Livro 5
Ուրվագիծ: Elisha, Daniel, Jonah, Nehemiah, Esther. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording.
Սցենարի համարը: 422
Լեզու: Takwane
Թեմա: Sin and Satan (Deliverance, Sin, disobedience); Christ (Life of Christ, Authority); Character of God (Word of God (the Bible)); Living as a Christian (Worship, Obedience, No other gods, idols, Victory, Faith, trust, believe in Jesus); Bible timeline (Gospel, Good News, People of God); Problems (Problems, troubles, worries)
Հանդիսատես: General
Ոճ: Monolog
Ժանր: Bible Stories & Teac
Նպատակը: Teaching
Աստվածաշնչի մեջբերում: Extensive
Կարգավիճակ: Approved
Սցենարները հիմնական ուղեցույցներ են այլ լեզուներով թարգմանության և ձայնագրման համար: Դրանք պետք է հարմարեցվեն ըստ անհրաժեշտության, որպեսզի դրանք հասկանալի և համապատասխան լինեն յուրաքանչյուր տարբեր մշակույթի և լեզվի համար: Օգտագործված որոշ տերմիններ և հասկացություններ կարող են ավելի շատ բացատրության կարիք ունենալ կամ նույնիսկ փոխարինվել կամ ամբողջությամբ բաց թողնել:
Սցենարի տեքստ
Livro 5 Muwehiwani mwa Mulugu Nikukuru =A Mavolowelo
Eyaa akwaaga, thalako dhili munivuruni na mataakuru dhinofwanyeya mmaleboni
orelihiwa oli Bibiliya.Malebo ala enonaddela wa alobwana alubale ni ahiyana yaakele
okamihedhiwa wa Mulugu mudhidhi wa makathamiho. Ewani dhowireya dha thalako
mvuruwane pama nuwabela mabaru; Mwang’ane modagarasiya woharela mweewa
yoruma ela. (*).
1 -Yonihelo yowambeela.(1)
2Reis 5:1-12
Nahama onamoona namavuhulela a Mulugu. (2Reis 5:1-12)
Wahikala namavuhulela a Mulugu ndina naye eeriwa Elizewu. Nlabo nimohi ahidha
ofiya vade vaye, mwaha wi ahiiwa wiira muthu a Mulugu dinande oyiliha mulili
wowopiha, a maredda. Oliye ahikuma wilaboni waye ahidhagana dhonihelo dhijinji
dhowi ayilihiwe mwa ela oliye kamunonile Mulugu.
Oliye agali va mulago va Elizewu, namavuhulela ole ahimuruma mwiimeleli aaye ni
mutheenga wiira: Dhowa mwihinje wo yordamu weehuwe dila tanu na biili onoyila
oredda waawo oyo wa maredda…- Nahama vowiiwa ahitakaleliwaga, apimaga wi
Elizewu oneere okuma adhe amukohe muselu mento ni mento amulobelele, vano
oliye ahimaruwaga ni ale yanvelelege. Yoruma (*).
2-Yonihelo ya neebiili
2Reis 5:5-19
Nahama ahiyilihiwa oredda waaye. (2Reis 5:5-19)
1. Edhowaga mundila ewelelaga mundduli eyaga vade, amwimeleli a Nahama
yahimwaddelaga wiira : hotakaleliwa weenyu ni withukulela weenyu,
vano mwiiwelele madhu anamavuhulela a Mulugu. Omamalelo ahiiwelela
dhawogilege akwaaye a Nahama, ahiwela obwina mwihinje wa oYorodamu
dila tanu na biili mowaguva mwene ahiyila maredda ale yanniyena .
Mwa murenddele wodhiveliwa ahiwelelaga wa namavuhulela a Mulugu wiira: Vano
gihinona wi kuli Mulugu, okwaranya elabo ya wi Ezarayeli. Mulugu a wi Ezarayeli di
Mulugu ebaribari.- Nahama ahimwaddelaga Elizewu wiira okuma nlabo ddendde
odhowa osogolo onamulobelege Mulugu ebaribari.
Oliye oofunaga wi anvahe Elizewu mvahi, oliye karumeedhile ahikooddaga. Vowi
ndo Nahama ahiwela odhowaga vade vaye odhiveliweene.yoruma (*).
