Mesiya Jwa Umi
Esquema: A Survey of the Life of Christ for Evangelism and Basic Bible Teaching. Comes with a 120 picture set.
Número de guión: 440
Lugar: Yao: Malawi
Tema: Sin and Satan (Deliverance, Light/Darkness, Sin, disobedience); Christ (Jesus, Our Substitute, Resurrection of Jesus, Son of God, Saviour of Sinful Men, Birth of Christ, Sacrifice / Atonement, Death of Christ, Life of Christ, Authority, Jesus, Our Shepherd); Eternal life (Salvation, Broad & Narrow Ways); Character of God (Love of God, Grace and Mercy, Nature, character of God, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Prayer, petition, Worship, Witnessing, Second Birth, Obedience, Spiritual Growth, Peace with God, Forgiveness, Faith, trust, believe in Jesus, Spiritual Life, Christian values, Humility); Bible timeline (End Time, Second Coming, Gospel, Good News); Problems (Materialism, Evil Spirits, demons, Problems, troubles, worries)
Audiencia: General
Estilo: Monolog
Tipo: Bible Stories & Teac
Propósito: Teaching
Citación Biblica: Extensive
Estado: Translation
Guión de texto
Yakuyimanyilila
Ana Mesiya ali ŵani? Ŵapagwile kwapi? Ŵatesile cici? Ŵatyocele kwapi?
Pakusaka kwanga gele mawusyoga, kwende tulole yayili m’buku jeswela, Bayibulo, pakupitikusya ni kupikanicisya yayili myitusitusi 1 mpaka 14. (ngo)
Citusitusi 1 Mesiya pandanda
Pandanda, ndaŵi nkanijitande, Mlugu jwapali. Yesu ŵaliji yalumo ni Mlungu pandanda. (ngo)
Citusitusi 2 Mlungu ŵapanganyisye
Ndandililo 2:4-11
Mlungu ŵapanganyisye yosope ya umi ya mwinani ni cilambo capasi. Mlungu wapanganyisye yinyama yosope ni wandu wosope mu cilambo acino. Ŵandu ŵandanda ŵaliji kukolanjidwa Adamu ni Ahawa. Pandaŵi jelejo kwaliji kwangali kulwala kapena ciwa mu cilambo. (ngo)
Citusitusi 3 Satana akwalinga Adamu ni Ahawa
Ndandililo 3:1-7
Mlungu ŵaŵisile Adamu ni Ahawa mu mgunda wakusalala. Mlungu ŵapele jemanjajo yosope yambone kulya. Mkatikati ja mgunda Mlungu ŵapandile citela. Nambo Mlungu ŵasalile jemanjajo kuti akalya cisogosi cakutyocela mcitelaco. Adamu ni Ahawa ŵakulupilile Mlungu ni ŵapikanicisye. Kaneko cinyama cine cakupanganyidwa ni Mlungu cagalaucile welewo. Lina lyakwe lyaliji Satana. Lisiku line Satana ŵayice kwa Adamu ni Ahawa. Ŵawonece mpela lijoka lyakusalala. Satana ŵayiŵengaga yosope yiŵapanganyisye Mlungu ni ŵasacile kumpunda Mlungu.
Ŵasalile Adamu ni Ahawa ya unami, nipo Adamu ni Ahawa ŵamkulupilile Satanajo. Mu citusitusico, akulola kuti Adamu ni Ahawa ŵalile cisogosi cele Mlungu ŵasalile kuti akalya. Satana ŵatendekasisye jemanjajo kulupilila ni kumjimucila Mlungu ni ngampikanila. Ligongo Adamu ni Ahawa ŵakulupilile Satana, ŵaliji ŵaulemwa. Ŵandu ŵaulemwa ali ŵandu ŵangapikanicisya Maloŵe ga Mlungu, ŵasagwile ungapikana ni matala gane. (ngo)
Citusitusi 4 Adamu ni Ahawa ŵatopwesye
Ndandililo 3:8-24
Kutyocela ndaŵi jelejo, acalume ni acakongwe wosope ŵalekanganisidwe ni Mlungu. Ŵakuyisye matala ga Satana nipo Mlungu ŵatwopele Adamu ni Ahawa. Ŵawulesile mgunda ŵakusalala ula. Umi waliji wakusausya ni ciwa cayice pa cilambo. Nambo Mlungu ŵanonyele upanganye wakwe mwa m’nope nipo Mlungu ŵapanganyisye lunda.
Ŵapanganyisye lunda lwakwakulupusya ŵandu wosope kutyocela ku matala gakusakala ga Satana ni kutyocela ku ciwa. (ngo)
Citusitusi 5 Cilanga ca Mlungu kwa Abulahamu
Ndandililo 15:1-6; 22:15-18
Ŵapali ŵandu ŵajinji pa cilambo capasi, nambo ŵamliŵalile Mlungu. Nganasaka kumpikanila Mlungu. Ŵapali mundu jumo juŵapitilisye kumkuya Mlungu ni kumpikanila, lina lyakwe Abulahamu. Abulahamu ni ŵamkwawo Sala ŵaliji ŵacekulupe mnope nipo nganakola ŵanace.
Mu citusitusi aci akomboleka kwawona Abulahamu. Cilo cine Mlungu ŵatite kwa Abulahamu, “Mlole mwinani nipo m’ŵalanje ndondwa. Lukosyo lwenu luciŵa lwejinji mpela ndondwa.”
Mlungu ŵatesile cilanga ca kwajaliwasya ŵandu wosope kupitila mwa ŵanace wa Abulahamu ni ŵanace ŵawo. Abulahamu ŵakulupilile Mlungu. Kaneko Mlungu ŵampele Abulahamu ni Sala mwanace jwamlume atamose kuti Abulahamu ŵaliji ni yaka licila (100) yakupagwa. (ngo)
Citusitusi 6 Sakaliya ni Lilayika
Luka 1:5-25
Citusitusi aci cikutulosya m'we cine cakwe cicatendekwe yaka macila yipite. Abulahamu ŵawile nipo ŵanace ŵawo ŵawile. Yaka yejinji ciwile Abulahamu, Mlungu ŵatumisye lilayika lyakutocela kwinani ku cilambo ca Yisulayeli, mu msinda wa Yelusalemu. Mu Yelusalemu japali Nyumba ja Mlungu mwele ŵandu ŵalambilaga Mlungu. Ŵapali jwambopesi jwakuŵilanjigwa Sakaliya. Ŵaliji ŵangali mwanace. Pandaŵi jele Sakaliya ŵaliji m’kupopela mu Nyumba ja Mlungu, lilayika lyayice pa welewo.
Mu citusitusi aci, lilayika likuŵeceta kuti: ”Mkasitenda woga, Sakaliya, ŵamkwenu tamŵelecele m'mwejo mwanace jwamlume jwakolanjidwa Yahaya. Taciŵa jwamkulungwa pa meso pa Ambuje.” Mwanace aju jwakolanjidwa Yahaya ŵakusile kuŵa jwakutumicila jwa Ambuje. Mlungu akwanilisye yosope yiŵalonjesye. (ngo)
Citusitusi 7 Lilayika likuŵeceta kwa Maliya
Luka 1:26-38
Mu ndaŵi jakulandana, lilayika lilyolyo lyawonece kwa mwali jwamwana jwa ku Yisalayeli, lina lyakwe Maliya. Ŵaliji mwalimwalipe. Lilayika lyatite kwa Maliya: “Timcikola mwanace jwamlume. Msimu ŵaswela tiwuciyika pa m'mwejo, mwanacejo tacikolanjidwa Yesu.” (ngo)
Citusitusi 8 Lilayika ni Yusufu
Mateyo 1:18-25
Maliya ŵatomelwe ni jwamlume jwakolanjidwa Yusufu. Ŵaliji ŵa lukosyo lwa Abulahamu. Nambo Yusufu ŵasimene kuti Maliya akwete ciilu nipo Yusufu ŵaganisisye yakumasya ulombela wawo. Kaneko lilayika lyawonecele Yusufu mu sagamisi nipo lyatite: “Mkasitenda woga kwajigala Maliya mpela ŵamkwenu, ligongo likandi lili mwa ŵelewo lili lyakutyocela kwa Msimu Ŵaswela ŵa Mlungu. Tacikola mwanace jwamlume, nipo ticimpa lina lyakwe Yesu, ligongo welewo tacikulupusya ŵandu ŵakwe kutyocela ku ulemwa ŵawo.”
Lina lya ’Yesu’ likugopolela: Mkulupusyo. (ngo)
Citusitusi 9 Kupagwa kwa Yesu
Luka 2:1-7
Yusufu ŵalombele Maliya. Ŵajigele ŵelewo kwawula nawo ku msinda wa Betelehemu ligongo kweleko kwaliji kumangwawo, kukwatyocele liŵasa lyawo. Ŵapali ŵandu ŵajinji ku Betelehemu pa ndaŵi jelejo. Yusufu ni Maliya nganapata malo gakutama. Ŵagonile cilo cosope mwicinga lya ng’ombe, piŵaliji mwelemo, Yesu ŵapagwile. (ngo)
Citusitusi 10 ŵakucinga ni malayika
Luka 2:8-14
M’migunda kusa kwa msinda wa Betelehemu ŵapali ŵakucinga ŵane. Ŵaliji mkulindilila ngondolo syawo cilo celeco. Mwacisisimusya malayika gejinji gawonecele jemanjajo.
Lilayika limo lyatite: “Mkasitenda woga. Yice ni ngani jambone kwa jemanja. Lelo Mkulupusyo apagwile kwa jemenja mBetelehemu.” (ngo)
Citusitusi 11 ŵakucinga ŵali kungulwisye likandi Yesu
Luka 2:15-20
Mwacitemape ŵakucinga ŵapite ku Betelehemu. Ŵasimene likandi ni Maliya ni Yusufu, mpela mwele malayika mugasalilile. Ŵakucinga ŵelewa ŵaliji ŵandu ŵangasyoma nambo ŵamanyilile kuti likandi lyeleli lyaliji lyapadela nipo ŵalambile Mlungu. (ngo)
Citusitusi 12 Simiyone ŵalocesye ya Yesu
Luka 2:21-38
Maliya ni Yusufu ŵamjigalile Yesu ku Nyumba ja Mlungu ku Yelusalemu. Ŵasakaga kumpeleka mnyala mwa Ambuje. Mundu jwamcekulupe jwakukolanjidwa Simiyoni ŵaliji mu Nyumbamo. Ŵamanyilile kuti Mlungu ŵatesile cilanga, kumtumisya mundu jwakusosegwa lina lyakwe Mesiya mu cilambo cino kukwakulupusya ŵandu ŵawo.
