Kulola, Kupikana Ni Kola Umi: Buku 5

Part A: Kulagasika Ligongo Lya Mlungu, Yakummanyisya

Ŵakunonyelwa acimijangu! Buku jacisambajo jikusala ya ŵandu ŵacikulile mnope Mubuku Jeswela wele wuŵamkulupililaga Mlungu kuti ŵakamucisyeje mu ndaŵi jamalagasyo. Picimpikanileje kasetiji, mgalawusye kusyeto kwa citusitusico naga mkupikana kusona.

Citusitusi 1: Namani Ŵamjendele Elisa Kunyumba Jwakwe

2 Ayimwene 5:1-12

Elisa ŵaliji mwalimu jwamkulungwa jwa Mlungu mu Isilayeli. Lisiku line mundu jwine lina lyakwe Namani jwayice kunyumba jakwe. Jwele munduju nganamlambilaga Mlungu. Jwaliji jwamkulungwa jwangondo jwa ku Suliya. Nipo Suliya jaliji mmagongo jwa Isilayeli. Namani jwaliji jwangali woga nipo jwaliji jwakulimbangana, nambo jwaliji jwamatana. Jwayice ku Isilayeli ligongo ŵapikene kuti Elisa mpaka amposye matanago. Nambo Elisa nganakopoka kuti amkomasye jwalakwejo. Elisa ŵagambile kumtuma jwamasengo jwakwe kuti akamsalile jwalakwejo kuti akajoje mlusulo kakwana ka 7....... ni acilama matanago. Namani yamsakalisye ni jwatite: "Nganisisyeje kuti kusyene cakopoce ni kwisa akuno, ni kolanga m'lina lya Mlungu jwakwe, ni kumbosya matanaga." Myoyo Namani ŵatyosile ali atumbile mnope.

Citusitusi 2: Namani Mlusulo

2 Ayimwene 5:13-19

Jwamasengo jwa Namani ŵam'ŵendile kuti alece kutumbila ni kunyinyilika. Ŵamsalicisye kuti ampikanile Elisa yalamwile yangasawusya. Namani ŵapite ku lusulo lwa Yolodani ni ŵajosile ka 7. Mlole pa citusitusipo! Namani ali jwakondwa mnope. Matana gakwe gaposile kwene. Namani jwasimicisye kuti kwana Mlungu msyesyene jumpepe. Ŵaŵecete kuti: "Ngasalambila soni cisanamu cilicose." Elisa nganamjogopaga mundu jwalijose ligongo ŵaliji mkukulupilila mwa Mlungu jwamacili gose. Ŵaliji mkumanyilila kuti Mlungu jwakwe cakole yicatende. Nombe uwe tukwenela kum'ŵenda Mlungu kuti atukamucisye kuti tutendeje yelepeyo yayili yambone ni kumkulupilila Jwalakwe ndaŵi josope.

Citusitusi 3: Elisa Ni Cigeleta Ca Moto

2 Ayimwene 6:8-17

Pa ndaŵi jeleji aSuliya ŵaliji kungondo jiŵamenyanaga ni Ayisilayeli. Mlungu ŵaliji mkumsalila Elisa jwakutumicila Jwakwe ndaŵi syosope kuti aSuliya cajijonanga Isilayeli, nipo Elisa ŵaliji mkwatetela mwenye ya aSuliyawo. Mwenye jwa aSuliya ŵalamulile ŵangondo ŵakwe kuti: „Mjawule mkalolecesye kwali Elisa, kutendela kuti cinatumisye ŵandu kuti akamkamule." Kundaŵipe lisiku line Elisa ni jwamasengo jwakwe ŵakopwece kusa ni ŵaweni aSuliya ali asyungulile msinda wu ŵatamagawo. Jwamasengo jula jwagumisile acitiji: „Bwana ana citutende uli?" Elisa ŵatite: "Mkasimjogopa pakuŵa ŵele ŵali ni uwe ali ŵajinji kupunda ŵali ni ŵanganyawo." Elisa ŵam'ŵendile Mlungu kuti am'wugule jwamasengo jwakwe jula mmeso mwakwe. Jwamasengojo jwalolite ni ŵagaweni matumbi galigagumbele ni mahaci ni yigeleta ya moto mwakumsyungulila Elisa. Mlungu ŵayitumisye yeleyi kuti yacinjilicisye ŵanganyawo. Myoyo ngakwenela kumjogopa jwalijose kapena cilicose.

