Yîsu ni Maalimu na Musanyisiisa
מתווה: From Matthew and Mark. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording.
מספר תסריט: 423
שפה: Ilwana
נושא: Sin and Satan (Deliverance, Light/Darkness, Sin, disobedience); Christ (Son of God, Life of Christ, Authority, Jesus, Our Shepherd); Eternal life (Salvation, Broad & Narrow Ways); Character of God (Grace and Mercy, Nature, character of God, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Prayer, petition, Obedience, Forgiveness, Faith, trust, believe in Jesus, Children of God, Assurance, Spiritual Life, Christian values); Bible timeline (End Time, Second Coming, Gospel, Good News); Problems (Evil Spirits, demons, Sickness, Problems, troubles, worries)
קהל: General
מַטָרָה: Teaching
Features: Monolog; Bible Stories; Paraphrase Scripture
סטָטוּס: Approved
סקריפטים הם קווים מנחים בסיסיים לתרגום והקלטה לשפות אחרות. יש להתאים אותם לפי הצורך כדי להפוך אותם למובנים ורלוונטיים לכל תרבות ושפה אחרת. מונחים ומושגים מסוימים שבהם נעשה שימוש עשויים להזדקק להסבר נוסף או אפילו להחלפה או להשמיט לחלוטין.
טקסט תסריט
Fulaa 1: Yîsu ni Maalimu yweeto
Mathayo 5:1
Tusikîîle mammasa boto kuhusu daghaa Iziraa’îli. Wak’ awachala Waiziraa’îli kwiita weyyee mweenye. Wak’i awapa mwaabo weyye. Wak’i awaabîla jai wapejkanee kuirya guya wapejee kumujhaamisisa Wak’i. Awaabîla kuwa siku mooza awakûmûtûma moponya maaluumu awakuwaponya. Moponya ûyû ma’aluumu jwaakuwa’okowa kûla na madhambi yaao. Waiziraa’îli warhema kwa mud’a mulaila. Kisaana Wak’i amûtûma D’ana yeyye mweenye, Yîsu Kiristo, Kûûka binguuni akûûza aishi duniyeeni). Yîsu îîizie duniyeeni za D’ana munyai na ak’ifa katî ka Waiziraa’îli. Ghama ak’ifie kiita mûûdû mûkûlû ad’aabhîla kubarsiisa dagha kuhusu Wak’i.
Yîsu asafirhi Iziraa’îli muzima gibarsiisa dagha. Yîsu achala dagha ikûmu na waîlî wakwiita wali siku chwee. Dagha iwo ikûmu na waîlî yîî maûlû weyye (wasau). Yîsu atumika mud’a weyye mobhoto kwa kuwabarsiisa maûlû weyye, na hata dagha boto wûûlîlana kumusikîlîla. Yîsu atumika kûûcha mammasa aka dagha wakud’uuna ku’elewa na kuk’aabhata haraka. (Yîsu abarsiisa dagh Hekaluuni) (nyuuba gûlû ya Wak’i) naîgî Jerusalemu, na biya nyanyai ya kukutana (Sinagûûgi) bhijijiini. Yîsu lîa abarsiisa dagha bhyîîd’u bhyaao, maghîleeni, ufuwaa b’ahari, na milimeeni. Yîsu eeda kilaa ada na ahakikisha kuwa dagha chwee wasikîîle Laaghû yeyye.
Siku mooza Yîsu eeda tuluuni na abarasiisa umati mûkûlû wa dagha, wali na maûlû weyyee lîa. Îyî dûû barsiisa îî wabarsiisize.
(K’ok’aa mûdwaa pili na itumike apo.)
"Dagha wakurareeni kuwa yûû j’îîgha katîka halyaa Mooyo na kumumanya Wak’i na waaze kwa Wak’i aka akuwaponya hakiika wamoshobhee myooyoyaao dhini. Awa dûû dagha waa katîka uhayumaa Wak’i.
Dagha wako’ombolezee na koonela wagî nnasî wamoshobhee myooyo yaao dhini, maana hata iwoo weenye bwaakufarj’iwa ni dagha îgî.
Dagha ikunyenyekeyeeni na waalya wasaakona kinyongo mooyooni dûû wakirya giita na shoobho maisha yaao dhini. Wamanyie kuwa wapokeie ahad’i chwee za Wak’i.
Dagha wakutukuuree kwiita na ud’ugha na wafai wamokoshobhee izûlwaa bwaakud’ak’abha kutimiza lengo lyaao.
Dagha yûû wapod’u na wakonelee dagha nnasî wana shoobha myooyo yaao dhini, maana iwoo lîa nijai wakoonelwa nnasî na koonyiswa ufai ni dagha îgî.
Dagha îlya myooyo yaao isakoona kûûtu (waa k’ajîîla na Wak’i) wana shoobha myooyo yaao dhini. (Myooyo yaao imu sausau oswaa Wak’I na nijai wakaendeleya kwiirya yaalya yamujhaamisisee Wak’i.) Iwo dûû waalya wawakomoona Wak’i.
Dagha lya wakupatanishee dagha wakwiita na amani (katîka dagha) wana shoobha myooyo yaao dhini. Wak’I na dagha îgî bwaakuwatana kuwa y d’aani za Wak’i.
Dagha wakawatîsa (na kuwirîza mawîîwî) dagha îgî, kwa kuwa tu wîîkwiryee mafai. Dagha wakwiryee mafai dûû wakwiite na shoobha myooyo yaao dhini, maana uhayumaa Wak’I wa binguuni bwaao.
Guya dagha waghegheleelwe mawîîwî izûlwaa ûû mweeri ywa Yîsu, nawashoobhe izûlwaa mambo iyyo, maana Wak’I ana Zawadi yaao ma’aluumu yûû binguuni." (K’ok’aa mûdwaa pili jaakumalizîkîla apo.)
Dagha wîîkumusikîlîlee Yîsu washîngeeswa ghama wasikîlîîle kuhusu barsiisa îyî. Wamanya kuwa Yîsu isaa maalimwaa kwaid’a tuu. Yîsu a’alima na mamulaka. Iyye yîî maalimu iizie kûûka kwa Wak’i. (Yîsu abarsiisa dagha kuwa iyye yûû D’anaa Wak’i, na kuwa iyye na Baaba yeyye yûû wamooza.) Dagha boto wasikîlîla kuhusu barsiisaa Yîsu na wapeeja kumweera. Dagha wîîkupejee Yîsu akwiita Hayu ywaao. Amû Yîsu aaba atîîni, "Daaniizie kwiita Hayu duniya îyî dhini. Uhayuma weemi umu binguuni. Îmi nimu Hayu ywa dagha îlya wakunyereeni."
Amû barsiisa daa ya dagha iyyo ipeeka, jeeto asîî lîa. Guya tunaafed’i kwiita na shoobha moyooni imupejikanee tûkuti’I barsisaa Yîsu. Imupejikanee tkumweera Yîsu na tumwiirye akwiita hayu yweeto.
Fulaa 2: Bhyîîd’u bhyîîlî
Mathayo 7:24-27
Yîsu abarsiisa (Maûlû weyye, na dagha chwee, mambo mabhoto kumuhusu Wak’i. Mambo aya dayîî mamaa dagha ipeeka. Amû jai Yîsu aabie) mwabwaa Wak’i. Yûsu achomola mammaasa koonyisa dagha umuhimwaa kwiirya yaalya ayaaabie. (K’ok’aa mûûdû bal ikud’uuna kutumika apo.)
Yîsu aalima kuhusu mûûdû yîî muk’aruma kûûkwe. Mûûdû iyyo yîî muk’aruma atoorella mîîlî nyuuba. (Sound effects: house building.) Atoora nyuuba na umakiini, naoora nyuuba mwambeeni (inaa musingyaa kud’umu). Ba’ad’aaye kaullîllî galî yaiizîla nyuuba iyyo; llalla galî, vula na ghaariki. Bakaka yabhîgha amû nyuuba iyyo yîîma imaara mwambeeni. Yîsu aaba kuwa dagha wakusikîlee mwaabo ûwû na kwiirya yaalya akuyabeeni mu kama mûûdû anaa hikima.
Yîsu a’endeleya a’alimîla lya mûûdû yûû muj’iinga lîa. Mûûdû ûyû lîa atoorella mîîlî nyuuba. (Sound effects: house building.) Amû da’aitoorie kwa umakiini; aitoora ada inaa waacha musasab’u. Ba’ad’aae kaullîllî galî yabhîgha nyuuba iyyo; vula na llalla galî na mazyaa ghaariki. Bakaka yabhîgha dûû nyuuba yebeene na kishiindo kikûlû mmuk! ikavujîka, Izûlwaa itoorilwe wacheeni ipeeka. Yîsu aaba kuwa dagha îlya wakusikîlee Laaghû yeyye amû wasaakwiiryee yaalya ayaabie ni kama muj’iinga ûyû atoorie nyuuba wacheeni.
(Change to first voice again.) Yîsu a’alima kuhusu kaullîllî galî na ghaariki. Îyî ni kamaa matatizo na shid’a zikiirya gitwiizîla kweeto asî killaa momooza. Guya tumumanyie Yîsu na kuti’i barsiisa yeyye, matatizo na shid’a îzi daziwakutumuura. Yîsu nijai katunyiiga nguvu tukumuura shida îyî. Pia, guya tûmûûziize Y akûûcha madhambi yeeto, b’asi wak’i utusamehie. Datwaaku’azib’iwa na madhambi yeeto.Wak’I da’akutu’adhibu kwa kutweeka mulîlûûni. Amû guya tuwakûmûpa moogo Yîsu na barsisaa yeyye, b’asi laazima tukab’iliane na shid’a zeeto alîsi weenye. Yîsu da’awakotoponya. Wak’i lîa laazima atu’azib’u izûlwaa madhambi yeeto, na wakati tuwakûfa jwaakutweeka mulîlûûni.
Mamata kuhusu mammaasa îyî na u’amuwe olole mîîlî umanye aka ûûmuk’aruma ama muj’iinga.
Fulaa 3: Mwaanga umupejikanee koonekana (Mwangaa Duniya)
Mathayo 5:14-16
Dakunaa mûûdû akujhamee kukaagî ukizeeni iyye mweenye. Wakati ûgî tukaa ukuzeeni nijai tukapachwa ni oowa. Nijai tukamamata mawîîwî mabhoto yaalya yakugheghelwee ukizeeni. Nijai dagha wakiiwîla dagha îgî; nijai dagha wakad’eema kuula ama ku’umiza dagha îgî na mambo yagî mawîîwî. Duniya îyî tûûkui’ishii dhini ni kiiza guya dagha wasaamumanya Wak’i.
Mala Yîsu izie duniyeeni îîyaabie atîîni, (second voice) "îmi ni nurwaa ulimwîngu. Mûûdû yoyote awakunyeera jwakwiita na nurwaa maisha na da’awakutembeya cheena ukizeeni maisha yeyye dhini." (Yohana 8:12.)
Ni fai kweeto asî tukumanya kuwa Yîsu yûû Nurwaa ulimwengu. Guya tuwakûmûûza Yîsu akwiita myooyo yeeto dhini b’asi weekie myoyo yeeto na akili zeeto nuuru. Datûkusikîlee aka bîîbî kuhusu madhambi yeeto izûlwaa Yîsu utusamehie. Tukud’uuna ku’elewa mmwabwaa Wak’i maana Mooyo weyye Mutakatifu muku’ishii myooyo yeeto dhini na mukutubarsiseeni. Dûû manaa Yîsu awaabize walya yûû maûlû weyye katîîni, "Anyî mumu nurwaa ulimwengu." Kwa hivyo, guya tûû nurwaa ulimwengu, Uri ipejikeene tûkwirya jîza na nuuru iyyo?
Yîsu aaba atîîni (second voice) "Dakunaa mûûdû akwaachee taya na kuighombisza d’îb’î; bad’ala yeyye nijai kaipîîka ada yûû izûlû, ada ikud’uuna kwaangaza nyuuba. Akaanu iyyo ipejikeene nuuru yewwe laazima i’angaza dagheeni, aka dagha wakoona mafai ukuyaghegheleeni, na wamufaarse Baaba yewwe Wak’i aa binguuni."
Yîsu da’akupejee asî tûkubicha nuuru tûû naayo amû tûkusia nuuru yeeto i’angaze kwa dagha îgî. Tukud’uuna kwiirya aya guya tweerie kwa umakiini jai Yîsu akiirya gitubarsiisa Mwaabo weyye dhini ambao yûû Bibiliya. Tukud’uuna kujhaama dagha îgî na tuwaponye mutaaj’i waao. Tukud’uuna kuwaabîla îgî kuhusu Yîsu na jai awaghegheleele. Guya twiiriize aka îyî Nurwaa Yîsu jaaku’angaza kûûka kweeto na i’angazîze wagî.
