Languta, Yingisa, Hanya Buku 4

Manghenelo

Avuxeni vanghana. Xikwembu xi rhandza hinkwerhu, (unwana mkuhlayisa un'wana na va nwi xixi maku) kambe ngopfu eka lava va xi yingisaka ni ku nwi tirhela. Yingisani eka leswi nga humelela malembe lama hundzeke tani hi leswi swi nga tsariwa eka Rito ra Xikwembu (Bibele), mi tlhela mi languta eka swifaniso eka buku ya Xitshopani. Loko mi twa mpfumawulo lowu (NOTI) langutani eka xifaniso lexi landzelaka.

Xifaniso 1: Ndyangu wu baleka ndlala

Rhuti 1:1-5

Xikwembu xi tumbuluxile vanhu hinkwavo, kambe hinkwavo ka vona va xi hundzukerile, Xikwembu xi hlawule vanhu va Israele ku xi tiva ni ku xi gandzela. Kambe na matiko ya Israele nkarhi wun'wana, A va ta gandzela swikwembu swa hava, tani hi matiko lama nga rhendzela tiko ra Israele. Xikwembu xi tisile nyimpi ni ndlala eka vanhu va Israele ku ringeta ku va vuyisa eka xona.

Enkarhini wolowo wa ndlala ndyangu wun'wana wu hleketa ku famba wu ya tikweni ra Mowabu ku ya lava swakudya. Malembe ya 10(khume) vatshamile kona etikweni rolero. Tatana wa vona u lovele kona kwalaho. Majaha ya yena ya lovole va sati va va Mowabu kambe majaha ya lovele ko kwalaho. Mana wa vona u sele na vingi va yena xa mbirhi etikweni rolero.

Xifaniso 2: Nawumi na Rhuti va tlhelela e Israele

Rhuti 1:6-22

Manana wa ndyangu wolowo a vuriwa Nawumi.Yingi ya yena ava ri va Moabi akuri Rhuti na Oripa. Nawumi u ehleketile ku tlhelela etikweni ra Israele. Rhuti na Oripa va hume rendzo ro ya e Israele, kutani Nawumi aku ka vona, "hikokwalaho ka yini mi lava ku famba na mina xana?" ndza ha ta kuma vanuna van'wana vambirhi va majaha lava va nga ta hundzuka vanuna va n'wina ke? Tlhelelani ekaya vana va mina. Ndzi kurile ku va ndzi nga ha tlhela ndzi kuma van'wana, Xikwembu xi ndzi hundzukerile.

Oripa a tswontswa Nahumi, hi loko a tlhelela eka vatswari va yena. Kambe Rhuti xinga a vukarha Nahumi aku: "Ndzi lava ku famba na wena, a ndzi lavi kuku siya, laha u yaka kona ndza famba, laha u nga ta tshama kona ndzi ta tshama na wena. Vanhu va wena vata va vanhu va mina, Xikwembu xa wena ixa mina" Rhuti hi loko a famba na Nahumi e Betlehema e tikweni ra Israel.

Xifaniso 3: Rhuti na emasin'wini

Rhuti 2:1-23

Endzhaku ka loko va tlhelele e Betlehema Rhuti aku ka Nawumi, "ndzi pfumeleri ndzi asin'wini ndzi ya khwaja minchocho eka un'wana ni un'wana loyi anga ta ndzi komba tintswalo". Nawumi na Rhuti a vari swisiwana. Hi loko a famba a ya emasin'wini a ya khwaja laha akuri na vatshoveri. Bowazi ari n'winyi wa nsimu, kutani Bowazi a vutisa nandza wa yena aku: "n'wana loyi I wa ka mani ke?" Kutani un'wana wa vona a hlamula aku: "nhwana loyi I wa le tikweni ra Mowabu wa ha ku vuya na Nahumi.

Bowazi u twile hi laha hi laha a khome n'wingi wa yena ha kona, uswi vonile leswaku I xitirhi nopfu, kutani aku ka Rhuti, "tshama kwala ni vatirhi va mina va xisati, langutani masimu laha vavanuna lava tshovelaka, na kona landzelela vanhwanyana lava laha va yaka kona, kutani u byela vavanuna lava tirhaka ka yena leswaku va nga tshuki va n'wi karhata, kambe va n'wi nyika koroni leswaku ati hlengeletela.

