzanye-mi". Fala ewo awakikubali vyakiwambira vire. Mwinsho wakiludira kwao na habari ngema za kumwereza wawa yao kuwa Yusufu kawapo nkomu na ndi nfalume ataware piya inti ya Miswiri.

Nfano wa 12: Izraeli na Yusufu wasimanana Miswiri

Mwanzo 45:28 - 50:26

Nzee Izraeli, pamoja na jamaa zake na piya kila chakiwa nao chonse, wakilawa wakuka wakikala Miswiri. Kwa kuwa ákiwa radi pakulu pawaonane na mwanawe Yusufu, basi, kábula sanamba kufwa, Izraeli kawabariki wana wawiri wa Yusufu, Manase na Efraim, wapate mainsha mema kamba Mwenyezimungu vyálaize kupenda ujukulu wa Ibrahima. Izraeli kafwa inti ya Miswiri oluvare pakulu. Wanyenyeze Yusufu wákiwa na wofi, wakidaniza kuwa akifwa wawa yao, nduyao ire awakunisa mashaka, konta ya kumuzanya kawamuzanye kure. Fala Yusufu kawambira kaamba : "Musope, ndi kweli umwe munitenda mabaya fala Mwenyezmungu kapindula katenda mema ipate kutimu mipango yake ya kuwavusha wanu wengi."

Rafiki zangu, binguni kawapo munu nkulu koliko Yusufu. Zina rake akwitiwa Insa Kristo, maaduwi wamúlaya, fala Mwenyezimungu kapindula mabaya are katenda mema tipate salama. Insa kafufuka ka wafwi. Sambi iwapo nafasi ya Mwenyezimungu kutiswamii dambi zetu, kutivusha ukumu yetu ya kufwa milele.

Mwanzo

Ákiwapo munu mwenye uwezo, zina rake akitiwa Musa. Iye kavusha umati wake kati ya kifungo chao. Iye atikumbusira Insa Kristo, mwenye kuwavusha piya wari sini kati ya kifungo cha aduwi wetu shetwani. Ona, sikiriza kuno ukiwona marembo a mbuku ra rangi ya laranja, nang'aniza sana-sana marembo ari mbere wakati wausikira ei shauti-i.

Nfano wa 13: Kisimana wa kwitiwa Musa

Ex. 2:1-10

Ujukulu wa Yankubu, apinduriwe zina akitiwa Izraeli, uzidi kongezeka kuwa mwingi inti ya Miswiri bandi ya kupongolana kwao. Nfalume wa Miswiri akiwopa pakulu futi nowo wanu-wo na ewo kila suku wakizidi kuwa na nguvu. Nfalume ire akanza kutabisha tangu-mida kamba watwana, eu umati wa kwitiwa mahebreu. Nfalume ire akilamula mpango wa kuwolaya piya wasimana walume wakupongoriwa sambi. Waizraelita wakikimiwa wakilebela duwa ka Mwenyezimungu awanusuru na wanu wa Miswiri ware.

Arãu na nkawake Jokedebe wampongola mwana mmoja, ewo wakisakula mwana ire asífwe. Basi wakiwaza wantware mwana ire wanfise. Kweli, wakintwala wakintaya nlupungu rikulu wakinfisa nanyenje ya muto. Nlumbuwe wa kwitiwa Miriyani kékala kunnang'anizira. Pepi noparepare akiwapo mwana wa nfalume wa Miswiri, akowanga nopare. Wakati wákipita, akimmona mwana ire, akintwala, akimpa zina ra Musa. Mwana wa nfalume ire akiwaza kuwa fadari nintware nikare naye anta awe Muhebreu. Musa akikula nnyumba ya Nfalume, akifundiwa vinu piya vya maarifa vya Miswiri, akija akiwa mwananlume bora sana.