Fulaa 4: Kisasi
Mathayo 5:38-42
Mala Yîsu aa duniyeeni u’ishiize za Waiziraa’îli. Amû ingawa Waiziraa’îli wîî inchi yaao dhini dawîî ko’ongozee inchi yaao. Weeni waa inchi yaao dhini dûû wîî bhi’ongozi waao. Bhi’ongozi waao yîî Waroma. Waromani awa wîîna jîîshi linaa ma’asikari wabhoto. Saa’îgî wîîkiirya giwagheghelela Waiziraa’îli mawîîwî. Waromani awa wîî kiirya giwabhîgha Waiziraa’îli, na kuwatwaalîla jai waa naayo. Wîî kiirya giwachûkûza mizigo mizito kûûkwe na kuweeza hatuwa Laila hamu. Mambo kama aya yawiirya Waiziraa’îli wakwiita na machûûgû kûûkwe. Waiziraa’îli wîkiirya gipeeja kulwaana na Waromani aka wakuwalipisha mawîîwî yaao wîîkiirya giwagheghelela. Amû Yîsu awabarsiisa dagha kwiirya jai balî na iyyo.
Yîsu awaabya atîîni, (second voice) "Manyaani musaakulipiza kisasa kwa mûûdû akumugheghelelee mawîîwî. Guya mûûdû yoyote akoobie luchaya lwa kûlûme, Musiya akoobe luchaya lwa komoochoo lîa ... Na guya momozaa ma’asikari akullazimishiize kûchûkûlîla muzigo weyye maili mooza, mûchûkûlle maili yagî zaid’i ..."
Yîsu îî kuwaabîlee dagha wakwiirya jai ambayo kwa kawaid’a wasajhaamee kuyiirya. Yîsu îîmanyie kuwa guya dagha waakud’eema kulipiza kisasi, ama walwaane na waalya wawaghegheleele mawîîwî, ambayo ikiirya gyoogeza kuhammata kwa lalati. Yîsu îîpejiee ku’anya iyyo. Yîsu îîpeejie dagha wakugheghela mambo mafai, hata kwa waalya wakuwagheghelelee mawîîwî.
Tumanyie aka ibhyo bhikiirya giitaha muu daamu? Mara boto nijai tokoona dagha wakuwiiryîzee mawîîwî wagî, na kisaana dagha îgî wakad’eema kulipisha waalya wîî waghegheleela mawîîwî lîa. Mambo kama aya nijai yakaghegheleka kweeto lîa. Dagha nijai wakatokoseya na tukapeeja kulwaana niiwo. Amû guya tûû weeri wa Yîsu, Laazima tumamate kwa umakiini kuhusu jai Yîsu ayaabie. Yîsu aabie atîîni, (second voice) "Sasa nimukumwaabîleeni: jhamaani ma’ad’uwi weenu, na mo’ombele waalya wakumuteseeni. Aka mûkwaiita mûûkwiryee za d’aani za ud’ugha za Baaba yeenu Wak’i aa binguuni."
Barsiisa îgî yûû Bibiliyeeni ikaaba ikatîîni, "Mo’ombe Wak’i awab’ariki dagha îlya wakiirya wakakutesa. Guya mûûdû yoyote akughegheleele mawîîwî, manya usaakumulipa na mawîîwî. D’eema kugheghela yaalya dagha wayamanyie kuwa yûû mafai. Manya usaakulipisha kisasi, Wasau weemi; musilîle Wak’i, maana aabie kuwa awakuwalipa waalya wasitahilie kulipwa. Manya usaakusiya mawîîwî yakumuure; bad’ili yeyye, dongomana na mawîîwî kwa kwiirya mafai."
Guya tûûkupejee ku’ishi aka iyyo da’iwakwiita rahisi, amû Wak’i jwaakotoponya. Guya tûû weeri weyye, b’asi muku’ishii myooyo yeeto dhini, na kutûpa nguvu za kwiirya mafai aya. Mala tukaakulipishee mawîîwî kwa kwiirya mafai, dagha wagheekoona na waraare kuwa, na bwaakumanya kuwa asî tûû wa Yîsu. Kisaana bwaakumufaarsa Wak’i kwa yaalya mafai tûûkuyaghegheleeni.
Fulaa 5: Komo’omba Wak’i
Mathayo 6:5-15
Jai mooza asîî chwee tûûkuijhaamee kuyiirya ni ku’alima na musau. Bhimuu aka iyyo wakati tûûku’alimee na Wak’i. Tumanyie kuwa Wak’i yûû mûkûlû hamu. Wak’I ûûbi jai chwee tokoyoneeni na kuimanya. Wak’i mukutawalee inchi na gaavina chwee. Wak’i utujhaamie na kutuj’ali killaa momooza yweeto. Wak’i umanyie maina yeeto na killaa jai kutuhusu asîî lîa. Guya tûû weeri wa Yîsu b’asi Wak’i utwiriize asî kwiita wamoozaa d’aani zeyye na kutweeka katîka mûûzî weyye. Imukuma’anishee kuwa tûkud’uuna ku’alima na Wak’i kama Baaba yeeto mweenye. Wak’i mu tayari kutusikîlîla asî wakati wowote na ada yoyote.
Yîsu a’alima na maûlû weyye kuhusu aka wakiirya wakimo’omba Wak’i. Yîsu aaba kuwa dagha îgî wakiirya gyeeda maghîleeni biya kunaa dagha boto aka dagha wakowoona, na waka’omba ma’ombyaa koroorella kwa Wak’i. Nijai wakiirya aka îyî aka dagha wakuwafaarsa na waabe kuwa yûû wa muhimu. Wak’i da’afurahishwee na ma’ombi ya aka iyyo. Dagha kama iyyo dawamo’ombee Wak’i, amû wamukupejee dagha wakuwalolaani iwoo ipeeka. Yîsu aaba atîîni, "Manyaani musaako’omba aka iyyo; Wakati moko’ombeeni, eda ada yûû gîwa na nyamavu uwee mweenye, na omo’ombe Wak’i uwee mweenye ". Datuhitaaj’ii ko’omba na ma’ombyaa koroorela. Wak’i umanyie kala kuhusu mahitaaj’i yeeto chwee hata kab’ulaa asîî tusaakûmûûza.
(Yîsu îîyaabie kuwa) Wakati toko’ombee ipejikeene tûkumufaarsa Wak’i na tukilipaara izina lyeyye Likûlûwe. Ipeejikeene tûûko’omba kuwa Wak’i akûûza atawale myoywaa killaa mûûdû na killaa ada, aka dagha wakumujhaama na kumuti’i apo duniyeeni akaanu îîlya ikugheghelekee binguuni. Ipejikeene tûkomo’omba Wak’i atunyiige bhiitû bhya killaa siku. Ipejikeene tûûkomo’omba Wak’i akutusamehe kwa yaalya mawîîwî tuyagheghezie na ammallî ipeejikeene laazima tugheghele mîîlî kuwasamehe wagî ambao watughegheleele mawîîwî. Na tomo’ombe Wak’i akutweeka nguvu guya wakati wa mad’eemo wiizie, na atweeke salaama na atukiinge na uvamizi wa shîîtani. Na tukiirya gik’aabhata kuwa Wak’i kuwa yûû mûkûlû, na kuwa atujhaamie na kutuj’ali asî.
Uri omomomoozaa mûzyaa Wak’i? Kisaana k’aabhata kuwa Wak’i akupejee asî tûûkweeeda tomo’omba na ku’alima niiye aka lya tûku’alimee na Baaba. Wak’I mutayari kutuikîlîla wakati wowote. Wakati oko’ombeeni, manya usaako’omba tu aka okowoonyisa dagha kuwa uwee ûû ywa muhimu. Wak’i da’ashobhisiiswe na mambo kama iyyo. Alia na Wak’i za aka îlya ukualimee na musau wewwe, na pia, sikîlîla kwa umakiini yaalya awakukwaabîla.
Fulaa 6: Uwîîwî katîka duniyaa Wak’i
Mathayo 13:24-30, 36-43
(Yîsu atumika mud’a weyye mobhoto kwa kuwabarsiisa maûlû weyye kuhusu Wak’i. Dagha boto lîa wakaagî na kumusikîlîla Yîsu. Yîsu yîî maalimu mufai na dagha wîîjhaamie kumusikîlîla. Gîla mooza ambayo Yîsu awabarsisiize dagha kuhusu Wak’i ni kwa kûwûûchîza mammaasa ma’aluumu na hiimp’o. Mammaasa îzi zîîku’alimîlee kuhusu dagha na mambo yaalya ambayo dagha wayamanyie. Amû mammaasa izo zîîna maana ibichîkie ama maanaa pili, iyyo yîî sehemu mooza ma’aluumu ya mammaasa îzi. Îyî yawiirya dagha wakumamata kwa umakiini kuhusu mammaasa îzi. Kwa ba’adhyaa dagha yawaponya kumanya uj’umbî wa Wak’i, amû dagha îgî dhini dawatukuurie kumanya ud’ugha maanaa mammasa izo.)
îyî ni mozaa mammaasa ambayo Yîsu abarsiisiize. (Second voice.)
Mulîmi momooza na moponya yweyye wayaala beu fai godeni. Halkuma mooza (mud’a bhit’ook’o ba’ad’aa wiseene kulîma), b’a’adhyaa ma’ad’uwyaa mulîmi iyyo waaza goode yeyye dhini Walîma maguugu goode ilyo dhini katîka beu zîîlya fai zîî lîmiilwe ni mweenye goode, kisaana wabak’ata. Ba’adaaye, beu îlya fai yameela, amû hata maguugu lîa yameela. Mulîmi na moponya yweyye wakalwazwa saana ni mwaabo ûwû. Waaba watîîni, "B’a’adhyaa ma’ad’uwi wiiriize aka îyî aka wakunaanga mimeela". Waponya wamwaabya mweenye goode watîîni, "Uri tweede tuyaduuduwe maguugu iyoo chwee?" Amû mulîmi mweenye goode aaba atîîni, "Daamu; guya mwaakududuwa maguugu saa’î, mwaakududuwa mimeela mifai lîa. Laazima tusiye mimeela mifai na maguugu yameele wali mupakaa siku yawakuvunwa. Kisaana, wakatyaa kuvuna niwakuwaabîla waponya weemi nîtîîni, "ûzîzanyaani maguugu chwee nguzi, na muyafuuge makîîda muyatayarishe yakupîîswa. Kisaana mûûzîzanye mimeela mifai na muikood’e kitala kyeemi dhini.
(First voice.) Uri ukud’uuna kuichambua maana yeeye îlya ibichîkie? Maûlwaa Yîsu na dagha îgî wasikîlîla kwa umakiini. Woona ûûmûlûûlû ku’elewa maana yûû ya ud’ugha ya mammaasa izo. Ba’ad’aaye, Yîsu awa’akîîkî maûlû weyye.
Yîsu aaba atîîni (second voice), "îmi (D’anaa mûûdû) dûû nîî yaazie beu fai. Goode ni kama duniya muzima. Beu fai ni kama daghaa Wak’i, na maguugu ni daghaa shîîtani. Ad’uwi ûlya ayaazie maguugu ni shîîtani. Wakatyaamavuno ni sikwaa mwishwaa duniya, na waponya waalya wakûûzîzanyee mavuno ni malaa’ika. Akaanu îlya maguugu yakûûzîzanywee ada mooza gipîîswa, dûûni aka bhyaa kwitaha sikwaa mwishwaa duniya. Îmi, (D’anaa Mûûdû) niwakûtûmana malaa’ika weemi na bwaakochomola jai chwee yûû bîîbî duniya îyî dhini na killaa mûûdû ûlya amu’asii Wak’i. Bwaakuwataya dagha wawîîwî mulîlwaa j’ahannamu dhini ada wawakulîla hamu. Amû daghaa Wak’i bwaakukaagî na Wak’i ada akutawaleeni. Bwaakoshoobha myooyooni na killaa jai wakuighegheleeni jaakomoshoobhisiisa wak’i. (Bwaakungaara za mwîîh katîka Uhayumaa Baaba yaao.)
Uri utukuurie maana yûû ya ud’ughaa mammaasa îyî? K’aabhata kuwa mammaasa îyî yûû uj’umbî kûûka kwa Wak’i na ûtûmwee kweeto. Laazima tuhakikisha kuwa asî tûû katîka mûzyaa Wak’i. Kisaana twaakwiita tûû tayari kwa siku îlya Wak’i awakûûza kûûzîzanya ada mooza dagha waalya chwee wamu’asiize Wak’i, na awataye mulîlûûni. Twaakwita tûû tayari ku’ishi na Wak’i binguuni ada ambayo atughegheleele.
Fulaa 7: D’aani za Wak’i
Mathayo 18:1-6, 19:13-15
Yîsu ujhaamie d’aani. Îîna mupaango mufai niiwo na ad’eema kuwaponya wakati ad’uunieni. Mani gûlû wamanyûzûû kuwa d’aani wasaakoona umuhimu, amû Yîsu îîjhaamie ku’alima na d’aani. D’aani wîî wa muhimu kweyye. Yîsu a’alima na maûlû weyye kuhusu d’aani. Îî manyie kuwa kunaa mambo mafai ambayo mal weyye wagabaratie kwa kolola jai d’aani wakiirya gyaarya. D’aani dawîîkud’emee kûûchîza mîîlî nafasi ma’aluumu. D’aani nijai wakawa’amiini wabhyaazi waao na kuwasikîlîla. Yîsu îîpeejie maûlû weyye wakwiita za d’aani.