Madyambu yalawo, Rhuti na Nawumi a va vulavula hi laha Bowazi anga lungha ha kona. Nawumi aku: "Xikwembu axin'wi katekise, I xaka ra hina ra le kusuhi.

Xifaniso 4: Rhuti na Bowasi exivuyeni

Rhuti 3:1-18

Loko wanuna a lova e Israele xaka ra yena ra le kusuhi u fanele a teka nsati wa muferiwa. Siku rin'wana Nawumi n'wingi wa Rhuti a ku ka yena, "n'wananga, xana ndzi nge ku laveli muti lowu u nga ta kota ku tshamiseka eka wona ke", Bowazi I xaka ra hina, loko ri rhengile Bowazi u tava eku huleni ka maxalana exivuyeni.

Kutani ke, hlamba u tola mafurha u u mbala minceka ya wena u rhelela exivuyeni. Kutani Rhuti u endlile hi laha n'wingi wa yena a n'wi leriseke ha kona. Kutani u rhelerile a ya exivuyeni kambe anga tikombisangi eka wanuna loyi ku kondza loko a heta ku dya ni ku n'wa.

Loko Bowazi a pfuka u kumile Rhuti emilengeni ya yena, kutani xikan'we a swi tiva leswaku a lava ku lovoriwa hi yena. Hi loko Bowazi aku ka Rhuti, "unga chavi, rhula mbilu ndzi ta ku endlela hinkwaswo leswi u swi kombelaka. Malandza ya mina hinkwawo, va muti wa ka hina va swi tiva leswaku u wansati wo xiximeka wa mahanyele la maneno.

Xifaniso 5: Bowazi na kulukumba va e Betlehema

Rhuti 4:1-22

Bowazi u vitanile kulu kumba wa yena lava khume enyangweni wa le Betlehema. Un'wana wa maxaka u pfumeleriwa ku lovola Rhuti, kambe hinkwavo va pfumelelane leswaku Bowazi a n'wi lovola. Un'wana wa vadya ndzhaka u hluvurile ntangu leswaku ku va nfungho etikweni ra Israele. A va funghisa sweswo timhaka etikweni ra Israele, kutani Bowazi u tekile Rhuti a n'wi endla nsati wa yena. Kutani va katekisiwile hi n'wana wa mufana, kutani va n'wi thya vito ra Obede. Vavasati va ku ka Nahumi, "a ku nkhensiwe hosi hikuva a yi ku tsonanga mudyandzhaka namuntlha".

Vito ra yena ari twakale etikweni ra Isarele, uta ku antswisela vutomi ni ku va nxongotelo ra wena loko u dyuhala, naswona muveleki wa wena loyi I n'wingi wa wena loyi u n'wi rhandzaka, loyi eka wena a tlulaka majaha ya nkombo. Vanghana, Rhuti u kume ntsako loko a tirhela hosi Xikwembu ni vanhu va xona. Obede u vile kokwa wa Davida, hosi ya Israele endzhaku ka vena ku tile hosi y atihosi. Hi ta dyondza hi vona eka xifaniso lexi landzelaka.

Xifaniso 6: Maria na ntsumi ya Xikwenbu

Luka 1:26-38, 2:1-7

Endzhaku ka nkarhi wolowo wa Rhuti, Xikwembu xi hlawurile wansati un'wana ku xi gandzela. Vito ra wansati loyi ari Mariya. Mariya a nga si tshama a vona kumbe ku hlangana ni wanuna. Mariya a tshembisiwile hi wanuna loyi a vuriwa Josefa. Vanga si tekana ntsumi ya Xikwembu yi rhumiwile eka Mariya. Ntsumi yi fikile yi ku eka Mariya, "unga chavi wena Mariya hikuva u kumile tintswalo emahlweni ka Xikwembu, uta tika kutani u ta veleka n'wana wa mufana, uta n'wi thya vito ra Yesu. U ta fuma rixaka ra u ta va Nwana. Yakopo hilaha ku nga heriki, vuhosi bya yena byi nga ka byi nga vi na makumu". Wa Xikwembu xa le henhla henhla.