3-Yonihelo ya neetharu
2 Reis 6:8-17
Elizewu ni anyakoddo a Mulugu. (2Reis 6:8-17)
Mudhidhi mmohi mwene oSiriya aharuma anyakoddo wi yawane ni akadda Ezarayeli,
vano Mulugu ahimwaddela Elizewu dhatedhene dhafuna osasanya amwiddani,
odhuvudheleya dhewananele amwiddani ale dhafunisu osasanya. Ndhi dhopadduwesa
moolenddo majinjene. Mwene o Siriya apimelela wi muwari mweewa mwahikala
nameeddelela aviriganiha. Vano anyakoddo ale yahimwaddela wiira: Mwaha wahokalana kopolo ola oneriha di namavuhulela Elizewu, mwaha wi Mulugu
a Ezarayeli omwaddeliha dhafuna opadduwa. Mwene ole aharuma anyakoddo ajinji
wi yammage Elizewu, mudhidhi wa bebehi mwiimeleli a Elizewu woonile mburo
wateene umala orijiwa ni anyakoddo. Mwiimeleli ole ahidhowa ni okubanya
omwaddela namavuhulela Elizewu wiira: Ki nneere havi?- Elizewu ahimwakula
wiira: Kukalena yowoova, yinjivile baala eli ni hiyo, ohiya anyakoddo eli ni aliwa .=
Elizewu ahilobelaga amulobaga Mulugu, wi mento a muneba woweela amwiimeleli,
aaye ethuleye. Oliye ahoonaga mundduli mwa karo dhijinji ni anyakoddo a munddo
dhagawapeele vamburoni valigiiwa. Yaaligi anyakoddo a Mulugu wi yawing’anele ni
wakoya amwiimeleli aaye. Mulugu mmohive anikoyile malabo evirile oneere
onivulusa peeno. Yoruma (*).
4-Yonihelo ya neenayi
2 Reis 6:17-23
Elizewu ni anyakoddo yathimile meento.(2Reis 6:17-23)
Anyakoddo o Siriya egaddamele wi emwihidde Elizewu, oliye ahilobelaga eeraga:
Athimiheni meento anyakoddo o Siriya ala.- Mowaguvamwene anyakoddo ale
yahithimaga meento kayoonaga, vevale Elizewu ahivenyaga vamburoni vaye
wawirela wi: Miyo gineere wuvelelani wa mulobwana oyene onanfuninyu.-
Namavuhulela a Mulugu ahasogolela wadhowana ni ebaribari mudhi wa elabo
ya wi Ezarayeli wewene walobeleliwisu wi ewelele yoonege dila biili. Mulugu
wayiliha wahoona wahooniso aliwa yonile egarijiwe ni anyakoddo a Wizarayeli.
Mwene mulubale a wi Ezarayeli afunaga wi aape, namavuhulela oliye avahile
nlamulo wi avaheni dhooja eje, vano mwaarume edhowege mmavade mwiwa.
Akwaaga, Mulugu Elizewu di Mulugu ehu, oliye di pogo okwaranya amwiddani ehu.
Bumwaha mmohive, oneerihu nahoove nimuroromelaga oliye. Nsuuziho nimohi
ninisuuzihile Nabwiya Yesu, thowi nimudhivele mwiddani ehu vano nlobelege
nalobelelaga athu alene enaniharahara, wi hiyo niwelele okala a mwana Mulugu.
Yoruma (*).
5-Yonihelo ya neetanu
2Reis 6:24-7:2
Wambeleya cinga wa o Samariya (2Reis 6:24-7:2)
Wale wale vano anyakoddo o Siriya yahapeela mudhi mulubale wa Ezarayeli,
mudhidhi mujinji, wolapela. Kayalivo yavolowa mmudhini mule, naari yakuma.
Nlogo nahambeela orabulela dhego kayanna dhooja.
Nlabo nimohi mwene aviraga waddamela ncinga ndde naapelihiwe mudhi ole,
ahiyana abiili yahimususedhaga oliye mwaha wi athongele makathamiho eewa, wiira:
Amutakune mwaniwa okweene baani?. Mwene ole ahikubanyaga vajinji otakaleliwa
ni Mulugu, mwaha wi kamukamihile makathamiho yereyile, vano afunaga ammpe
Elizewu, mwaha wi oliye aali namavuhulela a Mulugu. Elizewu agewile nde
ahirumiha mpaganyo wa nlogo nateene wiira:
Menselo mudhidhi wowi ulena oneere okala dhooja dhijinji, vamulago va mudhi
ola… Dhi awogile di Nabwiya.= Makathamiho orusa mudhidhi bu mudhidhi
onowoona, Mulugu ononang’anela ononipwatha hiyo. Mwiiwe wi Mulugu ohurumiha
oja wehu. Yoruma (*).
6-Yonihelo ya neetanu neemohi
2Reis 7:3-20
Aliba maredda anayi (2Reis 7:3-20)
Waaligi mudhidhi waddamelaga mahiyu, vano wegi oruma muthithi wa anyakoddo ni
makavalo, ni karo dha koddo, ni oruma wa owina elabo.