Siku mooza wakaamwaale wamuletela Yîsu d’aani. Wakaamwaale iwo wîîpeejie Yîsu akuweekelela mikono isharaa kuwab’ariki na awa’ombele. Ingawa, maûlwaa Yîsu, wad’eemie kuwiiza wakaamwaale iwo na d’aani kweeda kwa Yîsu. Yîsu oona jai ikugheghelekeeni na awaabya atîîni, "Daamu, wasiyee d’aani wanyiizîle. (D’aani ni mufano mufai kweeto asî kuweera.) Guya dagha wakupejee kwiita weeri wa Wak’i ama kupacha katîka uhayumaa Wak’i, laazima wiite kama d’aani nyanyaai. Laazima wanyenyekeye na wamu’amiini Wak’i akuwa’okowa na kuwaponya."
Wakati momooza maûlwaa Yîsu wa’alima niiye kuhusu dagha yûû wakûlû ama waalya yûû wa muhimu katîka Uhayumaa Wak’i, ada Wak’i akutawalee katîka kiti kyeyye kya enzi. Yîsu amûûcha d’ana nyai amwîîmnya katîkatî ka manigûlû. Kisaana Yîsu aaba kuwa; kwa dagh kupacha Uhayumaa Wak’i ama kwiita momozaa daghaa Wak’i ipejikeene waku’anya aka wakumamateeni na wiite za d’aani nyanyaai. Dawapeejikeene kumamata koona mîîlî kuwa iwo yûû wa muhimu na kwa aka iyyo wapeewa nafasi katîka Uhayumaa Wak’i. Daamu, ipeejikeene wakutambua kuwa iwo isaa wakûlû oswaa Wak’i; Iwo wana madhambi, na ni laazima wamu’amiini Wak’i akuwa’okowa. Guya wakupejee kwiita dagha mashuhuri katîka Uhayumaa Wak’i, b’asi laazima wa’endeleye kwiita d’aani nyanyaai. Laazima woone mîîlî kuwa iwo isaamuhimu, wamu’amiini Wak’i awaponye wakati chwee, na kwa umakiini wati’i yaalya Wak’i akuwaabîlee wakwiirya. Dûû wawakwiita dagha wakûlû ama ma’aluumu oswaa Wak’i.
Wak’i uwajhaamie d’aani nyanyaai na kawamanya. Wak’i aaba cheena kuwa guya tuwakuwamanya d’aani nyanyaai yûû sausau na kuwa tûkumumanyee Iyye. Guya tuwakuwalongozîza d’aani gîla balî na isaa ya Wak’i, b’asi Wak’i jwaaku’uzika saana na hakiika tuwakud’ak’abha adhaab’u galî kûûka kweyye.
Fulaa 8: Ngoozi isukeene
Mathayo 18:12-14
Yîsu awûûchîza maûlû weyye mammaasa kuhusu ngoozi iukeene. Yîsu îîpeejie maûlû weyye wakumanya kuwa akuwaj’alii saana dagha waalya wakumareeni na wakukaagîî kûla na Wak’i. Yîsu îîpeejie maûlû weyye wakuwaj’ali dagha aka îlya iyye lîa akuwaj’aliini. Îyî dûû mammaasa aibheiye:
(can use second voice.) Kwîîna mûûdû momooza îîna ulyaa ngizikwa d’iba mooza. Ngoozi momooza asukana. Uri omokonee mûûdû iyyo awakwiirya jîîza kuhusu ngoozi yeyye isukeene? Niwakumwaabîla. Mûûdû iyyo jwaakuwakood’a ada fai ngozikwa izo saghaaltama na ikeeda na eede kumutukuura ngoozi ûûlya asukeene. Kisaana, guya amud’ak’abhie ngoozi iyyo asukeene hakiika jwaakoshoobha. Mûûdû iyyo jwakwiita awakoshoobha kûûkwe maana umud’ak’abhie ngoozi yweyye îîsukeene, kuliko waalya saghaaltama na ikeeda wasaakusukana. Jwaakûmûchûkûla ngoozi iyyo îîsukeene amweeke ifuziini kisaana awatana sawîra zeyye wakusherehekeya wali ..." Akaanu iyyo, Wak’i da’asikîlee aka fai moyooni guya mûûdû yweyye momooza asukeene kasiya kweera gîlaa Wak’i (haswa d’aani nyanyaai). Amû guya mûûdû anaa madhambi amusiile Wak’i, a’anyee gîla zeyye na kûûya na kumu’amiini Wak’i cheena, Wak’i moshobhee kûûkwe. Na killaa mûûdû binguuni lîa nijai kashoobha!
Yîsu aaba kuwa iyye yûû za mulîîda akulîîdee ngozikwa. Amû ngozikwa akuzilîîdeeni yûû dagha. Yîsu aaba kuwa iyye yûû mulîîda mufai ambaye akubheyee maisha yeyye izûlwaa ngozikwa. Yîsu ochomoole maisha yeyye kwa dagha mala afiile musalab’eeni. Iiriize aka îyî aka akulipa adhaab’u ya madhambi yeeto. Sasa, guya tuwakumu’amiini Yîsu akoto’okowa ama atoponye (na tweere kwa umakiini barsiisa yeyye) b’asi jwaakûûcha ama kutusamehe madhambi yeeto. Yîsu jwaakutweeza mûûzyaa Wak’i dhini na tuwakwiita wamoozaa daghaa Wak’i. Asî tukiita wamooza wa ngoozyaa Wak’i.
Yîsu aaba kuwa kunaa wabhoto, dagha boto ambao ammalî wasaa mûzyaa Wak’i wala kumumanya. Dagha iyyo ni kama ngozikwa zisukeene. Yîsu awaabîla maûlû weyye kuwa wakweede duniya muzima wahub’iri Laaghû yeyye fai. Yîsu mukupejee maûlû weyye wakweeda watukuure ngozikwa walya wasukeene na wawaleete kweyye. Guya ûû momozaa maûlwaa Yîsu b’asi umukupeejikanee ukweeka akiliini na kumamata mambo aya. Tumukupeejikanee kumamata aka tuwakud’uuna kuwatukuura na kuwaleeta ngozikwa awa wasukeene kwa Yîsu. Anaafi ni b’a’adhyaa sawîra zewwe na wad’ala wewwe. Annaafi ni dagha ambao waku’ishii (bhijijiini) bira yewwe. Tumupeejikanee kwiita za Yîsu na tweede tuwatukuure ngozikwa wasukeene na tuwagalche kwa Wak’i.
Fulaa 9: Kuwasamehe wagî
Mathayo 18:21-35
Yîsu a’alima mara boto kuhusu umuhumwaa kusamehe dagha îlya wawaghegheleele mawîîwî. Maûlwaa Yîsu woona ûûmûlûûlû ku’elewa jai Ysu aima’anishiize, mala aabie kuwa wakusameheyana. Siku mooza Pita, momooza ywa maûlû, amwiizîla Yîsu amûûza atîîni, "Guya mûûdû aanuku’endeleyee kunyiiryîza mawîîwî, na gamusamehe mara tolba, Uri ikwiita itoshooze?" Pita îîkumanyûûzûû kusamehe mûûdû mara tolba kuwa amuvumiliie kûûkwe. Yîsu amullimaana atîîni, "Daamu, hata da’itoshiize mara tolba ipeeka, amû mara tolbaatama na tolba!" Kwa kwaaba naa aka Yîsu îîkuma’anishee kuwa laazima tukusameheana d’aima. Yîsu awûûchîzama mammaasa
(Second voice). Wakati momooza Hayu momooza îîkud’emee kusuluhisha mambo na dagha îlya îî kuwad’aiini mapîni. Mûûdû momooza aleetwa oswaa Hayu ambaye îîkumud’aii mapîni mabhoto saana kiyasi kya mamiliyooni mabhoto ya Dolla. Dakwîîna aka mûûdû iyo agad’uunie kumulipa Hayu gati iyyo gûlû. Dûû Hayu awaabiize wiiri ghiryû weyye wakûmûûlyîza mûûdû iyyo za mwiito wali na mûka weyye na d’aani zeyye na hubhî zeyye chwee aa naazo. Kwa aka iyyo Hayu jwaakud’ak’abha kulipwa gati yeyye îîkuwad’aiini. Amû mûûdû iyyo aabana atooraa na mad’wîî oswaa Hayu iyyo na amoogogola amwaabya atîîni. "Ita sub’ira neemi, na niwakukulipa chwee nakamooza". Hayu amoonela nnasî mûûdû iyyo na amusamehe na asiya kumud’ai gati iyyo chwee îîkumud’aiini (Hayu amwaabya mûûdû iyyo kuwa isaa laazima amulipa mapîni yoyote). Kisaana Hayu amusilîla huru eeda lyeyye.
Mûûdû iyyo afuma nyubaa Hayu dhini na ba’ad’aaye bhit’ook’o atuungana na mwiiri ghiiryû bhaarî yeyye ambae îîkumud’aii mapîni bhit’ook’o. Mûûdû iyyo amukiiba makûlî mwiiri ghiiryû bhaarî yeyye na ad’aabhîla kumuk’aadha na kumwaabya na ûchûûgû gîtîîni. "Nilipa haraka gati yeemi nûûkukud’aiini". Bhaarî zeyye watoora na mad’wî oswaa mûûdû iyyo gimoogogola gîtîîni, "Nisub’iri niwakukulipa gati yewwe chwee," Amû mûûdû iyyo aziiza kusikîlîla na eeda amushitaki na amweeka kifungooni mupakaa siku îlya awakumulipa gati yeyye chwee.
B’a’adhyaa wiiri ghiiryû bhaarî zeyye waalya woone jai chwee igheghelekie weeda wamwaabîla Hayu. Ghama hayu asikîîle yaalya yagheghelekie, akalazwaa saana. Hayu awaabya wiiri ghiiryû weyye wakumuleeta mûûdû iyyo, kisaana amwaabya atîîni, "Uwe umu mûûdû muwîîwî saana! Nîîkoonele nnasî na nakusamehe gati iyyo gûlû nîîkukud’aiini. Uwee lîa ugasitahiliye komoonela nnasî na umusamehe gati yewwe mwiiri ghiiryû bhaarî yewwe." Kisaana hayu awaabya wiiri ghiiryû weyye wakûmûûcha wamweeke kifungooni mupakaa siku îlya awakulipa gati chwee akumud’aiini na aimale. Yîsu awaabîla maûlû weyye atîîni, "Aka îyî dûû aka Wak’i, Baaba yeenu aa binguuni, awakumugheghelela isipokuwaa tu musamehe beleya zeenu (bhaarî yeenu, dagha mûû ku’ishii wali,) usamehe kûûka moyooni (kwa ud’ugha, b’illaa shaka).
(First voice) Yîsu îî yeekie wazi katîka barsiisa awabarsiisize maûlû weyye. Guya dagha îgî wawakotokoseya, ipeejikeene tûkwiita tayari kuwasamehe, na tu’endeleye kuwasamehe. Jambo kama îlî dayûû rahisi kweeto kuligheghela, izûlwaa nijai tukapeeja kulipisha kisasi kwa kumugheghelela mûûdû mawîîwî na tukasikîla kunaangîkwa ni mooyo guya watwiryîze mawîîwî. J’apokuwa, laazima tuk’aabhate aka kiyasi Wak’i atujhaamie na atusamehie madhambi yeeto asîî chwee. Guya tûû maûlwaa Yîsu b’asi Yîsu muku’ishii myooyo yeeto dhini kwa Mooyo Mutakatifu wa Wak’i. Yîsu kud’uuna kutunyiiga nguvu za kuwasamehe dagha îgî na kuwalipa na mambo mafai guya watokoseie.
Fulaa 10: Zawad’yaa Wak’i
Mathayo 20:1-16
Yîsu na maûlû weyye dayîî mageema, amû maûlwaa Yîsu wîîshoobhie witiyye weeri wa Yîsu. Maûlû iwo wîîsiile jai zaao boto na wamweera Yîsu. Wakati ûgî wîî kiirya gimamata kuhusu maisha yaao ya ba’ad’aaye aka yawakwiitaha. Wakati ûgî wîî kiirya gimûûza Yîsu gîtîîni, "Uri maisha yeeto jaakwiitaha aka îpîîni? Uri Wak’i jwaakutunyiiga jai boto?" Yîsu awallimaana kuwaa Wak’i awajhaamie na akuwaj’alii saana. Maûlû wîî kikundi kya mûzyaa Wak’i, na Wak’i nijai killaa wakati kawanyiiga zawad’i fai d’aani zeyye. Yîsu lîa aaba kuwa Wak’i akubheyee zawad’i kamaanu izo kwa dagha chwee. Kisaana Yîsu awûûchîza mammaasa îyî:
(Second voice) Mweenye goode îîkupejee dagha wakumwiirîza ghiiryû goode yeyye dhini ya mizab’iib’u. Mweenye goode afuma eeda waarhi kutukuura daghaa kumulîmîla goode, ad’ak’abha daghaa kumwiiryîza ghiiryû. Mweenye goode asikîlana niiwo kuwa akuwalipa mushaharaa kib’aruwa kya siku mooza, kisaana awoonyisa biya awapejee wakwiirya dhini ghiiryû. Masa’a bhit’ook’o yalûta (malaa sa’a dato) mweenye goode eeda cheena kutukuura daghaa kib’aruwa wagî ad’ak’abha dagha wîîyîme sokooni na wasaakoona jai wakuyiryeeni. Mweenye goode awaabya atîîni, "Anyîî lîa edaani goode yeemi dhini, na niwakumulipa kib’aruwa kyeenu aka fai," dûû dagha iyyo weeda. Masa’a zaid’yaa yalayaani mara bîlî yalûta, ba’ad’aaye galyaa naibha, mweenye goode eeda awakuta dagha îgî awaabya wakweeda wamwiiryîze ghiiryû goode yeyye dhini. Mwiisho, ba’ad’aaye galyaa naibha hamu malaa sa’a, (ikûmu na mooza) eeda cheena b’atiini na ad’ak’abha dagha îgî ammalî wasaakoona ghiirywaa kwiirya. Mûûdû iyyo awatûma dagha iyyo la wakweeda wiirye ghiiryû goode yeyye dhini.