Citusitusi 4: Elisa Ni Ŵangondo Ŵamtatale

2 Ayimwene 6:17-23; Ahebeli 10:30

ASuliya pa ŵam'ŵandicile Elisa, jwalakwe jwapopesile kwa Mlungu acitiji: "Mwajonanje ŵanduŵa ni mwatendekasye kuŵa ŵangalola!" Mwandaŵi jijojo asilikaliwo ŵalepele kuti alole. Elisa ŵapite kwa amagongowo ni ŵatite: „Munguye une cinamlanjisye mundu jumkumsosa." Elisa ŵalongwele ŵandu ŵangondowo ku Samaliya msinda ŵawukulungwa mnope mu Isilayeli. Kweleko Elisa ŵapopesile kwa Mlungu soni: "Ambuje, mwawugule ŵanduŵa mmeso mwawo kuti alole." Pelepo aSuliya ŵasisimucile ali mu msinda ŵa amagongo ŵawo. Mwenye jwa Isilayeli ŵasacile kuti ŵawulaje, nambo Elisa ŵalekasisye kuti: „Mwapeni yakulya ni yakumwa ni mwalece ajawuleje. " M'mwejo mtesile mpela muŵaŵecetele Elisa. Acimjangu, Mlungu jwa Elisa ali jwamkulungwa mnope kupunda mmagongo jwalijose. Mlungu ŵatulamwile uwe Mmaloŵe Gakwe kuti tukam'wucisyaga jwatulemwecesye, pakuŵa Mlungu ŵatite: „Mkasim'wucisya..... yili Yangune kum'wucisya..... pakuŵa cinjiwucisya." Mlungu ŵatite: "Naga mmagongo jwenu jimkwete sala mumpe yakulya, naga jimkwete njota mumpe yakumwa."

Citusitusi 5: Kwimucilana Kwa Mu Samaliya

2 Ayimwene 6:24, 7:2

ASuliya ŵayice soni kukumenyana ni Ayisilayeli. Ŵawusyungulile msinda wa Samaliya kwa ndaŵi jajilewu. Mwangakaŵa Ayisilayeli ŵa mumsindamo nganakola yakulya yakuti alye. Mlole pacitusitusipo! Mwenye jwa Isilayeli jwaliji mkwenda camumbali mwalipupa lya msindawo. Acakongwe ŵaŵili ŵayice kwa jwalakwe. Ŵam'ŵendile mwenyejo kuti ŵakamucisye ŵanganyawo. Jakwete sala mwakuti ŵatandite kulya ŵanace ŵawo. Nambo mwenyejo yamsoŵile yakutenda. Yamsakalisye mnope ligongo Mlungu nganiŵakulupusya kwa aSuliya. Nipo ŵaganisisye kuti am'wulaje Elisa, jwakutumicila jwa Mlungu. Papopo Elisa ŵatumisye mtengawu kwa mwenye ŵatite: "Ayi ni yatite Ambuje Mlungu, ndaŵi ajino yakulya ciyisumisidwe pacipata ca Samaliya."

Citusitusi 6: Ŵamatana Mcece

2 Ayimwene 7:3-20

Pandaŵi jeleji ŵandu ŵamatana mcece ŵatemi pa cipata ca Samaliya. Ŵosope ŵakwete matana. Ŵaliji mkuwusyana jwine ni mjakwe kuti: „Ligongo cici tukwamba kutama apano kuti tuwe? Kwende tujawule kwa ŵangondo ŵa ciSuliya." Mwangakaŵa aSuliya ŵapikene lisegwe mpela ngondo jitenda kwisa. Ŵakamwile woga yamti mpaka ŵalesile yindu yawo ni ŵatisile. Ŵamatana ŵala paŵayice kumasakasa ga aSuliya kula, nganamsimana kose jwalijose! Ŵamatanawo ŵajigele yakulya ni cilicose ciŵacisakaga. Nipo ŵasalilene kuti: "Ngatukutenda yambone. Lelo lili lisiku lyambone ni uwe tukwamba kusunga twacimsyetu." Kwende tujanguye tukasalile ŵakulolela pacipata ku Samaliya, ŵanganyawo cakasalile ŵamwiŵasa lya mwenye. Ŵandu ŵatandite kusumisya yakulya pacipata ca Samaliya, mpela muŵaŵecetele Mlungu kupitila mwa Elisa. Mlungu ŵakulupwisye Ayisilayeli kwa amagongo ŵawo nipo soni Mlungu ŵamkulupwisye jwakutumicila Jwakwe Elisa. Acimjangu, Mlungu ŵamtumisye Yesu kuti atukulupusye kutyocela ku macili ga ulemwa ni ga Satana. Mlungu jwangasaka kuti jwalijose ajawule kucilango cangamala. Awu ni wutenga wambone kutyocela m'Maloŵe ga Mlungu ni tukwenela gaŵana ni jwalijose.