Simiyoni ŵaliji mkwembeceya yeleyo kutendecekwa. Pa ndaŵi jele Simiyoni jiŵambweni Yesu, ŵamjigele mwanacejo m’yala. Ŵatite kwa Mlungu: “Meso gangu gaweni cikulupusyo cawo ... ŵelewa ali lilanguka pa ŵandu wosope ni lumbili lwa Yisulayeli.”
Jwakulocesya jwamkongwe, lina lyakwe Anna, ŵaliweni likandiyo ni ŵasalile ŵandu kuti mwanace jweleju ayice kukwakulupusya jemenjajo. Simiyoni ni Anna ŵamanyilile kuti Yesu ŵaliji Mesiya jwele Mlungu juŵalangene ni ŵandu ŵawo. (ngo)
Citusitusi 13 Kunguluka kwa ŵandu ŵa lunda
Mateyo 2:1-12
Ŵandu ŵane ŵalunda ŵayice kutyocela ku ngopoko lyuwa. Ŵawusisye: “Ana likandi lili kwapi lyele lyalipagwile kuŵa mwenye jwa Ayuda? Twajiweni ndondwa jawo kungopoko lyuŵa ni tuyice kukumlambila jwalakwe.”
Mwenye jwa Yisulayeli ŵaliji Helodi. Ŵelewo wakwete wiwu paŵamanyilile ya ulendo wa ŵandu ŵa lunda.
Ŵasacile kum’bulaga Yesu. Sambano lilayika lyakalamwisye Maliya ni Yusufu nipo ŵamjigele Yesu ni kutilila ku Iguputo. Ŵatemi kweleko mpaka ndaŵi jele mwenye Helodi ŵawile. Kaneko ŵawujilile ku Isulayeli ni kutama mu msinda wa Nasaleti. (ngo)
Citusitusi 14 Mcanda Yesu ku Nyumba ja Mlungu
Luka 2:39-52
Yesu, piŵaliji yaka likumi ni yiŵili yakupagwa, Maliya ni Yusufu ŵamjigele soni kwawula najo ku Nyumba ja Mlungu ku Yelusalemu. Kweleko ŵaŵecete ni ŵakwiganya ni ŵakutajila mbopesi. Ŵaliji ŵakusimonga ligongo Yesu ŵamanyilile yindu yejinji ya Mlungu. Ŵamanyilile kuti Mlungu ŵaliji Atati ŵawo wasyesyene. Yesu ŵapitilisye kukula ni kumsangalasya Mlungu ni ŵandu.
Tulijigenye cici pelepa?
Yipite yaka 2000 cipagwile Yesu jwele jwali jwakusosegwa. Twapikene kuti pandanda yosope yaliji yambone, nambo Adamu ni Ahawa ŵalemŵisye. Yakukuya yakwe yaliji kuti tuwe wosope ŵitwapagwile mu ulemwa. Nambo Mlungu ŵapitilisye kutunonyela. Mlungu ŵatumisye Yesu pa cilambo capasi kuti alinganye litala lyakwaula kwa Mlungu naga tukumkulupilila mwa Yesujo. (ngo)
Tupitilisye
Yaka yejinji Yesu nkanapagwe, Mlungu ŵalonjesye kuti cacitumisya Mkulupusyo. Pandanda Mlungu ŵasagwile jwakulocesya kuti alalicile utenga wa Mlungu. (ngo)
Citusitusi 15 Utenga wa Yahaya m’batisa
Mateyo 3:1-12
Ana akukumbucila kuti jwambopesi lina lyakwe Sakaliya ŵakwete mwanace jwakukolanjidwa Yahaya (alole citusitusi ca 6). Mcanda jweleju nombe najo ŵakusile nipo ŵaŵele jwakulocesya jwamkulungwa kweleko ni ŵapite kukwapikanila welewo pandaŵi jiŵaliji mkwiganya.
Ŵasalile jemanjajo kuti Mlungu tacitumisya mundu jwine kukwakulupusya. Nombe nawo ŵacenjesye jemanjajo kuti akwenela kugalauka kutyocela ku matala gawo gakusakala.
Ŵandu ŵele ŵaŵakulupilile utenga wa Yahaya ŵabatisidwe mu lusulo. Ubatiso walosisye kuti jemanjajo ŵasakaga kugalauka kutyocela ku yakusakala ni kukuya matala ga Mlungu. (ngo)
Citusitusi 16 Ubatiso wa Yesu
Mateyo 3:13-17
Yahaya ŵaliji mkubatisa ŵandu mu lusulo lwa Yolodani. Yesu ŵayice kwa Yahaya. Yesu nganasaka kugalauka kutyocela ku ulemwa, ligongo ŵelewo nganalemwa citandilile. Ŵasacile Yahaya kuti ŵabatise ŵelewo. Mu citusitusi akukomboleka kwawona Yahaya kwabatisa Yesu. Yesu piŵakopwece m’mesi, Msimu wa Mlungu ŵayice pa ŵelewo mpela ngunda. Maloŵe gakutyocela kwinani gatite: “Aju ni mwanangu jwele ju ngumnonyela, ngusengwa najo.” (ngo)
Citusitusi 17 Yesu ŵalinjidwe ni Satana
Mateyo 4:1-11
Yahaya piŵamasile wabatisa Yesu, Msimu wa Mlungu ŵatumisye Yesu mwipululu. Yesu ŵapopesile nipo nganalya kwa moŵa makumi mcece musi ni cilo. Kaneko Satana ŵayice kukwalinga Yesu. Ŵasakaga kuti ŵalemwasye mpela Adamu ni Ahawa. Ŵasakaga kwalekasya Yesu kwakulupusya ŵandu ŵakwe.
Satana ŵalinjile kwatenda Yesu kuti amtindiŵalile jwelejo. Nambo Yesu ŵakamulisye masengo maloŵe gakutyocela m’bayibulo pakumsisya Satana, nipo Satana nganakola macili pa Yesu. (ngo)
Citusitusi 18 Cindimba ca ulombela ku Kana
Yahaya 2:1-11
Piyamasile yeleyi Yesu ŵapite ku Galileya, ku mangw awo kumpoto kwa cilambo ca Isilayeli. Lisiku line Yesu ŵapite ku cindimba ca ulombela, nipo Yesu ŵatesile cakusimonjesya candanda.
Acimjakwe Yesu ŵatandite kulola macili gakusimonjesya gala. Yesu ŵatandite kutenda yakusimonjesya yejinji. M’yitusitusi yikwisayi talijiganye yejinji ya yakusimonjesyayo. (ngo)
Citusitusi 19 Yesu akwiganya Nikodemo
Yahaya 3:1-21
Yesu ŵatandite kwiganya ŵandu ya Mlungu nipo ŵatesile yakusimonjesya yine yakulekangana lekangana. Ŵandu ŵajinji ŵapikene majiganyogo. Ŵapali mundu jumo jwakulongolela jwa dini lina lyakwe Nikodemo. Ŵapikene ya Yesu, nipo lisiku line ŵapite cilo kwa Yesu.
Yesu ŵajiganysiye ŵelewo yejinji. Yesu ŵatite: “Ngumsalila yakuwona, jwalijose ngasajinjila mu ucimwene wa kwinani naga ngakupagwa soni. Akwenela kupagwa mwa mesi ni msimu.” Yesu ŵagopolelaga kuti acalume ni acakongwe akwenela kupocela msimu wa Mlungu kuti ajinjile mu ucimwene wa Mlungu. Jwalijose jwakulupilila mwa Yesu tacikola umi wangamala mu ucimwene wa Mlungu, nambo ŵaliwose ŵakumkana Yesu tacijonasika nipo ngasauwona umi. Aci cili cilangano ca Mlungu kwa uwe wosope. (ngo)
Citusitusi 20 Yesu ni ŵakongwe wa ku Samaliya
Yahaya 4:1-26
Yesu ali mkupita mcilambo ca Samaliya. Ŵapesile ni ŵatemi pasi pa mbali pa cisima. Jwamkongwe jwalukosyo lwa ciSamaliya ŵayice kukuteka mesi. Yesu ŵatite: “Mumbani mesi kuti mwe.” Yesu ŵamanyilile kuti ŵaliji ŵakongwe ŵacigwagwa ŵele ŵatamaga ni ŵalume ŵele nganaŵa ŵawo. Ŵakongwewo ŵaliji ŵakusimonga kuti Yesu ŵawendile mesi. Yesu ŵatite kwa ŵelewo: “Mkamanyilile une. Mkambendile une kumpa mesi ga umi.”
Yesu ŵasalile ŵelewo ya mesi ga umi gele gakasakulupusya ŵandu wosope kutyocela ku ulemwa wawo. Ŵakongwe ŵala ŵaŵilasile ŵandu ŵane kwika ni kumpikanila Yesu, nipo ŵandu ŵajinji ŵalukosyo lwa ciSamaliya ŵakulupilile Yesujo. (ngo)
Citusitusi 21 Yesu ni nduna ja mwenye
Yahaya 4:46-52
Piyamasile ayi, Yesu ŵawujile ku musi kwawo. Mundu jwa ukumu wakwe jwakutyocela ku msinda ŵaciŵandika ŵayice kwa Yesu. Mwanace jwa mundu jweleju ŵaliji mkulwala. Ŵam’ŵendile Yesu kuti ajaule ku nyumba ja munduju ni kumposya mwanagwawo. Yesu nganajaula ni mundu jula ku nyumba jakwe. Yesu ŵaŵecetepe kwa ŵelewo: “Jaulagani ku musi. Mwanagwenu takole umi.”
Mwanace jula ŵawele cenene mwandaŵi jijojo. Naga Yesu akuŵeceta cine cakwe, akomboleka jemanja kwakulupilila welewo ni kuyitenda yaŵeceteyo. Ŵandu ŵamanyilile kuti Yesu ŵakwete macili pa ulwele. (ngo)
Citusitusi 22 Yesu akwaŵilanga ŵakulijiganya ŵakwe ŵandanda
Maliko 1:16-20
Lisiku line Yesu ŵaweni ŵakuloposya somba mcece pambali pa nyasa ku Galileya. Mena gawo galiji Petulo, ni Andileya, Yakobo ni Yahaya. “Jemanja myice akuno, munguye une, nipo tinimjiganye kuŵa ŵakuyika nawo ŵandu kwa une mpela yimkuti pakutanjisya somba.”