Nfano wa 14: Musa na muti wa kulungula

Ex. 2:11 - 4:17

Suku moja Musa kammona munu mmoja wa Miswiri akintenda ukumu ya kitwana muhebreu. Kwa kusakula kunsaidiya mwenziwe ire, akimulaya Mmiswiri ire akinfifira na misanga akinfisa. Musa akidaniza kuwa umati wake ure uwaza kuwa iye asaka kuwasaidiya. Fala ewo wáritula kuwa awajibiyana naye kuwa awalongorere. Nfalume ire pejiwe vyakunishe Musa nkaya mure akinsakula amulaye. Musa ikimbidi atire nkaya mure oke inti ya baidi ya kwitiwa Midiã. Iye kainshi myaka arubaini langa ra kwitiwa Sinai. Suku moja kaona kinu cha kuntikinisa. Iye kaona muti ukilungula fala tangwa. Sambi, akifika karibu ya muti ure aone sana. Noparepare Mwenyezimungu akisowera na Musa: "Omi nionanga daima tabu zaukunishiwa umati wangu. Uka inti ya Miswiri ukavushe umati upate kuja nao inti yalapire Mwenyezimungu kumpa tamaa Ibrahima."

Nfano wa 15: Musa kaludira tena Miswiri

Ex. 3:11 - 10:29

Musa kopa pakulu futi kuludira inti yatirire ire, fala kantumaini Mwenyezimungu pakulu futi kupunda wofi wake. Arãu nduye Musa wakisimanana wakuka wakisowera naye Firyauni nfalume wa Miswiri akimwambira: "Mwenyezimungu kamba: Asa umati wangu piya uke ..." Nfalume kajibu kaamba : "Omi Mwenyezimungu simwijiwa, na simwasa Izraeli kuka mala."

Basi Mwenyezimungu kamwambira Musa javi : "Mwambire Arãu efye kazaku rake pansi, ipate nfalume aone alama yangu ya uwezo wangu."

Kweli-kwelini Arãu akikubali kutenda novire, akivula kazaku rake, kazaku rire rikitaduka nyoka. Nfalume Firyauni kaona alama ire, fala amwasire Israel kuka.

Mwenyezimungu katenda maajuza makulu julu ya wanu wa Miswiri. Nkati ya maajuza mengi, maajuza mamoja ndi maji a inti ire piya ataduka damu. Na wanu awakiwa nao maji a kunywa, esuka maradi, wijala ulwere wa mivunyo, membe, wanamasarire pamoja na sawa. Manyama wakufuwiwa wakifwa piya na wanu wa Miswiri akiwapata maradi a ulwere. Kwa piya vire, nfalume ire asire umati ure kuludi na uhuru wao.

Nfano wa 16: Kafara ya makondoo wa Páshukuwa

Ex. 12:1-36

Mara nyengine tena, Mwenyezimungu kamwambira Musa : "Wambire umati wangu, kila munu antondore kondoo wake mwema noyo, ansinje anitendere kafara. Damu yake wanu wapite wakipaka mmiryango. Laika wangu ápita kila nyumba inti nzima ya Izraeli. Wakulaiwa piya wana walume watanzi kupongoriwa. Fala nyumba isáka kuoneka damu panriyango nipunda simulaya munu.

Basi vikitimu vyambire Mwenyezimungu kuwa : Miswiri piya wana walume watanzi kupongoriwa wakufwa, ila umati wa kunfulata Mwenyezimungu aufwa. Nfalume wa Miswiri kwa kuwona namuna vyalamure Mwenyezimungu vire kamwambira Musa javi: "Lawani nkaya mwangu-mu, ukani mukantukufu Mwenyezimungu wenu."

Nfano wa 17: Waizraeli wapita, woka za Bari ya Maji Meundu

Ex. 13:17 - 14:31

Musa akilongoza umati wa Mwenyezimungu ure piya kulawa muinti ya Miswiri ire kuka vyao na vinu vyao piya. Usiku Mwenyezimungu akiwolotera njira na mwenge wa moto na nsana akiwolotera njira na wingu. Wanu wa Miswiri wakikimiwa konta ya kuwaperederi watwana wao. Bandi ya kukimiwa, nfalume ire na makava wake wakilawa wakipita wakifulata umati wa Mwenyezimungu ure wakawaludise.

Wanu wa Izraeli ware wakuka mpaka katikati awakidirire kuka mbere tena, konta wasingana maji mengi a Bari ya Maji Meundu. Walokire ware wafahamu kuwa wankufulatiwa na Firyauni, awaonire namuna ya kuvuka tena mmakono mwa wanu wa Miswiri ware. Umati ure piya ukilomba duwa ka Mwenyezimungu. Musa akiwambira wanu ware javi: "Musope kinu, rindani muwone vyasaka kutivusha Mwenyezimungu."