Citusitusi 7: Yona Ŵamtisile Mlungu

Yona 1:1-7

Pa ŵawile Elisa jwapali jwine mu Isilayeli lina lyakwe Yona. Mlungu ŵatite kwa Yona: "Mjawule ku msinda wakuŵilangwa Ninefi mkalalicile ya msindawo. Ngumanyilila ya ulemwa ŵakwe wa ŵandu ŵa mwelemo". Ŵandu ŵakuNinefi nombe ŵaliji amagongo ŵa Isilayeli. Yona nganasaka kuti ajawule kwa ŵanganyawo, myoyo ŵalinjile kusaka kumtila Mlungu. Ŵapatile combo cicaliji mkwawula kwakutalika. Ŵalipile ni ŵakwesile nipo comboco canyakwice ulendo wakwe. Ndaŵi jijojo cimbungo cakogoya catandite pa nyasapo. Ŵandu ŵiŵakwesile mcombo mula ŵakamwile woga. Ŵatite: „Kwende tulondole cisango kuti tum'manyilile jwatendekasisye yeleyi." Myoyo ŵalondwele nipo ŵamsimene Yona kuti ni jwakulemwa.

Citusitusi 8: Yona Ni Cisomba Cekulungwa

Yona 1:8 - 2:10

Amalinyelo ŵam'wusisye Yona kuti: „Ana mtesile cici? Yona ŵasalile ŵanganyawo kuti ŵaliji mkumtila Mlungu. Myoyo ŵanganyawo ŵatite kwa jwelejo: "Ana tutende cici kuti nyasa jigwe bata". Yona ŵajanjile kuti: "Ambonye mnyasa. Ngumanyilila kuti lili ligongo lyangune kuti cimbungo cakogoyaci cimyicilile jamanja." Ŵanduwo ngasakaga kum'wulaga Yona, nambo cimbungoco capitilisye kogoya mnope, myoyo ŵamponyisye mnyasa. Nambope, Yona nganawa kose mmesi mula. Alole pacitusitusipo. Cisomba cacikulungwa cammisile Yona. Ŵatemi moŵa gatatu ali jwacijumi mlutumbo lwa cisombaco. Sombajo jamtapicile Yona kumkuli.

Citusitusi 9: Yona Ku Ninefi

Yona 3:1-10

Mlungu ŵaŵecete soni ni Yona. „Mjawule ku Ninefi mkalalicile ŵanganyawo utenga wunamsalile mmwejo." Myoyo Yona ŵampikanile Mlungu ni ŵapite ku Ninefi, kweleko ŵatetele ŵandu acitiji: „Moŵa makumi mcece gakwisaga Ninefi cajijonanje." Mwenye ni ŵandu ŵakwe ŵosope ŵadandawile kwa Mlungu kuti ŵakulupusye ŵanganyawo. Ŵalesile yitendo yawo ya ulemwa, Myoyo Mlungu ŵaganisisye yakwakululucila. Acimjangu, wosope tuli mpela Yona ni ŵandu ŵa ku Ninefi. Wosope ngatukumpikanila Mlungu nipo tutesile yangalumbana yejinji. Citupocele cilango. Nambo Mlungu akusatunonyela uwe wosope. Ŵamtumisye Yesu kukututetela, ni kutukulupusya uwe kuti mwine tutakuleka yitendo yangalumbana. Yesu ŵawile ligongo lya ulemwa wetu. Ŵaliji mwikabuli kwa moŵa gatatu, mpela Yona ŵaliji mlutumbo mwa somba kwa moŵa gatatu. Yesu ŵajimwice ku ŵawe. Sambano ciŵape umi wangamala wosope ŵakuleka ulemwa wawo ni yitendo yangalumbana ni kukuya litala lya Yesu.

Citusitusi 10: Esitele Ni Mwenye

Esitele 1:1 - 2:18

Esitele jwaliji mwali jwa ciYuda jwakutyocela mcilambo ca Isilayeli. Acinangolo ŵakwe ŵawile, myoyo Modekayi mjombagwe, ni wu ŵamlelaga. Ngondo jili jimasile, Esitele ni Modekayi ŵakamwile pampepe ni ŵandu ŵa Isilayeli ni ŵajigalile kucilambo ca ku Pelisiya Mcimwene jwa ku Pelisiya jwaliji jwamacili mnope. Jwalijose ŵaliji mkumjogopa mcimwenejo. Naga ŵamkwakwe ali amlemwecesye ŵaliji mkwatopola ni kumsosa jwine. Myoyo ŵaŵilangenye wali wosope ŵakusalala mmusi mwakwe kuti ayice kucimbundi kwakwe. Mwa ŵaliwo, ŵamsagwile Esitele kuti aŵe ŵamkwakwe ŵasambano. Nambo Esitele nganamsalila jwalijose kuti ŵaliji Myuda.