Mariya hi loko aku ka ntsumi, "a ku endliwe hi laha u nga vula ha kona hikuva ndzi mutirhi wa Xikwembu." Moya lowo kwetsima wa ta xikela ka wena ni matimba ya loyi ange le henhla hikwalaho n'wana loyi uta vuriwa n'wana wa Xikwembu. Kutani Mariya u vile mana wa Yesu n'wana wa Xikwembu. Mariya a yingisa Xikwembu hikokwalaho ka Yesu loyi a velekiweke hi yena. Loko hi yingisa Xikwembu Xi nga endla swilo ni masingita hikwalaho ka hina.

Xifaniso 7: Annah a khongela Xikwembu

1 Samuel 1:1-20

Endzhaku ka nkarhi wa Rhuti, e tikweni ra Israele akuri ni wansati loyi a vuriwa Annah, a gandzela Xikwembu ni ku xi tirhela. Nuna wa yena a n'wi rhandza kambe Annah anga tsakangi hikuva a nga kumi vana. Lembe na lembe ava ya endlwini ya hosi (ndzhawu leyi a va gandzela Xikwembu e shilo).

Ava humesa minyikelo, Annah u yile endlwini ya Xikwembu a fika aku, wena hosi ya mina, hakunene loko undzi anakanya, u nga rivali mina nandza wa wena, u ndzi nyika n'wana wa mufana, ndzi ta ku nyika yena ava wa wena, vutomi bya yena hinkwabyo. Annah a heta nkarhi wa yena ari karhi a khongela hosi Xikwembu. Heli a ko a xiyaxiya nomo wa yena kutani Heli a vona wonge Annah u lo pyopyiwa.

Kutani heli u twile xikhongelo xa Annah, kutani a hlamula aku: "hiswona famba hi ku rhula, Xikwembu xa Israele axi ku nyike leswi u swi kombelaka." Kutani u thyile n'wana vito ra Samuel. Vanghana, Hosi Xikwembu xa le matilweni loko hi xi rhandza, hi kombela ku pfuniwa ka hinkwaswo, Xikwembu xi tiva leswi vana va xona va swi lavaka, Xikwembu xi kota ku nyika lava kotaka ku xi yingisa hi vita ra hosi Yesu.

Xifaniso 8: Samuel endlwini ya Xikwembu

1 Samuel 1:24-28, 2:12-21, 3:1-21

Loko Samuel a hari n'wana, Annah u n'wi nyiketile eka Xikwembu, u n'wi tekile aya tshama na Heli etempeleni ya Xikwembu. Heli u dyondzise Samuel ku dzunisa Xikwembu. Heli ari na vana vambirhi, vana va Heli avari vaprista lava ava nga pfuni nchumu. Siku rin'wana Samuel a etlele ni vusinku e ndlwini ya Xikwembu, Xikwembu xi n'wi vitanile. Samuel u tsutumele eka Heli a fika aku: "Hi mina loyi hikuva undzi vitanile, kambe Heli aku ka Samuel, andzi ku vitananga, tlhela uya etlela. Leswi swi humelele ka nharhu.

Kutani Heli u swi vonile leswaku u vitaniwa hi Xikwembu. Hi loko a byela Samuel leswaku a tlhelela eku etleleni, Kutani an'wi byela leswaku loko a vitaniwa nakambe a hlamula aku: "vulavula hosi hikuva mina nandza wa wena ndzi yingisile. Xikwembu xi vulavula na Samuel ko tala, Samuel ko tala, Samuel u vile muprista lonkulu, muprofeta na murhangeri wa Israele, Xikwembu xa ha vitana vanhu ku xi tirhela tani hi loko xu vitanile Samuel. A hi yingiseni Xikwembu, hi yingisa vito ra xona.

Xifaniso 9: Samuel a khongelela vaIsraele

1 Samuel 7:2-14; Eksoda 20:2-5

Xikwembu xi ba vana va Eli vo homboloka. A va dlayiwile enyimpini kutani va Israele ava hluriwile hi va Filista. Eka malembe ya 20 va Filista ava fambisa tiko ra Israele, Loko mi tlhelela ka Xikwenbu hi timbilu ta mwana hinkwato, kutani ke, susani swikwembu swa n'wina swa hava, mi tinyiketela eka hosi (Xikwembu), mi xi tirhela, kutani u ta xi mi susa (kurhula) emavokweni ya va Filista.