Ghama mwîîh kupacha, Mweenye goode amwaabya mûûdû ûlya akwîîmîlee ghiiryû amwaabya atîîni, "Watane wiiri ghiiryû chwee apo mibeeni na uwanyiige mushahara waao. D’abhîla na wiiri ghiiryû waalya wîîd’aabhîîle ghiiryû mwiisho kisaana umalizîze kuwalipa mwiisho waalya wad’aabhîîle dura." Dûû dagha îlya wîîd’aabhîîle ghiiryû mwiisho wiizie kwa mûûdû iyyo akuwîîmîleeni na kawanyiiga mushahara waao wa siku iyyo. Kisaana mûûdû iyyo akuwmleeni awalipa wiiri ghiiryû chwee, na awanyiiga killaa mwiiri ghiiryû mushahara weyye chwee, wanyiigwa kiyasi kimooza. Wiiri ghiiryû waalya wîî d’aabhîle ghiiryû dura wad’aabhîla kulalamika. Wîîkumanyûzûû wawakulipwa mushahara mobhoto izûlwaa wiiriize ghiiryû kwa mud’a mulaiila kuliko waalya wagî. J’apokuwa, mweenye goode awaabiize katîîni, "Bele nimulipie kiyasi kyîîlya twîîsikîleene, kwa aka iyyo damud’uuna kwaaba kuwa nisaawagheghelela haki. Nimukupejee kuwanyiiga wirri ghiiryû chwee na waalya wagî, hata waalya wiizie mwiisho, mushahara ûû sausau killaa momooza, Nina u’amuzi wakugheghela aka ninaa fed’i kwiirya kuhusiana na mapîni yeemi. Koro mwaakunikalalîla izûlwaa niitiye motola kwa wiiri ghiiryû iwo wagî? Kisaana Yîsu awaabya maûlû weyye atîîni, "Ni kwa gîla îyî, dagha boto waalya yûû wa mwiisho bwaa kwiita wa kwaanza, na wa kwanza bwaakwiita wa mwiisho."
Yîsu awûûchîza mammaasa maûlû weyye kowoonyisa kuwa Wak’i yûû mufai. Wak’i nijai kawanyiiga zawad’i boto waalya wamujhaamie na kumuti’i. Guya tusiile kwirya madhambi, tûûze kwa Yîsu na tomo’ombe akutufutîla madhambi yeeto, b’asi Wak’i jwaakwiirya aka iyyo. Jwaakutusamehe madhambi yeeto chwee. Yîsu jwaakûza ku’ishi myooyo yeeto dhini kûlûtîla Mooyo Mutakatifu, utu’ahid’ie asaawakutusia asîî ipeeka d’aima. Îyî imukuma’anishee kuwa twaakwiita na Yîsu d’aima. Izûlwaa Yîsu nijai ka’ishi maisha yeeto dhini, kud’uuna kutweeka nguvu tûûkwiirya mambo chwee yaalya yamujhaamisisee Wak’i. Wak’i lîa nijai katuleeta katîka mûûzî weyye za momozaa d’ana yeyye mweenye. Wakati Wak’i akutwiiryîzee aya chwee nijai tukashoobha saana.
Wak’i nijai kawiiryîza dagha chwee aka mooza waalya wamujhaamie na kuti’i Mwabwaa weyye. Wak’i da’akumujhaamîlee mûûdû momooza na kumusiya ûgî. Na da’ikuj’alishee ikiwa mûûdû iyyo ikaa mweeri weyye ama isaa mweeri wa Yîsu kwa mud’a mufupî ama mud’a mulaiila. Wak’i nijai kawagheghelela dagha chwee aka mooza.
B’a’adhyaa dagha îgî wakamanyûzûû kuwa izûlwaa kuwa yûû mageema ama dagha muhimu duniya îyî dhini, b’asi wakamanyûzûû wawakwiita dagha muhimu katîka Uhayumaa Wak’i biya Wak’i akutawaleeni. Amû Yîsu îîyaabie kuwa waalya wakunyenyekeyeeni, waalya wamujhaamie na kumuti’i, waalya wawakwiita dagha muhimu oswaa Uhayumaa Wak’i. Dagha nijai wakamanyûzûû kuwa yûû wa mwiisho sasa, amû ba’ad’aaye bwaakwita wa kwaanza.
Fulaa 11: Ita tayari!
Mathayo 25:1-13
Maûlwaa Yîsu wamûûza maswaali kuhusu siku duniya iwakwiisaana na siku iyye Yîsu awakûûza dunieni kûûka binguuni. Yîsu awaabîla maûlû weyye mambo mabhoto yawakughegheleka siku za guyaaye. Mabhotwaa mambo aya ayaabie dayîî ya kujhaamisiisa masikîlû. Mambo iyyo yîî tafauti na aka îlya maûlwaa Yîsu wîî taraziyeeni. (Yîsu awaabîîla kuwa Jerusalemu iwaku’angamizwa, Kuwa kwaatitaha na lalati katîka mataifa mabhoto, na kuwa daghaa duniya chwee wawakûlûtîla kipindi kyûûmûlûûlû kya kuteseka.) Yîsu aabiye kuwa awakûûza cheena duniyeeni kûûka binguuni, amû nii Baaba Wak’i ipeeka amanyie wakati iwo ukad’iyaata. Jai Yûû muhimu ni kuwa wakwiita tayari kukutana niiye mala awakûûya. Yîsu awûûchîza mammasa îgî aka akuwad’uunisiisa kuik’aabhata. Îyî dûû mammasaaye.
(Second voice) Yîsu aaba kuwa wakati awakûûya duniyeeni kûûka binguuni ni kama wakati Bwana-harusi akwedee kûmûûcha b’ib’i-harusi yweyye. Yîî adhaa herimaa mayahuud’i kuwa guya mûûdû a diyaatie kûûcha mûka îîkiirya gyeeda na sawîra zeyye kwa mûzyaa b’ib’i-harusi. Kisaana kamuleeta b’ib’i-harusi nyuuba yeyye dhini na wakiita na karamu gûlû wali na sawîra zeyye. Dagha wîîmumanyie b’wana-harusi na b’ib’i-harusi na wakupejee kweeda shereheeni, wîîkiirya gimurhema gîleeni b’wana-harusi na b’ib’i-harusi wakûlûta. Kisaana wa’ungane niiwo kuweera zafa na kweeda kwa b’wana-harusi. (Katîka zafa iyyo nijai kukiita mabhina na myaabwaa kufaarsa.) Kwa kawaid’a harusi nijai ikiita halkuma. (Kwa aka iyyo dagha wapeejie kuj’umuika na zafa iyyo wîîkiirya gyûûcha taya gitembeya naayo ki’adha yaao.)
îyî dûû mammasa Yîsu îîwûûchîîze: Kwîîna Darha makaa’ima ikûmu ambao wîîyeezie gîleeni kumurhema B’wana-haarusi akûûza. Yîî malaa halkuma na iwoo chwee wîîna taya aka wakud’uuna kweera zafa ama mololoongo. Durha wasaano b’a’adhi yaao yîî wak’aruma, na yiita wawaryîîghie mafuta yagî na yagî wîîyeekie taya yaao dhini. Durha wagî wasaano b’a’adhyaa ikûmu iwo yîî wajiinga, na dawawaryîîghie mafuta yagî. Durha izo wamurhema kwa mud’a mulaiila saana, na mwisho weeda wawaama. Kisaana gamama wasikîla shauti wakutanwee gyaabîlwa, "B’ulaani! B’wana Harusi jûûlya mûkûzeeni. Fumaani momohordofe sasa!"
Durha izoo chwee wab’ula haraka watayarisha mîîlî na waacha taya yaao tayari. Kisaana durha waalya wajiinga wasaano woona kuwa mafutaa taya yaao yiiseene. Kisaana watanya durha waalya wak’aruma wîîwarhyîîghie mafuta wakuwakuwak’iisîla bhit’ook’o. Amû durha izo wak’aruma wawalimaana wawaabya kuwa wasaad’uuna kuwanyiiga maana hata iwo dayagawatoshiize, kughaaya biyaa karamwaa harusi. Wawaabya durha izo wasaano wajiinga wakoyooya haraka weede petirooli yûû bira wûûle mafutaa taya. Durha izo wayooya kweeda kûûla mafutaa taya, amû mala wakwedee kûûla mafutaa taya, B’wana-harusi aatuma. Dagha chwee wîî zafeeni ama mololoongooni weeda nyubaa b’wana-harusi kusherehekeya karamu, kisaana wafuuga babala. Ba’ad’aaye durha zîîlya wajiinga wasaano waaza babaleeni waamutanee B’wana-harusi aa mibeeni gyaaba, "îî B’wana! Ûkûûcha rhaalî tu’arhûlîle babala tupache asî lîa." Amû B’wana-harusi awalimaana atîîni, "Daniwamanyie. Damud’uuna kupacha apo mibeeni." Yîsu achomola mammaasa îyî, Kisaana awaabîla maûlû weyye atîîni, "Kwa aka iyyo imupeejikane mukwiita mûû machomacho. Itaani tayari kwa wakati ûlya niwakwiita niwakûûya, maana da’umanyie wakati iwo bwaakwiita ûûza."
Yîsu îîyûchiize mammaasa iyyo kakala, myaaka mibhoto ilûtiie, amû uj’umbî niinu ûwû momooza mupakaa aleelo. Yîsu anaweza kûûya duniya îyî dhini wakati wowote. Laazima twiite machomacho na ugheghele mîîlî kukutana na Yîsu mala awakûûya. Îyî imuma’anisheeni kuwa tukuhakikisha twiitiiye mûzyaa Wak’i, na ni laazima twiite na uhakiika mambo yaalya tûûkuyaghegheleeni killaa siku yûû mambo yaalya yakumujhaamisiisee Yîsu kama kumu’ab’ud’u Wak’i ipeeka.)
Fulaa 12: Kumurhema Yîsu
Mathayo 25:14-30
Yîsu awabarsiisa maûlû weyye kuwa ba’ad’aaye awakûûya duniyeeni kûûka binguuni. Ikiwa wakumurhemeeni, îîkupejee wakutumika jai îlya Wak’i awapeele. Yîsu awûûchîza mammaasa îyî told them this story.
(Second voice) Mûûdû yûû geema îîkusafirhiini inchyaa kûla. Awatana maûlû weyye na kuwanyiiga killaa momooza mapîni aka wakwiirya naa ghiiryû na wachomole faid’a. Amunyiiga mwiiri ghiiryû momooza kiyasi kya mafurushi masaano ya mapîni wakwiirya naa ghiiryû na wamugalchîze faid’a. Amunyiiga mwiiri ghiiryû ûgî kiyasi kya mafurushi maîîlî ya mapîni. Killaa mûûdû ad’ak’abha mapîni kiyasi kya uweezo weyye wa kutumika. Kisaana mugeema iyyo asafirhi eeda lyeyye.
Mwiiri ghiiryû ûlya îna mafurushi ya mapîni masaano eeda ad’aabhîla kwiirya naa ghiiryû j’eerinna dûû ad’ak’abhie faid’a mafurushi yagî masaano kamaa yaalya îîpeelwe. Mwiiri ghiiryû ûlya ûgî îîpeelwe mafurushyaa mapîni lîa eeda iirya naa ghiiryû na ad’ak’abh faid’aa mafurushi yagî maîlî ya mapîni. Amû mwiiri ghiiryû ûlya îîpeelwe ifurushi limooza, eeda ak’odha isimo muchaagûûlû na alibicha alibunyîza. (Aka lisaakusukana ama kwiiwiwa.) Ba’ad’aa mud’a mulaila geema iyyo agala kûûka na safarhi yeyye dhini. Geema iyyo awatana wiiri ghiiryû weyye chwee koona jai wagheghezie na mapîni îîwasilîîle mala akwedeeni. Mwiiri ghiiryû ûlya îîpeelwe mafurushi masaano ya mapîni aaza a’alima na B’wana yweyye atîîni, "B’wana, wîînipeele mafurushi masaano ya mapîni. Lola heee nid’ak’abhie faid’a izûlû ya mafurushi yagî masaano." B’wana yweyye amwaabya atîîni, "Ugheghezie aka fai. Nîîkupeele mapîni bhit’ook’o na wiiriize naa ghiiryû aka fai, akaanu îlya nîî ku’agiziize. Sasa niwakukweeka kwîîmîla mambo mabhoto. Jûû uk’iisane na B’wana ywewwe." Mûûdû ûlya îîpeelwe mafurushi maîlî ya mapîni aaza amwaabîla B’wana yweyye aka ad’ak’abhie faid’a îgî ya mafurushi maîlî ya mapîni. B’wana yweyye afurahika saana amwaabya akaanu îlya îîmwaabîîle mwiiri ghiiryû ûlya îîna mafurushi masaano ya mapîni
Kisaana mûûdû ûlya îîpeelwe ifurushi limooza lya mapîni aaza na a’alima na B’wana atîîni "B’wana, Nîîmanyie ûû mûûdû ukuvunee, na biya usaakuyaala beu nîîkullammee uwakunitwaalîla hata faid’a îîlya niigheghezie. Dûû maanaa nibichie naa mapîni yewwe muchaageeni, na jaaya, akaanu îlyaa wîîninyiigie." Geema iwwo akalaala saana na amwaabya atîîni, "Uwe umu mwiiri ghiiry muwîîwî na mulaafa. Ghama wîîmanyie kuwa îmi nûû mûûdû aa aka iyyo, bele ugeekie mapîni yeemi Bankiiki, aka yaganichomoleele faid’a boto ya mapîni. Mutwaalîleeni mapîni mûûdû ûyû, na mumunyiige mûûdû ûlya îîna mafurushi masaano ya mapîni. Maana mûûdû ûlya akutumikee aka fai jai anyigiilwe jwaakunyiigwa boto hamu. Amû mûûdû ûlya asawakutumika jai apeelwe aka fai, hata jai iyyo bhit’ook’o aa naayo jwaakutwaalîlwa. Muhad’ee mwiiri ghiiryû iyyo yûû muwîîwî na mullaafa. Jwaaku’azib’iwwa."
