08. Keta, Pilikisya Kangi Uyege Nu Bumi: Ibuku Lya Buhano Nubutatu - Imbombo sya Mbepo mwikemo
Grandes lignes: The Young Church and Paul. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording.
Numéro de texte: 425
Langue: Ngonde
Thème: Sin and Satan (Spiritual Warfare, Deliverance); Christ (Ascension); Eternal life (Salvation); Character of God (Holy Spirit, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Worship, Church, Christianity, No other gods, idols, Repentance, Faith, trust, believe in Jesus, Children of God, Spiritual Life, Christian values); Bible timeline (Gospel, Good News); Problems (Problems, troubles, worries)
Audience: General
Objectif: Teaching
Features: Monolog; Bible Stories; Extensive Scripture
Statut: Approved
Les scripts sont des directives de base pour la traduction et l'enregistrement dans d'autres langues. Ils doivent être adaptés si nécessaire afin de les rendre compréhensibles et pertinents pour chaque culture et langue différente. Certains termes et concepts utilisés peuvent nécessiter plus d'explications ou même être remplacés ou complètement omis.
Corps du texte
Imbombo sya Mbepo mwikemo: Ubwandilo
Ilisiku linunu. Lino ngulonda mbabule isya Mbepo Mwikemo gwa Kyala. Keta ikifwani mwibuku lya pepo apa mupilikisya. Igula ikifwani ikingi bo mupilikisya ulwimbo ulu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kwanda Yesu Ikugomokela Kumwanya
Imbombo sya butumigwa 1:1-11
Keta pa kifwani iki. Untwa Yesu ikufyuka ukufuma pa kisu kya pasi ukubuka kumwanya mmabingu. Abatumigwa bake bikuketa bo ikufyuka. Yesu yo Kyala gwa bwanalori, alisile ukufuma kumwanya ifyinja aba elifu babili (2000) ifi fikindile. Apapigwe ku ndindwana unsita kumanya unyambala ingamu yake Maria nkaya ka Betelehemu. Yesu alisile ukuya mundu ukuti atunangisye mumo Kyala ayilile. Nongwa ya mbibi, abandu bakalinhobwisye Kyala. Batulile inongwa. Ikilango kya mbibi yonfwa nukupagukana na Kyala. Loli Kyala abaganile abandu bosa. Atolonda ukuti babuke ku moto, kubuyo bwa lufundo. Popapo Yesu alisile ukwega ulufundo lwitu panongwa ya mbibi syitu. Ikilango iki yonfwa. Abandu ababibi balingogile Yesu nukumpayika pakipingika. Abandu abingi balimbwene mumo afwilile pakipingika, loli abatumigwa bake balimbwene bo ikusyuka mbufwe. Lelo ababulile ukuti, “... loli mwisa kwambililaga amaka bo Mbepo Mwikemo abisile, po mwisakuyaga baketi bangu nkaya ka Yerusalemu na mosa nkisu kya Yudai, na nkisu kya Samaria, ukwakufika kuno kimalikile ikisu.” Umwene bo ababulile ululagilo ulu, alinkufyusiwa kumwanya mmabingu, buno mukuketela ikifwani iki. Ilisiku limo isakwisa kangi pa kisu munjila bo yiyiyi posolonga abandu bosa nkisu. Abandu bosa aba bikupilika amasyu amanunu gha Yesu, basubilege mmyake papo ali nikyabupi kya bumi bwa bwilabwila mwa Kyala. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Bubili Mbepo Mwikemo Ikwisa Nu Moto
Imbombo sya batumigwa 2:1-12
Bo Yesu afyukile ubuka kumwanya, abatumigwa bapilikene ukwikala pampene nnyumba ukwiputa. Popapo Mbepo Mwikemo gwa Kyala alisile kubafundigwa bo mumo Yesu ababulile. Nakalinga akogoo kalinkufuma kumwanya kalinkunfwana kobela kwa mbelo ubunyuamu. Abandu balinkusibona isi syali bo sindimi sya moto, syo silinkwintapulania, silinkutugala pali bosa yumo yumo. Bosa balinkwisula na Mbepo Mwikemo gwa Kyala, balinkwanda ukuyoba imbombo ingulumba sya Kyala munjobelo isingi. Yesu bwila, ikusibomba buno ayobile. Atumile Mbepo Mwikemo ku bandu bosa aba bikupilikila nukusubila myake. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Butatu Peteri Ikulumbilila Ku Bandu
Imbombo sya batumigwa 2:14-41
Mbepo Mwikemo gwa Kyala alisile ku bafundigwa nkaya ka Yerusalemu nkisu kya ba Yuda.
Pakabalilo kala balimo aba Yuda abingi fiyo nkaya ka Yerusalemu babo bafumile nfisu ifingi. Bakayobaga injobelo syokindanakindana. Mbepo Mwikemo gwa Kyala akabatulaga abafundigwa ba Yesu ukuyoba injobelo syosa ukuti abandu bosa bapilikege nupilikisya amasyu ga Ntwa Yesu munjobelo syabo.