Anyakoddo o Siriya egawinile yobuwelaga elabo emohi yowaddamana ni akwiiwa a
Ezarayeli ale, edhe yubuwele wi yakamihedhe mwaha wi yeere okumeleliwa,
ethawiha dhigumi dhiwa, ohiya mundduli dhego dheewa dhateene dhanniwana,
otaganyihedha ni dhoja dha. Nlogo na Samariya negi wawoona ethawaga mbwenye
kayanonilege yapadduwilege. Nikukuru na mudhi ole, wahikalaga aliba maredda
anayi, mwa aliwa yegi owoga mwa aliweneve wiira: Nakalani veva nnokwa dala,
hiyo neera nawaddamele akadda Siriya enonipa. Mbwenye nalobe aliwa dhooja,
mwaha wi yanilevelela nnokanna dhooja. Vano egafiyile vamisasani vakala
anyakoddo ale kayafwanyilegevo athu aliwa oja dhooja dhatedhene
dhafwanyiligiwavo, woona mwafuniligiiwa, vano yegi wiira mwaliweneve: Ela
kiwomele, va kiyafwaneele ologolela ekala yehu, peeno nlabo na muselu wapama wa
nlogo nehu, vano nihikalana dhooja dhijinji.=
Aliwa yahiwelelaga omudhini wule wawaddelaga athu ateene, dhatedhene
dhereyilege. Nlogo na o Samariya negi wakela muselu wapama, nlabo ddendde
wahikalaga dhooja dhijinji elabo yateene, nlogo negi omuthithimiha Mulugu mwaha
wootapuliwa mwa amwiddani.
Akwaaga, hiyo nihikanna muselu wapama wa Yesu wi nivirihegemo, ni nlogo
nateene, Yesu bu mukaathe weegumi onalevelela dhothega dhehu, ononivaha egumi
yamukalakala. Yoruma (*).
7-Yonihelo ya neetanu nabiili
Jonasi 1:1-7
Jonasi amuthawaga Mulugu. (Jonasi 1:1-7).
Vigavirile mudhidhi mung’onong’onove Elizewu agakwile, Mulugu ahimwithana
mulobwana mmohi wi akale namavuhulela, ndina naye eeriwa Jonasi. Mulugu
ahinvaha oliye nlamulo nooriya, wiira: Odhowe mudhi mulubale wo Ninive,
wawaddele weere: Mulugu oneere wubwanyulani mwiilaboni mwinyu mu mwaha wa
obure weenyu.- Vano Jonasi kafunile wiirana mwamwaddele Mulugu: Mwaha wi
Ninive waali mudhi mulubale wa othongi wa o Siriya yaali amwiddani ni akadda
Ezarayeli. Jonasi ahinona wi ukala kopolo ndha Mulugu ni olevelela mudhi ole,
mwaha wodheela othwaruwa wa nlogo ndde, Jonasi obuwele yothawa wi athawele
woolapa ni Baruku. Yoruma (*).
8-Yonihelo ya netanu nathaaru
Jonasi 1:8 - 2:10
Mulugu ahirumiha pevo elubale, nyaza yahinyimaga vevale anameeddiha Baruku ale
yegi okuwa mwaha wa egumi yeewa. Ni kopolo dheewa wi evuluwe, yegi ovokedha
mwinnko masakwi a dhego dhaaligi mbarukuni mule vevale yegi webedha milugu
dheewa, mbwenye Jonasi oliye egi ogona mbarukuni mule. Pogo anameeddiha baruku
ole ahinvenyihaga Jonasi wi amutamalele Mulugu aaye. Vano anameeddiha baruku
ale yahisayelaga mwaha wodheela mapadduwo ale yawireyelaga munyaza mule. Jonasi daaligimo yeeka odheela mwa anameeddiha baruku ale, vano yahimukohaga
wiira: (Mabasa ddi enalaba we? Ki onadha waani?)- Jonasi ahakulaga wiira: Ginadha
wi Ezarayeli, gili namavuhulela a Mulugu a kopolo dhatedhene osasanyile odhulu ni
vati, mudhidhi ola ginomuthawa mwaha wahowiwelela othongi waaye .-
Anameeddiha baruku ale yahivuluwaga mwebaribari yowi neere okwa nahiire
nahiirana makalelo alena. Jonasi ahiraga wi makalelo owi nyo mvuluwe githukuleni
mugivokedhe mwinko mu. Pevo yegi othabwa, vano anameeddiha baruku ale
yahirana woona mwawaddelege Jonasi, aliwa yahimuthukulaga onvokedha mwinko
munyaza mule. Mowaguvamwene pevo ele ni nyaza yahimaalaga.
Mulugu mudhidhi olene ahisasanyedhaga somba elubale wi emmire Jonasi, mbwenye
ahikwe akalena egumi. Jonasi ahilogela malabo maraaru agaali mbaani mwa somba,
Mulugu ahiruma somba ele wi yamuumule va eseengani yowuuma. Yoruma (*).