Mwenyezimungu kamwambira Musa : "Kola ngombo yako ulamuse nkono wako, maji akwawanyika pakati akakama, úpata kupita umati wangu."

Waizraeli ware piya wakiloka pakakame maji pare. Nyuma kure, wakati wawafikire wanu wa Miswiri wakiwafulata ware, wayerera kuloka fala awakidirire, wakifwa piya mmaji. Konta Waizraeli ware nakupita munu wa mwinsho, maji are aludira kwijala tena kamba vyákiwa tangu mida. Basi jao ndi vyavushire Mwenyezimungu umati wake akiwalavya nkati ya kifungo.

Nfano wa 18: Mwenyezimungu karisa umati wake katikati ya langa

Ex. 16:1 - 17:7

Wanu ware piya wakiwa palanga. Eo awakiwa nao chakurya cha kuwatosha, basi Mwenyezimungu kawapa chakurya. Kila subûu akiwapa vipande vitoto-vitoto vya kulanda nkate wa tirigu vikigwanga julu paluwanja pao pare, wanu piya wakita "maná". Kila jironi Mwenyezimungu akiwaperikanga manyuni kwa kuwa umati ure upate chakurya. Wakati wa kutowa maji, Mwenyezimungu akimwambira Musa kuwa ebiye mawe alawa maji a kunywa wanu piya. Mwenyezimungu kasunga umati wake nkati ya langa rire myaka arubaini.

Nfano wa 19: Musa pamwango wa Mwenyezimungu

Ex. 19:1 - 20:17

Waizraeli wafika maala pamoja pakwitiwa Sinai. Mwenyezimungu kesuka pamwango na geshi tangu sazinamba kuwoniwa. Zíkivuma balakumu, kukididima na kumesa. Musa akikwera mwango ure, Mwenyezimungu akimwambira akámba :

- “Omi niwa Bwana, Mwenyezimungu wako
- Auwa nao milungu myengine mbere yangu omi
- Usitukufu milungu myengine
- Musitumire zina rangu bure
- Ukumbukire kuntukufu suku ya saba
- Umwishimu wawayo na mamayo
- Usiulaye
- Usizinge
- Usiwe
- Usilapire kinu cha ulongo
- Chisukwajibu kinu cha mwenziwo

Mwenyezimungu kandika shariya yake mmaluwao a mawe na Musa akisukula akiwolotera wanu piya.

Nfano wa 20: Nyoka wa Boronzi

Umati wanza kunduguda Mwenyezimungu, na ewo awakitimiza shariya zake. Mwenyezimungu kawaukumu, akiwalavya niya ya kuntumaini Mwenyezimungu, na akilawirira nyoka nkulu akijala maala pare fo kila upande, akikola kuwaluma.

Wanu wengi wakifwa na ulwere wa oma, konta ya kulumiwa. Wanu ware wakuka ka Musa wakirama kuno wakinlebela awasaidiye. Musa akiwalebelela dûwa ka Mwenyezimungu apitise maradi are. Mwenyezimungu kamwambira Musa : "Ntende nyoka wa boronzi untunduke maala, basi alumiwa onse, nakummona nyoka-yo ápona na áinshi."

Musa akitenda novire kamba vyamuriwe kutenda, na kweli akimmona onse akipata kuinshi vyema. Musa ndi Nabii nkulu wa umati wake na ndi asowere naye Mwen-ezimungu kwa shauti yake.

Myaka arubaini Musa kalongoza umati wa Mwenyezimungu nkati ya luwanja rao rawakikala. Kabula Musa sanamba kufwa, Mwenyezimungu kamwambira javi : "Omi nimpereka Nabii mwengine wa kulándana na uwe, iye akuja kuwambira wanu piya kila kinu chanisaka kuntuma chonse.

Nfano wa 21: Insa kawarisa wanu

Myaka mingi umati wa Izraeli ukinrindira ntume kamba vyalaize Mwenyezimungu. Basi suku moja kapongoriwa Insa Kiristokaya ya Betlehemu inti ya Yuda, kure Izraeli. Insa akiwafundanga wanu kamba vyâkifundanga Musa mida. Wanu wakilawa mwa wakikala kuka kunsikira. Suku moja, pesire kuwafunda wanu, Insa kaona kuwa wanu ware awana chakurya. Ila munu mmoja kawanao inswi mbiri na mikate saba. Akilawa rafiki yake Insa mmoja akintwala kisimana ire akuka naye karibu. Basi Insa akishukuru ka Mwenyezimungu akimeya mikate ire akanza kuwatongera wanu. Maala pare wakiwapo wanu elufu ntanu bila kuwasanganya waka wala wasimana.