Abandu bamo bakinogonaga ukuti abafundigwa ba Yesu bagalile ubwalwa. Yumo mbafundigwa ingamu yake Peteri, alimile palikimo na bafundigwa kalongo na yumo. Alinkuyoba kukilundilo kya bandu alinkuti, “Abandu aba bakagala bo mumo mukwinogonela.” Peteri alinkwanda ukubabula amasyu amanunu aga Yesu. Abandu bingi balinkugasubila amasyu ga Peteri. Balyosigwe unangisya ukwelusigwa ku mbibi. Balyambilile kangi Mbepo Mwikemo nukwanda ukukonga injila ya Yesu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buna Ikipanga Kya Kwanda Kya Yesu Khristu
Imbombo sya batumigwa 2:42-47
Ilisiku lila, abandu abingi mu Yerusalemu basubile mwa Yesu kangi balyandile ukunkonga. Abandu aba balyambilile Mbepo Mwikemo gwa Kyala, bakagana pampene ngati ba nyumba yimo kangi bwali bwandilo bwa kipanga kya Yesu Khristu. Panyuma abandu aba balinkukoleligwa ba Khristu. Balinkuyabana ifindu ifi balinafyo yumo nu nnine kangi bakapakikisaniaga. Ilisiku lililyosa bakabukaga ku nyumba ya Kyala nkaya ka Yerusalem. Balinkwiputa nu kuntufya Kyala pampene. Abafundigwa aba balinkuya batumigwa, balinkumanyisya amasyu ga Kyala. Aba Kristi bope bakaganaga mu nyumba syabo mumo bakayabanaga ifyakulya. Mukabalilo kingi bakayabanaga ifisyesye nukunwa ubwalwa bwa mafilu mukabalilo ka ilyikemo lya Malafyale. Yesu ababulile abafundigwa bake mumo babombelege. Ikilo iki bakankolelaga Yesu, alile ifyakulya nabafundigwa bake kangi bo agwile ulupi ali nkumenya ifisyesye nukubapa abafundigwa bake. Ifisyesye fikasanusyaga umbili gwa Yesu, gwisakumenyigwa pakipingika. Alinkwega kyope nikinwelo ikya bwalwa bwa mafilu alinkubapa abafundigwa bake ukuti banwe. Ukunwa kukabakumbusyaga ililopa ili lisakonekaga pakipingika. Yesu ababulile abafundigwa ukuti babombege sisisi ukubufumusya ubufwe bwake. Popapo gwesa uyo ikusubila nukumpilikila uNtwa Yesu, isakukumbukilagha ilyikemo lya Malafyale papo amasyu ga Kyala gikuti, “Apa linga mukulya ikisyesye iki, nukunwa ikinwelo iki, po mukubufumusya ubufwe bwa Ntwa ukwisakufika papo ikwisilaga.” (1 Bakorinte 11 kanandi 26) (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Undondo Undemale Ikubumbulusigwa
Imbombo sya batumigwa 3:1-16
Ilisiku limo Peteri na Yohane balinkufyuka ukubuka ku nyumba ya Kyala ukuti bakipute. Undondo yumo alikele pa kifigo. Umwene ali nikilema ukufuma mu munda gwa unyina. Alinkusuma indalama kwa Peteri na Yohani. Peteri alinkumbula alinkuti, “Siliva na golidi fyo ngaya nafyo, loli ifi ndi nafyo fyo nikukupaga. Mungamu ya Yesu Khristu ugwa nkaya ka Nazareti, sumuka, gwendege.” Popapo Peteri alinkukola ikiboko ikililo, alinkunsumusya. Nakalinga itolo injayo syake silinkukaka nutupungunyo twake palikimo tulinkuya twamaka. Popapo alinkwingila mnyumba ya Kyala na Peteri na Yohani. Umwene alinkunyela alinkwima, alinkwanda ukwenda nukuntufya Kyala. Akali yo Peteri uyu alimbumbulwisye umundu uyu. Ulwitiko mwa Yesu na maka ga Mbepo Mwikemo gwa Kyala go gambumbulwisye umundu uyu. Ambilile ikyabupi ikyapamwanya ukinda indalama. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Na Kimo Unyambala Nu Nkasi Gwake Babo Batungulwipe
Imbombo sya batumigwa 5:1-11
Umundu yumo ingamu yake Barnabasi alyulisye ungunda gwake nubika indalama syake mu Tempeli ukuti situle abatolwe. Unyambala nu nkasi gwake ingamu syabo Anania na Safira, balinogwine ukusibomba bo yu Barnabasi. Loli Anania atapwileko indalama simo bo ulisye ungunda. Atwele indalama simo kwa Peteri. Alinsyobile Peteri ukuti atwele indalama syosa. Peteri asimenye ukuti ikutungulupa popapo alinkumbula alinkuti, “Anania, fiki setano iswile mundumbula yako, ukuti unsyobege Mbepo Mwikemo, apa kutapulako indalama sya kisu iki gulisyaga? ... ungatigi usyobile une mma, loli unsyobile Kyala.”