Citusitusi 11: Modekayi Ŵakanile Kutindiŵala

Esitele 3:1, 4:17; Yohane 3:16

Hamani ŵaliji mundu jwakusosekwa mu Pelisiya. Ŵandu ŵaliji mkutindiŵala ni kupeleka ucimbicimbi kwa Hamani naga ali mkupita. Nambo Modekayi nganatendaga myoyo. Modekayi ŵaliji mkulambila Mlungu msyesyene jumpepe. Ŵakanile kumtindiŵalila Hamani. Hamani ŵaliji mkumdandawula Modekayi. Nipo ŵaliji mkwembeceya kum'wucisya kwa Modekayi. Lisiku line ŵamsalile mwenye kuti: „Pana mtundu wine wa ŵandu, wuŵanganicile palipose mmusi mwenu muno, sikati ja ŵandu ŵamkulamulila. Ŵanganyawo ngakusunga kose malamusi gimwalamwile". Jwalakwe jwaliji mkuŵeceta yakwambaga Ayuda. Hamani ŵatite: „Lipagwe lilamusi lyakuti ŵanganyawo ajonasice". Hamani ŵapelece mbiya kwa mwenyejo kusimicisya pa yele yiŵaŵendile. Lilamusi lyaŵicidwe kupitila mwa mcimwene jwa kuPelisiya lyakuti Ayuda ŵosope awulajidwe ni kusumula yosope yiŵakwete pa lyele lisikulyo. Hamani msyenejo jwalinganyisye cipululucisya cakuti akamkolecele naco Modekayi. Modekayi ŵamsalile Esitele kuti ajawule kwa mwenye ni akajimile ŵandu ŵakwe. Nambo Esitele ŵatite: „Naga jwalijose akwawula kwa mwenye yangam'ŵilanga, jwelejo akwenela kuwulagwa".

Ŵaŵendile Ayuda kuti ataŵe namasani jangamwa mesi kapena kulya cilicose kwa moŵa gatatu ni akampopeleleje yakusosekwa kuti jwalakwe ayitende. Esitele pampepe ni ŵamasengo ŵakwe nombe catende yalumope. Jwalakwe ŵatite: „Panyuma pakwe tinjijawula kwa mwenye atamose kuli kukasa lilamusi. Naga kuli kuwa cingawile kukoko."

Citusitusi 12: Cindimba Ca Esitele

Esitele 5:1 - 7:10

Mlungu ŵajanjile Ayuda mapopelo gawo. Mwenyejo ŵampele Esitele upile ŵakuti aŵecete. Esitele ŵam'ŵilasile mwenyejo kucindimba nambo soni ŵam'ŵilasile Hamani. Pa cindimbapo mwenye ŵam'wusisye Esitele kuti: „Ana mkusaka cici?" Esitele ŵajanjile acitiji: „Nguganisya kuti une ni ŵandu ŵangu tujawuleje, pakuŵa atusumisye kuti tuwulajidwe." Mwenyejo ŵatite: „Ni jwapi jwele munduju jwakusaka kutenda yele yicinduyi?" Myoyo Esitele ŵatite: „Mmagongo jwetu ni aju jwa ulemwaju, Hamani." Mwenye ŵatumbile pa ŵapikene yanganisyo syangalumbana sya ulemwa sya Hamani, mpaka ŵamkolece mcipulucisya ciŵalinganyisye kuti amkolecele Modekayi, nipo Ayuda wosope ŵakulupwice. Acimjangu, Esitele ŵaliji mkwembeceya kuwa, kuti ŵakulupusye ŵandu ŵakwe kuti akawulajidwa. Nambo, mganisye ya Yesu. Juŵatunonyele uwe mnope mpaka ŵawile kuti atukulupusye uwe. Sambano ngaŵa mkwinjila ku cilango ca ku moto citukapocele ligongo lya ulemwa wetu.

Part B: Kulagasidwa Ligongo Lya Mlungu, Yakummanyisya

Ŵandu ŵaŵili mena gawo Daniele ni Nehemiya ŵakanganicisye kutama mcilambo ca amagongo ŵawo. Nambo ŵaliji mkulambila Mlungu msyesyene jumpepe. Mlole pacitusitusi cakuyicisya naga mkupikana kusona kuti.