Va Israele va yingisile Samuel, va hlanganile endzawini yin'we, kutani Samuel u ti nyiketele ku tirhela Xikwembu ni ku khongelela va Israele. Va filista va hlanganile ku lava lu lwa na va Israele, kutani Xikwembu xi rhumele va Filista va tsutsuma hi ku chava, va Israele va swi kotile ku va hlula hinkwavo. Xikwembu xi tisile milawu eka matiko hinkwawo, "hi mina Xikwembu xa wena, unga tshuki u gandzela Xikwembu xin'wana kambe gandzela mina ntsena.

Xifaniso 10: Samuel loko a cheriwa hi mafurha enhlokweni kutani Samuel a fuma vanhu ila

1 Samuel 8:1 - 10:1

Xikwembu a xi ri ntiyiso xa Isarele na Samuel, ku fuma ka Xikwembu, hikuva matiko laman'wana a mari na tihosi ta vona. Va Israel ava lava ku va na hosi ya yona. Samuel a nga swi tsakelanga loko a twa mhaka leyi. Kutani Xikwembu xi ta yingisa hinkwavo vanhu ka leswi va swi vulaka, a hi wena u nga tshikiwa ku va hosi ya vona, kambe hi mina. A kuri na jaha leri ava ku I Saul, a lehile ava ni tlhohe. Kutani siku rin'wana Saul a vhakela Samuel, Saul ari mburi yo languteka a tlhela a leha. Xiku a xi ri Xikwembu xa ntiyoso xa Israel. Ehansi ka Xikwembu Samuel u rhangerile vanhu. Loko Samuel a n'wi vona a teka bodlhela ra mafurha hi loko a chela Saul hi wona e nhlokweni. A kuri xikombiso xa leswaku u hlawuriwile ku va hosi. Eka malembe ya 40 saul u fambisile tiko ra Israele ari hosi.

Xifaniso 11: Saul a handzula nkhacu wa Samuel

1 Samuel 15:1-29

Va-amaleke avari vanhu vo homboloka laha ava karhata va Israele. Kutani Samuel aku ka Saul, "yingisa mahungu lawa humaka ka Xikwembu. Hlula va amaleke, kutani u onha hinkwaswo leswi nga swa vona u nga va tshiki. Xikwembu xi pfunile Saul na vuthu ra yena ku hlula va Amaleke. Kambe a va hloniphanga Xikwembu, ava pfunana na va-amaleke, swiharhi swi rila eka Xikwembu, na kona ava dlayanga hosi ya va Amaleke.

Kutani Samuel aku ka Saul, hikuva mi kanete rito ra hosi Xikwembu na yena u ku tshikile. Samuel u hundzulukile a lava ku famba, kutani Saul u tekile nkhacu wa Samuel a wu handzula wu handzukela emavokweni ya yena, kutani Samuel aku Xikwembu xi handzurile mfumo wa Israel, xi nyikile va akela ni va wena.

Vanghana, Saul u tinyiketile ku tirhela Xikwembu, kambe anga xi yingisangla. Samuel u yingisile ni ku tirhela Xikwembu masiku ya yena hinkwawo ya ku hanya. Xikwembu xi ri swi antswa ku xi yingisa ku tlula ku tiyimisela. Xikwembu xi vulavurile na kambe leswaku xi ta nyika nhlonipho eka hinkwavo lava xi hloniphaka.

Xifaniso 12: Ta Yesu endlwini ya Xikwembu

Luke 1:35, 2:41-50

Malembe lamo tala laya hundzeke endzhaku ka samuel, ku vile na n'wana wa mu-Israel, vito ra yena ava ku i Yesu. Mariya ari mana wa Yesu, kambe Xikwembu ari tata wa yena. Yesu u yingisila Xikwembu muukarhu hinkwayo, loko Yesu ari na malembe ya 12, Mariya na Yosefa va yile e Jerusalema na Yesu u fambe na vona. Eku vuyeni ka vona Yesu u salele ndzhaku, kambe va n'wi lavile.