Popapo Anania alinkugwa pasi alinkufwa. Abalumyana balinkumwega ukubuka ukwakunsyila. Popapo alinkwisa nkasi gwake Safira, akasimenye isi syabombigwe kwa Anania. Safira yope alinkutungulupa kwa Peteri isya ndalama. Peteri alinkuti kwa Safira, “Fiki mwitikene ukungela Mbepo gwa Ntwa? Keta! Pilika undindo gwa aba bali pakunsyila undumego gukupilikigwa pa kifigo, bikuya pakupimba nanugwe.” Nakalinga alinkungwila Peteri mmalundi nukufwa.
Tubapege aba bo batolwe loli koma ukutungulupa pamaso pa Kyala pamo aligwesa. Kyala agamenye aminogono amanunu na mabibi mwatwesa. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Na Bubili Ukugogigwa Kwa Stefani
Imbombo sya batumigwa 6 kanandi 1 mpaka 15, I sya b 7 nu I sya b 8 k 1 mpaka 3
Keta! Ikilundilo kya bandu abatulanongwa bikuntika namabwe umundu ingamu yake Stefani. Ali nkulumba gwa kipanga nnyumba ya Kyala, kangi atulaga abatolwe nkaya ka Yerusalemu. Akamanyisyaga amasyu ga Kyala namaka, kangi abombile ifika ifingi fiyo mmaka ga Mbepo Mwikemo. Loli aba Yuda bakalwanaga nagwe. Balimwegile Stefani ukwakundonga kangi nukuntungulupila ukuti anhelulaga Kyala kangi anjobelaga amasyu amabibi. Loli Stefani akali nulutende panongwa yakuti Kyala alimpele amaka ukwendela mwa Mbepo Mwikemo. Stefani ababulile aba Yuda bala ukuti balingogile Yesu yuyo alisile ukubapa abandu ubumi bwa bwilabwila. Aba Yuda bakalele fiyo nukunsosya Stefani panja pa kaya kala nukwanda ukuntika na mabwe. Bo bikuntika namabwe, aliputile, “Gwe Ntwa Yesu, ambililaga imbepo syangu.” Bo ikufwa, alinkukolela ilisyu ilikulumba alinkuti, “Gwe Ntwa, ungabapaga inongwa pa mbibi syabo isi.” Abandu aba bakantikaga namabwe u Stefani, balambalike imyenda yabo pamalundi gha undumyana undongosi ugwa kiYuda ingamu yake Sauli. Kyala alitikisye ifwa ya Stefani. Numwisyughu pope abandu aba bikumpilikila nukumbombela Yesu, bikufwimigwaga na bandu ababibi. Loli Kyala na Mbepo Mwikemo atisa kubaleka bene napapo linga abandu bikwisa kubagoghagha. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Nubutatu Umwenda Njila Gwa Ku Ethiopia
Imbombo sya batumigwa 8:4-8, 26-40
Akabalilo kala Sauli nabalugu abangi bakipanga, balinkwanda ukubafwima aba bansubilaga Yesu nkaya ka Yerusalemu. Abingi balinkubopa nkaya kala.
Umundu yumo ingamu yake Filipu abukile nkaya ka Samaria. Kula ababulile abandu abingi isya bununu bwa amasyu aga Yesu kangi abingi bagasubilaga. Ukwendela mu gwandumi, Kyala alimbulile Filipu ukuti abuke mu njila ya mululangalanga iyi yufuma nkaya ka Yerusalemu ukubuka ku Gaza. Filipu alimpilikile Kyala. Nkifwani iki tukuketa umundu gwa pamwanya fiyo ugwa nkisu ka Ethiopia. Endaga paligaleta lyake. Akabalaga amasyu ga Kyala aga yumo yuyo isakutamigwaga kusita konanga. Loli umundu ugwa ku Ethiopia atakagapilikaga ifi akabalaga. Mbepo gwa Kyala alinkumbula Filipu ukuti abuke paligaleta. Filipu alinkubuka alinkupilika umundu yula ikubala. Popapo alinkwanda ukundinganya umu Ethiopia isya Ntwa Yesu yuyo Kyala alintumile. Ugwa ku Ethiopia alitike ukunkonga Yesu. Umundu gwa kuEthiopia yula akalondaga ukwanda ukunkonga Yesu. Bo bikwenda pampene alimbulile Filipu ukuti, “Keta, aga misi galipo apa, fiki fikunganisyaga ukosigwa?” Filipu ali mmosisye umu Ethiopia yula, nukuti alinkubuka kumyabo nsangalufu. Filipu alinkubuka ukwakufumusya amasyu amanunu ntwaya tutwingi. Bo Filipu, tupilikilege kangi tubabulege abandu abangi isya Yesu, ukuti babikege ulusubilo mmyake nukuti bayege nu bumi bwa bwilabwila. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Na Buna Ikisetuka Kya Finyamana Kwa Peteri
Imbombo sya batumigwa 10:9-16