Likuga lya ŵandu lyasongangene pambali pa nyasa, nipo Yesu ŵasalile ŵakuluposya somba ŵala kuti atutile liboti m’mesi. Yesu ŵatemi mwibotimo ni kwajiganya jemanjajo ya Mlungu. (ngo)
Citusitusi 23 Kukamula somba syejinji
Luka 5:1-11
Yesu paŵamasile kwajiganya ŵandu. Ŵatite kwa Petulo: “Mpalasile kwakusokokako, ni mkaponye makoka genu ni tim’bulaje somba.” Petulo ŵatite: “Ambuje, uwe tucesisye cilo cosopeci ni pangali citukamwile. Nambo pakuwapo atite myoyo, timbonye likokalyo.”
Ŵaponyisye likokalyo nipo ŵawuleje somba syejinji. Ŵaŵilasile Yakobo ni Yahaya kukwakamucisya. Syapali somba syejinji kwakuti mawato gawo gatandite kutitimila. Wosope ŵaliji ŵakusimonga: Ŵawujile pamkuli, nipo ŵalesile makoka gawo ni maŵasa gawo ni kumkuya Yesu. (ngo)
Citusitusi 24 Yesu ŵatyosisye misimu jakusakala
Maliko 1:21-28
Ku Kapelenaumu mu msinda wa Galileya, Yesu ŵaliji mkwajiganya ŵandu m’majumba gawo gakupopelela. Ŵandu ŵaliji ŵakusimonga ligongo Yesu ŵaliji mkwiganya ni ulamusi. Mundu jwa msimu ŵakusakala ŵalisile mwacisisimucila, “Ngwamanyilila wawo - Ŵaswela ŵa kwa Mlungu!” Yesu ŵalamwile msimu wakusakalawo kuti utyoce mwa mundujo. Msimu wakusakala ŵampikanile Yesu nipo ŵatyosile mwa mundu mula. Ŵandu ŵayiweni kuti Yesu ŵakwete macili pa misimu jakusakala. (ngo)
Citusitusi 25 Yesu ŵaposisye akwegwawo Simoni Petulo
Maliko 1:29-34
Piyamasile yeleyi, Yesu ŵapite mnyumba ja Petulo pampepe ni ŵakulijiganya ŵakwe. Akwegwawo Petulo ŵaliji mkulwala. Ŵakwete malungo. Yesu ŵakwayiye ŵelewo nipo ŵaposile mwacitema. Kaneko ŵandu ŵayice ni ŵakulwala ŵajinji kwa Yesu. Yesu ŵaposisye jemanjajo wosope ni kutyosya misimu jejinji jakusakala. (ngo)
Citusitusi 26 Yesu ŵamkwayiye mundu jwa matana
Maliko 1:40-45
Yesu ŵajesile kusyungulila Galileya acijiganyaga ya Mlungu. Ŵandu ŵajinji ŵatandite kwakuya Yesu. Mundu jwine juŵakwete ulwele ŵa pa cilu ŵakolanjidwa matana, ŵayice kwa Yesu. Ŵam’ŵendile Yesu kuti amposye mundujo. Yesu ŵatambasukwile ligasa lyawo nipo ŵamkwayiye mundujo, nipo mwacitemape ŵaposyedwe. Piyamasile yeleyo ŵandu ŵajinji ŵayice kwa Yesu. Yesu kanapakombola kwinjila mu msinda ligongo lya likuga lya ŵandu. (ngo)
Citusitusi 27 Yesu ŵaposisye mundu jwamtenguce
Maliko 2:1-12
Yesu ŵawujile soni ku msinda wa Kapelenaumu. Ŵapite mkati mwa nyumba. Ŵandu mcece ŵayice ni mundu jwamtenguce yiŵalo kwa Yesu, nambo nganapakombola kwinjila mnyumba ligongo lya ŵandu ŵajinji. Ŵapanganyisye lunda. Mu citusitusi akukomboleka kulola yele yiŵatesile. Ŵapanganyisye mbanga penani pa msakasa wa mnyumba. Ŵamjinjisye mundu jwamtenguce yiŵalo jula. Yesu ŵatite kwa mundu jula. “Ulemwa wenu ukululucikwe.”
Kaneko ŵatite: “Jimukani, jigalani ugono wenu mjauleje ku musi.”
Mundu jula ŵaposyedwe. Ŵandu ŵaliji ŵakusimonga, nambo aciŵalimu ŵa malamusi ŵatite: “Ŵani akukomboleka kululucila ulemwa anaga ngaŵa Mlungu jikape?” Ŵandu ŵaweni kuti Yesu akwete macili gakululucila ulemwa. (ngo)
Citusitusi 28 Yesu ŵam’bilasile Mateyo kwakuya welewo
Maliko 2:13-14
Mu citusitusi aci akomboleka kum’bona Yesu mungulugulu nyasa. Kweleko ŵam’bweni mundu jwakuŵilanjidwa Mateyo (Levi). Mateyo ŵaliji mundu jwakomesya msongo. Ŵandu ŵaliji mkuŵengana ni ŵakomesya msongo ligongo ŵaliji mkwajiwila ŵandu. Nambo Yesu ŵatite kwa Mateyo “Munguye une!”
Mwacitemape Mateyo ŵajimwice ni kumkuya Yesu. Ŵandu ŵaweni kuti atamose Yesu ŵasakaga ŵandu ŵakusakala kuyika kwa ŵelewo ni kulupilila kwa ŵelewo. (ngo)
Citusitusi 29 Yesu pa cidimba ca Mateyo
Maliko 2:15-17
Mateyo ŵapanganyisye cindimba cekulungwa kwa Yesu nipo ŵaŵilasile acimjakwe wosope. Ŵajinji ŵa jemanjajo ŵaliji ŵakomesya msongo ŵangakulupicika nipo soni ŵaliji ŵandu ŵakusakala.
Aciŵalimu ŵa malamusi ŵatite: “Ana ligongo cici Yesu akulya ni ŵakukomesya msongo ni ŵandu wa ulemwa?”
Yesu ŵatite: “Ŵandu ŵele ŵali cenene ŵangamsosa sing’anga. Nambo ŵakulwala akusasosa. ‘Ngusasaka canasa, ngaŵa mbopesi.’ Pakuŵa nganiyicila kukwaŵilanga ŵandu ŵakulungama nambo ŵandu ŵa ulemwa.” (ngo)
Citusitusi 30 Yesu ŵaposisye mundu pa litamanda
Yahaya 5:1-15
Yesu ŵapite ku msinda wekulungwa wakolanjidwa Yelusalemu. Ŵambweni mundu juŵaliji cilemalile kwa yaka makumi gatatu kwisa msano ni yitatu (38). Mundu ŵagonile pambali pa litamanda. Ŵajembecelaga kuti mesi ga pa litamandapo mpaka gakombolece kwaposya ŵelewo. Nambo nganayika pa litamandapo pandaŵi jakwenela. Yesu ŵatite kwa mundujo “Mjimuce! Jigalani ugono wenu nipo mjende.” Mundu jula ŵaposile ndaŵi jijojo! Yesu ŵatesile yakusimonjekayi pa lisiku lya Sabato. Ayi yatendekasisye aciŵalimu ŵa malamusi kuŵa ŵamkutumbilila Yesu. (ngo)
Citusitusi 31 Ŵakulijiganya ŵapulwile songolo pa lyuwa lya Sabato
Mateyo 12:1-8
Mu citusitusi aci akum’bona Yesu ni ŵane ŵakulijiganya ŵakwe. Ŵaliji mkwenda mu mgunda pa lyuŵa lya Sabato. Ŵalulijiganya ŵapulwile songolo ni kusilya. Aciŵalimu ŵa malamusi ŵasisisye jemanjajo kuti ŵakasile malamusi ga pa lyuŵa lya Sabato. Nambo Yesu ŵatite kwa jemanjajo: “Lyuŵa lya Sabato lyapanganyidwe pa mundu. Mlungu ŵasacile kuti lyuŵa lya Sabato liŵe lisiku lyakwakamucisya ŵandu. Ngaŵa lisiku lya ipwetesi.” Ŵandu ŵapikene kuti Yesu ali Ambuje wa lisiku lya Sabato. (ngo)
Citusitusi 32 Yesu ŵaposisye mundu jwamjumule mkono
Maliko 3:1-6
Citusitusi aci cikwamba yine yakwe yele Yesu ŵatesile pa lisiku lya Sabato. Jwamlume jwine juŵaliji mu Nyumba ja kupopelela, ŵakwete mkono wamlyo wejumule. Acakulungwa ŵa malamusi ŵalolite Yesu. Ŵasakaga kulola naga Yesu tamposye mundujo pa lisiku lya Sabato. Ŵasakaga kwagamba welewo pakukasa malamusi gawo. Kaneko Yesu ŵatite kwa mundujo, “Mtambasukule mkono wenu.” Nipo ŵandu ŵam'weni kuti mkono wakwe uposile. Acakulungwa ŵa malamusiwo ŵasacile kum’bulaga Yesu.
Kwende tuŵilisye panandi
Ŵandu ŵa ku Isilayeli ŵasimonjile yiŵatesile Yesu. Ŵagaŵeni macili ni ukumu wa Yesu. Ŵandu ŵajinji ŵatandite kumkuya Yesu, nambo aciŵalimu ŵa malamusi ga Mlungu ŵatesile wiwu. (ngo)
Yakummanyisya: (Yitusitusi 33-45)
Yesu ŵatesile yakusimonjeka yejinji ni ŵajigenye ya ucimwene wa Mlungu. Kwende tupikane majiganyo ga Yesu. (ngo)
Citusitusi 33 Yesu akwiganya ŵandu
Mateyo 5:1-12
Ku Galileya, Yesu ŵacesisye kupopela kwa Mlungu. Kaneko ŵasagwile ŵandu likumi ni ŵaŵili kuti aŵe nawo kukwakamusya Yesuwo. Likuga lya ŵandu lyayice kutyocela mbali syosope sya cilambo, kukumlola Yesu. Ŵatemi pasi yalumo ni ŵakulijiganya ŵakwe nipo ŵajigenye ŵandu yindu yejinji ya usyesyene wa matala ga Mlungu. Mu citusitusi cineci tayiwone yine mwa yindu yele Yesu ŵajiganyisye jemanjajo. (ngo)
Citusitusi 34 Kwiganya ya lilanguka mu cipi
Mateyo 5:14-16
Ŵandu naga akuyika kwa Yesu Mlungu akusiŵasinda jemanjajo. Akusamanyilila kutama mu litala lya kulungama. Aganicisye ayi. Pangali mundu jwakusasisa nyali pasi pa lulo. Akusajiŵika pa malo gakuti jipelece lilanguka kwa ŵaliwose. Yesu ŵatite kwa ŵakulijiganya ŵakwe: “Jemanja mli lilanguka lya pa cilambo. Alece lilanguka lyawo lilangucile kwele ŵandu akomboleka kuliwona. Ŵalece ŵanduwo alole masengo gambone gele jemanja akusatenda. Nambo nkajembecela jemanjajo amtogolele m'mwejo. Akwenela kupeleka kutogolela kwawo kwa Mlungu, Atati ŵenu, ŵele ŵali kwinani.” (ngo)
Citusitusi 35 Kwiganya kwambaga ya kuwucisyanila
Mateyo 5:38-48
Apano pana cindu cine cele Yesu ŵajiganyisye. Yesu ŵatite: “Mkasimuwucisya mundu jwakusakala. Naga mundu jwine akumputa palijeje lya kumlyo, mumlece ampute lijeje line soni. Mwanonyele amagongo ŵenu, mwajaliwasye ŵele ŵakum’ŵenga m'mwejo.”