(First voice) Yîsu ni kama mugeema iyyo ambae asafirhie. Asî waalya ambao tûû weeri wa Kiristo tumu kama wiiri ghiiryû. Wak’i utupeele uwezo wa killaa mûûdû kwiirya jai balîîbale. B’a’adhi yeeto wana uwezwaa kugheghele mambo mafai, dagha îgî wana utolbyaa ku’alima aka fai, b’a’adhi yeeto ni wafai kwa kuwaponya dagha îgî. Kuna mambo mabhoto tofauti ambayo tûkud’uuna kwiirya yakud’uuna koponya dagha kumumanya kumuhusu Yîsu. Yîsu mukupejee asî tûûkwiirya ghiiryû aka fai kwa kwiirya iyyoo chwee na tusaakushuha kuwaabîla dagha îgî kumuhusu Yîsu. Yîsu da’awakusikîla aka fai guya tusaatumikee jai Wak’i atupeele, ama guya tubichie uj’umbî Wak’i atupeele tusaakuwaabîlee dagha îgî.
Guya tuwakwiirya aka fai jai Wak’i atwaabiize tûûkwiirya, b’asi siku awakûûya duniyeeni, Jwaakuridhika neeto na twaakoshoobha niiye d’aima.
Fulaa 13: Yîsu Mub’atizwee
Mariko 1:4-11
Mariko yîî momozaa sawîra za Yîsu. Mariko ahandika mambo mabhoto yaalya Yîsu ayaabie na kayiirya. Twaakusikîlîla b’a’adhyaa mammaasa izzo. Mariko katwaabîla kuwa Yîsu îîwaj’azie dagha saana, haswa waalya yûû j’yîîgha na waalya watengiile wakahad’wa myîîzî yaao dhini. Mariko mukutwaabîlee aka Yîsu atumikie nguvu zeyye zikûlû za ma’aj’ab’u kama D’anaa Wak’i koponya dagha, na kusanyisiisa maroghoti wabhoto wîîkulwaaleeni.
Mariko mukud’aabhîlee b’uku lyeyye kwa kutwaabîla kuhusu mûûdû akutanwee Yohana. Yohana îîtûmiilwe ni Wak’i kama muj’umbî ma’aluumu kwa Waiziraa’îli. Yohana îîku’ishii iyyee ipeeka, îîkiirya gi’isha kûla na mûûzî mûkûlû, bhadhaarhî j’angweeni. Amû ummati mûkûlû wa dagha waaza gimusikîlîla uj’umbî îî kuubheyeeni.
(Kwa mud’aa myaaka mibhoto Wak’i îîwaabîîle Waiziraa’îli kuwa siku mooza awakuwatûmîla mûûdû awakuwaponya. Jwaakûûcha madhambi yaao na iite Hayu ywaao na mûkûlû ywaao d’aima.) Yohana awaabîla dagha atîîni, "Itaani tayari! Siku karib’u Masihi (Mûdwaa Wak’i) jwaakûûza. Laazima musiyane na madhambi na mwiirye yaalya yamujhaamisiisee Wak’i. Kisaana dûû mwakwiita mûû tayari kukutana na Masihi Mûdwaa Wak’i." B’a’adhyaa dagha wîîkupejee kweera uj’umbî wa Yohana, dûû Yohana awab’atisiize mazîîni Chanaa Yoridani dhini. Îyî dûû ishaaraa kuwa wîîpejee Wak’i akuwasamehe madhambi yaao na kuwa kûûka wakati iwwo na ku’endele kwiirya mambo yamujhaamisisiize Wak’i (Yohana aaba atîîni, "Masihi [Mûûdwaa Wak’i], ambaye akûzee masiku gula, ni mûkûlû hamu. Îmi Yohana nimukumu b’atizee na maazî. Masihi jwaakumub’atiza na Mooywaa Wak’i.)
Kisaana Yîsu aaza komoona Yohana. Ammaalî Yîsu daa’îî d’aabhîîle kuwaabîla dagha uj’umbî wa Wak’i. Yîsu amûûza Yohana akumub’atiza. Yohana ashîîngeeswa ni mwaabo iwo wa Yîsu, izûlwaa taka Yîsu da’abhebhezie makosa yoyote. Yîsu îîkupejee koonyisa dagha kuwa iyye yûû muti’ifu kwa Wak’i, na kuwa iyye awakumujhaamisiisa Wak’I kwa jai chwee awakuyiirya. Yîsu îîkupejee koonyisa dagha kuwa akud’aabhîlee ghiiry yeyye kama mdwaa Wak’i kuwaponya dagha.
Dûû Yohana amub’atisiize Yîsu Chanaa Joridani. Mala Yîsu îî kutûûkee kûûka na maazîîni bad’aa kub’atizwa ni Yohana, dagha woona Mooywaa Wak’i akumwiisikîlee midhalyaa njiwa. Kisaana wasikîla shauti iku’alimee na Yîsu kûûka bunguuni ya Wak’I aaba atîîni, "Uwe umu D’ana yeemi, ambaye nimujhaamie. Nishoobhisisiizwe nuuwe."
Oo, Yîsu yîî mûûdû îî kumuti’ii Wak’i, amû iyye yîî D’anaa Wak’i, na killaa jai aigheghezie yamujhaamisi Wak’i. Yîsu îî tayari sasa kud’aabhîla ghiiryû yeyye ya kuwaabîla dagha uj’umbî wa Wak’i, na kutumika nguvu zeyye koponya dagha. Uwe sikîlîla b’a’adhyaa mammaasa kuhusu mambo mafai Wak’i ayagheghezie.
Fulaa 14: Yîsu mukutanee maûlû
Mariko 1:14-20
Wak’i îî mûtûmie Yîsu akwiirya ghiiryû ma’aluumu. Sasa Yîsu îî da’aabhîîle hud’uma yeyye. Yîsu eeda killaa ada chwee ya Iziraa’îli, gibarsiisa dagha kumuhusu Wak’i. Awaabya atîîni, "Sasa ni wakati weenu mûkûûza kwa Wak’i. Siyaani kwiirya madhambi na mweerena kuti’i uj’umbî ûwû mufai nikuwanyigeeni." Yîsu lîa awagheghela dagha miuj’iza na mambo mabhoto ya ma’aj’ab’u. Yîsu lîa îîpeejie dagha îgî wakomoponya kwiirya ghiiryû îyî. Siku mooza Yîsu îîkutembee mambalaa b’aharyaa Galilaya, na oona dagha ambao îî wamanyie. Pita na Andreya wîî beleya, na yîî wavuvi. Wîî kutayee nyaavu b’ahariini aka wako’ojha sîîh. Yîsu awaabya atîîni, "Jûûni mwiite maûlû weemi mwiirye ghiiryû neemi. Niwakumubarsiisa akaa kukiiba dagha (na kuwiirya wakwiita weeri wa Wak’i). Dûû Pita na Andreya wasiile nyaavu zaao wakafuma na waatooni wamweera Yîsu.
Kisaana Yîsu atembeya kahank’o na atuungana mwaale wagî waîlî, ambao wîîkutayrishee nyaavu zaao wakuzitaya wa’ojhe naa sîîh. Maina yaao wîîkutanwee Yak’ûûbhû na Yohana. Yîsu a’alima niiwo na kûwûûza wakumweera na wiite maûlû weyye. J’eerinuma wasiya nyaavu zaao na waato waao na wamweera.
Kwîîna dagha wabhoto wamweerie Yîsu aka wakusikîlîla barsiisa yeyye, na kolola mi’uj’iza mibhoto aigheghezie. Yîsu achala mwaale ikûmu na waîlî wakwiita maûlû weyye ama weeri weyye ama sawîra zeyye. (Mazina yaao yîî: Pita; Yak’ûûbhû; Yohana; Andreya; Filipo; Bartholomeo; Mathayo; Thomasi; Yak’ûûbhû d’anaa Alfayo; Thaddiyasi; Saimoni muziloti ; na Yudasi Isikarioti.) Mwaale awa ikûmu na waîlî wakaagî na Yîsu wakati chwee. Yîsu awabarsiisa kuhusu Wak’i Baaba, Wak’i Mooyo, na kuhusu iyye mweenye. Awabarsiisa kuwa iyye yûû D’anaa Wak’i na oonyisa kuwa yûû d’ugha kwa mambo mabhoto makûlû ayagheghezie. Yîsu awaabîla kuwa awakûfa musalab’eeni kama malipo ya dagha chwee waalya wanaa madhambi, amû kuwa awakub’ûûka sikwaa katato
Yîsu awabarsiisa dagha aka wakweeda wabarsiise wagî. Yîsu apeeja dagha duniya muzima wakusikîla uj’umbî weyye.
Hata sasaa lîa, Yîsu mukupejee dagha wakwiita weeri weyye na wiirye ghiiryû wali. Yîsu mukupeejee mwaale ma wakamwaale, soro na durha, wakwiita maûlû weyye. Yîsu mukutupejee asî tûûkosoma mwaabo weyye aka tukumanya kuhusu iyye, na mukutupeejee tûkuwaabîla dagha wagî kumuhusu iyye. Yûsu aaba guya dagha wakupejee kwiita maûlû weyye laazima walowale koshoobhisiisa mîîlî na bad’ala yeyye washoobhisisiize dagha îgî. Laazima tugheghele mîîlî kûlûtîla mateso, akaanu îlya Yîsu alûtîîle. Guya tumujhaamie Yîsu na tukupejee kumujhaamisiisa hamu, b’asi îyî dayûû nyûûmûlûûlû kuigheghela. Kaabhata, kwiita maûlwaa Yîsu na jai fai saana ambayo tûkud’uuna kwiitaha.
Fulaa 15: Mûûdû asanyisiizwe ama kutakasa
Mariko 1:40-45
Yîsu a’endeleya kusafiri sehemu mooza had’i îgî, kuwabarsiisa dagha kuhusu Wak’i. Siku mooza mûûdû momooza amwiizîla Yîsu atoora na mad’wî oso weyye dhini. Mûûdû iyyo îîna roghotyaa bazuwaa mîîlî ikutanwee mokoma. Izûlwaa mûûdû iyyo îîna roghotyaa mokoma dagha wamwiirha akufuma mûzî na dagha yeyye na eede kûla na a’ishi ipeeka. Mûûdû iyyo daa’îî jhaamyîîzwe kud’iyaatîla mûûdû yoyote, na guya mûûdû yoyote amud’iyaatîle îîkiirya gich’aara gyaaba, "Nnaaj’isi! Nnaajisi!" na kwiirya dagha wasaakumud’iyaatîla. Dagha lîa wîîkirya gillama kumud’iyaa mokoma, wakullamee kûlûshîzwa roghoti iyyo bîîbî. Wakati iwo dakwna aka yoyote ya kuwwad’aana roghoti iyyo. Hatima mûûdû akulwaalee roghoti iyyo kaafa.
Yîsu da’amubak’atie mûûdû iyyo îîlwaalee mokoma. Yîsu amoonyisa jhami gûlû na iita ywa bira niiye. Mûûdû iyyo îî’amiinie kuwa Yîsu awakomoponya dûû amwaabiize Yîsu katîîni, "Guya unaafed’i, ukud’uuna kunitakasa." (Nisanyisiisa okoma ûû nûû naao). Kisaana Yîsu agheghela jai taka mûûdû yoyote asaaigheghela. Amutuma na kumudhaabha mûûdû iyyo anaa mokoma. Yîsu aaba atîîni, "B’illaa shaka nimukupejee kokoponya. Takasîka!" Saanu iyyo Yîsu aabie aka iyyo, mokoma wîî mîlyaa mûûdû iyyo wasanya. Bazuwaa gûghaa yeyye yiita safi na fai cheena na îî d’uunie kugalîla a’ishi na mûûzî na sawîra zeyye, Mûûdû iyyo îîshoobhie d’ugha
Yîsu îîd’uunie kugheghela mi’uj’iza îyyî izûlwaa yûû Wak’i. Yîsu dûû agheghezie killaa jai, na ana nguvu ya kusanyisiisa maroghoti chwee yaalya dagha waa naayo. Yîsu îîmujhaamie mûûdû iyyo na îîpeejie komoponya mûûdû iyyo.