Ilisiku limo, Peteri alinkufyuka pamwanya panyumba pakwiputa. Popapo injala yilinkwenda nukunduma alinkulonda ukulya. Pakabalillo kala alikuketa ikisetuka, kyafumile kwa Kyala. Alinkukibona ikilundilo ikinywamu kikufuma kumwanya nifinyamana ifya luko nuluko. Popapo isyu lilikumbula Peteri ukuti, “Sumukagha, ubolege ulyeghe.” Peteri ali gwa ki Yuda kangi indagilo sya ki Yuda sikuti ifinyamana ifi afibwene fyali finyali kangi angalyaga mma. Popapo Peteri alinkwamuka, “Nemma gwe Ntwa, buno ngalyamo siku ifi filimwiko nifinyali.” Popapo isyu lilinkwandisya ukuyoba lilinkuti, “Ifi linga elwisye Kyala, komma ukuti umundu atigi fili mwiko.” Ifi fyabombigwe katatu popapo akandu kala kalinkufyuka kumwanya. Lelo bo Peteri ikwalangana munda m’myake ukuti kali ikisetuka iki akibwene kyanangisyagha sya fiki, nakalinga itolo abandu batatu bafikile panyumba ukundonda Peteri. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Amasyo Manunu Kukisu Kyosa
Imbombo sya batumigwa 10 kanandi 1 mpaka 8 nu kanandi 17 mpaka 48
Abandu batatu balisile ufuma nkaya akangi, batumigwe nu mundu ingamu yake Korineli. Korineli ali nkulumba gwa balwabwite ba kiRoma. Akalondaga unkuntufyaga nukumbombela Kyala. Ugwandumi gwa Kyala alimbonekile nukumbula ukuti abuke akandonde Peteri. Aba Yuda babapelile aba Roma ukuya banyali, loli Kyala amunangisye Peteri ikisetuka ukuti komma ukunkolela umundu gwesa ukuya nyali.
Kyala ikwitika umundu gwesa yuyo ikuntila nukubomba isyabwanaloli. Peteri abukile na bandu bala ku nyumba ya nkulumba gwa balwabwite ba kiRoma. Bo Korineli ambwene Peteri, alinkungwila mmalundi gake nukuntufya, loli Peteri alimbulile ukuti, “Sumuka buno nanine ndi mundu itolo...lilino lelo po nikulalusya isi mumbilikilile? Korineli alimbulile Peteri isya gwandumi. Popapo Peteri alimbulile Korineli isya Yesu uyu ikusetula isya Kyala kubandu. Korineli na banyumba yake balyandile ukusubila mwa Yesu, kangi balyambilile Mbepo Mwikemo gwa Kyala kangi balinkuya babombi ba Kyala.
Kyala abaghanile abandu bosa kusita kuketa injobelo, uluko lwa bandu nu mbili. Yesu akalisile ukupoka aba Yuda bene. Ikulonda ukupa ubumi bwa bwila bwila ku bandu bosa. Ikulonda ifisu fyosa fya pasi fisubilege nukumbombela Kyala. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Na Kimo Peteri Mubunyololo
Imbombo sya batumigwa 12:1-11
Umalafyale gwaba Yuda, Herodi, alinkwanda ukubafwima babo bankongaga Yesu, abakilisiti. Alinkungoga nulubo Yakobu, nukumbika ugwamyabo munyololo ingamu yake Peteri. Ubusiku bumo Peteri, bo apinyigwe niminyololo mibili, alambalele pakati pa balwabwite babili. Nakalinga itolo ugwandumi gwa Ntwa alinkundembusya Peteri kangi alinkuti, “Sumuka mbibimbibi.” Popapo iminyololo yilinkulagala mmaboko. Peteri alinkukonga ugwandumi bo ikusoka kangi unyololo guli nkwiguka gwene itolo kangi akalipo ugwakubakanisya. Peteri alinkwinogona ukuti ikugogwa injosi, loli bo bafikile nkaya ka panja ugwandumi alinkwenda nukundeka. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Na Bubili Peteri Nabanine Bakwiputa Nabo
Imbombo sya batumigwa 12:12-19
Peteri bo asokile itolo munyololo alinkubuka kunyumba ya Maria unyina gwa yumo gwa bafundigwa. Muno babungene babingi aba Kristi aba bakamwiputilaga Peteri. Peteri alinkukung’usya palwigi lwa kifigo, popapo undindwana yumo umbombi uyu ali yo Roda ingamu, alinkubuka ukwakumugulila. Bo apilike ilisyu ukuti lya Peteri, panongwa ya lusekelo, alinkusita nukwigulako ulwigi, loli alinkubopela nyumba, alinkwakubabula ukuti, “Peteri imile pa kifigo!” Abene balinkusita kunsubila undindwana yula, polelo balinkuti kumwene, “Uli nikigili.” Umwene Peteri alinkumilisya ukukung’usya. Lelo bobigwileko, balinkumbona, imile nukuti balinkuswiganika fiyo. Peteri ababulile abene mumo Kyala alyamukile inyiputo syabo pakunsosya munyololo.