Wanu piya wakitafuna mikate ire wakikuta. Wanu pawaonire maajuza a mikate ire wamba : "Eyu kweli-kwelini ntume."

Basi Bwana Insa akamba : "Omi niwa chakurya cha mainsha, kila mwenye kunifulata Omi onse ainkola njala na asaka kunikubali onse ainkola nyotwa."

Nfano wa 22: Insa kasowera na Musa

Musa na Aliyasi piya wakiwa Manabii wa Mwenyezimungu. Ewo wainshi myaka mingi ya wenye kabula Insa sanamba kuja mulumwengu. Fala sambi, suku moja wo wawiri wakinlawirira Insa. Basi wo wawiri iye akitenda watatu wakitenda nuru kamba kumesa. Insa akijiwa kuwa kawa karibu ya kufwa. Noparepare akisowera na Musa pamoja na Aliyasi kuusu kufwa kwake. Wanafunzi wake watatu, Peduru, Yankubu na Yahaya, waona mambo are piya. Mpunde noure rikiwafinika wingu na wakisikira shauti ya kusowera ikámba : "Eyu ndi Mwanangu wakunajibu. Nsikirizeni chaamba." Wakati wainyamare shauti ire awammonire munu tena, ila wammona Insa basi.

Nfano wa 23: Insa kafwa kwa sababu yetu ofwe

Wanu wengi wankatala Insa, mwinsho makava wamúlaya Insa, wansomekera misumari pansalaba. Na wanu wawiri tena waukumiwe pamoja na Insa wasomekeriwa kila mmoja pansalaba. Mmoja upande wa nkono sonto wa Insa, mwengine upande wa nkono nriro. Wanu wawiri ware wákiwa na makosa fala Insa apana chákosire anta kimoja. Ofwe ítijuzi hukumu ya kifo cha milele, fala Mwenyezimungu katipenda.

Iye aapendeleya chitipate kifo cha milele, ntamana kampereka Insa, mwanawe moja tu basi kuwa afwe kwa konta zetu ofwe. Wakati wa Musa, ikitendiwanga kafara ya kunsinja kondoo. Damu yake ikipita ikipakiwa mmiryango ya manyumba a waizraeli, wapate kusalimika wasiulaiwe, na kweli-kwelini wavuka. Insa katawanya damu yake, tipate pakulu kuvushiwa mainsha etu, kutilavya motoni.

Insa kaamba javi : "Kamba Musa vyanlamuse nyoka, na Mwana wa Mwanadamu alamusiwa novyo, ipate kila mwenye kumwamini onse asasike, ila awe na mainsha a milele."

Nfano wa 24: Insa kapanda mbinguni

Bandi ya kufwa kwake, mwiri wa Insa uturiwa njonga. Fala paifikire suku ya tatu, Iye akifufuka!

Wanu wengi wawenye wasowera naye. Muda wa suku arubaini wanu wengi wawenye wammona. Ikisa tena wanu wammona akikwera binguni, kamba vyamuri kuwona marembo-ya. Insa kankuinshi mpaka rero. Nabii Musa kankuinshi novyo, mbinguni mpaka rero.

Musa ákiwa kilongozi nkulu wa umati na Nabii nkulu wa Mwenyezimungu. Fala Insa Mwana wa Mwenyezimungu. Iye ndi nkulu koliko Musa. Musa kalongoza umati kwa kutumira bari na langa na umati piya uvúka. Fala Insa awavusha piya wenye kunfulata. Suku mojiwapo Insa akuja tena mulumwengu kamba vyaoniwe akikwera binguni. Iye awatuma malaika wake wawakusanye wanu ulumwengu piya ware wenye kumwamini zina rake awatware oke nao binguni.

Rafiki zangu, umwe muwa tayari kusimanana naye Insa? Iye podi kaja rero-vi!

"Mwamini Bwana Insa Kristo, úpata kuvuka uwe pamoja na nyumba yako."