Yîsu utujhaamie asîî lîa. Yîsu umanyie madhambi yaa myooyo yeeto dhini, amû ammaalî utujhaamie na mukupejee kotoponya asîî lîa. Madhambi ni kama roghoti iyyo bîîbî ya gûgha ya mokoma. Madhambi nijai yakatwiirya tukwiita nnaaj’isi oswaa Wak’i, na madhambi nijai yakatutenganisha na Wak’i. (Izûlwaa Wak’i nimu mutakatifu). Guya tumwedeele Yîsu jwaakututuma na atoponye. Guya tûmûûzize ama kumutanya jai, jwaakutusamehe madhambi yeeto na kutakasa myooyo yeeto. Amû guya tunaafed’i iyye akwiirya aya laazima tusiye kwiirya madhambi yeeto, na twiirye yaalya chwee yaalya akutwaabîlee katîka mwaabo wenyye mutakatifu.
(Guya tayari tûû maûlwaa Yîsu b’asi tukud’uuna kumamata lya mammaasa îyî. Hakiika Yîsu îîmujhaamie mûûdû ûyû îîna roghotyaa mokoma. Da’amubak’atie wala kumughaala. Yîsu apeeja komoponya. Asîî lîa tuwamanyie dagha kama awa. Pîngine dawanaa roghoti bîîbî ya mokoma, amû kwa kisab’ab’u fulaani datukupejee koonekana tûû wali naiwo. Pîngine jwakûûka gosa ama mûûzî fulaani ama nijai wakatugijibhîla killaa wakati. Kwa hali yoyote, imukupejikanee tukuwajhaama dagha îyî, akaanu îlya Yîsu agawajhaamie. Laazima tuweedele na tud’eeme kuwaponya. Dûû tud’uuna kuwaabîla na kushiriki niiwo uj’umbî wa jhamyaa Wak’i.)
Fulaa 16: Mûûdû îîfiile mîîlî mukitembeyeeni
Mariko 2:1-12
Yîsu îîkukaagîî biya yîî kutanwee Kaparnaumu, biraa B’aharyaa Galilaya. Dagha wasikîla kuwa akukagîî ada ikutanwee Kaparnaumu na j’eerinuma ummati wa dagha wamwiizîla nyuuba yeyye dhini. Kwîîna ummati mûkûlû wa dagha hata mûûdû da’agad’uunie kupacha babaleeni. Iwoo chwee wasikîlîla na umakiini mala îîkuwabarsiiseeni kuhusu Wak’i. Kikundi kya dagha waaza nyuuba iyyo dhini, na wanna katî kaao wîîchûkûûle mûûdû afiile gola mooza. Wîîkupejee kumweeza mûûdû iyyo kwa Yîsu, amû izûlwaa nyuuba yîîzeelwe dhini na dakunaa aka mûûdû agad’uunie kupacha mibeeni.
J’apokuwa, îyî da’iwiziizekud’eema kumutuma Yîsu. Wamûchûkûla mûûdû iyyo afiile gola mooza kichulî kyûû tambararî nyuuba izûlû. Wabûnûla na kusaak’a kaarha kichulîîni, kîchweeni sausau na ada îlya Yîsu îîkîîgi. Kisaana wamwiisicha mûûdû iyyo afiile gola mooza awîîzie macheeleeni, oswaanu ada îlya Yîsu îî yîîme dhini. Yîsu daa’îwakalalîîle kwa kiirya aka iyyo. Daamu, îîshoobhisisiizwe na jai wiryiize. Yîsu oona aka dagha iyyo wamujhaamie musau waao ambae afiile na gola mooza. Yîsu oona kuwa wa’amiinie ad’uuna kuwaponya.
Dûû Yîsu amwaabiize mûûdû iyyo afiile na gola mooza katîîni, "Usamehiilwe madhambi yewwe!" Dagha dawîî tarazie Yîsu akwaaba aka iyyo. Wîî kumamatee kuwa awakwaaba jai kuhusu roghotyaa mûûdû iyyo. B’a’adhyaa dagha wîî iyyîîgî yîî mammaalimwaa diini. "Kwaani mûûdû ûyû koona mîîlî yûû ani? Wak’I ipeeka dûû ad’uuna kusanyisiisa. Mûûdû ûyû daa Wak’i. Iyye nii mûûdû b’asi."
Yîsu îîmanyie jai mammaalimwaa diini wîî kuimamateeni, dûû awaabiize katîîni,"Damu’aminii kuwa ninaa nguvu ama mamulaka ya kusamehe dagha madhambi yaao, muu nikoseie? Amû ni îpîîni yûû raisi kweemi kuyiirya; kumwaabla mûûdû ûyû kuwa madhambi yeyye yasamehiilwe, muu kumwaabya akûûka îîme atembeye? Sasa niwakumuhakikishîza kuwa ninaa mamulaka kwiirya mambo iyyo chwee." Kisaana Yîsu a’alima na mûûdû afiile na gola mooza amwaabya atîîni, "ûka wîîme. Ûûche macheela yewwe ugalîle muzîîni." Mûûdû iyyo ûûka îîma j’eerinuma ûûcha macheella yeyye na kweeda lyeyye.
Dagha washîngeeswa ni mambo aya yagheghelekie. Taka dawoone jai kama îyî hata kamooza. Wamufaarsa Wak’i kuwa mi’uj’iza kama îyî ikud’uuna kumugheghelekela mûûdû kama iyyo anaa roghotyaa kûfa mîîlî gola mooza. Sasa wîîmanyie kuwa Yîsu anaa nguvu zikûlû za kusanyisiisa waalya wakulwaleeni. Iwoo lîa wamanya kuwa anaa mamulakaa kusamehe dagha madhambi yaao. Yîsu yîî mûûdû, amû pia yîî Wak’i, na îîna nguvu na mamulakaa kwiirya mambo yaalya aaabie.
Pîngine umukusikîlee mîîlî za mûûdû ûlya îî fiile gola mooza. Da’unaa nguvu za kwiirya mambo yûû mafai nay aa k’ajîîla. Guya omo’ombie Yîsu, kud’uuna kukusamehe madhambi yewwe na akweeke nguvu za kwiirya mambo yaalya yamujhaamisiisee Wak’i. îyî dûû jai muhimu saana ambayo ikud’uuna kughegheleka kwewwe.
Fulaa 17: Mokono unnaafatie na myooyo mûûmûlûûlû
Mariko 3:1-6
Myaaka mibhoto kab’ula, Wak’I îîbheie shîriya kwa mayahudi kûlûtîla momooza ywa ki’ongozi mûkûlû akutanwee Muusa. Shîriya îzi zaponya dagha ku’elewa kuhusu Wak’i na ku’ishi maisha mafai. Amû ba’adhyaa mammalimwaa Waiziraa’îli woogeza shîriya zîgî zibhoto. Boto ya shîriya îzi yîî kuhusu siku ma’aluumu ama takatifu ya Waiziraa’îli, Sab’ato, ambayo yûû sikwaa mwishwaa j’uma, J’umaa mosi. Waiziraa’îli dawîî jhamyîîzwe kwiirya ghiiryû sikwaa Sab’ato, na kwîîna mambo yagî mabhoto ambayo wasaajhaamîzwa kwiirya. Wabhoto waao walowala kuwa kunaa mabhoto mafai ambayo wad’uuna kuyagheghela siku iyyo.
Siku mooza ya Sabato (J’umaa mosi) Yîsu îî nyuubeeni mukutanooni na Waiziraa’îli wagî wabhoto. Kwîîna mûûdû momooza iyîîgî îîna mokono unnaafatie. Wakûlwaa Waiziraa’îli wîî iyîîgî komolola Yîsu killaa hatuwa aka aakumusanyisiisa mûûdû iyyo anaa mokono unnaafatie. Wamanyûûzûû iwakwiita aka bîîbî saana Yîsu kwiirya mambo iyyo, Izûlwaa jaakwiita kama akwiiryee ghiiryû sikwaa sab’ato. Dagha îyî dawîîkuj’alii kuhusu mûûdû iyyo îî nnaafatie mokono. Wîîkumanyûzûû kuwa yûû muhimu dagha wakuti’i shîriya za Waiziraa’îli.
Yîsu a’alima na mûûdû îî nnaafatie mokono na amwaabya akwîîma oswaa dagha. Kisaana Yîsu a’alima na killaa mûûdû. Kisaana amûûza atîîni, "Uri shîriya yeeto itujhaamyîîze tûûkwiirya jîîza sikwaa Sab’ato? Uri Kuwaponya dagha muu kuwasiya wa’umie? Uri no ko’okowa maishaa mûûdû muu ni kuyanaanga?' Dagha wagunduwa jai Yîsu îîkuyabeeni yîî ya sausau, amû dawîînafed’i kukiri kuwa aka wîîkweree shîriya zaao zîgî dayîî aka fai. Dûû wanyemeezi wakaziiza kumullimaana Yîsu. Wanyamala ch’all. Mwaabo ûwû wamwiirya Yîsu akukalala, aka oone dagha iyyo hata wasaakoona jhami hata bhit’ook’o kwa mûûdû iyyo annafatie mokono. Kisaana Yîsu amwaabya mûûdû iyyo annaafatie mokono atîîni, "Diriisa mokono wewwe!" Mûûdû iyyo audiriisa, na j’eerinuma wasanya na wiita mufai cheena, na wiita mufai kamaanu ûlya ûgî. Mûûdû iyyo ashoobha saana, amû b’a’adhyaa wakûlwaa Waiziraa’îli wakalala saana na kitendo Yîsu akigheghezie. Wad’aabhîla kupaanga aka wawakumu’angamiza Yîsu.
Tukud’uuna kukub’ali kuwa dagha îyî wîîkoseie kwa kumujiba na wasaamoonela nnasî mûûdû ûyû yûû annaafatie mokono. Amû wakati ûgî nijai tukiitaa za iwo. Nijai tukaaba kuwa dagha îgî wakweera Mwabwaa Wak’i akaanu îlya asî tûûkwereeni. Na guya wasaakwereeni tukaaba kuwa, wakoseie na wakati ûgî tukawakalalîla. Tupeejikeene kuk’aabhata kuwa Yîsu atoonyisiize kuwa kuwaj’ali ama kuwamanya dagha yûû muhimu kuliko kweera shîriya.
Ni muhimu saana kweera Mwabwaa Wak’i kwa usausau, amû guya tukwiryee aka iyyo isitwiirye kochowa kujhaama dagha îgî. Daamu, b’ali na itoponye kuwajhaama na kuwaj’ali dagha îgî hata hamu
Fulaa 18: Yîsu mutulizee machokwayya
Mariko 4:35-41
Yîîsu îî b’aharyaa Galilaya na îî kubarsiisee dagha kuhusu Wak’i. Jeerinuma dagha boto wakusikîlîleeni, na wamumarsa. Dûû apachie mashuweeni ambayo yûû lûûbûûlû na awabarsiisa dagha. Ghama likwiibhaaneeni Yîsu îîshuhiiye, na îîkupejee kûûka eede biya akwiita iyye ipeeka kûla na ummati iwwo. Dûû awaabiize maûlû weyye katîîni, "Twezee muwaa pili wa b’ahari ". Wakub’ali, na iwwoo chwee wapacha mîliini. Yîsu eeda ûûza mîîlî lwaad’u mozaa ndani ya mîli aka akuwaama.
Kisaana machokwaya makalî yaaza yabhîgha mîli iyyo. Machokwaya yiita yakupaale gipaala hamu, maazî mabhoto yapacha Mîliini mupakaa yiita yaa karib’waa kuririma. Maûlû wabhoto wa Yîsu wîî wavuvi ana wa’ojha sîî. Wavugiye chaana îyî kwa mud’aa myaaka mibhoto na wîî manyi kuhusu ivuto na taka dawoone ivuto likalî kama îlî, maana lyîî wamuurie . Wapachwa ni oowa na wamanyûzûû wawakûfa wakati wowote. Wîî keleele ati Yîsu awîîzi, dûû wamulamûûchiize wakamwaabya wakatîîni, "Maalimu, Lola ivuto îlî! Asîî chwee tumukarib’waa kuririma na ammaallî umuuni tûlû. Kwaani da’ukutuj’alliini?"
Yîsu ab’ula na’a’alima na llalla na mawîîzû atîîni. "Nyamala! Na utulie!" J’eerinuma llalla galî inyemeezi na b’ahari ikatuliya. Kisaana Yîsu awûûza maûlû weyye atîîni, "Wageeni mukullamee aka îyî? Ammaalî damunaa imaani neemi?" Maûlû washîîngaawa na pia wannaha. Taka dawoone jai kama îyî maisha yaao dhini. Kisaana wûûzanya iwoo dhini watîîni, "Kwaani Yîsu ni mûûdû aa aka îpîîni? Ni mûkûlû kuliko aka twîîkumamateeni. Hata llalla na mawîîzû zikamusikîlîla na kuti’i jai akuyabeeni!"