Abasubiligwa akabalilo kosa bayege pampene pa nyiputo. Kyala ikupilika nukwamula inyiputo sya basubiligwa bake. Yesu ayobile ukuti, “... linga babili mmyinu bitikene pakisu apa nkandu kosa aka bikusuma, bisakupegigwaga na Tata gwa kumwanya. Namanga apa linga babili pamo batatu babunganile mungamu yangu, nanine ndipo papo nkati mmyabo.” (Matai 18 kanandi 19 mpaka 20)
Imbombo sya Mbepo mwikemo Ulubafu babubili: Ubwandilo
Mufifwani ifinandi ifi, ngupobabula isya mundu ingamu yake Sauli, umundu uyu alipo pa bufwe bwa Stefani. Popapo Sauli alinongwine ukubuka nkaya ka Damaska. Akalondaga ukuti akabapinye abatumigwa ba Yesu nukubabika mminyololo. Lelo bo ali munjila ikindu kya kuswigisya kyabombigwe. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubutatu Ulumuli Nisyu Fyofumila Kumwanya
Imbombo sya batumigwa 9:1-9
Ulumuli ulunywamu luli nkufuma kumwanya lulinkummulika Sauli, umwene, alinkugwa pasi. Alinkupilika ilisyu likuti, “Gwe Sauli, gwe Sauli, kumfwima fiki une?” Loli umwene Sauli alinkulalusya alinkuti, “Gwe nani, gwe Ntwa?” Umwene alinkumwamula alinkuti, “Yo une Yesu ne kumfwima...” Abene abandu aba bali na Sauli balinkupilika ilisyu, loli bakakibwene nakimo. Popapo Sauli alinkusumuka ukufuma pasi, loli alinkusita kuketa. Popapo balinkukola ikiboko, balinkuntetesya ukubuka nkaya ka Damaska. Alinkugona amasiku matatu kusita kuketa. Alinkusita nukulya kangi nukunwa. Ena, Sauli ali nngasi kubafundigwa ba Yesu. Loli Kyala abagile ukumwandula umundu gwesa. Pilikisya muno syabombeligwe nkyeni. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Na Buna Sauli Nsita Kuketa Ni Finyamana
Imbombo sya batumigwa 9:10-20
Apa tukuketa Sauli nsita kuketa nnyumba nkaya ka Damaska. Kyala alintumile umundu ingamu yake Anania kwa Sauli. Anania ansubilaga nukunkonga Yesu Khristu. Asyagenie ukuti Sauli abombile ifibibi ku basubiligwa ba Yesu nkaya ka Yerusalemu. Anania, loli, alimpilikile Kyala nubuka kwa Sauli. Anania alinkuti kwa Sauli, “Gwamyitu Sauli, Untwa Yesu, uyu akusetukile munjila bokwisa, andumile kumyako ukuti uketege kangi, nukuti gwisulege Mbepo Mwikemo.” Anania alinkumbikapo amaboko gake pa Sauli, nakalinga itolo Sauli alinkwenda nukuketa. Alyambilile Mbepo Mwikemo ufuma kwa Kyala nukosigwa unangisya abandu ukuti lino nkongeli gwa Yesu. Popapo Sauli alinkubuka ku ba Yuda nukwanda ukubabula isya Yesu.
Bo Anania, tumpilikileghe Kyala kangi komma ukubatila abandu. Popapo Kyala isakubombela uswe ukubabula abangi mumo bagile ukupokeligwa. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nu Buhano Ikipanga Kikutuma Abafundigwa
Imbombo sya batumigwa 13:1-3
Nkaya ka Antiokia, ikilundilo kya bakipanga kilinkuya pampene ukumwiputa Kyala. Ikilundilo kya bandu iki, kyali kipanga kya nkaya ka Antiokia. Balinkukoleligwa ukuya ba Kristi. Sauli abukile na Barnaba ukwakubamanyisya abandu. Ilisiku limo, abalongosi bakipanga balinkupiya ifyakulya kangi balinkwiputa pampene. Mbepo Mwikemo ayobile kubene ukuti, “Amusungulilege Barnaba na Sauli kumbombo iyi mbabilikile.” Kyala akalondaga ukuti Barnaba na Sauli babuke ku bandu aba bakapilikamo isya Yesu. Mubayile uketa bo Sauli na Barnaba bafugeme nkifwani iki. Abakulumba ba kipanga balinkubika amaboko gabo pa ntu gwa Barnaba na Sauli nukubiputila. Popapo Sauli na Barnaba batumigwe ukuti bakamanyisyeghe amasyu amanunu gha Yesu ntwaya twa kubutali na ku Antiokia.