9-Yonihelo ya neetanu neenayi
Jonasi 3:1-10
Veesengani yowuuma Mulugu onowoga dila biili ni Jonasi, wi adhowe o Ninive
avahe mutheenga wekeleliwiiye. Jonasi agafiyile oNinive, woona wi mudhi ola
uthabwa wuunuwa, ahambeela wawaddela athu a nlogo no Ninive wiira:
Mulugu uhoona obure weenyu, mwaha wa ela oliye oneere wubwanyulani
vahinakwakwane malabo makumi manayi.- Nlogo no Ninive nahiwelela muthenga wa
Jonasi ole, aliwa yahihiya wiirana dhabure omulobelaga Mulugu ebaribari wi oliye
alevelele. Odheela wa mwene mulubale o Niniveya, ahalaleya athu ateene elabo
yaaye wiira: mudhimane dhooja ethwaruwe mwa obure weerisuna emulobe Mulugu
wi amorihedhe thagaraga, ni walevelela dhothega dhiwa.
Vevale Mulugu owiiwa malobelo eewa, woona mirima dhiwa dhigathwaruwe Oliye
wubuwela wi kaginabwanyule mudhi ola. Vano neewaga thalako ya Jonasi, nubuwele
thalako ya Yesu. Vano Oliye agakwile ahidhowiwana oheliwa mmasiye, omalamo
malabo maraaru, dhagavirile nde ahisisimuwa okala mugumi, woona Jonasi
vomuliwiye vatheyani yowuuma. Nlogo no Ninive naleveleliwe ni mwaha
wothwaruwa dhothega dhiwa ni mirima dhewa dhatedhene. Mbwenye dhinopadduwa
mwa hiyo, ee nili anamathega, nnofwanelela woona goyi, mbwenye dhateene
dhinafwanelela nihiye dhabure, vano niisorihe dhothega dhihu vamentoni va Mulugu,
wi Oliye anilevelele.yoruma. (*).
10-Yonihelo ya neekumi
Ester 1:1 - 2:18
Yaaka dhijinji dhigavirile dha Jonasi, elabo emohi elubale yahisasanya koddo ni elabo
ya Ezarayeli, yahimuthukula Yeruzalemi yahathukula athu omagiwa wahela
mukambura. Dhigavirile yaaka dhijinji mwene elabo ele oomusayela mwihiyana
muxa. Anamwali ajinji yadhowa wipeleka, ateene ala mmohi baahi dasakuliwevo,
Ndinana eeriwa Estere. Estere aali o Yudeya, mbwenye mwene ole kanonile nde.
Mukalelo wa Estere adhiile woona mudhaari elabo ya wi Ezarayeli.
Amunonilesese Estere ole aali mulobwana mmohi eeriwa Mordekayi, aali pogo a
mabasa a mwene. Vowi mwadha mwene Estere owaakela mitheenga dhijinji
dhonvumihana, dha Mordekayi, mwa ovirihamo, wahikala efunelo ya Mulugu
yaheliliye wa mukalelo wowisasanyedha ni ojejiha. Nlogo na Mulugu, elabo yahili
yowaniwa ahisasanya dhatedhene, wi elemeeleye ni omuroromela Mulugu, mbwenye aliwa yahikalana amwiddani ajinji, yafuna wawoona aliwa egabwanyuliwe. Yoruma
(*).
11-Yonihelo ya neekumi nammohi
Ester 3:1 - 4:17
Mordekayi ahikoodda okala nameemelela omwene. (Ester 3:1-4:17)
Mwene elabo yo Persiya ahikalana othongi mulubale, ni musogoleli aaye mmohi
eeriwa Hama.Vano Hama aviraga mwa ale yaathongiye, aliwa yomukokorela
vamentoni vaye; omwihiya mmohi eeriwa Mordekayi. Mordekayi ahinona wi yaali
yoovirigana yomukokorela muthu elabo emwebedhaga wihi di Mulugu. Eyo
yahimunyoonya Hama nameethukulela. Mulobwana ola ahivaha meerelo yowi
abwanyuliwe Mordekayi, ni athu aaye ateene, o yudeya. Ni dhego dhijinji dheekiwe
mwene ole, ahanda ovaha nlamulo nereliwe athu ateene epiwe ni mwaha wowihina,
nlogo ndde nipiwe nahamwiwelela mwene eewa ole.- Mogonjiha, ahimwiirela
omuruma omaga nikandu na Mordekayi. Vevale Estere ahiwogelelamo ni mwaha wa
nlogo naaye, wi avuluse.Mwaha waalivo buula: Kaalivo adhowa ogumana ni mwene
ole ahithaniwe, naari wahili opahuliwa wa egumi yaaye.- Estere ahiloba nlogo naye
wi oliye adhowa wa mwene ole onapiwe. Yoruma.(*).
12-Yonihelo ya neekumi na biili
Ester 5:1 - 7:10
Mukutho wa Estere. (Ester 5:1-7:10).