Maûlû wîî kud’aabhîlee kubarata kuhusu Yîsu. Wîî sikîîle uj’umbî weyye, na woona b’a’adhyaa mi’uj’iza yeyye mikûlû. Wîîkud’aabhîlee ku’elewa kuwa Yîsu îî zaid’yaa mûûdû ywa kawaid’a; kuwa b’illaa shaka yîî D’anaa Wak’i. Iyye dûû îîna mamulakaa jai chwee, ambayo iyyee mweenye ayûûbie. Wîî kud’aabhîlee kumanya kuwa wakatyaa shid’a gûlû na kwiita na ûûmûlûûlû wakud’uuna kumu’amiini Yîsu akuwaponya.
Yîsu muuni akaanu iyyo hata aleelo. Guya tûû maûlû weyye b’asi ni musau weeto ambae aa tayari kotoponya. Amû ni musau mufai! Ana mamulaka makûlû ya kwîîmîla jai chwee, na ana nguvu zibhoto za kotoponya. Wakati tuna shid’a na mad’eemo. (îyî ni kamaa ivuto lyîîwad’ak’abhie Yîsu wali na maûlû weyye mala wîî mashuweeni.) Yîsu umanyie jai îyî chwee ikutugheghelekeleeni. Kud’uuna kotochomolela oowa na atunysiige Amani myooyo yeeto dhini.
Fulaa 19: Mûka asanyisiizwe
Mariko 5:25-34
Yîsu na maûlû weyye waaza kûûka muwaa pili wa B’ahari ikiwa waa waatooni. Umati mûkûlû wa dagha wîî iyîîgî kuwapokeya mala wiizie. Mûûdû momooza amwiizî Yîsu na aabana oso weyye dhini. Mûûdû ûyû îîkutanwee Jairasi. Yîî ki’ongozi ywa sinagûûgi (biya Wauziraa’îli wîî ku’ab’udîlee dhini Wak’i). Jairasi amwaabîla Yîsu kuwa mudurha yweyye ywa myaaka ikûmu na mîîlî akulwalee yûû mahutuuti, na amûûza Yîsu akweeda amusanyisiise, isakwaa aka iyyo mudurha yweyye awakûfa. Yîsu na maûlû weyye wûûka weeda na Jairasi nyuubayeyye dhini, na ummati mûkûlû wa dagha waweera nyuma.
Kwîîna mûka momooza katîka ummati iwo wa dagha ambaye îî kulwaleeni. Îî kulwaale roghotyaa kud’iigha sakame kwa mud’aa myaaka ikûmu na mîîlî 12. Îî yeezie kwa mad’akitari wabhoto na îîtumikie mapîni yeyye akud’emee aka akusanya. Bad’ala yeyye, roghoti yeyye ya’endeleya kuhammaata. Îî sikîîle kuhusu Yîsu na aaza kolola aka akud’uuna koponywa. Na sasa amoone Yîsu, îîna uhakiika awakomoonya. Amû îî koonee ch’eeraa ku’alimîla wazi kuhusu roghoti îî naayo. (Shîriyaa Waiziraa’îli yîî yaabie kuwa anaa nnaj’isi ki’aaadha, na mûûdû yoyote amukiibie ama kumudhaabha nijai kiita nnaaj’isi kwa mud’aa siku tolba.) Mûûka ûyû a’amiini kuwa guya adhaabhie kolaa guo ya Yîsu, b’asi jwaakusanya na iite sausau cheena. Amanyûzûû akud’uuna kwiirya aka iyyo katîka ummati iwo dhini na kusaakoona mûûdû awakomoona wala kumanya jai igheghelekie.
B’asi ghama ummati iwo wîî kwedeeni mûka iyyoo lîa asubhîla biraa Yîsu. Kisaana ajeerisa mokono adhaabha kolaa guwaa Yîsu. J’eerinuma roghoti yeyye yasanywa (Kud’iigha kwîîma k’at). Mûka iyyo ashoobha saana kuwa asanyie, na îîshoobhie kuwa kusaakoona mûûdû yoyote amanyie kitendo Kigheghezie. Kisaana Yîîsu îîma na kuhaana killaa ada. Yîsu îîmanyie kuwa nguvu zimusiile na kusanyisiisa mûûdû. Yîsu ûûza atîîni, "Ni’ani adhaabhie kolaa guo yeemi?" Maûlwaa Yîsu washîngeeswa kusikîla Yîsu akûûzee maswaali kamaa aya, Izûlwaa dagha boto wîî iyîîgî wamummarsiize na wakumudhabheeni. J’apokuwa, Yîsu a’endeleya kuwalola dagha wîî mumarsiize.
Mûka iyyo agundua kuwa asaad’uuna kubicha kwa mud’a mulaiila. Mûka iyyo aaza akubhireeni na amotoorella Yîsu mad’wîî. Amwaabîla Yîsu jai chwee igheghelekie. Yîsu daa’îmukalalîîle; daamu, îî shoobhie saana kusikîla jai aigheghezie. Yîsu amwaabya atîîni, "D’aana, (hab’ari yewwe) Izûlwaa uni’amiinie (kuwa nûûkud’uuna kukusanyisiisa) ugheghezilwe aka fai na wasanya. Kwa aka iyyo, uswiite na wasiwasi. Galîla muzîni na Amani na u’epushwe kûla na roghoti iyyo yewwe.
Yîsu awoonyisa dagha kuwa anaa nguvu za kusanyisiisa maroghoti. Yîsu oonyisa kuwa amanyie mambo yaalya dagha wajhaamie kuyabicha ama kuyeeka sirhi. Pengine kuna mambo ambayo katîka maisha yewwe dhini uyabichie na usaakoonafed’i dagha wakuyamanya. Mambo ambayo isaa roghoti, amû yûû matendo mawîîwî na mama bîîbî ambaayo tokonee ch’eera kwaabîla dagha îgî. Yîsu umanyie chwee kuhusu mambo aya na mukupejee kotoonya. Tukud’uuna kumweedela Yîsu, tumwaabîle kuhusu mambo aya, na omo’ombe akukusamehe madhambi yewwe. Jwaakuturyîza aya, na Jwaakutunyiiga nguvu twiirye mambo yawakumujhaamisiisa Wak’i. Laazima twiite na imaani na kumu’amiini Yîsu akaanu îlya mûka ûlya kud’ighwee ni sakame amu’amiinie. Laazima tumwaabîlî Yîsu mambo aya na tumu’amiini akotoponya.
Fulaa 20: D’ana afiile mûbûkeeni
Mariko 5:22-24, 35-43
(Yîsu îî yiseene kusanyisiisa mûka ambae îîna roghotyaa kud’iighwa ni sakame hamu, na îî ku’alimee niiye.) Jairasi yîî ki’ongozi ywa sinagûûgi na îî kumurhemee Yîsu akumweedela nyuuba yeyye dhini. Mudurhaa Jairasi îî sakaraadha. Saanu iyyo wiiri ghiiryû wa Jairasi waaza kûûka muzîni kweyye. Wamwaabya Jairasi watîîni, "Mudurha ywewwe ufiile. Dainaa haj’a kumusumbula maalimu Yîsu akûûza."
Jairasi îî huzunikie saana mala asikîîle laaghû îyî, am Yîsu amwaabya atîîni, "Manya usaakunnahisiiswa ni jai wayaabie. Laazima u’endeleye ku’amiini kuwa niwakud’uuna komoponya mudurha ywewwe." Kisaana Yîsu awîîmnya dagha chwee awiiza wasaakumweera zaid’i. Awûûcha maûlû watato ipeeka, Pita Yak’ûûbhû, na Yohana na wali na Jairasi, weeda nyubaa Jairaasi dhini.
Ghama watumie nyubaa Jairasi dhini, kwîîna dagha bot wîî iyîîgî. Dagha iwoo chwee wîî kulîlee giwwawaaka na gidhema na shautyaa izûlû, izûlwaa mudurha iyyo afiile. Yîsu eeda nyuuba iyyo dhini awûûza dagha iyyo atîîni, "Wageeni mûkuch’areeni gilîla? Mudurha ûyû da’afiile, Nijai awaama tu." Dagha dawajhaami mwaabo Yîsu awaabie dûû wamuchekie k’ach’o. Kisaana Yîsu awahad’îla dagha b’aatiini isipokuwaa Jairasi na mukaza Jairasi, na maûlû weyye watato. Weeda ndani ada mudurha iyyo îî wîîzi kitaleeni. Yîsu amweedela mudurha iyyo, amukiiba mudurha iyyo mokono amwaabya atîîni. "D’aana, nimukukwabyee ukub’ula!"
J’eerinuma mudurha iyyo ab’ula ûkîla izûlû ad’aabhîla kutembeya nyubeeni. Wabhyaazi weyye washîngaawa kûûkwe na washoobha. Yîsu amwaabîla Jairusi asaakwaabîla killaa mûûdû kuhusu jai igheghelekie, amû akuyeeka na anyamallîlee mîîlî na wanyamale. Yîsu lîa awaabya kuwa wakumunyiiga mudurha iyyo bhiitû akûlya.
Mammasa îyî imokotoponyee asî tûûku’elewa kuwa nguvu za Yîsu ni za ma’aj’ab’u na gûlû. Yîsu ana uwezwaa kûb’ûûcha dagha. Nguvu za Yîsu zikotoponya asî lîa. Mara boto mûû tukallama jai iwakughegheleka guya tufiile. Saa îgî tukalwaala, na tukallama tukamanyûzûû kuwa tuwakûfa. Saa îgî tukallama kuwa dagha wawakuturhinya, ama bepo wawîîwî wagheekutuvamia, na kuwa tuwakûfa. (Use local illustrations.) Yîsu îî ahid’ie kuwa guya twaakumujhaama na kusikîlîla na kweera barsiisa yeyye jwaakutunyiiga maishaa uzima. Îyî imukuma’anishee kuwa Yîsu akûtûmee Mooyo weyye Mutakatifu aku’ishi myooyo yeeto dhini na ku’ishi neeto d’aima. Wakati mîîlî yeeto ifiile Yîsu nijai katûûcha tûkwiita niiye binguuni d’aima.
Yîsu ana nguvu kuliko Shîîtani na bepo chwee yûû wawîîwî, aka tusaakuwallama. Nguvu za Yîsu ni gûlû kulikokab’uri, kwa aka iyyo datupejikanee kullama kûfa. K’aabhata myaabo Yîsu amwaabiize Jairasi katîîni, "Manya usaakullamma, ... endeleya ku’amiini!"
Fulaa 21: Imaani lya mweeni
Mariko 7:24-30
Ummati mûkûlû wa dagha wa’endeleya kumwiizîla Yîsu na kumweera killaa biya îîkwedeeni. Wîî kusikîlîlee jai îîkwabeeni na komolola aka awakugheghela mi’uj’iza mikûlû. Îyî yiirya kwiita na ûûmûlûûlû wa Yîsu na maûlû weyye kud’ak’abha mud’aa wowote wa kooya. Yîî bhyûmûlûûlû kwa Yîsu kukaagî muchagûûlû awabarsiise maûlû weyye. Dûû Yîsu na sawîra zeyye wasafirhie wakeeda bhanyaa kûla inchi îgî yûû biraa Iziraa’îli. Weeda biya ikutanwee Tire na wakaagî naaîgî nyubaa musau waao.
Hata kwîîna dagha wasikîîle kumuhusu Yîsu na wakaaza komolola. Mûka yûû Mugiriki amwiizîla Yîsu. Dayîî muiziraa’îli. Na kwa kawaid’a Waiziraa’îli daawîîshirikiyanee na wagiriki kwa j’ambo lolote. Mûka ûyû îîna mudurha yweyye asawaziizwe ni bepo muwîîwî, na îîna wasiwasi kumuhusu. Mûka iyyo aaza atoora na mad’wî oswaa Yîsu amoogogola Yîsu akumuhad’a mîlyûûlû bepo muwîîwî amupachie mudurha yweyye.
Maraa kwanza Yîsu da’a’alimie niiye, amû a’endeleya kumwaabya Yîsu akomoponya d’ana yeyye. Kisaana Yîsu amwaabya atîîni, "Niizie kuwaponya Waiziraa’îli. Guya nikoponyiize, Jaakwita kama baaba akuwanyigee d’aani zeyye bhiitû bhya bwaha." Yîsu awajhaama mûka iyyo na mudurha yweyye, na îîkupejee kuwaponya. Yîsu îîkumupimmee mûka iyyo komolola aka aku’amiinii kuwa Wak’i ywa Waiziraa’îli akud’uuna komoponya. Mûka iyyo amwaabya Yîsu atîîni, "Oo, ni d’ugha yewwe (daa fai kuwanyiiga bwaaha bhiitû bhya d’aani) amû hata bwaha nijai wakalya bhiitû bhibubu’îkie muchagûûlû."