Amasyu gha Kyala gikutumanyisya uswe, “Amubukeghe nkisu kyosa, mukalumbililege Inongwa Inunu kufipeligwa fyosa.” (Marko 16 kanandi 15) (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubuhano Nakimo Pauli Ikumanyisya Isya Yesu
Imbombo sya batumigwa 13:4-52
Sauli na Barnaba babukile ntwaya tutwingi na kubuyo ubutali. Kali akabalilo aka Sauli alinkukoleligwa ingamu imbya iya Pauli. Balyagene nabandu nnyumba isyakwiputilamo aba Yuda, bunobuno muketela pa kifwani iki. Balinkubanyisya balinkuti, “Kyala gwa bandu aba abanyaIsraeli, abasalile aba tata nubapela ukuya kikolo kinywamu. Abapele abasololi abakulumba, abalongosi na bamanyisi. Bakayoba isya yuyo ikwisa ukubapoka abene kumbibi. Uyu yo Ntwa Yesu. Bo Yesu isile abaYuda abingi bakasubile mmyake. Papo bakalimwagenie ukuya yo uyu Kyala abalagile ukuti isakwisa kubapoka, nukuti bakamwiputaga mma.” Pauli na Barnaba bope bakabanyisyaga abandu ukuti nalinga Yesu akabombile nasimo imbibi, loli aghoghigwe. Kangi Kyala alinsyusisye mbufwe. Atisa kufwamo kangi.
Gwesa yuyo ikusubila mwa Yesu, ikwambililigwa na Kyala, kangi ikuyaga kifuki na Kyala kanunu itolo. Loli babo bakaya nu lusubilo kangi bikuseka ubwanaloli bwa Kyala, bisa kufundigwa. Aba Yuda bamo na bandu ba nfisu ifingi bapilikile inongwa inunu isi, kangi ifipanga fingi fyaliguligwe, loli bamo batakapilikilagha.
Akabalilo kosa abandu batisa kutusubila uswe linga tikubabula abene isya Yesu. Loli Kyala ikulonda umundu gwesa apilikisyege nukusubila inongwa inunu isya Yesu kangi apokigweghe. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubuhano Nububili Kyala Ikundongosya Kangi Pauli
Imbombo sya batumigwa 16 kanandi 6 mpaka 10
Bo fikindilepo ifyinja, Pauli alinkufyendela kangi ifipanga. Alinkubuka na bandu bamo, palikimo nu mundu yumo ingamu yake Silasi. Bakalondagha ukubuka ku kisu kya Bitinia, loli Mbepo gwa Yesu akabitikisye ukubuka. Ikilo kila Pauli akibwene ikisetuka, alinkumbona umundu yumo gwa nkisu kya Macedonia uyu alinkuti, “Loboka gwisege nkisu kya Macedonia ututule.” Nakalinga itolo Pauli alinkusyagania ukuti Kyala ikunkolela ukuti abuke ku Macedonia.
Kyala isakubalongosya babo bikunkonga Yesu. Akabalilo kamo ikubalongosya mu njosi lumo mukisetuka, loli akabalilo kingi ikutulongosya ukwendela mmasyu gake, mwiBangeli, kangi ukwendela mumbombo sya Mbepo Mwikemo mundumbula syitu. Abasubiligwa bansumege Kyala ukubalongosya mu fyosa ifi bobomba. Bansubilege Kyala unangisya mumo bikumpilikila Umwene. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Buhano Nu Butatu Pauli Na Sila Mukasenyenda
Imbombo sya batumigwa 16:16-35
Pauli na Sila balimpilikile Kyala popapo balinkubuka nkaya ka Filipi nkisu kya Macedonia. Kula balinkubamanyisya abandu isya Yesu. Mungamu ya Yesu, balinkusosya imbepo inyali mundindwana. Isi syabapelile abandu bamo ukalala nukwanda ukunkoma Pauli na Sila nukubasopa munyololo. Pakilo pakati balinkwiputa nukwimba inyimbo syankuntufya Kyala nkati munyololo. Popapo akasenyenda akanywamu kali nkuboneka. Inyigi syosa silinkwiguka, nimbingu syabosa sili nkulagala pasi. Popapo undindilila nyumba yabanyololo alinkwinogona ukuti abanyololo bosa babopile. Popapo alinkuya nulutende kangi alinkwega ulubo ukuti ighoghe. Loli Pauli alinkunkolela ilisyu ilikulumba alinkuti, “Ungibombelaga imbimbi simo, buno twesa tulimo!” Undindililinyumba ya banyololo alinkunsosya panja Pauli na Sila nukuti alinkubasuma alinkuti, “Mwe banyafyale mbombe fiki ukuti mbokigweghe?” Abene balinkumbula balinkuti, “Umwitikege Untwa Yesu, pokupokigwaga ugwe nabannyumba yako.” Undindililinyumba naba nyumba yake balinkubika ulusubilo mu Ntwa Yesu kangi bali nulusekelo ulunywamu. Undindililinyumba alinkumpakikisya Pauli na Sila, nukuti bo kukile balinkwenda nukubasosya munyololo. Balinkubuka bandu babuke. Linga kabalilo ka ndamyo, tukindililege ukuntufya Kyala.