Mulugu ahiiwa malobelo a nlogo na aYudeya. Mwene ole ahakelaga vamentoni vaye
oliye ahitapulela ebaribari. Estere ahimulaleya mwene ole wi aje mukutho vade vaye,
ni Hama, vamukuthoni vale vahoneyaga yoloba yofuneya. Vowi mwene ole
odhiveliwa ni namwali aaye ole , Estere woona wi ola bu mudhidhi wosogolela nlogo
naaye wiira: Miyo ginofuna okalawo, vamohi ni nlogo naaga nimagiwe vano nlabo
neewa nihithomiwa.- Mwene ole ootakaleliweene vajinji ahimukoha wiira: Baani
oneerena yego eyene? – oliye ahiraga duuyo eeraga amutonyaga Hama.-
Mwene ole motakaleliwa mwaaye ahivahaga othongi wiira: Hama adhowe ahogiwe
vamburoni vasasanyiwe wi ahogiwevo Mordekayi. Vano Estere, Mordekayi ni nlogo
naaye nateene nahivulusiwa, nuwi eeno yahidhawo ni ohiddeleya elabo yo Perisiya.
Thalako ela enanubusedha wi dhego dhatedhene dhinenjedhedha opama waleene
enamudhivela Mulugu.- yoruma (*)
Nivuru nanetanu (5) Muwehiwani mwa Mulugu Nikukuru =B=
Mavolowelo.
Wahoneya mudhidhi wi nlogo na Mulugu, vahapwathiiwa yaheddaga mundila ya
Mulugu, bu mwaha olena yadheliwiwa dhego dhijinji dhowopiha.
Mulugu ahivaha nlamulo wi elabo emohi edhe ethukule nlogo nahalile edhowena
elabo yahili yeewa yakale adhaari. Yoruma (*).
13-Yonihelo ya neekumi nathaaru
Daniel 1:1-16
Daniyeli ni akwaaye. (Daniel 1:1-16)
Aliba ocedhiwa anayi ale, yahikalavo azombwe anayi yanna nthithimiho na
mareeliho, Daniyeli naali ndina na muthu mmohi mwa aliwa. Mwene ole ahasakula wi yakale amwiimeleli avade vaye. Aliwa yahawirela wi esuuze muwogelo ni
mukalelo wo Babiloniya. Daniyeli ni akwaaye ale yahikoodda oja dhooja dhowawa ni
dhimohiya dha vade va mwene ole, dhijinji dha dhokoddihiwa ni mukalelo wa
yeddelo yeewa dhimohi dhokoddihiwa. Vano aliwa yahiira wi ejege dhooja dha
muluvaluva aliwa ongwaga mahinje. Aliwa yahinona wi eneere ologoleliwa
elobelaga wa Mulugu, ofiyedha wilaboni yahili yowaniwa. Alobwana asogoleli ni
mwaha wa osasanyiwa, aliwa yahoova wi yahikale aredda ni mwaha wa majelo ale.
Vano nde mudhidhi ogavirile, yahiwelela okalana egumi ni ononelamo okwaranya
Azombwe ateene o Baniloniya. Yoruma (*).
14-Yonihelo ya neekumi nenayi
Daniel 2:1-47
Daniyeli ni maroho a mwene (Daniel 2:1-47)
Mahiyu mamohi mwene o Babiloniya ahiroha yoroha yomukanganyiha. Ode nuusa
ahawithanaga apogo apogo anamanonesesa wi awaddelihe maroho aaye ale
yarohiligiye, ni etonyihedho ya. Kaaligivo naari owi mmohi andilege otapulelawa
yalobilege mwene ole. Vevale ahitatamuwaga owali, ovaha nlamulo wa anyakoddo
aaye wi apogo ononesesa ateene amwilaboni mwaye epiwe. Anyakoddo ale
yagamaruwile wi yerena yarumilege mwene, Daniyeli ni akwaye yopiwaga vamohi ni
nikuru ndde. Daniyeli oliye ahilobaga wa mwene mudhidhi wi atapulele maroho ale,
ndo dhadhiile wa Mulugu, Mulugu yeeka dinanda woneyiha. Daniyeli ni akwaaye
yahilobelaga wa Mulugu vano yotapulela yoroha ya mwene ole yahaddeliwa.
Daniyeli ahiwela odhowa vamentoni va mwene ole wiira: Oli Mulugu mmohi baahi
odhulu ononeyiha dhologoheya. Mulugu mulubale wunonihileni wa nyo mwene,
dhinapadduwe omamalelo.-Yoroha ya mwene ole, arohilege othongi dhatedhene dha
elabo, omwene mmohi mulubale obwanyulaga omwene dhatedhene dhedhile.
Omwene ole waali omwene wa Mulugu, waakale wa malabo mateene. Mwene ole
ahidhiveliwaga ni Daniyeli, vano anamanonesesa ale yahivuluwaga kayapiwege.