Yîsu îî jhaamisisiizwe ni yaalya mama iyyo ayaabie, na amwaabya atîîni, "Ulimmeene aka fai. Sasa nimanyie uku’amiinii kabisa kuwa Wak’i ad’uuna kokoponya. Niriize jai ûnyûûziize nûkuigheghela, na sasa kugalîla muzîni. Nimuhad’ie kala bepo muwîîwî mîlyaa mudurha ywewwe." Mûka iyyo ashoobha saana na agalîla muzîni kweyye. Ghama atumie muzîni amoona mudurha yweyye aa kitala kyeyye dhini awîîzi na bepo muwîîwî lîa amucheegie mîlîîni.
Mammaasa îyî imokotoponyee ku’elewa aka Wak’I ajhaamie dagha chwee. Wakati ûgî nijai tokoona ûûmûlûûlû kuwajhaama dagha îlya waku’ishii inchi zîgî na aambao waa tafauti neeto. Wak’i da’aa aka iyyo. Wak’i ujhaamie dagha chwee katîka inchi chwee. Dagha chwee ni laazima waaze kwa Wak’i. Laazima wa’amiini kuwa Wak’i akud’uuna kuwaponya, na kuwa ad’uuna kuwaponya kûlûtîla D’ana Yîsu ipeeka. Guya tumujhaamie Yîsu na kuti’i barsiisa yeyye, b’asi tuleetiilwe katîka mûzyaa Wak’i, na da’ij’alishee inchi tûûkie dhini.
Tumukubaratee na mammasa îyî lîa, kuwa shîîtani akud’emee kutawala dagha killaa ada. Amû nguvu za Yîsu ni zikûlû kushinda za shîîtani. Guya tugheghezie mîîlî kweeda kwa Yîsu na komo’omba akotoponya, Yîsu kud’uuna kotucheeja mikonwaa nguvu za shîîtani ada yoyote tûû dhini. Yîsu kud’uuna kweeka Amani myooyo yeeto dhini, na kotoponya asî tu’ishi maisha yakumujhaamisisee Wak’i.
Fulaa 22: Mûûdû Yûû D’ukû na pîîpî
Mariko 7:31-37
Yîsu na maûlû weyye wafuma mûzyaa Tire na waaza watuma B’aharyaa Galilaya. Mala waa gîleeni watuungana na kikundi kya dagha wamuleteele Yîsu mûûdû iyyo. Mûûdû ûyû yîî b’ub’u asaad’uunee ku’alima aka fai. Dagha wamo’omba Yîsu akumweekelela mûûdû iyyo mikono isharaa aka akumusanyisiisa. Yîsu îîmanyie kuwa mûûdû iyyo awakoona ch’eera izûlwaa kwîîna dagha boto wawamarsiize na wakumud’ama’îlee, dûû Yîsu amûûchiize mûûdû iyyo kamweeza d’awatu kando na dagha.
Kisaana Yîsu amoshooka bhyaala masikîlwaa mûûdû iyyo. Kisaana atufa mata bhyaleeni na amudhaabha naa lûlûme lwa Mûûdû iyyo. Yîsu alola izûlû binguuni, na ûûza mooyo hamu, izûlwaa îî mooneele nnasî mûûdû iyyo. Kisaana achomola amuri atîîni, "Arhûka!" J’eerinumma mûûdû iyyo a’aryûka na ad’uuana kusikîla aka fai, na ad’uuna ku’alima aka fai.
Dagha washîngaawa na washoobha koona jai Yîsu aigheghezie. Yîsu awaabya dagha wasakwaabîla wagî jai aigheghezie, amû bad’ala yeyye wa’endeleya kuwaabîla dagha îgî. Dagha wa’endeleya gîtîîni, "Jai chwee Yîsu akuighegheleeni, nijai kaigheghela aka fai! Hata kad’uuna kuwiirya walya yûû D’ukû wakusikîla, b’ub’u waku’alima. (Laazima iite mûûdû ûlya mannab’ii wîîkwabee lyeyye myaaka mibhoto ilûtie. B’illa shaka ni muchalwa ywa Wak’I, ûlya akutanwee Masihi.)"
Dagha washoobha saana koona jai Yîsu amughegheleele mûûdû iyyo. Tumanyie aka yûû muhimu kud’uuna kusikîla aka fai na ku’alima aka fai. Ni fai kumanya kuwa nguvu za Yîsu yûû zikûlû na ad’una amoponya mûûdû anaa shid’a. Ni muhimu hata zaid’i kwa killaa momooza yweeto akud’uuna kuzikîla aka fai Mwabwaa Wak’i, na killaa momooza yweeto aku’alima na dagha îgî kuhusu Yîsu.
Pîngine tupejikeene komo’omba Yîsu akutudhaabha masikîlû yeeto aka tûûkud’uuna kusikîlîla aka fai Mwabwaa Wak’i. Pîngine tumukupejee tûkomo’omba aka akudhaabha dîmi zeeto aka tûûkud’uuna kumufaarsa Wak’i na tuwaabîla dagha îgî kuhusu Wak’i. ûî
Fulaa 23: Yîsu mukumwiryee bala akoona cheena
Mariko 8:22-26
Yîsu na maûlû weyye waaza ufuwaa b’aharyaa Galilaya, ada ikutanwee Bethisaida. Ûwû yîî kijiji Pita na Andreya, Yak’ûûbhû na Yohana ambao yûû maûlwaa Yîsu wûkie dhini.) B’a’adhyaa dagha wamuleeta Yîsu mûûdû yîî balla. Wamo’omba Yîsu akumweekelela mikono aka akud’uuna oone cheena. Yîsu amûûcha mûûdû iyyo yîî balla amolongoza afuma niiye kijiji ikyo dhini, kûla na dagha chwee.
Mala watumie ada yûû nyamavu, ikiwa waa iwoo ipeeka, Yîsu atufa mata yeyye na amupaka mûûdû iyyo machooni. Kisaana eeka mikono yeyye machwaa mûûdû iyyo dhini amûûza atîîni, "Uri umukud’uunee koona jai sasa?" Mûûdû iyyo alola killaa upaande na aaba atîîni, "Oo, Nimokonee dagha (amû danikonee aka fai). Nimokowone waa kama za mîtî, isipokuwaa wakutembeyeeni. Yîsu eeka mikono yeyye cheena machwaa mûûdû iyyo dhini, na kisaana dûû mûûdû iyyo iita akonee aka fai.
Mûûdû iyyo îî shîîngaawie na koshoobha saana. Mûûdû iyyo îîkupejee koyooya na aabîle killaa mûûdû jai Yîsu amughegheleele, amû Yîsu amwaabya akweeda moza kwa mooza muzîni, na asaadhub’utu kweeda bhijijiini. Yîsu îî manyie kuwa guya ageezie kijijiini agiiriize ummati mûkûlû wa dagha wakûûza, na igiitiiye bhyûûmûlûûlû kwa Yîsu kuhud’umia dagha îgî.
Mûûdû iyyo îî shoobhie kuwa sasa akud’uunee koona killaa jai. Malaa dura, îî ukizeeni, na yîî bhyûûmûlûûlû kweyye kwiirya jai yoyote. Na sasa mokoneeni! Niinu akaanu iyyo kweeto wakati tumumanyie Yîîsu. Guya tumujhaamie Yîsu na kuti’i barsiisa yeyye kwa umakiini, b’asi nijai kaleeta mwanga weyye myooyo yeeto dhini na akili zeeto dhini. Yîsu katubarsii kûûka Mwaabo weyye dhini, Bibilia, aka tokoona mambo yaalya mafai ya kuyiirya. Nijai Yîsu katolongoza na Mooyo weyye Mutakatifu na tukeera ambazo azimanyiie kuwa yûû fai kweeto. Yîîsu aaba atîîni, "îmî nimu mwangaa duniya, mûûdû akunyeree îmi da’awakutembeya katîka ukiiza." Wakati tûûkutembeyee katîka mwanga wali na Yîsu, b’asi tukud’uuna koona aka fai na toonyise dagha îgî gîla za Wak’i. Tukud’uuna kumuletela Yîsu dagha, akaanu îlyaa daghaa kûûka Bethisaida wamuleteele Yîsu mûûdû yûû balla.
Fulaa 24: Nguvu za Yîsu kumumuura shîîtani
Mariko 9:14-31
Yîsu eeda na maûlû weyye watato, Pita, Yak’ûûbhû na Yohana, biya îgî. Maûlû weyye waalya wagî wîî ada mooza kisaana mûûdû momooza awaleetela mosoro weyye. Mûûdû iyyo îîna wasiwasi kuwa mosoro weyye asawaziizwe ni bepwaa b’ub’u. Maûlû iwo dawad’uunie kumucheeja mîlyûûlû. J’eerinuma ummati mûkûlû wa dagha wûûlîlana na wagî katî kaao wad’aabhîla kuwatetesha maûlwaa Yîsu.
Saanu iyyo Yîsu awiizîîle wali na Pita, Yak’ûûbhû na Yohana. Yîsu awûûza atîîni, "Kwaani kuna shid’a îîza?" Ise mosoro iyyo aaza amwaabya Yîsu atîîni . Nimuleetie mosoro weemi ukumusanyisiisa. Usawaziizwe ni bepwaa b’ub’u ambayo ikiirya gimutaya muchagûûlû, na kachomola homaacha na kanweeni, kalûmyaanyach’iniina, na mîîlî yeyye ikagûgûgha. Nîîwûziize maûlû wewwe wakomochomola mîlyûûlû bepo muwîîwî, amû dawad’uunie komochomola.
Yîsu a’alima na mûûdû wali na maûlû weyye atîîni, "Shid’a ni kuwa imaani lyewwe katîka Wak’i ni bhit’ook’o. (Da’u’amiinii kuwa Wak’i anaa nguvu za kotosha za kokoponya.) Niletelaa mosoro iyyo!" Dûû wamuleetie mosoro iyyo kwa Yîsu. Mala bepo muwîîwî aa mîîlwaa mosoro iyyo dhini imoone Yîsu, Yamwiirya mosoro iyyo akwaabana muchagûûlû gibuumbuluka na kufumwa ni homaacha kanweeni na kûlûmyaanya ch’iniina. Yîsu amûûza ise mosoro iyyo atîîni, "Roghoti îyî ukîîgi naayo kwa mud’a ûûza?" Ise mosoro iyyo amullimaana atîîni, "Taangu yûû d’ana munyai. Mara boto bepo iyyo muwîîwî nijai kamwiirya akwaabana mulîlûûni ama mazîîni kud’eema kumuula. Ocha rhaalî otoonele nnasî na otoponye!" Yîsu awaabya atîîni, "Guya mu’amiinie d’ugha kuwa nguvu za Wak’i yûû zikûlû, b’asi kud’uuna kukugheghelela killaa jai unaafed’i." Mûûdû iyyo amullimaana Yîsu atîîni, "Nimuku’amiiniini kuwa Wak’i anaa uwezwaa kotoponya, amû imaani lyeemi katka Wak’i dûû lisaakoona nguvu. Niponya niite na imaani likûlû nimu’amiini wak’i."
Yîsu oona kuwa dagha boto Wîîkuwayoyeleeni koona jai yîîkugheghelekeeni, dûû a’alimie na mosoro iyyo îîsawaziizwe ni bepo muwîîwî, "Mufume haraka uwe bepo ywa b’ub’u na pîîpî, na ûsûmûûye cheena mîlîîni!" Bepo iyyo muwîîwî akuya hamu, amusucha mosoro iyyo hamu, na bepo iyyo amufuma. Mosoro iyyo awaama muchagûûlû na dagha îgî waaba afiile. Yîsu aaza amukiiba mokono na kûmûûchîza izûlû akwîîma. Kisaana mosoro iyyo iita aa sausau. Killaa mûûdû îî shîngaawie na koshoobha mala woone jai nguvu za Wak’i ziriize.
Ba’ad’aaye, wakati dagha chwee weezie, Maûlû weyye wamûûza watîîni, "Wageeni tushindiilwe kuwahad’a bepo iwo wawîîwî?" Yîsu awalimaana atîîni, "Aka ukud’uuna kwiirya aya, umupejikaneekwiita na wakati mobhoto komo’omba Wak’i."
Mammasa îyî imokotoonyisee kuwa Yîsu anaa nguvu zikûlû hamu. Yîsu ana uwezo mûkûlû kuliko shîîtani na bepo wawîîwî. Yîsu ni D’anaa Wak’i, na ana uweezo na mutawalee jai chwee yûû duniya îyî dhini. Guya tûû dagha tumujhaamie Yîsu na kweera barsiisa yeyye, b’asi Yîsu muku’ishii myooyo yeeto dhini na mukupejee koonyisa uweezo katîka maisha yeeto dhini (Kûlûtla mambo yaalya tûûkuyiryeeni na kuyaaba). Datud’uuna kumumuura shîîtani na bepo muwîîwî kwa nguvu zeeto ipeeka na datud’uuna twiirye jai imujhaamisiisee Wak’i. Wak’i umanyie kuwa tusaad’uuna twiirye mambo asîî weenye. Yîsu muku’ishii myooyo yeeto dhini na kud’uuna kotoponya twiirye na kwaaba yaalya yamujhamisiisee Wak’i. Kud’uuna kutunyiiga nguvu za kumumuura shîîtani na bepo wawîîwî.
Tumupejikanee tutumika wakati mobhoto komo’omba Wak’i aka tûûkud’uuna kumumanya aka fai. Kisaana dagha îgî bwakoona nguvu zikûlû za Wak’I zûûkwiiryee kazi maisha yeeto dhini.