Citusitusi 13: Daniele Ni Acimjakwe

Daniele 1:1-16

Citusitusici cikutulosya Daniele ni acimjakwe ŵatatu. Jemanjaŵa ŵaliji Ayuda. Amagongo ŵawo ŵajigalile ku cilambo ca Babiloni. Mwenye jwa ku Babiloniko ŵasakaga kuti jemanjaŵa ŵatumicileje pa yakusaka yawo.

Myoyo ŵajiganyisye ciŵeceto ni misyungu ja kuBabiloni. Daniele ni acimjakwe ŵakanile kulya yakulya yambone yiŵapaga mwenyejo. Ligongo yaliji yakusisyana ni malamusi ga ciYuda. Myoyo ŵaŵilasisye liponda kuti alyeje, ni mesi gakumwa. Ŵandu ŵiŵasungagawo ŵaliji mkwajogopela kuti ataganda ni kulwala. Nambo Mlungu ŵaliji mkwalela ŵanganyawo nipo ŵajimbele. Ŵakwete lunda kwapunda ŵandu ŵane wu ŵaliji mkumtumicila mwenye jwa kuBabiloni.

Citusitusi 14: Daniele Ni Mwenye Jwa Kubabiloni

Daniele 2:1-49

Mwenye jwa ku Babiloni jwasagamile. Ŵawusisye ŵandu ŵalunda ni ŵamasenga kuti amsalile ngopolelo syakwe. Nambo pangali juŵapakombwele kumsalila, myoyo jwaganisisye kuti ŵawulaje wosope. Nipo Daniele ni acimjakwe ŵapopesile kwa Mlungu nipo Mlungu ŵammanyisye Daniele ngopolelo syakwe syasagamisisyo. Daniele ŵapite kwa mwenye ni ŵatite: „Kwana Mlungu kwinani jwakusamanyisyaga une yangusosa. Jwele Mlungu jwamkulungwa mnopeju akumsalila mmwejo mwenye yaciyitendekwe msogolo muno." Daniele ŵamsalile mwenyejo kuti mu sagamisi syakwe ŵagaweni mawucimwene gosope ga pacilambo, nambo soni ucimwene wawukulungwa mnope wulimkugajonanga mawucimwene gosopego. Welewo waliji Ucimwene wa Mlungu wawuli wangamala. Mwenyewo ŵanonyelwe nago mnope maloŵe ga Daniele. Ŵandu ŵalunda ni ŵamasenga ŵala ŵasalile kuti atyoce nipo mwenye ŵalamwile kuti Daniele aŵe jwakulamulila cilambo cosope ca Babiloni. Yosope yayikutendekwa mcilambo yili yakulamulidwa ni Mlungu jwamacili gose jwele juŵaliji mkuŵeceta ni Daniele.

Citusitusi 15: Cilandanyo Ca Golide

Daniele 3:1-12

Mcimwene jwa ku Babiloni jwalinganyisye cilandanyo cekulungwa ca golide. Jwaŵilasile ŵandu ŵosope ŵakucimbicika kuti acilole cisanamuco. Jwamasengo jwa mwenyejo jwalamwile ŵandu acitiji: „Naga mkupikana kwimba, wosope mkwenela kuliponya pasi ni kucilambila cisanamu ca golideci. Jwalijose jwangacilambila, taciponyedwa mwilamba lya moto." Acimjakwe Daniele, Shadileki, Misheki ni Abedinego, ŵakanile kucilambila cisanamuco. Ŵanganyaŵa ŵalambilaga Mlungu jumpepe. Ŵandu ŵane ŵapite kwa mwenye ni ŵatite: „Ana Ayuda ŵane mmusi muno ŵakukana kumpikanila. Ngakutumicila milungu jenu jila kapena kulambila cisanamu ca golide cila."

Citusitusi 16: Lilamba Lya Moto

Daniele 3:13-28; Kutyoka 20:3-5

Mwenye ŵam'ŵilasile Daniele ni acimjakwe ŵatatu ŵala. Ŵasalile ŵanganyawo kuti: „Naga ngamkulambila cisanamu ca golideci citumponye mwilamba lya moto. Ana mlungu jwaci jutapakombole kumkulupusya ŵanganyamwe mmakono mwangumu." Ŵanduwo ŵajanjile acitiji: „Mlungu jutukusamtumicila uwe, cakombolece kutukulupusya, ngatukulambila cisanamu ca golideci." Myoyo Shadileki, Misheki ni Abedinego ŵaponyedwe pelamba lya moto. Papopo mwenye jula jwagumisile acitiji: „Mlole! Nguwona ŵandu mcece ali mkwendajenda mmotomo, nipo jwamcecejo akuwoneka mpela mundu jwacijumi jwa Kwinani!"