Mlungu akusamanyilila naga ŵandu akutulemwecesya uwe. Mlungu tacijamuka ŵandu ŵangalumbana. Mlungu akukomboleka kwajamuka jemanjajo mu umi auno, kapena Mlungu tacajamuka jemanjajo pitaciwa. Uwe tukawucisya cakusakala pa ŵandu ŵangalumbana. Mlungu akusaka uwe kwanonyela ŵandu wosope. Yesu nombe najo ŵatite: “Mwatendele ŵane mpela mwele mumkusacila ŵane kumtendela m'mwejo.” (ngo)
Citusitusi 36 Kwiganya ya lipopelo
Mateyo 6:5-15
Ŵandu ŵane ali ŵakulinonyela. Akusasaka ŵane kwawona jemanjajo pandaŵi jele jakupopela. Yesu ŵasisisye ŵandu pa ndamo mpela jeliji. Yesu ŵatite: “Pamkupopela, mpopele kwa Atati ŵenu Mlungu, mwakusisika. Mlungu akusalola mtima nipo tacimpa m’mwejo malipilo.”
Yesu ŵatite: “Naga mkwakululucila ŵandu naga akumlemwecesya m'mwejo, Mlungu nombe najo tacimkululucila m'mwejo.” (ngo)
Citusitusi 37 Matala gaŵili ga umi
Mateyo 7:13-14
Yesu ŵajiganyisye ŵandu kuti pana matala gaŵili ga pa umi. Litala line lili lyakuŵijikana nipo lili lyangasausya kulikuya. Ŵandu ŵajinji akusalikuya litala lyelelo, nambo likulongolela ku cijonasiko. Litala lyaŵili lili lyakanganika nipo lili lyakusausya kulikuya. Ŵandu ŵamnono akupita mu litala lyeleli nambo likulongelela ku umi wangamala. Ali lili litala lya Ambuje lyele Yesu ŵatulosisye uwe.
Ana wawo ali palitala lyapi? (ngo)
Citusitusi 38 Nyumba jetaŵidwe palwala
Mateyo 7:24-29
Majiganyo ga Yesu gali yilimbilimbi yakulimba ya macili pa ma umi getu. Ŵane ŵandu akusapikana majiganyo ga Yesu ni kugapikanila. Jemanjajo ali mpela mundu jwalunda jwele ŵataŵile nyumba jakwe pa yilimbilimbi ya palwala. Piwayice tutumule jwa mesi nyumba jaliji cimile. Ŵane ŵandu akusapikana maloŵe gaYesu, nambo ŵangagapikanila. Jemanjajo ali mpela jwakutaŵa nyumba jwakuloŵela jwele ŵataŵile nyumba jakwe pa msanga. Pijayice tutumule jagwile. Alole citusitusi.
Ana nyumba japi jili mpela umi wawo? (ngo)
Citusitusi 39 Yesu ŵajimwisye mwanace jwa jwamkongwe jwa masije
Luka 7:11-17
Lisiku line, Yesu ni ŵakulijiganya ŵakwe ŵapite ku msinda ŵakolanjidwa Naini. Pa litala ŵasimene ni ŵandu ali anyakwile malilo. Malilo galiji ga mwanace jwa ŵakongwe ŵamasije. Yesu ŵatesile canasa ni ŵakongweŵo. Sambano ŵatite kwa mwanace jula “Jimukani!” Mwacitema mnyamatajo ŵatemi. Ali jwa umi soni! Ŵandu ŵa mwikugamo ŵaliji ŵakusimonga nipo ŵasalile ŵaliwose ya yeleyo. Ŵaweni kuti Yesu ŵakwete macili pa ciwa. (ngo)
Citusitusi 40 Yahaya Mbatisi mu wukaidi
Luka 7:18-35
Ana akumkumbucila Yahaya m’batisi? Ŵasasile kuti Yesu akwisa. Kaneko mwenye jwangalumbana jwa mcilambo celeco ŵaŵisile Yahaya mu ukaidi. Yahaya ŵaŵilasile acimjakwe ŵaŵili. Ŵatumile jemanjajo kwa Yesu. Ŵam’wusisye Yesu: “Ana wawo ali jusyesyene jwakutyocela kwa Mlungu? Kapena tujembecele ŵane?”
Yesu ŵajanjile: “Myiweni yakumasya lunda yingutenda. Mjaule nipo mkasalile Yahaya ya yeleyo. Kaneko ŵelewo taciŵa ŵakusimicisya yakuti une ŵani.” Yesu ŵatite: “Ali ŵakusengwa uli ŵelewo taciŵa ŵakusimicisya yakuti une ŵani.” Yesu ŵatite: “Ali ŵakusengwa uli ŵele ŵangali kukayicila ya une!” Mwenye ŵawuleje Yahaya, nambo Yahaya ŵatesile masengo gakusacidwa ga Mlungu. Malipilo gawo kwinani gali gekulungwa. (ngo)
Citusitusi 41 Ŵakongwe ŵapakesye sajo sya Yesu
Luka 7:36-50
Ndaŵi jine, Yesu ŵaŵilanjidwe kukulya ku nyumba ja ŵakulungwa ŵa malamusi. Ŵakongwe ŵele ŵaliji ŵa ulemwa ŵayice kwa Yesu. Ŵatandite kucapa sajo sya Yesu ni misosi jawo, ni kusipakasya ni mauta gakununjila. Ŵakulungwa ŵa malamusi nganakulupilila kuti Yesu ŵajiticisye yeleyi kuti yitendecekwe. Yesu ŵatite kwa jwamkongwejo: “Ulemwa wenu ukululucikwe.”
Ŵakongwewo ŵalosisye cinonyelo cekulungwa kwa Yesu, nambo acakulungwa ŵa malamusi ŵaŵenjile ŵelewo. (ngo)
Citusitusi 42 Citagu ca mkumisa mbeju
Maliko 4:1-9
Ndaŵi jine, Yesu ŵaliji mkwiganya ŵandu ŵajinji mungulugulu mwa nyasa ku Galileya. Yesu ŵasalile jemanjajo ya mundu jwakulima mgunda. Mundu jweleju ŵapite kumisa mbeju. Mbeju sine syagwilile mwitala nipo yijuni yalile mbejusyo. Mbeju sine syagwilile pa litaka lya maganga, nipo lyuŵa pilyaŵasile kwejinji, mbejusyo sya jumwile. Mbeju sine syagwilile pa miŵa. Miŵa syanyolwesye. Nganisikula cenene. Mbeju sine syagwilile pa litaka lyambone. Syakusile ni kuŵeleka songolo syejinji. (ngo)
Citusitusi 43 Citagu ca mbeju
Maliko 4:10-20
Citagu ca mbeju cakwete ngopolelo syakusisika. Mbeju jikwimilila maloŵe ga Mlungu. Mgunda uli mpela ŵandu ŵakusagapikana maloŵe ga Mlungu. Satana ali mpela yijuni. Pana ŵandu ŵakusapikana maloŵe ga Mlungu, nambo Satana akusagatyosya kuti ŵandu akakulupilila maloŵego. Ŵandu ŵane akusagapikana maloŵe ga Mlungu nambo yakusausya payikwika mu umi, akusam’ŵeceta Mlungu ni kuwula mu matala gawo. Ŵane ŵandu akusagapikana maloŵe ga Mlungu nambo yindu yacilambo acino yikusiyilepelekasya maloŵego. Ŵangagapikanila. Nambo ŵandu ŵane akusapikana maloŵe ga Mlungu ni kugapikanila. Akusamsangalasya Mlungu mu umi awuno nipo akusapata umi wangamala. (ngo)
Citusitusi 44 Citagu ca yikoko
Mateyo 13:24-43
Yesu ŵasalile yitagu yejinji yele yikwete ngopolelo syakusisika. Ŵasalile ya mundu jwele jwamisile mbeju mu mgunda.
M’magongo jwakwe jwayice ndaŵi ja cilo ni kupanda yikoko mumgundamo sikati ja tiligu. yitagu ayi yikutusalila uwe ya Satana. Jwelejo ali m’magongo. Akusapanda ŵanace ŵakwe ŵangalumbana sikati ja ŵanace ŵa Mlungu mcilambo. Ni cakulinga cakuti akule yalumo mpaka Yesu pitaciyika soni. Kaneko ŵanace ŵa Mlungu tacilekanyigwa ni ŵangalumbana. Wosope ŵakutenda yangalumbana taciŵa mpela yikoko. Taciponyegwa ku moto kuti akajonasice. Ŵanace ŵa Mlungu ali mpela tiligu. Mlungu tacajigala kuti akaŵe nawo kwa ndaŵi syosope. (ngo)
Citusitusi 45 Citagu ca cipanje cakusisika
Mateyo 13:44
Citusitusi aci cili ca ngani jine jele Yesu ŵasasile ni ŵatite: “Mundu ŵacisimene cipanje cakusisika mu mgunda. Ŵacisisile cipanjeco kuti ŵaliwose akasaciwona. Kaneko ŵatyosile ni kwaula kusumisya yosope yiŵakwete ni cakulinga cakuti asume mgundawo ni cipanje camtengo ŵapatalico.” Yesu ŵatite kuti: „Ucimwene wa Mlungu uli mpela yipanjeyo. Ucimwene wa Mlungu uli wakupunda kalikose katukwete mu umi awuno.“
Ana twalijigenye cici kupitila ya yitusitusiyo?