Endzhaku ka masiku manharhu, va kumile Yesu endlwini ya Xikwembu e tempeleni, a vulavula va xadyondzisi va va Yuda hi timhaka ta Xikwembu na Mariya aku ka yena, "jaha ra mina hikwalaho ka yini u fanele u endla mhaka yo tani ke? Hi vilerile ngopfu hi lavana na wena". Kambe Yesu aku ka vona, "Ami ndzi lavela yini ami swi tivi leswaku ndzi fanele ndzi va endlwini ya tatana ke?"

Loko Yesu a ahari jaha a fana na samuel, uswi tivile leswaku u tele ku ta tirhela Xikwembu. Yesu utile ku ta rhangela vanhu va thlaleka ka Xikwembu. Yesu u tele ku ta e ka Xikwembu. Hikuva Xikwembu I hosi ya ntiyiso na murhangeri eka un'wana na un'wana.

Manghenelo

Vavanuna van'wana lavakulu lava hanyeke khale ava ri malandza ya Xikwembu. Khasete leyi yi ta mi hlamusela (hi xihundla) hi laha Xikwembu xi va endleke varhangeri va vanhu. Loko u twa mpfumawulo (NOTI) pfula papila leri landzelaka.

Xifaniso 13: Davida, Murisi wa xivindzi

1 Samuel 16:1-13, 17:34-35

Saul a ri hosi yo sungula ya Israel, kambe a tshama a nga landzeleri milawu ya Xikwembu. Kutani Xikwembu xi tshikile Saul xi nga ha n'wi pfuni hi nchumu na kan'we. A ku ri na jaha leri tsonga leri a vca ku i Davida. A risa tinyimpfu ta tata wa yena. Davida a tshembha eka Xikwembu lexi hanyaka na kona a nga rina ku chava ni kun'we. Siku rin'wana nghala yi teke yin'we ya tinyimpfu. Davida u dlaye nghala kutani a pfuna tinyimpfu. U endlile tinsimu leto saseka a tlhela a yimbelela ku dzunisa Xikwembu. Tinsimu leti a ti vuriwa ti pisalema, ti kumeka kona ebukwini ya Xikwembu ku nga Bibele.

Davida u hundzukile wanuna loyi Xikwembu xi lavaka leswaku wanuna un'wana na un'wana a va xi swona.

Xifaniso 14: Davida na xihontlovila

1 Samuel 2:30, 17:1-54

A kuri na nyimpi exikarhi ka va Filista na va Israele. Va Filista a va ri na xihontlovila lexi ava ku i Goliyadi. Goliyadi u huwelerile va Israele aku, "hlawulani wanuna, loko ata swi kota ku lwa ni ku dlaya mina, hi ta va malandza (mahlonga) ya n'wina, kambe loko ndzi n'wi dlaya, n'wina mi ta va malandza ya hina". Vavanuna va Israele a va chava Goliyadi. Aku ri hava loyi a ta lwa na yena. Kutani Davida lontsongo aku: "I mani mu Filista loyi chavukativeku Xikwembu xana. Anga fanelanga ku chavisa swivumbiwa swa Xikwembu.

Davida anga n'wi chavi Goliyadi. A swi tiva leswaku Xikwembu xi ta dlaya xihontlovila lexi hikuva i Xikwembu xa nyimpi. Davida u teke xipelupelu xa yena a copa Goliyadi a wela ehansi kutani Davida a tsutsumela Xihontlovila, a teka tlhari ra Goliyadi a n'wi tsema nhloko kutani masocha ya Israele ya kote ku hlula vaFilista. Nhenha ya vona yi file kutani va tsutsumari Marutho ya Israel ya va hlurile.

Xifaniso 15: Saul a ringeta ku dlaya Davida

1 Samuel 18:1 - 19:10

Eku sunguleni Saul a tsakile hikuva Davida u pfunile Israele. avida a hundzuke socha ra matimba swinene a tlhela ava murhangeri eIsraele. Kutani Saul a va ni mavondzo a tlhela a va ni ku chava eka Davida. Siku rin'wana Davida ari ku tlangeleni ka Saul rinsimu hi haripa ya yena. Saul a teka nseve wa yena a wu lahlela eka Davida, kambe wu n'wi hupile wu tlhava khumbi.