Daniyeli ahivahiwa epogo ya elabo yo Babiloniya . yoruma.(*).
15-Yonihelo ya nekume na tanu
Daniel 3:1-12
Engamuthu ya mukuwa (Daniel 3:1-12)
Mwene Nabukudunuzore, o Babiloniya ahiruma wi esasanyiwe engamuthu yoliganiha
ni muthu, ya mukuwa mpimo wa makumi maraaru a mmalapelo, ni mpimo miraaru
mmarambalalelo. Yateene yaali ya mukuwa. Oliye ahawithana amwimeleli aye
ateene ni apogo elabo ele wi edhowe yoone engamuthu ele. Odheela vamukuthoni
vale nameemelela mmohi ahilaleyaga wiira: Mweewa yoruma mwateene mukokore
mulobelege engamuthu ya mwene ela.Olene onakoodde onovokedhiwa va thukuthani
ya munddo.- Akwaye a Daniyeli, Sadaraki, ni Mizaki, ni Abedeneku yahikooddaga
olobela engamuthu ele, okala woona mwakaleliiwa: owimeleene, aliwa yalobelaga
emulobaga Mulugu eewa ebaribari. Athu amohi yahimwaddelaga mwene ole, wiira:
Ehikalawo aYudeya yahinowiwelelani, ehinalobela engamuthu yenyu va
kilivo.Sandaraki, Mizaki,ni Abedeneku kinafuna wurihani naari webedha engamuthu
yeenyu. Yoruma (*).
16-Yonihelo ya neekumi natanu nammohi
Daniel 3:13-30
Thukutha ya munddo. ( Daniel 3:13-30)
Mwene Nabukudunozore, otakaleliwa ni withukulela waaye, ahawirela azombwe
araaru ale wiira: Mwahilobelela ddi engamuthu yaaga ela? Munovokedhiwa
o thukuthani ya munddo, vano ki baani onokamihedheni?
Azombwe araaru ale yahakulaga wiira: Mulugu onamulaba hiyo dinanikamihedhe,
vano oliye ahifuna, mbwenye kannalobele engamuthu ya mukuwa.- Vevale mwene
ole ahitakaleliwaga waaruma wi yenjedhedhe nikusa na munddo ndde nipahege
vajinji wi azombwe araaru ale Sandaraki, Mizaki, ni Abedeneku yahadhowana
wavokedha muthukuthani ya munddo. Vigavirile mudhidhi wolapeleene mwene ole
ahang’anaga muthukuthani mwa munddo, oliye ahizumaga wiira:
Koonani miyo ginowawoona athu anayi yeddaga muthukuthani mwa munddo mule,
yahipwathaga yego enoneya mwa anayi eli woona Mulugu eewa.
Azombwe ale yahithaniwaga waaligiso wule wi ekwewo, egumi yewa emale,
mbwenye naari mathithi eewa kayanukwaga erule yozha munddo. Mwene ole ahiraga
wi: Mulugu a Sandaraki, Mizaki, ni Abedeneku ahimuruma mungero aaye odha
wavulusa, kaavo Mulugu mmohi onaligana ni oliye.yoruma (*).
17-Yonihelo ya neekumi natanu na biili
Daniel 6:1-13
Daniyeli onolobela wa Mulugu. (Daniel.6:1-13)
Yaaka dhivirile wale mwene mmohi athonga o Babiloniya, oliye ahiiwa wi Daniyeli
aali muthu ononesesa omwene waaye amuharela mwene avahiwe othongi wa elabo
yateene yo Babiloniya. Mamwene amohi yomunddela nrima mwaha wa mukalelo
wodhiveliwa wa Daniyeli, dhereya dhaali dhowi emmorihe mukalelo waaye, mwaha
wi aali muthu ononesesa.
Mwebeweene yosayela mwaha wi mwene ole amwirele yabure, vano oliye aali
ofuneya mwa dhatedhene dheeriye. Athu ale yahidhowa wa mwene ni mukalelo
Womudhiveliha, aliwa owogana wiira:-“Mwene, ologela malabo maraaru, muthu di
muthu vothongini weenyu, ahikalevo oloba yego wa muthu bure bure, naari wa
Mulugu ohiya nyo mwene.” Ele onilege wi si yego yofwanelela, vano mwene
orumeedhela nlamulo ndde. Mbwenye Daniyeli omulobave Mulugu woona
malabweene dheresiiye,vowi ola wakale mwaha wa okwa waye. Nuwi ndo
amwiddani a Daniyeli vamooniliwa alobelaga wa Mulugu,owela odhowa omwaddela
mwene wiira: Daniyeli kanewelela nlamulo na mwene.Vano mwene onona wi,
nlamolo ndde yahafuniiwa wi nihivanyiwe, yamuharaharavo mukwaaga Daniyeli.