Yesu ŵajigenye ŵandu ya Mlungu. Ŵamanyilile Mlungu, ligongo lyakwe ŵajigenye ni ukumu. Nganajiganya mpela acakulungwa ŵa malamusi, ŵeŵala nganam'manyilila Mlungu, nambo ŵakuyiye matala ga Satana. (ngo)
Kwende tupitilisye kupikana. (yitusitusi 46-60)
Tukumanyilila kuti Jwakutyocela kwa Mlungu akukombola kutenda yakusimonjesya ni kwiganya ni ukumu. Yesu ŵaliji mkwiganya mpela mundu jwa ulamusi, ngaŵaga mpela muŵatendelaga aciŵalimu ŵa Malamusi ŵala.
Nambo ŵandu ŵalepele kumkulupilila. Nambo ŵandu ŵasagulidwe ŵa Mlungu ŵatandite kukulupilila Maloŵe ga Mlungu. (ngo)
Citusitusi 46 Yesu ŵatulesye mbungo panyasa
Maliko 4:35-41
Mu citusitusi aci, akum’bona Yesu ali amalisisye kwiganya, ŵasalile ŵakulijiganya ŵawo kuti ŵajigale Yesu komboka nawo nyasa pa wato wawo. Mbungo jekulungwa jatandite, nipo mesi galiji mkwinjila mu watomo. Ŵakulijiganya wakwete woga. Ŵaganisisye kuti tawe. Nambo Yesu ŵatite kwa mbungo: “Tulalani! Mtame bata!” Mwandaŵi jijojo mbungo jalesile.
Ŵakulijiganya ŵatite: “Ana ŵeleŵa ŵani? Atamose mbungo ni matumbela yikumpikanila!”
Yesu ŵaliji mkwalosya jemanjajo kuti Yesu ŵaliji Ambuje ŵa mbungo ni matumbela. (ngo)
Citusitusi 47 Yesu ŵaposisye mundu jwamkamulwe ni masoka gangalumbana
Maliko 5:1-20
Pijamasile mbungo ni matumbela paliji bata, Yesu ni ŵakulijiganya ŵakwe ŵayice ku lisi line lya nyasa ni ŵamsimene mundu juŵakwete misimu jakusakala jejinji mkati mwakwe. Ŵaliji ŵamwitinji nipo paliji pangali mundu jwakakombolece kumtaŵa mundujo. Munduju ŵayice ni kutindiŵala ni malungo gakwe pameso pa Yesu. Kaneko Yesu ŵajilamwile misimu jila kuti jityoce mwa ŵelewo. Misimujo jatyosile mwa mundujo ni kwinjila mu maguluŵe. Maguluŵe gawutucile mu nyasa nipo gamisilwe! Mundujo ŵapite ni kwasalia ŵandu ŵajinji ya cindu cekulungwa cele Yesu ŵatendele ŵelewo. Ŵaliwose ŵapikene kuti misimu jakusakala jikwenela kwapikanila Yesu. (ngo)
Citusitusi 48 Kupola kwa jwamkongwe mkati mwa likuga lya ŵandu
Maliko 5:21-34
Yesu ŵawujile kwaula ku Kapelenamu, nipo likuga lya ŵandu lyasyungwile. Ŵapali ŵakongwe ŵakulaga mu likugalyo. Kwa yaka likumi ni yiŵili ŵaŵele ali mkulwala ulwele wa magono. Ŵakongwe ŵaganisisye “Naga ngukamula cakuwala cawo, timbole.”
Myoyo ŵamkwayiye Yesu mkanjo mkati mwa likuga nipo mwangakaŵilisya ŵaposile! Ŵakongwewo nganaganisya kuti Yesu amanyilile yele ŵakongwewo ŵatesile. Nambo Yesu ŵagalawice nipo ŵatite kwa ŵakongwewo: “Cikulupi cenu cimposisye m’mwejo. Jendani mu mtendele.” Ŵele ŵakongwewo ŵakulupilile Yesu nipo Yesu ŵaposisye ŵakongwewo. (ngo)
Citusitusi 49 Mwali jwam’we akwimusidwa kuŵa jwa umi
Luka 8:40-56
Ŵamo ŵa acakulungwa ŵa malamusi ŵayice kwa Yesu. Ŵamsalile Yesujo: “Mwanangu jwamkongwe akuwa. Conde, kwende akamposye.” Yesu ŵapite ku nyumba ja jwamkulungwa jwa malamusi jula nambo ŵasimene kuti mwalijo awile kala. Yesu ŵakopwesye ŵandu wosope ŵaŵaliji mnyumbamo, nipo ŵamkamwile mwalijo pamkono. Yesu ŵatite kwa mwalijo: “Mwali, jimukani!” Mwandaŵi jijojo mwalijo jwaliji jwa umi soni. Ŵajimi nipo ŵajesile. Ŵampele kane kakwe kakulya. Liŵasa lya mwalijo lyayiŵeni kuti Yesu ŵaliji Ambuje pa ciwa. (ngo)
Citusitusi 50 Yesu akwatuma ŵakulijiganya ŵawo likumi kwisa ŵaŵili
Lisiku line, Yesu ŵaŵilasile ŵakulijiganya ŵawo likumi kwisa ŵaŵili yalumo. Ŵapele macili gakutyocesya misimu jakusakala ni kwaposya ŵandu. Kaneko ŵatumile jemanjajo mu cilambo kulalicila ya ucimwene wa Mlungu. Yesu ŵatite kwa jemanjajo: “Mkasimjigala kalikose ka pa ulendo wenu. Naga mkwaula pa musi, mkatame pa wele musiwo mpaka pakutyoka.” Yesu ŵagombelecesye jemanjajo kuti ŵandu ŵane takamkaneje jemanja. Ŵandu ŵelewo ŵaliji mkukana Mlungu. Myoyo ŵakulijiganya ŵajawile musi ni musi kusala ngani syambone ni kwaposya ŵandu kulikose. (ngo)
Citusitusi 51 Yesu ŵalisisye ŵandu 5000
Yahaya 6:1-13
Ŵakulijiganya ŵawusile kutyocela ku maulendo gawo. Ŵosope ŵaliji ŵapele myoyo Yesu ŵajigalile jemanjajo ku malo ga bata kuti akapumule. Ŵandu ŵakwana 5000 ŵakuyisye jemanjajo.
Yesu ŵajinganysisye ŵanduwo lisiku lyosope nipo pambesi pakwe jakwete sala. Yesu ŵatite kwa ŵakulijiganya ŵakwe: “Mwape cine cakwe cakuti alye!” Nambo ŵakulijiganya ŵasimene ni mnyamata juŵakwete mikate msano ni somba siŵilipe. Yesu ŵajigele yakulya yapanandiyo ni ŵatogolele kwa Mlungu. Kaneko ŵalisisye ŵandu ŵelewo ni cakulyaco. Ŵosope ŵalile ni ŵajikwite nipo syapali ngalala likumi kwisa siŵili sya cakulya cele cicasigele. (ngo)
Citusitusi 52 Yesu akwenda pacanya pa mesi
Yahaya 6:14-21
Kaneko Yesu ŵalangene nawo ŵanduwo nipo Yesu ŵapite kwitumbi kupopela. Ŵakulijiganya ŵakwe ŵapite kutali pa liboti. Cilo celeco ŵaliji sikati ja nyasa. Mbungo jaliji mkupuga mnope. Ŵakulijiganya ŵala ŵaliji mu yipwetesi. Kaneko ŵam’bweni Yesu, ali mkwenda pa nyasa. Ŵakulijiganya wakwete woga. Yesu ŵatite: “Ndili une, kasimtenda woga.”
Kaneko ŵakwesile mu liboti nipo mwacitema ŵayice kumbali jine ja nyasa. Wosope ŵaliji ŵakusimonga. (ngo)
Citusitusi 53 Mkate wa umi
Yahaya 6:22-40 ni 6:60-66
Lisiku line ŵandu ŵaliji mkwalolesya Yesu. Ŵane ŵasakaga kwatenda Yesuwo kuŵa mwenye. Ŵasimene lisi line lya nyasa. Yesu Mesiya ŵatite: “Une ndili mkate wa umi.” Ŵele ŵakwiika kwa une ngasajaula ni sala, nipo ŵele ŵakulupilila mwa une ŵatyocele kwinani. Naga ŵaliwose akulya mkatewu tacitama mpaka kalakala.” Yesu ŵatyocele kwa Mlungu ku kutupa uwe cakulya ni cakumwa ca usimu. Naga uwe tukulupilila mwa Yesu tucipocela umi wangamala. Ŵajinji ŵandu nganapikanicisya yeleyi. Ŵane ŵaliji ŵakutumbila nipo nganamkuya soni Yesu. (ngo)
Citusitusi 54 Cikulupi ca jwamkongwe jwacilendo
Maliko 7:24-30
Yesu ŵapite ku cilambo cine. Kweleko ŵakongwe ŵayice kwa Yesu. Yesu ŵaliji ŵa lukosyo lwa ciyuda nipo ŵakongwewo ŵaliji ŵalukosyo lwine. Ŵakongwewa ŵakwete mwanace jwamkongwe kumusi. Ŵakamwilwe ni msimu ŵakusakala. Ŵakongwewo ŵaŵendile Yesu kutyosya misimujo mwa mwanacejo. Yesu ŵatite: “Msimu wakusakala umlesile mwanagwenu. Mwacitemape msimu wakusakala ula ŵatyosile mwa mwanace jula atamose mamagwe akanayice ku musi. Ŵakulijiganya ŵakwe ŵalijigenye lijiganyo lya sambano. Wosope ŵaliji ŵa lukosyo lwa ciyuda, nipo Yesu ŵayice ku kulupusya - ayuda kutyocela ku macili ga Satana. Nambo Yesu ŵayice ku kulupusya jwalijose. (ngo)
Citusitusi 55 Yesu ŵaposisye mundu jwangapikana ni jwacimeme
Maliko 7:31-37
Yesu ŵajawile malo gane. Kweleko ŵandu ŵayice ni mundu jwangapikana nambo soni jwacimeme. Mu citusitusi akomboleka kum’bona Yesu akuwika cala cawo m’mawiwi ga mundu ni kukwaya lulumi lwakwe. Mwacitemape mundujo ŵakombwele kuŵeceta ni kupikana. Ŵandu piŵapikene ya yeleyi, ŵajinji ŵayice kukumlola Yesu. Ŵaposisye ŵakulwala, nipo ŵalisisye likuga line lya ŵandu. Pa ndaŵi aji ŵapali ŵandu 4000 nipo Yesu ŵakwete mikate msano kwisa jiŵili. Ŵandu ŵasimonjile pa yindu yele Yesu ŵatesile. (ngo)
Citusitusi 56 Yesu ŵaposisye mundu jwangalola
Maliko 8:22-26
Ku Galileya, kwapali msinda wakolanjidwa Betisaida. Yesu piŵayice kweleko, ŵandu ŵane ŵayice ni mundu jwangalola kwa Yesu. Yesu ŵamjigalile mundu jwakutatalajo kusa kwa msinda. Pa ndaŵi jele Yesu ŵakwayiye meso ga mundujo, mundujo ŵatandite kulola panandi. Mundujo ŵatite: “Ngwawona ŵandu akwenda, nambo akuwoneka mpela yitela.” Yesu ŵagakwayiye soni meso gakwe ni magasa. Mundu jula ni ŵalolecesye ni ŵaposile, ni ŵatandite kulola yosope cenenepe. (ngo)
Citusitusi 57 Petulo ŵaŵecete ya Mesiya
Maliko 8:27-38
Ana Yesu kusyesyene ŵatyocele kwa Mlungu? Ana Mlungu ŵamtumisye Yesu pacilambo acino? Atamose ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵayiweni kuti ayi yaliji yakusausya kuyikulupilila. Ŵane ŵa jemanjajo ŵaganisisye kuti Yesu ŵalijipe jwakulocesya jwa mkulungwa.