Endzhaku ka sweswo Saul u ringetile ku dlaya Davida mikarhi yo tala, kambe Xikwembu xi sirhelela Davida hikuva xi rhumele n'wana wa Saul wa jaha loyi a va ku i Jonathan na va Israele lavo tala ku pfuna Davida eka valala va yena. Kambe Davida a fanele ku baleka a ya etindhawini ta le kule ku va a tsutsuma Saul.

Xifaniso 16: Davida u hlayisa vutomi bya Saul

1 Samuel 26:1-25; Varhoma 12:19

Saul na mavutho ya yena va yile ku ya khoma Davida mananga (esavasini). Vusiku byin'wana loko Saul na vavanuna va yena va ha etlele, Davida na munghana wa yena Abner, va ngungumerile va ya endzeni ka kambu ya Saul, Abishai u lave ku dlaya hosi leyi a yi etlele, kambe Davida an'wi kavanyeta. Davida aku, "Xikwembu xi ta xanisa xi vavisa un'wana na un'wana loyi anga ta vavisa hosi ya yena leyi hlawuriweke".

Davida a teka tlhari na Jomela ra mati a veka etinhlokweni ta Saul. Loko va ha humile ekhempeni kutani Davida a huwelela ehenhla leswaku a pfuxa vavanuna lava etleleke, Kutani aku eka Abner, wanuna loyi a fanele ku hlayisa hosi, "Anga (wu) hlayisanga hosi ya yena". Languta ematlhelo ka wena. Xana makwihi matlhari ya hosi na Jomela ra mati leri ari ri kusuhi na nhloko ya yena?

Endzhaku ka swona Davida aku eka Saul, "ku fana (kota) ni leswi ndzi hlayiseke vutomi bya wena bya namuntlha, onge Xikwembu xi nga ndzi hlayisa eka vutomi bya mina ni ku ndzi biyelela eka makhombo hinkwawo lawa ndzi nga na wona". Kutani Davida u fambile hi ndlela ya yena na Saul a vuya ekaya. Vanghana, minga tshuki mi rihisela eka lava mi dyoheleke, hikuva Xikwembu hi xoxe hi xona xi nga ta rihisela eka lava swi va faneleke.

Xifaniso 17: Davida a vekiwa vuhosi

1Samuel 31:1-6; 2 Samuel 5:1 - 7:16

Va Filista va ta nakambe ku lwa na Israele. Hosi Saul, n'wana wa yena Jonathani na ya makwavo va dlayiwile enyimpini. Kutani vanhu va veka Davida ku va hosi ya Israele. U akile xidlodlo wa yena edorobeni ra Jerusalema. Xikwembu xi ku eka Davida, "ndzi ku tekile eku riseni ka tinyimpfu, kutani ndzi ku endlile hosi ehenhla ka vanhu va mina va Israele. Ndzi ta ku kurisa, ku fana na vanuna lavankulu va misava, kutani Xikwembu xi vekile Davida ku va lonkulu ni matimba yo hlula valala va Israele.

Xifaniso 18: Davida na Bathsheba

2 Samuel 11:1 - 12:20; Eksoda 20:14

Siku rin'wana Davida ari ku fambeni elwangwini ra xidlodlo yindlu ya yena. U vone wansati wo saseka a karhi a hlamba. Davida a n'wi navela leswaku a va wa yena. Vito ra wansati loyi a va ku i Bathsheba. A ri nsati wa Uriah loyi ari socha eka vutho ra Davida. Uriah a fambile a ya ekule ku ya lwa na valala va Israele. Kutani Davida a rhumela mahungu eka murhangeri wa nyimpi.

U byerile murhangeri wa nyimpi leswaku a vona kuri Uriah a dlayiwa enyimpini. Kutani Davida a teka Bathsheba leswaku a va nsati wa yena. Kambe leswi Davida a nga swi endla a swi tsakisanga Xikwembu. N'wana wa mativula wa jaha wa Davida na Bathsheba na swona u nga tshuki wu dlaya a fa, kutani Davida a fanele ku kombela ku rivaleriwa eka Xikwembu eka swilo swo chavisa leswi a nga swi endla. Marito ya Xikwembu ya ri, "u nga tshuki u oswa".