Ŵandu ŵatatu ŵala paŵakopwece mmoto mula ŵaliji ŵangapya kose. Nipo nganapikana kose kupweteka kwa moto. Mwenyewo ni ŵatite: "Acimbicikwe Mlungu jwa Shadileki, Misheki ni Abedinego, jwatumisye lilayika Lyakwe ni kwa kulupusya ŵakutumicila ŵakwe..... pakuŵa pangali mlungu jwine jwampaka akulupusye camtimyiyi." Acimjangu, Mlungu jujojo alamulile ngosyo syosope acitiji: „Mkasimkola milungu jine panyuma Pangu, nipo mkasilipanganyicisya cisanamu cilicose, ni ku citindiŵalilaga kapena kucitumicila."

Citusitusi 17: Daniele Ŵapopesile Kwa Mlungu

Daniele 6:1-13

Daniele ŵakwete ulamusi mcilambo ca Babiloni. Ŵakulamula ŵane ŵatandite kumtendela wiwu. Pakuŵa nganalisimanaga ligongo lililyosye mwa jwalakwe, ligongo Daniele ŵaliji mkumpikanila Mlungu. Myoyo amagongo ŵa Daniele ŵapate kwa mwenye ni ŵatite:"Mwenye ŵalakwe akwenela kupanganya lilamusi lyakuti jwalijose jwakumpopelela mlungu kapena mundu jwalijose, pamasiku 30 gakwisaga ni ngamlambila mmwejo jikape, ambuje, jwelejo taciponyedwa mwisimbo lya masimba." Mwenye ŵajitikene nawo ŵandu ŵala ni ŵaŵisile kuti liŵe lilamusi. Daniele ŵalipikene lilamusi lyasambano lya mwenye lila nambo ŵapitilisye kupopela kwa Mlungu katatu palisiku mpela muŵatendelaga moŵa gosope. Amagongo ŵakwe paŵam'weni ali mkupopela, ŵapite kwa mwenye ni ŵatite: „Danieli ngapikanila lilamusi limŵaŵisile."

Citusitusi 18: Daniele Mwisimbo Lya Masimba

Daniele 6:14-24

Mwenye ngasakaga kuti Daniele awe mwisimbo lya masimba mula, nambo yalepelece kuti aligalawusye lilamusi liŵaŵisile lila. Myoyo Daniele ŵamponyisye mwisimbo lya masimba. Kundaŵipe mwenye ŵawutucile kwisimbo lya masimba kula ni ŵaŵilasile:"Daniele, jwakutumicila jwa Mlungu jwa cijumi, ana Mlungu jwenu apakombwele kumkulupusya kumasimba?" Nipo Daniele ŵajanjile acitiji: "Mlungu ŵatumisye lilayika ni lyawugele pakamwa pa masimbaga." Mwenye ŵasangalele mnope. Daniele ŵamkopwesye mwisimbomo. Nipo mwenye mkulamula kwakwe, amagongo ŵa Daniele ŵala ŵaponyisye mwisimbo mula, mmasimba ndaŵi jijojo gakatwile ni kwakeculanya keculanya. Acimjangu, ngatukwenela kuyijogopa yele mundu mpaka atende kwetuwe naga tukukulupilila mwa Mlungu jwacijumi Jwele juŵamkulupwisye Daniele ni acimjakwe. Atamose mundu atuwulaje, tukwetepe cikulupi, pakuŵa Yesu ayice kutyocela kwa Mlungu, kwisa kukupeleka umi wangamala kwa wosope ŵakumnonyela ni mkutumicila Jwakwe.