Lisiku line Yesu ŵausisye ŵakulijiganya ŵakwe: “ Ana jemanja mkuti une ndili ŵani?” Pa ndaŵi jelejo Mlungu ŵamlosisye Petulo usyesyene. Petulo ŵapikanicisye. Ŵelewo ŵatite: “Ŵawo ali Mesiya! Ŵawo ali mwanace jwa Mlungu jwa umi!” Petulo ŵaŵecete yakuwona, nambo Yesu ŵasalile ŵakulijiganya kuti akasiŵasalila ŵaliwose kuti Yesujo jwaliji Mesiya. Ana akumanyilila cigopolelo ca “Mesiya”? cikugopolela: “Mkulupusyo”. (ngo)
Citusitusi 58 Kugalawuka kwa Yesu petumbi
Maliko 9:1-8
Pa ndaŵi jelejo Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti Yesu akwenela kulaga ni kuwa. Ŵakulijiganya nganapikanicisya yeleyi nipo nganayikulupilila. Yesu ŵajigele ŵakulijiganya ŵatatu kwaula nawo kwitumbi. Ŵakwesile nawo kwinani kwa litumbi nipo mwacisisimucila uwonece wa Yesu ŵasandwice. Ŵawonece ni lumbili lwekulungwa. Ŵakulocesya ŵaŵili, Mose ni Eliya, ŵapali yaka yejinji yipiteyo ŵawonece kwa Yesu. Ŵaŵecete ni Yesu ya malagasyo ni ciwa yele yiyaliji mkwiyika pasogolo, papopo lyayice liwunde, ni lyawunicile, ni mwele mwiwundemo mwapikanice maloŵe gakuti, “Aju ni mwanangu jungusam'nonyela, mumpikanileje!” Kaneko ŵakulocesya ŵaŵili ŵala ŵatyosile ngawoneka soni. Ŵakulijiganya ŵatatu ŵala ŵayiweni yeleyi nipo ŵamkulupilile Yesu. (ngo)
Citusitusi 59 Yesu akumposya mcanda juŵakamwilwe ni masoka gangalumbana
Maliko 9:14-29
Mu citusitusi aci, akomboleka kum’wona mundu jweleju ŵayice ni mwanace kwa ŵakulijiganya ŵa Yesu. Mcanda jwakwete msimu wakusakala mkati mwakwe. Msimu welewo waliji kumgalagatisya pasi. Ŵakulijiganya ŵalinjile kuulamula msimu wakusakala kuti ukopoce mwa mcandajo, nambo msimuwo nganiwapikanila ŵakulijiganyawo. Kaneko Yesu ŵayice kutyocela kwitumbi. Yesupe ni ŵele ŵakwete macili gakutyocesya msimu wakusakalawo.. Yesu ŵatite kwa ŵakulijiganya ŵakwe: “Mtundu awu ukomboleka kutyoka ni lipopelo.” (ngo)
Citusitusi 60 Petulo ŵapelece msongo wa ku nyumba ja Mlungu
Mateyo 17:24-27
Ku Kapelenamu, ŵapali ŵandu ŵakomesya msongo mnyumba ja Mlungu. Ŵawusisye Petulo: “Ana mwalimu jwenu akusapeleka msongo wa ku nyumba ja Mlungu?” Yesu ŵaliji mwanace jwa Mlungu mkanapeleka msongo ku nyumba ja Atati wawo! Nambo Yesu ŵatesile mpela muŵasacilega jemanjajo. Ŵatesile mu litala lyakusimonjeka! Ŵasalile Petulo kuti ajaule nipo akakamule somba. Mkamwa mwa somba, Petulo ŵasisimene mbiya syakulipila msongo.
Kwende tuŵilisye panandi
Yesu ŵayice pa cilambo capasi kukutulosya ndamo ja Mlungu. Yesu ŵaliji kupunda ŵakulocesya. Yesu akutyocela kwa Mlungu, ligongo lyakwe akuŵilanjidwa Mwanace jwa Mlungu. Ŵakulijiganyape ŵamanyilile yisyesyene ya Yesu. (ngo)
Tukupitilisya: (yitusitusi 61-78)
Yesu ŵapitilisye kwajiganya ŵakumkuya ŵakwe. Ŵaŵecete mu yitagu. Ŵakulupililaŵo ŵakombwele kupikanicisya yigopolelo ya yitaguyo. Sampano tupitilisye kulijiganya ya ucimwene wa Mlungu ni tupikanicisye soni kuŵa ŵanache ŵa Mlungu. (ngo)
Citusitusi 61 Ŵakulungwa ŵani mu ucimwene wa Mlungu?
Mateyo 18:1-6
Ŵandu akusasosa kuŵa ŵakusicila ndaŵi syosope. Lisiku line, ŵakulijiganya ŵawusisye Yesu: “Ŵani ŵali ŵakulungwa mu ucimwene wa kwinani?” Yesu ŵam’bilasile mwanace nipo ŵamjimice sikati jawo. Yesu ŵasalile ŵakulijiganyawo kuti akwenela kuŵa mpela ŵanace ŵanandi. Akwenela kulinondiya. Ngakwenela kuganisya kuti jemanjajo ali ŵambone kupunda ŵane. Akwenela kulupilila Mlungu ni kutenda yele Mlungu yiŵalamwile. Ŵandu mpela aŵa ali ŵakulungwa mu ucimwene wa Mlungu. (ngo)
Citusitusi 62 Citagu ca ngondolo jesokonocele
Mateyo 18:10-14
Mu cilambo ca Yisulayeli mwana ŵakucinga ŵajinji ŵakulolela ngondolo syawo. Ŵakucinga akusasamalila ngondolo syawo. Naga ngondolo jimo jisokonocele ŵakucinga akusaleka ngondolo syosope. Akusajaula kulolesya ngondolo jajisokonocelejo. Naga akujisimana, akusaŵa ŵakusangalala. Mwa litala lilyolyo Mlungu ngakusaka kwasa mwanace jwakwe jwalijose. Um’we tuli ŵanace ŵa Mlungu naga tukulupilila mwa Mlungujo. Akusanonyela jwalijose mwamnope. Atamose mundu naga akusokonocela, Mlungu tacimlolesya mundujo mpaka ali apatikene. (ngo)
Citusitusi 63 Citagu ca jwamasengo jwangakululucila mjakwe
Mateyo 18:21-35
Jimo mwa ngani jele Yesu ŵasalile jaliji ja jwakutumucila jwa kulaga. Ŵakongwele mbiya syejinji kwa Ambuje ŵawo, nambo nganawusya. Msyene mbiyasyo ŵamkululucile jwakutumicila jula ngongole josope. Jwakutumicila jula ŵasimene ni ajawo. Ajawo ŵeleŵa ŵakongwele mbiya syapanandi. Mwaukali ŵamkamwile palukosi acimsalilaga kuti: “Musyani, ngongole jenu jila!” Nambo mjakwe jula nganapeleka, myoyo mkuganisya kuti jwamasengo jula ŵatesile cici?
Ana ŵamkululucile mjakwejo? Iyayi! Jwamasengo jula ŵampelece mjakwe jula ku nyumba ja ukaidi. Panyuma pakwe mbujegwawo jwapikene yeleyi. Ŵatumbile ni jwakutumicila jwakwe ligongo nganalosya canasa kwa mjakwejo. Mbuje jula ŵampelece jwakutumicila jwangakululucila ajakwe jula ku nyumba ja akaidi. Mlungu atukululucile um’we ngongole jetu ja ulemwa. Mlungu akwembecela um’we twakululucile ŵele ŵakutulemwecesya. (ngo)
Citusitusi 64 Jwamkongwe jwa cikululu
Yahaya 8:1-11
Mu citusitusi aci, Yesu ali m’nyumba jakupopelela ku Yelusalemu. Acakulungwa ŵa malamusi ŵayice nawo ŵakongwe kwa Yesu. Ŵatite: “Mwalimu, ŵakongwe aŵa twakamwile ali mkutenda cikululu. Nambi ŵalakwe akuti uli pa yeleyi?” Ŵasacile kwaponya maganga kuti awe. Nambo Yesu ŵatite: “Pasikati penu apali ŵele nganalemwe citandilile? Naga apali mundu jwanganalemwe atande kumponya maganga jwamkongweju.” Nambo jemanjajo piŵapikene yeleyi ŵatandite kutyoka jumo jumo. Ŵamanyilile kuti ŵalemwisye nombe nawo. Kaneko Yesu ŵatite kwa jwamkongwe jula: “Jaulagani sampano, nambo mlece umi wenu ŵa ulemwawo.”