Linga tukusubila mmyake nukupilikila amasyu, tubagile ukumbombela kosa kuko tubagisenie uyako. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Buhano Nabuna Pauli Ni Kiyemo Ikya Kyala Unsita Kumanyigwa
Imbombo sya batumigwa 17:16-34
Nkifwani iki Pauli ikuketa pa kigemo. Ubusimbe ubu bulipo bukuti, “KWA KYALA UNSITA KUMANYIGWA.” Ikiyemo kyali nkaya ka Ateni. Fyalimo ififwani fingi fiyo, panongwa yakuti abandu ba ku Ateni bakiputaga kufifwani fya lukonuluko. (Linga abandu bikutendekesya kimo nukwanda ukukilambila, kokuti ikyo kyo kifwani kyabo). Bakalimmenye Kyala ugwa bumi nu gwa bwanaloli. Abandu ba nkaya ka Ateni bakalondaga ukummanya sisyo Pauli akamanyisyaga, popapo alinkuyoba kubene alinkuti, “Mwe bandu nkaya ka Ateni, muli syosa isi ngetile, nagile ukuti mukindilile ukubatila ba kyala; papo bo ngusyungutila nukufiketa ifi mukwiputako, nkyagile kyope nikigemo iki sisimbigwepo isya kuti: KWA KYALA UNSITA KUMANYIGWA. Lelo uyu mukwiputako kusita kummanya, yo uyu nikubafumukisya. (Lino ngulonda mbabule isya Kyala uyu, umwe mukammanya).” Pauli ababulile isya Kyala gwa bwanaloli yuyo apelile fyosa. Yo Ntwa gwa kumwanya na pasi, atikugonamo nnyumba isi siyengigwe namaboko ga bandu. Pauli ababulile ukuti babagile ukummanya Kyala mu Ntwa Yesu, yuyo Kyala alinsyusisye mbufwe.
Abandu bamo balinkunseka Pauli, loli bamo bakalondaga ukuti basimanye inyingi isya Yesu Khristu, nukuti abangi balinkwanda ukusubila mmyake.
Umwene Yesu Khristu yo mpoki. Akayapo ukyala uyungi pamo ikipanga kikyo kibayile ukumpoka umundu ku mbibi. (Imbombo sya Batumigwa 4 kanandi 12).
Unko tuyege bo Pauli nusubila mwa Ntwa Yesu. Linga tusubila mmyake, tutangaya nulutende ukubabula abandu isya Yesu, ukuti bope bambombelege. Popapo bope babagile ukwitendekesyaga ukwisa kangi kwa Yesu pakisu ikya pasi bo ikwisa kukulonga abandu bosa. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Pauli Ikwegeligwa Kubulongi
Imbombo sya batumigwa 18:1-17
Bo mumo muketela nkifwani iki, Pauli alimundamyo. Ali nkaya ka Korinti. Balimo abandu ababibi fiyo nkaya kala. Aba Yuda nkaya ka Korinti bope balinkuntamya Pauli, panongwa yakuti ababulile ukuti Yesu ali yo Khristu (Mesiya). Ikilo kimo, Kyala alinkumbula Pauli alinkuti, “Ungatilaga, loli yobaga itolo ungabatamaga; namanga une ndi nanugwe, nayumo isakulwa nanugwe nukukufulasya, buno ndi nabo abandu ba bingi nkaya muno.” Popapo Pauli alikele nkaya ka Korinti kuko alinkumanyisya abandu, kangi abingi balinkugasubila amasyu gake. Loli abaYuda babo balwanaga nagwe bali nakabini. Ilisiku limo balinkunkola Pauli nukuntwala pa bulongelo. Balinkundonga ukuti ikumanyisya abandu amasyu agabutungulu. Loli undindilila ikisu kya akaya, akabapilikile abene nukuti abakayile pa bulongelo. Panja pa nyumba ya bulongelo abaYuda aba kalale balinkomile undongosi gwabo yuyo akasubilaga mwa Yesu. Loli Pauli alikupona kangi akindilile ukubamanyisya abandu isya Yesu, nalinga abandu abangi bakakanikanaga nagwe. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Na Kimo Basikali Bikumpoka Pauli Kubalugu Bake
Imbombo sya batumigwa 21 k 1 mpaka 40; Imbombo sya batumigwa 22 k 1 mpaka 24
Pauli ikugomokela ku fipanga ifipya. Alinkubakasya abitiki ba Yesu ukuti bakindililege ukunkonga Yesu. Abitiki bala balinkunsuma Pauli ukuti angabukaga kangi ku Yerusalemu. Basimenye ukuti abalugu abingi bali kula, kangi bakalondaga ukuti bangoge. Loli Pauli alinkuti, “Mungatigi niyalile ku kupinyigwa kwene nkaya ka Yerusalemu, mma, loli na ku kufwila mula panongwa ya ngamu ya Ntwa Yesu.” Bo afikile mu Yerusalemu, abaYuda balinkukisambulania ikilundilo kya bandu ukuti baleke ukugasubila amasyu gake. Ikilundilo kikalondaga ukungoga Pauli munsebo. Abasilikali bakiRoma balimwegile Pauli pakilundilo kila. Pauli abukile nukwakwima panja pa nyumba sya balwabwite. Alinkuyoba ku bandu, loli balinkwanda ukuywega, “Amungoge! Akabagila ukuya mumi!”