Citusitusi 19: Nehemiya Pawujo Pa Mcimwene Jwamkulungwa

Nehemiya 1:1 - 2:7

Nehemiya ŵatamaga mcilambo ca Babiloni panyuma pa Daniele. Nehemiya nombe ŵaliji Myuda juŵakulupililaga mwa Mlungu. Nehemiya ŵaliji jwamasengo jwa mcimwene jwamkulungwa. Lisiku line pa ŵaliji mkupelecela yakumwa kwa mwenye, mwenyewo ŵatite kwa jwalakwe: "Ligongo cici ngope jenu jikulosya kudandawula..... ? Nehemiya ŵaliji mkudandawula ligongo Yelusalemu, msinda wacambujegwe, waliji mkonasika nipo Ayuda ŵaŵatamaga mwelemo ŵaliji pamalagasyo gakogoya. Myoyo Nehemiya ŵamsalile mwenyejo ya Yelusalemu ni ŵandu ŵakwe, Ayuda. Mwenye ni ŵatite: „Ana pana yine soni yimkusaka kuŵenda kwa une?" Nehemiya camumtima ŵapopesile kwa Mlungu, ni ŵatite kwa mwenyejo: „Naga yikumnonyela mmwejo mundumisye kumsinda wa acatati ŵangu, kuti ngawutaŵe soni." Mlungu ŵajanjile lipopelo lya Nehemiya nipo mwenyejo ŵajitikene nako kuŵenda kwakweko.

Citusitusi 20: Nehemiya Ŵajendele Msinda Wejonasice

Nehemiya 2:8-20

Mwenye ŵampele Nehemiya yilingo ni ŵandu ŵakuti akamkamucisyeje. Nehemiya ni ŵanduwo ŵajesile mpaka ku Yelusalemu. Amagongo ŵa Ayuda ŵapikene ya Nehemiya ni cakulinga cakwe. Nipo yanyaleye mnope. Ŵanganyawo ngasakaga jwalijose kuti ŵakamucisye Ayudawo. Nambo Nehemiya nganiŵa ŵajogopaga amagongo ŵakwewo. Nehemiya ŵasakaga kuti akajijendele Yelusalemu, myoyo ŵajisyungule ni kwisyaga lipupa lya msindawo. Ŵapite pakati cilo kuti jwalijose akamanyilile yiŵatendaga. Kundaŵi kwakwe Nehemiya ŵaŵilasile Ayuda ni ŵatite: "Ayice, kwende tutaŵe soni lipupa lya Yelusalemu nipo gasitukuwona soni kulaga kwakutesya canasaku."

Citusitusi 21: Kutaŵa Lipupa

Nehemiya 3:1 - 6:19

Mlole pacitusitusipa. Ŵatandite masengo. Ŵane ŵaliji kutyosya yiswani ŵane ŵaliji mkuŵaka lipupa ni kwimika yipata. Amagongo ŵa Ayuda yanyaleye mnope. Ŵapanganile Ayudawo kuti ŵawulaje ali mkutenda masengo. Myoyo Nehemiya ŵapopesile kwa Mlungu soni. Jwalakwe ŵasakaga kuti Mlungu amlosye yicatende. Papopo ŵaŵisile ŵangondo kuti ŵalondeleje ŵakutenda masengo ŵala. Jwalijose jwajigele yida ni kosecela ngondo. Amagongo ŵala ŵalepele kuti mpaka am'wulaje Nehemiya ni Ayuda ŵane ŵala. Myoyo masengo galiji mkupitilila, kwamoŵa 52 lipupalyo lyamasile kutaŵidwa.

Citusitusi 22: Esala Ŵaŵalasile Lilamusi

Nehemiya 8:1 - 13:31

Pa lyamasile lipupa, Ayuda ŵasongene mu Yelusalemu. Esala, jwambopesi jwa Mlungu ŵaŵalasile malamusi ga Mlungu. Gapali maloŵe ga Mlungu, Bayibulo. Ŵandu ŵane ŵatandite kulila. Ŵamanyilile kuti nganapikanilaga malamusi ga Mlungu. Ni ligongo lyakwe Mlungu ŵalesile amagongo ŵawo kuti awujonanje msinda wawo. Ayuda ŵasacile kuti alece matala gawo gangalumbana ni kugakuya matala ga Mlungu soni. Nehemiya ŵatite kwa ŵandu: „Mkasimdandawula, pakuŵa Cisangalalo ca Ambuje cili macili getu." Acimjangu ana mkwete cisangalalo? Mlungu akutupa cisangalalo ni macili ga Msimu naga tukummanyilila Mlungujo ni kugapikanila Maloŵe Gakwe Gamaswela, gagakusimanidwa mu Tawuleta ni Injili. Ngusaka namsalile ŵanganyamwe yicimjile pakummanyilila Mlungu jwa Nehemiya. Jwalakwejo ali Mlungu Msyesyene Jumpepe.