Acakulungwa ŵa malamusi nombe nawo ŵaliji ŵaulemwa, nambo ŵamsondaga Yesu pakuwujuwula ulemwa wawo. (ngo)
Citusitusi 65 Yesu ŵaposisye mundu jwantatale cipagwile
Yahaya: 9:1-41
Yesu piŵatyosile m’nyumba jakupopelela, ŵambweni mundu juŵapali jwangalola. Ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵatite, “Kutatala kwayice ligongo lya ulemwa?” Yesu nganakamulana nayo yeleyi. Ŵatite: “Mundu aju ngaŵa kuti ali jwangalola ligongo lya ulemwa nambo soni ngaŵa ligongo lya ulemwa wa acinangolo ŵakwe. Ayi yatendekwe kuti ŵaliwose akombolece kugawona masengo ga Mlungu mwajweleju.” Kaneko Yesu ŵamposisiye mundujo nipo ŵatandite kulola cenene. Ŵandu wosope ŵagaweni masengo ga Mlungu kupitila mwa Yesu. Mundujo ŵasalile ŵandu wosope mwele Yesu muŵampocesye jwalakwejo. Acakulungwa ŵa malamusi ŵaliji ŵakutumbila kwamnope kupunda pandanda. (ngo)
Citusitusi 66 Citagu ca mkucinga jwambone
Yahaya 10:1-21
Yesu ŵasalile citagu cakwagamba acakulungwa ŵa malamusi. Yesu ŵatite kuti jemanjajo ali mpela ŵakulembedwa masengo. Jwakucinga jwakulembedwa masengo akusasamalila ya malipilo gakwe, nambo ŵangasamalila ya ngondolo. Afalisi, acakulungwa ŵa malamusi, nganasamalila ya ŵandu ŵa Mlungu nipo nganakulupililaga mwa Yesu. Yesu ŵatite: “Une ndili mkucinga jwambone. Cinjiwupeleka umi wangu kulupusya ngondolo syangu.” Yesu ŵasalile soni kuti ŵelewo ali mpela mlango wa licinga lya ngondolo. Kombokela kulola mu citusitusi aci. Ngondolo sikusaŵa syakusunjika cenene naga mkucinga akulindilila pa mlango pakwe. Yesu akusasamalila ŵandu ŵakwe kuti ŵakusakalawo akayika ni kwajonanga jemanjajo. (ngo)
Citusitusi 67 Citagu ca mSamaliya jwambone
Luka 10:25-37
Apano pana ngani jine jele Yesu ŵasalile acakulungwa wa malamusi.
Mundu ŵaliji paulendo jikape. Ŵaciswamba ŵayice nipo ŵamkamwile nipo ŵamputile kumleka ali akomwece. Ŵambopesi ŵaŵili ŵalukosyo lwa Yuda ŵayice, ŵam’bweni mundu jwamwulale jula, nambo nganamkamucisya. Kaneko mundu jwine jwakutyocela mcilambo ca Samaliya ŵayice pa malopo. Ŵamtendele canasa mundujo. Ŵajimi ni kumsamalila mundujo. Ŵacapile mawanga nipo kaneko ŵamjigalile ku nyumba jakupumulila acalendo. Ŵandu ŵambopesi ŵala nganalosya cinonyelo ca Mlungu. Dini ngakomboleka kutupa uwe umi wangamala. Yesu ŵatite kuti uwe tukwenela kumnonyela ni kumpikanila Mlungu. Kaneko tucisaka kulosya cinonyelo ca Mlungu kwa ŵali wose ŵakusoŵa. (ngo)
Citusitusi 68 Yesu ku nyumba ja Maliya ni Malita
Luka 10:38-42
Yesu ŵayice ku nyumba ja Maliya ni Malita. Yesu ŵaliji pa ulongo ni liŵasa lya Maliya ni Malita. Maliya ŵatemi pa sajo sya Yesu. Ŵasacile kupikana yosope yi ŵaŵecetaga. Nambo Malita ŵatite kwa Yesu: “Cemwali ŵangu andesile une kutenda jikape masengo gosope. Mwasalile kuti angamucisye!” Yesu ŵajanjile: “Malita, Maliya asagwile cindu cakusosegwa cambone. Celeco ngasicityosyedwa pa ŵelewo.” Kumanyilila Yesu ni litala lyawo kuli kwambone kupunda yosope ya pa umi awuno. (ngo)
Citusitusi 69 Citagu ca mlongo mjakwe pakati cilo
Luka 11:1-3
Citusitusi aci cili ca yakusacikwa ya majiganyo ga Yesu. Yesu ŵajigenye ŵakulijiganya ŵakwe kupopela kwa Mlungu ndaŵi syosope. Ŵasalile jemanjajo citagu aci. “Mundu ŵapite kwa mlongo mjakwe pakati cilo. Ŵaŵilasile “Ambusanga, munjasime mikate jitatu. Mjangu ayice nipo une nganingola kalikose ka kumpa jwelejo.” Nipo ŵajanjile kuti: “Mkasimusausya une. Pamlango napaugele sambano.” Mundu jula ŵapitilisye kupoposya pa mlango. Nipo mjakwe jula ŵajimwice ni kwapa ŵelewo mkate. Yesu akutulosya uwe kuti naga mjakwe akutenda mpela yeleyi, Mlungu akumanyilila nipo tacapikana ŵanace ŵakwe naga akupitilisya kupopela. Mlungu tacipeleka Msimu ŵawo Ŵaswela kwa ŵakumsosa Mlungujo. (ngo)
Citusitusi 70 Citagu ca mundu jwakusicila
Luka 12:13-21
Yesu ŵagombelecesye ŵandu kuti akaŵaga ŵa umbombo. Ŵasalile ngani ja mundu jwakusicila. Mundu jwakusicilaju ŵakwete katundu jwapawinji nipo ŵakwete yine yakusumisya. Myoyo ŵataŵile nyumba syakusunjila katundu kuti asunjilemo yakulya. Ŵatite: “Ngwete yakwanila kwa yaka yejinj. Umi uli wangasausya.” Kaneko mwacisisimucila ŵawile. Masengo ni yipanje yawo yosope yaliji yamtega kwa ŵelewo. Yesu ŵatite: “Amu ni mwele tiyiciŵela kwa jwine jwalijose jwakusalisunjila yindu msyene.” Tukwenela kola yipanje kwinani, ngaŵa pa cilambo capasi pano. (ngo)
Citusitusi 71 Ŵakutummicila ŵakulindilila
Luka 12:35-40
Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti taciwa. Nambo ŵasalile soni kuti pitaciwa, tacijimuka soni kutyocela kwa ŵawe. Pandaŵi jelejo, ŵandu ŵataciŵa ali cile pakuyika kwa Yesu tacipocela malipilo. Yesu ŵatite: “Mkwenela kuŵa mpela ŵandu ŵakwembecela pakuyika kwa Ambuje ŵawo pakutyocela ku ulombela. Mkwenela kuŵa mli cile, mpela ŵakutumicila ŵele nganaŵa ŵa ulesi, ligongo taciyika pandaŵi jele ngamkwembecela ya une.” Pandaŵi jele Yesu akwisa soni, timciŵa mli cile pa Yesu? (ngo)
Citusitusi 72 Yesu akumposya jwamkongwe jwamlemale
Luka 13:10-17
Afalisi ŵapitilisye kumsisya Yesu. Lisiku line ŵapali ŵakongwe ŵalemale m’nyumba jakupopelela. Komboleka kwawona mayiwo pa citusitusi. Aŵele cilemalile mgongo kwa yaka makumi msano kwisa gaŵili(70). Yesu ŵaposisiye ŵakongwewo. Ŵaliji mkupakombola kwima mwakongoka sambano! Ŵamtogolele Mlungu! Ŵandu ŵaliji ŵakusangalasidwa. Ŵakulungwa ŵa m’nyumba jakupopelajo ŵatumbile mnope ligongo Yesu ŵatesile ya kumasya lunda pa lisiku lya Sabato. Ambuje ŵamjanjile jwalakwejo kuti, “Jemanja ŵa unami! Ana pana jumo jwa jemanja jwele jwangakusagopola ng'ombe kapena bulu mwicinga pa lisiku lyakupumula ni kuja najo kukujimwesya mesi? Ana nganiciŵa cindu cambone kuti jwalakweju agopoledwe ku yipwetesi yakwe pa lisiku lyakupumulali?” Piŵaŵecete gele maloŵega, amagongo ŵakwe wosope ŵatesile soni, nambo ŵandu ŵane wosope ŵasangalele ligongo lya yindu yakusimonjesya yiŵaliji mkutenda jwalakwejo. (ngo)
Citusitusi 73 Citagu ca cindimba cacikulungwa
Luka 14:15-24
Pa lisiku line lya Sabato, Yesu ŵamposisye mundu jwine jwakulwala munjilinjili. Afalisi ŵaliji ŵakutumbila mnope soni. Kaneko Yesu ŵasalile soni citagu aci. “Mundu jwine ŵalinganyisye cindimba. Ŵaŵilasile acalendo ŵajinji ŵakusosekwa. Wosope ŵakanile kuyika nipo ŵapelece madandaulo gawo. Myoyo, ŵaŵecete kwa ŵamasengo ŵawo “Mjaule citemape m’matala ni mmisewo jekulungwa mkaŵilanje ŵaulanda ni ŵakulaga ayice akuno.”
Yesu ŵaliji mkwasalila ŵandu kuti Afalisi ŵaliji mpela alendo ŵakuŵilanjidwa. Jemanajajo ŵaliji acakulungwa ŵa malamusi ŵakusosegwa, nambo ŵakanile kuyika kwa Mlungu pakulupilila mwa Yesu. Jemanjajo ngasakola malo kwinani. (ngo)
Citusitusi 74 Citagu ca mbiya jakusokonecela
Luka 15:8-10
Afalisi ŵatumbile mwamnope ligongo Yesu ŵanonyelaga kutama ni ŵandu ŵakulaga ni ŵaulemwa. Myoyo Yesu ŵasalile jemanjajo citagu. Yesu ŵatite: “Jwamkongwe jwakwete mbiya likumi nipo lupiya lumo lwajasice. Ŵapambile nyali ni kulolesya mnyumba. Pambesi ŵajisimene. Ŵaliji ŵakusangalala. Ŵaŵilasile acimjakwe kuyika nipo wosope ŵasangalele nawo.”
Yesu ŵatite: “Mwa litala lilili, kukusapagwa kusangalala kwinani naga jwakulemwa akuwujila kwa Mlungu.” Mundu jwalijose ali jwakusacikwa kwa Mlungu. Mlungu akusaka kuti jwalijose apitikuce kutyocela ku ulemwa wakwe ni kuyika kwa ŵelewo. (ngo)
Citusitusi 75 Citagu ca mwanace jwakusokonecela
Luka 15:11-13
Yesu ŵasalile Afalisi citagu cine. Caliji ja mwanace juŵapite ku cilambo ca kutali kulekangana ni liŵasa lyakwe. Mwanace ŵatite kwa atati ŵawo: “Mumbe mbuwa ja yipanje yenu.” Atatiwo ŵakwete ŵanace ŵaŵili, myoyo ŵampele mbuwa ja yipanje yawo.