Xifaniso 19: Yindlu ya Xikwembu

1 Tikronika 22:1-19

Davida a dyoherile Xikwembu, hambi leswi a rhandza Xikwembu na swona a lava ku xi tirhela. A lava ku aka yindlu leyikulu (leyi a va ku i tempele), laha vanhu a va fanele ku hlangana kona va khongela Xikwembu kambe Xikwembu a xi te, "a wu fanelanga ku aka yindlu hi vito ra mina hikuvu u dlayile vanhu votala. U ta va ni n'wana wa jaha loyi anga ta va hhosi ya ku rhula na ku wisa. Vito ra yena u ta va Solomon.

Hi yena loyi anga ta aka yindlu ya vito ra mina. Ndzi ta tumbuluxa vukosi na vutomi eka Israele hi laha ku nga heriki. Davida a lunghisa swilo swo tala swa yindlu ya Xikwembu anga si fa, kambe aku ri Solomon loyi a yi akile. Yindlu liya ya Xikwembu ayi sasekile. Yi tekile malembe ya nkombo ku akiwa. Vanhu va-Israel ava dzunisa Xikwembu eka yindlu leyi eJerusalema, ku ringana dzana wa malembe. Naswona ava rivalanga leswaku Davida ari hosi ya yi kulu.

Xifaniso 20: Ta Yesu loko a nghena e Jerusalema

Mateo 21:1-11

Eka malembe ya gidi lama hundzeke, Yesu u velekiwile, e ka ri xaka ra hosi Davida. Mariya mana wa Yesu anga tivi wanuna, tata wa Yesu akuri Xikwembu xa le henhla-henhla etilweni. Yesu ari mutirhi lonkulu wa Xikwembu. U dyondzisile vanhu ntiyiso hi Xikwembu. Yesu a endla masingita yo tala hi matimba ya Xikwembu. Saul na Davida ni hinkwavo vanhu laha misaveni va dyohele Xikwembu.

Kambe Yesu yena anga zangi a dyohela Xikwembu. Siku rin'wana u fambile a ya e Jerusalema hi mbongolo. Vanhu va yile va ya vona Yesu vari karhi va huwelela hosana eka n'wana Davida, hosana swi vula ku pona. Va huwelerile nakambe va ku: "loyi a taka a huma hi le matilweni, hi vito ra Xikwembu wa hlonipheka, a kurisiwe". Hikuwa vanhu a va swi vona leswaku Yesu ari lonkulu nile ka Davida. Hi yena Hosi ya tihosi.

Xifaniso 21: Ta xinyenyani ti tisela Eliya swakudya

1 Tihosi 17:1-6

Endzhaku ka Davida na Solomon tihosi tin'wana tifume Israele. Ahabu ari un'wana wa vona, ari na nsati wa mona a va ku vitaniYisabela. Wansati loyi u dlayile vanhu lavo tala lava ava landzelela milawu ya Xikwembu, ava kucetela ku kongela swikwembu swa hava. Eliya ari muprofeta lonkulu (mudyondzisi) wa Xikwembu. Kutani Eliya u yile eka Ahabu a fika aku, "tani hi leswi Xikwembu xa Israele xi hanyaka lexi ndzi xi gandzelaka, a ku nga havi na mberha kumbe mpfula eka malembe lama taka handle ka marito ya mina.

Xikwembu xi rhumele dyandza eka tiko ra Israele. Xikwembu xi tshame xi ri karhi xi ti hlayisela mutirhi wa xona Eliya. Kutani Xikwembu xi rhumele Eliya endzhawini leyi vuriwaka Cherithi, laha a fanele ku nwa mati ya le nambyaneni mpundzu ni na madyambu, kutani swinyenyana swi ta n'wi tisela xinkwa na nyama. Xikwembu xi tshama minkarhi hinkwayo xiri karhi xi ti hlayisela vatirhi va xona, kutani ke, a hi xi tirheleni, hi xi tshemba leswaku xi ta hi hlayisa.