Yoruma (*).
18-Yonihelo ya neekumi natanu nathaaru
Daniel 6:14-24
Daniyeli mukunguni mwa a poddogoma. (Daniel. 6:14-24)
Opereezu wa nlamulo ddendde waali woopiwa mukunguni mwa a poddogoma.
Mwene ole kaafunile wi mukwaaye Daniyeli akwe, mbwenye kawaali mukalelo
mmohiya worugunusana nlamulo ndde. Vevale Daniyeli ahivokedhiwaga mukunguni
mwa apoddogoma mudhidhi wa mahiyu mankene alene, mwene ole ahiwogaga wiira: Mwebaribari Mulugu a Daniyeli oneere onvulusa. Mwene ole, mahiyu alene kajilege
naari ong’ wa mahinje mwaha wa mukwaaye Daniyeli. Bebehene oliye ahidhowaga
okunguni wa a poddogoma wule okuwa,wiira:-Daniyeli mwimeleli a Mulugu
okalawo, Mulugu aawo ohanda wuvulusa, mukunguni mwapoddogoma mule?-
Daniyeli ahakulaga wiira: Mulugu aaga ahimuruma mungero aaye odha ofuga milomo
dha a poddogoma ogivulusa.- Mwene ole ahivahaga nlamulo wi Daniyeli akumihiwe
mukunguni mwa a poddogoma mule, mudhidhi wankeene evokedhiwemo amwiddani
a Daniyeli, mukunguni mwa a poddogoma mule. Akwaaga kanooveni dhinanirela
athu akwiihu, namuroromela Mulugu woona Daniyeli ni akwaaye,ninovuluwa.
Yoruma (*).
19-Yonihelo ya neekumi natanu neenayi
Neemias 1:1 - 2:7
Nowemiya agali vamentoni va mwene mulubale (Neemias. 1:1-2:7)
Nowemiya aali mu Yudewu amwiwelela Mulugu. Oliye akala o Babiloniya mudhidhi
mung’onong’onoove womuharela Daniyeli. Yeruzalemi, mudhi wa awalewale aaye
waali maddebeve a Yudeya yakalawo yaali orabula. Nowemiya aali mwimeleli a
mwene mulubale. Nlabo nimohi oliye alabagave, mwene ole ahimoonaga kove yaaye
egali yokubanya. Nowemiya ahimwaddelaga mwaha wa o Yeruzalemi, ni nlogo naye
na o Yudeya. Mwene ole ahimukohaga wiira: onaloba ddi? Nowemiya mofwaseya
ahilobelaga wa Mulugu, ahimwaddelaga mwene ole wiira: Girumeni mudhi wa ababa
aaga, wi miyo gidhowe gasasanyedhewo.- Mulugu ahawiiwaga malobelo a
Nowemiya, mwene ole ahirumedhela yoloba ya Nowemiya . Hiyo nakala mukalelo
mmohive woligana ni wa Nowemiya, nnerege woona dhego dhilubale muwari mwa
nlogo nehu. Yoruma (*).
20-Yonihelo ya makumi meenddi
Neemias 2:11-20
Nowemiya ni maddebe a mudhi. (Neemias. 2:11-20).
Mwene ole ahinvaha dhego dhomagana ni alobwana wi yamukamihege, vano
yahiwelelaga o Yeruzalemi. Nowemiya ni nikwedda naye egawelele o Yeruzalemi,
amwiddani aaye a nlogo na Ezarayeli yahitakaleliwa vajinji mwaha wi kayafunile
wakamihedha akadda Yudewu. Mbwenye Nowemiya kaali muthu oova rurumusa,
vovira mahiyu, aheddeddelaga mudhi ole waali maddebe, wi athu yahoonaga
dhasasanyiwege. Ode nuusa ahawithana athu aaye ateene wawaddela wiira: Dhaani
nidhe nimage cinga no Yeruzalemi vano kannadha nivahiwa manyazo.- Nowemiya
ahaddela nlogo naaye wiira: Mulugu oli ni hiyo, kannawoove amwiddani ehu.
Nlogo nateene nahirumedhela olaba ewelihedhaga omaga mudhi weewa. Yoruma (*).
21-Yonihelo ya makumi meenddi ni emohi
Neemias 3:1-19
Nlogo nateene noolaba vajinji vamamagelo cinga no Yeruzale, vowambeela yarajihile
ovenyihamo dhabure dhagumuleliwe mmudhini mule wabwanyuliwe. Athu ateene
elabo ele yolaba muthu, muthu, mburo waddameliye. Ohiya wopopihiwa wa
amwiddani eewa ale mbwenye mabasa yowalabave eyaga osogolo, vano Nowemiya
ahilobela wa Mulugu, amoonihe eneeriye asasanye. Anameng’anela ni futhi dhiwa
yahiheliwa mumburoni, anamalaba ateene yokanna futhi yisasanyedhaga wi yuuge
koddo. Vevale amwiddani eewa ateene ale, kayandile ononga yego yaali yateene ya nlogo na Mulugu, cinga ndde nahimala, vokwakwana malabo makumi matanu ni
malabo meenddi. Yoruma (*).