Abasilikali balimwegile Pauli nukwakunsopa munyololo ukumpoka ku bandu. Pauli akatilile ukufwa.
Asimenye ukuti ikyabupi kiliko kumwanya kubabo bikutamigwa mu ngamu ya Yesu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Na Bubili Pauli Ikulumbilila Ku Bandu Abasubiligwa
Imbombo sya batumigwa 25 nu Imbombo sya batumigwa 26
Bo ali mu Yerusalemu, Kyala alinkusetuka kwa Pauli alinkuti, “Kibaga itolo, buno bo papo unsimikisye une nkaya ka Yerusalemu, bo fikuti ukasisimikisyege bunobuno mope na nkaya ka Roma.” AbaYuda balinkundonga Pauli pamaso pa nkulumba gwa ba Roma yuyo alinkuntuma Pauli ukuti abukege ku malafyale gwa baYuda uyu ali yo Agripa. Pauli akantilaga nayumo. Alimbulile undongosi, umalafyale nu nkasi gwa malafyale sya Yesu. Alinkubapangila mumo Yesu alimbonekile panjira bo ikubuka ku Damaska kangi namumo Yesu alintumile ukwakubabula abandu kosakosa, inongwa inunu. Umalafyale Agripa pasyele panandi ukuya mwitiki gwa Yesu. Asimenye ukuti Pauli akabombile nasimo imbibi. Pauli alinkusuma ukuti abuke ni nongwa ku malafyale unkulumba ugwa ba Roma. Akalondaga ukuti alongigwe mwi ikoti ikulumba lya malafyale gwa ba Roma. Agripa alimwitikisye Pauli ukuti abuke ni nongwa. Roma kali kaya akakulumba fiyo pa kisu kyosa kya pasi nkabalilo kala kangi na yu malafyale gwabo unsisya, ikala nkaya kala. Kyala ali nubwigane bwake pa Pauli. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Na Butatu Pauli Ali Mu Ndamyo
Imbombo sya batumigwa 27 kanandi 1 mpaka 44
Abasilikali balimwegile Pauli ukubuka nagwe ku Roma na bapinyigwa abangi. Balinkwipaka mu ngalaba inandi nuloboka pa Nyanja. Mmasiku kalongo na mana ingalaba yalyagene nu mbelo unnywamu. Abandu aba bali mungalaba balinkwinogona ukuti bapakufwa. Ugwandumi gwa Kyala ayobile na Pauli, “Ungatetemaga, Pauli. Buno fikuti ukimege nkyeni mwa Kaisari, keta Kyala akupele bosa abakwenda nabo.” Popapo ingalaba yilinkufika kubupipi nisilya, yilinkwanda ukupanguka bo yimile mmisi amanandi. Abandu balinkunyelela mu nyanja. Bamo balinkogela, bamo bakolelile utumemesu twa ngalaba. Bunobuno bosa itolo balinkuponela pi silya. Pa isi tukumanyila ukuti linga Kyala ali nimbombo iyakuti tubombe, alinamaka gakutupoka kufibibi fyosa. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Na Buna Pauli Bo Mpinyigwa Ku Roma
Imbombo sya batumigwa 28:16-31
Apa tukuketa Pauli ku Roma. Ali munyololo ifyinja fibili. Balyamwitikisye ikwikala nnyumba palikimo nu nsikali gwa kundindilila. Akabambililaga bosa aba bakisaga unkunketa kumyake. Akabanyisyaga isya kitangalala kya Kyala nisya Ntwa Yesu. Pauli akasimbaga kangi abakalata ukubuka kufipanga ifi alyendileko bo akapinyigwa, ukindilila ukubamanyisya isya Kyala. Abakalata aba bali mwi Bangeli ukuti abandu bosa bamanyileghe isya Kyala. Pauli atamigwe fiyo panongwa ya Yesu (na masyu gake). Akomigwe ka kingi kangi nutikigwa namabwe, ayaga ninjala kangi akali na pabuyo. Pabumaliro balinkungoga aba Roma.
Loli mwa kalata gwa kwanda ku bitiki ba kiRoma abasimbile, “...Buno singolile une isyakuti, nalinga buyege bufwe pamo bumi, nalinga bandumi pamo bulagili, nalinga tundu twalino pamo twa linga siku, nalinga ba maka, nalinga bwinufu pamo busolofu, nalinga ko kandu kamo akangi akapeligwa, fyosa itolo fikabagila ukutupagula ku lugano lwa Kyala, ulu luli mwa Khristu Yesu Untwa gwitu.”
Kyala ikupa amaka ku bosa aba bikumwitika nukumbombela Yesu Khristu. Unko tubike ubumi bwitu kwa Yesu. Unko tumbombelege nukufumusya amasyu gake ukuti ikisu kyosa kya pasi kimanye ukuti Yesu ikupa ubumi bwa bwilabwila bwa Kyala.