Xifaniso 22: Ta Eliya ni ndzilo wa Xikwembu

1Tihosi 18:16-46

Endzhaku ka malembe manharhu ya ndlala Eliya a byela Ahabu ku vitanela vanhu hinkwavo va Israel na vaprofeta lava khongelaka swikwembu swa hava swa Baal e ntshaveni ya karmela. Kutani aku ka vona, "Loko Yehova ari Xikwembu, n'wi landzeleni, kambe loko Baal ari Xikwembu xa n'wina, xi landzeleni, kambe anga kona na un'we anga hlamula. Kutani Eliya aku ka hinkwavo lava avari kona, kumani tinkuzi ti timbirhi, ni vaprofeta va Baal, tihlawuleleni nkuzi yin'we ya n'wina, ndzi ta lunghisa nkuzi na mina kambe andzi nge tshiveli ndzilo eka yona, humani ke mi huwelela vito ra Xikwembu xa n'wina, na mina ndzi ta huwelela eka vito ra Xikwembu xa mina". Eliya a vulavula hi Xikwembu lexi xi vulavuleke na vanhu, Xikwembu lexi khomeke marito ya xona.

Kutani Eliya aku, "Xikwembu lexi hlamulaka hi ndzilo hi xona Xikwembu. Kutani Xikwembu xi pfumelelana na Eliya. Kambe siku hinkwaro vaprista va Baal va huwelela eka swikwembu swa vona, va cina va tinyikela va ti tsema hi mikwana, kambe a va vanga ni ndzilo. Ni madyambu Eliya u lunghisile minyikelo.

U komberile vanhu ku chela mati yo tala eka minyikelo ya yena ni le ka tihunyi kutani a khongela eka Xikwembu. Nkarhinyana ndzilo wu xika hi le matilweni hi mikhongelo ya Eliya. Kutani wu hisile nkuzi na mati lawaya xikan'we, vanhu hinkwavo va huwelela "Xikwembu Yehova".

Xifaniso 23: Eliya a ya etilweni

1 Tihosi 19:1-21; 2 Tihosi 2:1-14

Eliya u dlayile vaprista va Baal, hikokwalaho ka ku karhata ka vona. Kutani hosi Ahabu ari ni nsati loyi a karhata ngopfu, Yisabele, kutani a hlohlotela ku dlaya Eliya. Eliya a chavile ngopfu, kutani a tsutsumela endzhawini ya le kule enhoveni, kwalaho Xikwembu xi hlanganile na Eliya.

Endzhaku ka loko Eliya a vulavule na Xikwembu a nga ha chavangi, kutani u yile emahlweni a dyondzisa vanhu ku khongela Xikwembu Yehova (Xikwembu xa ntiyiso). Eku tinyiketeleni ka Xikwembu Elixa u vile mupfuni wa Eliya. Siku rin'wana vari eku fambeni, ndzilo wu tile hi rivilo wu tsutsumela exikarhi ka vona Xikwembu xi tekile Eliya xi n'wi yisa etilweni hi xihuhuri. Kutani Elixa a nga ha zangi a n'wi vona na kambe.

Xifaniso 24: Eliya na Muxe vari na Yesu

Luka 9:28-36

Malembe ya ma dzana-nkombo endzhaku ka Eliya, loko Yesu a hanya emisaveni, kutani Yesu u tekile vadyondzisiwa va yena lava nharhu (lava nga kusuhi) a famba na vona entshaveni va ya khongela. Loko Yesu a hari ku khongeleni, Moxe na Eliya va tile va ta humelela. Vadyondzisiwa lava nharhu va va vonile (Yesu, Moxe na Eliya) vari karhi va hatima hi ntsako.

Kutani Xikwembu hi xoxe xivulavula xiri etilweni xiku, "loyi i n'wananga, loyi ndzi n'wi hlawuleke, n'wi yingiseni". Vanghana, Xikwembu ni hinkwavo lavakulu vavanuna va Israele va hlawule Yesu. Yesu u tile emisaveni ku ta hi fela tani hi gandzelo ra swidyoho swa vanhu hinkwavo nkarhi hinkwavo.

Hikuva Xikwembu xi lava ku pfuna vanhu hi ndlela ya Yesu. Yesu i mupfuni wa hina loyi Xikwembu xi n'wi pfuxeke eku feni. Kambe Xikwembu xi tise vutomi lebyi nga heriki. Yingisani eka rito ra yena, n'wi tshembeni mi n'wi dzunisa. N'wi yingiseni kutani mi ta kuma vutomi lebyi nga heriki eka vutomi bya yena.