22-Yonihelo ya makumi meenddi na biili
Neemias 8:1 - 13:31
Ezidara ni malamulo a Mulugu. (Neemias. 8:1-31* 13:31).
Vano cinga na elabo ya o Yeruzalemi nigamalile, waali wolibawene wa nlogo na wi
Ezarayeli wi ekalege mmudhini mule. Aliwa okalaga dila biili nimukalelo wa elabo
ya nlogo na Mulugu. Aana Ezarayeli yahigumanela dila biili mmavade
mwiwa.Ezidara namavuhulela a Mulugu, adhiile vamohi ni nlogo vamamagelo
ahelenga nlamulo na Mulugu, vano nlogo ndde negi ovuruwanaga yabelaga mabaru.
Vowambeela nlogo nahunddaga, mwaha wi obure wateene wadheele, waali mwaha
wohiwelela malamulo a Mulugu.Nowemiya ni asogoleli amohi yahaddeliha nlogo wi
yahundde mwaha wi ole waali mudhidhi muxa; mudhidhi wodhiveliwa ni
nthithimiho. Wambeela dhiino va oya osogolo nlogo naaye nnerege wiiwelela
malamulo a Mulugu, evirihagamo.kamukubanye, murenddele wa Mulugu si kopolo
dhehu.- Akwaaga muhukala odhivela mwigumini mwihu? Mulugu ononivaha
kopolo ni muneba hiyo nanona niwelelaga malamulo a Mulugu. Mwiiwe mwaha
womunona Mulugu, wirile mahala wa athu alene yamuroromela. Yoruma (*).
23-Yonihelo ya makumi meenddi nathaaru
João 19:17-30
Yesu ni muraddi (João 19:17-30)
Yaaka dhijinji dhigavirile dha Daniyeli ni Nowemiya, Mulugu ahimuruma mwanaye
Yesu mwilaboni. Yesu, mwana Mulugu, ahisasanya dhego dhijinji wi akamihedhe
nlogo. Mudhidhi waaye, ooyiliha, atapulaga mmingoyini mwa Sathana, awonihaga
nlogo dhafuna Mulugu wi aliwa ekalege. Yesu ahikanna odhivela womwiwelela
Mulugu, mwa dhatedhene dhasasanyiliye. Mwa ela dhowi athu apama evirile
yoharahariwa, Yesu ahirabula ni oharahariwa wa asogoleli a nlogo naaye, ofiyedha
omagiwa ni okomeliwa va muraddini. Yesu , ahinamagiwe apiwa va muraddini
ahawaddela anamasuuza aaye, wi yaali yofuneya wi epadduwe ni mwaha wi ofuna wa
Mulugu ovirihiwemo. Yesu ahikwa vamuraddini, mbwenye ahivenya dila biili,
mwaha wa okwa waaye, waali woowakela yothega ya namathega di namathega.
Osisimuwa waaye wi adhena okalawo wa malabo mateene, wa athu alene enafuna
ndina naaye..Ki dhinaddeliheya havi wi mwana Mulugu ohukwa va muraddini?
Odhivela! Mulugu ohukalana odhivela wa mukalelo wahinaddeleyesesa wa nlogo
nonyengetheya ni odhaliwa dhothega, makalelo mamohi elivo owomihana yaali
ohabihedhawo: Opama ni obure.- Namfunaga Yesu, ohiyanihawa onakala wa mahala
ehu; Mulugu ononilevelela ninobaleya dila biili. Yoruma (*).
24-Yonihelo ya makumi meenddi neenayi
Mateus 7:13; João 14:6
Yesu sidila (Mateus. 7:13) (João 14:6).
Akwaaga, egumi eli woona dila yorambalala elene hiyo ateene munaviriihu needdega.
Ateene kimudhivelihe Mulugu,vano ateene eli dila yomagiwa ni goyi ya
malabweene.Yesu ohoona goyi, vano onikwela wi hiyo nivuluwe mugoyini mula.
Mbwenye oliye mugumi, vano ononisayela mmohi ni mmohi.Efwaneele vano
niharege dila ya Yesu. Dila yopureya ni yoyeveela.Vamohiya eli yofuneya wi noone
goyi mwigumini ela, woona dherile Daniyeli ni akwaaye. Mbwenye Yesu si dila
yoyana wa Mulugu, teto kavili goyi vale vili Mulugu.-Miyo gili dila,yebaribari ni egumi, kaavo onafiya wa ababa ahivirile wa miyo.’’ Peeno volowani mundila mwa
Yesu. (*) gorogoddogo***.