Citusitusi 23: Yesu Pamsalaba

Yohane 19:17-30

Pana Mlungu jumpepe, ni litala limope lyakummanyilila Mlungu. Mlungu ŵamtumisye Yesu kuti atulosye litala. Yesu paŵatamaga pacilambo pano, ŵatesile yindu yejinji pakwakamucisya ŵandu. Ŵatulosisye uwe yicitujileje pakutama kuti tumsangalasyeje Mlungu. Nambo uwe ngatukukuya matala Gakwe. Wosope twamlemwecesye Mlungu.

Mlungu akusiŵapa cilango ŵandu ŵakugakana matala Gakwe, nipo panyuma paciwa, cacimtopola jwelejo kuja kucilango cangamala, ku moto. Maloŵe ga Mlungu gakutujiganya kuti mundu jwandanda Mlungu ŵampanganyisye kutyocela mluwundu lwa pacilambo nipo naga tukuwa, cilu cetu cikusawujila ku luwundu. Nambo msimu wa mundujo, wawuli mwetuwe, tiwuciwujila kwa Mlungu Jwele juŵawupelece. Kweleko ciwucipocela cilango ca Mlungu kapena mbote. Mpikane, Mlungu ŵamkulupwisye Eliya ni Daniele kuti akawulajidwa ni makono ga ŵandu. Nambo Mlungu ŵakundile ŵandu ŵa ulemwa kuti am'wulaje Yesu. Ŵamkomele pa msalaba wa citela. Yesu ŵajigele cilango ca ulemwa wa jwalijose ligongo akusatunonyela uwe wosope. Sambano naga tukwiticisya ulemwa wetu ni kuleka kutenda ya ulemwa, Mlungu catukululucile ulemwa wetu mwakuti mpaka tukombolece kummanyilila Jwalakwe ni kukuyaga Matala Gakwe. Pakuŵa ŵakumkuya Yesu asyesyene, ngasapocela cilango lisiku lya kiyama, nambo tacimnonyela Yesujo ni kumtumicila kwangamala kumbepo.

Citusitusi 24: Yesu Akulosya Litala Lya Ku Umi Wangamala

Mateyo 7:13; Yohane 14:6

Acimjangu, ŵandu naga akupitilisya ngampikanila Mlungu, akwenda mumsewo wekulungwa mnope wele Satana ali jwakulamulila jwayangalumbana yosope. Litala lyeleli likusamlongola mundu kumaloga cilango cangamala. Jwali jose jwakupagwa mcilambo akusajenda mumsewo welewu. Pakuŵa Maloŵe ga Mlungu gakuti: Wosope twalemwisye..... Ligongo lyakuti ŵandu wosope ali ŵakulemwa, wosope tukwembeceya cilango ca Mlungu. Nambo Mlungu ŵamtumisye Yesu. Yesu kuti apocele cilango mmalo mwetuwe. Mlungu ŵamjimwisye Yesu kutyocela ku ŵawe nipo sambano ali ŵacijumi kuti atulosye uwe litala lya kuwujila kwa Mlungu. Yesu msyene ŵatite: "Une ndili Litala, Usyesyene ni Umi, pangali jwampaka kwika kwa Atati akaŵe apitile mwa Une." Wele ŵakukuya Litala lya Yesu, ngasajinjila kumalo gayipwetesi yangamala, ku moto. Ndaŵi sine tucilaga mu awu umiwu, mpela Daniele, nambo litala lya Yesu litulongolela kwala kwinani. Kumbepo kwangali yipwetesi nambo soni mwa Yesu mwana cisangalalo ni mtendele wangamala. Kwa wosope ŵakwawula kumbepo tacimtumicila Mlungu ni nipo taciŵa ni Mlungu mpaka kalakala.

Naga mkusaka kupitikuka ni kuleka ulemwa wenu ni kwenda Mwitala lya Yesu lyakumlongola kwa Mlungu mpopele myi:"Mlungu Atati ŵa kwiwunde, naliji mkwenda mmatala gakulongola kuciwa. Naliji mkutenda yele yiyaliji yambone mmeso mwangu nipo naliji mkumlemwecesya Mmwejo. Conde angululucile une. Sikomo kuti Yesu Yesu ŵawilile pamsalaba, kujigala cilango ca ulemwa wangu. Sikomo Yesu ligongo ciwa Cenu mmalo mwangune cinjapile ulemwa wangu wosope. Ngulitulusya kwa Yesu, ngwapocela ŵalakwe mpela Ambuje ni Mkulupusyo jwa umi wangu. Sikomo ligongo kupitila mmacili ga Msimu Wenu Ŵaswela mbocele macili gakuŵa mwanace jwa Mlungu ni kupikanila Maloŵe ga Mlungu. Nguŵenda yosopeyi Mlina lya Yesu. Ameni.