Mwanacejo ŵatyosile nipo ŵapite kutama ku cilambo cakutali. Kweleko ŵajonasile yipanje yawo yosope pakutenda yindu yangalumbana. (ngo)
Citusitusi 76 Citagu ca mwanace jwakusokonecela sikati ja magulu[ŵe
Luka 15:11-14
Pambesi, mbiya syawo syosope syamasile. Mwanace jwakwimucilaju nganakola cakulya. Ŵapatile masengo gakulongolela maguluŵe. Atamose kuti ŵakwete masengo, nambo ŵaliji ŵasalape. Myoyo ŵatandite kuganisya ya umi wawo. Ŵatite: “Ŵamasengo ŵa atati ŵangu akwete yakulya. Timbujile kwa atati ŵangu nipo tingaŵecete kuti: “Atati, namlemwecesye. Kasimungolanga soni kuti une mwanagwenu. Mundende une kuŵa mpela ŵamasengo ŵenu.” Myoyo mwanacejo ŵaganisisye kuwujila ku nyumba ja atati ŵawo. (ngo)
Citusitusi 77 Mwanace jwakusokonecela akuwujila ku musi
Luka 15:20-32
Atati ŵamnonyele mwanacejo mwamnope. Ŵaliji kwembecela kuti mwanacejo tawujile kumusi. Piŵambweni mwanace ali mkwisa, ŵamtendele canasa. Ŵam’butucile kuwonegana najo. Ŵampocele ni lukondwa lwekulungwa. Ŵamjigele soni mpela mwanagwawo. Uwe tuli mpela mwanacejwelejo. Wosope tusokonocele kutyocela kwa Atati ŵetu ŵa kwinani. Akusanonyela nipo akusakululucila mundu jwalijose jwele jwakusapesya ulemwa wawo ni kuyika soni kwa Mlunguju. (ngo)
Citusitusi 78 Mundu jwakusicila ni jwakuŵenda
Luka 16:19-31
Afalisi ŵam’benjile Yesu, nambo ŵanonyele mbiya. Nganaŵa ŵakuganicisya ya ŵandu ŵausauci. Myoyo Yesu ŵasalile jemanjajo citagu aci: Ŵapali mundu jwine jwakusicila juŵakwete yipanje yejinji. Pacipata ca ku nyumba jawo ŵatamaga mundu jwakuŵenda jwa usauci. Jwaliji jwakulwala ni jwasala, nambo ŵakusicila ŵala nganiŵakamucisyaga ŵelewo. Pijamasile ndaŵi panondi, mundu jwa usauci jula jwawile nipo malayika gajigele kwaula nawo kwinani. Kweleko ŵasimene kupumula ni kutulasigwa. Nombe najo mundu jwakusicila jula jwawile, nambo ŵapite ku malo ga yilagasyo yekulungwa. Ŵagaweni malo ga lukondwa ni kutulasigwa, nambo paliji pangali litala lyakutyoka ku malo gawo ga yilagasyo ni kwaula ku malo gakolanjidwa kwinani. Ngani sya kukuya kwa Yesu sampano, mu umi awuno.
Akasajembecela mpaka kuwa ni kumsosasosa Mlungu. Ligongo tukuciŵa kucelewa!
Tuŵilisye panandi
Ŵandu ŵatandite kumkulupila Yesu. Ŵaliji ŵandu mpela Maliya ni Malita. Ŵaliji ŵandu mpela mutuŵelele m’uŵeji. Nambo yikoneka kuti ŵandu ŵele ŵiŵaliji ŵakusicila ni acimlongola nganasaka kumkulupilila Yesu, ligongo ŵaliji ŵakulikwesya.
Yesu ŵatetesye ŵandu kuti kukumbila cipanje ni ukumu pa meso pa ŵandu, Mlungu ngakusosa ayi. Mlungu akulola mitima, akusosa kulitulusya ni cikulupi. (ngo)
Yakusosegwa kuyimanyilila: (yitusitusi 79-96)
Kwende tulijiganye majiganyo gane gakwambaga Yesu. Atamose acakulungwa wa malamusi ŵasacile kum’bulaga Yesu, nambo jwalakwe jwapitilisyepe kwiganya.
Citusitusi 79 Yesu akwimusya Lasalo kutyocela ku ciwa
Yahaya 11:1-44
Citusitusi aci cikusala ya cindu cakusimonjeka cele cicatendekwe kusyesyene. Akukumbucila acimjakwe ŵa Yesu ŵala ŵakolanjigwa Maliya ni Malita. Ŵakwete acimwene ŵawo lina lyawo Lasalo. Lisiku line Lasalo ŵalwasile mnope ni ŵawile. Yesu nganaŵa nawo. Pandaŵi jele Lasalo ŵaliji mkulwala, nipo Yesu mkanayice. Lasalo ŵasicile cilu cawo mumbanga. Pamlango pakwe ŵaŵisile liganga. Gali gapite masiku mcece, Yesu ŵayice kutama ni liŵasalyo. Maliya ni Malita ŵatite, “Ambuje, wawo akaŵe akuno, acimwene ŵetu mkanajasika.” Yesu ŵasalile jemanjajo kuti akwenela kulupilila mwa Yesu sampano. Ŵajawile ku malembe. Yesu ŵatite kwa ŵanduwo: “Atyosye liganga.”
Yesu ŵalolite kwinani ni ŵapopesile kuti, “Ngwatogolela wawojo Atati, pakuŵa akusambikanila. Une ngumanyilila kuti wawo akusambikanila masiku gosope, nambo nguŵeceta ayi ligongo lya ŵandu ŵali apanoŵa, kuti jemanjaji akulupilile kuti wawojo ŵandumile une.” Kaneko Yesu ŵaŵilasile: “Lasalo, kopokani!”
Nipo Lasalo ŵakopwece. Yesu ŵajimwisye Lasalo kutyocela kwa ŵawe. Ŵandu ŵaliji ŵakusimonga nipo ŵajinji ŵakulupilile mwa welewo, nambo Afalisi ŵam’benjile Yesu. Nipo ŵasacile kum’bulaga Yesu.
Yesu ŵaŵecete kuti, “Une ndili jwakwimusya ŵandu ku ŵawe nipo soni jwakupeleka umi. Jwalijose jwakukulupilila mwa une, atamose awe taciŵa umi. Nipo ŵosope ŵali umi mu msimu ni kungukulupilila une ngasawa kose mu msimu. Ana mkukulupilila yeleyi?” (ngo)
Citusitusi 80 Yesu ŵaposisye ŵandu ŵamatana likumi
Luka 17:11-19
Piyamasile yakutendegwa yakusimonjekayo, Yesu ŵajesile kwaula ku Yelusalemu kwa ndaŵi jakumalisya. Ŵandu likumi ŵasimene nawo Yesu pa litala. Ŵaliji ŵakulwala matana. Pa ligongo ali nganayika ciŵandika ni Yesu. Ŵajimi pamti myoyo nipo ŵaŵilasile: “Yesu, Ambuje, mtutendele canasa uwe!” Kaneko Yesu ŵaposisye jemanjajo ni ŵajawisye.
Jumo jwa jemanjajo ŵawujilile ku kumtogolela Yesu. Yesu ŵakwete canasa kuti ŵandu ŵane msano kwisa mcece ŵala nganiŵatogolela Yesu. Mundu jwele juŵawujilile jwaliji jwa cilendo. Ŵagwile pasi pa sajo sya Yesu ni kumtogogela Mlungu. Myoyo, Yesu ŵatite: “Jimukani nipo mjauleje, cikulupi cenu cimposisye.” (ngo)
Citusitusi 81 Citagu ca jwamkongwe jwa masije ni jwakulamula magambo
Luka 18:1-8
Yesu akusaka ŵandu aŵeje ŵakupopela, myoyo, ŵasasile ngani aji!
Jwakulamula jwangalumbana jwangasamala ya jwalijose. Lisiku line jwamkongwe jwa masije jwayice kwa ŵelewo. Ŵatite: “Musalile yakuwona wonape yakwamba m’magongo jwangu.” Nambo ŵelewo ŵakanile. Jwamkongwejo ŵajaulaga kwa ŵelewo kaŵili kaŵili. Pambesi, jwakulamula ŵatite: “Ligongo ŵakongweŵa akusausya une tindolecesye kuti ŵelewo apate cilungamo.” Mlungu nganaŵa mpela jwakulamula jweleju. Mlungu akusaka kupikana ni kwanga mapopelo getu. Taciyika ni cilungamo kwa ŵanace ŵawo ŵele ŵakulaga. Naga ŵandu ŵanganakola cilungamo akupeleka cilungamo. Pambesi, uwe tukwenela kulupilila Atati ŵetu ŵa kwinani. Myoyo aŵeje ŵakupopela. Mlungu tacapikana jemanja. (ngo)
Citusitusi 82 Mfalisi ni jwakomesya msongo
Luka 18:9-14
Ŵandu ŵane ŵele ŵaŵapikanaga Yesu ŵaliji ŵakulinonyela. Ŵaganisyaga kuti jemanjajo ŵaliji ŵakupunda ŵandu ŵane. Myoyo Yesu ŵasalile jemanjajo citagu aci cakwamba ŵandu ŵaŵili: Mundu jwine jwaliji jwakutaga mbopesi. Ŵaganisyaga kuti ŵelewo ŵaliji bola kupunda ŵandu ŵane. Ŵajawile ku nyumba ja Mlungu kupopela, nipo piŵaliji kupopela ŵamsalile Mlungu umbone wakwe, kutanda kupopela mu mtima mwakwe acitiji, ‘Mlungu une ngwatogolela ŵalakwe pakuti une nganimba mpela ŵandu ŵane, ŵawiyi, ŵangalumbana, ni ŵalilama kapena mpela jwakomesya msongoju. Une ngusalijima kulya kaŵili pa cijuma, soni ngusapeleka ca likumi ca yindu yosope yingusaka.’ ” Mlungu nganaŵa jwakusangalasidwa ni ŵelewo.
Mundu jwine ŵajimi kunyuma kwa mnyumba jakupopela nipo ŵapopesile kwa Mlungu ni ŵatite: “Mlungu, mundendele une canasa. Une ndili jwaulemwa.”
Mlungu ŵasangalele ni munduju. Yesu ŵatite: “Ŵaliwose ŵakuganisya kuti ali mundu jwamkulungwa tacitulusidwa. Ŵaliwose ŵakulinondiya asyene tacikwesyedwa mwinani.” (ngo)
Citusitusi 83 Yesu akwapa upile ŵanace
Maliko 10:13-16
Ŵandu ŵane ŵayice kwa Yesu. Ŵasakaga kuti Yesu ŵakwaye ŵanace ŵawo. Ŵakulijiganya nganaganisya kuti ŵanace ali ŵakusacikwa nipo ŵasalile ŵanacewo kuti atyoce. Yesu ŵatite kwa jemanjajo: “Mwaleceni ŵanace ayice kwa une. Mkasimwalekasya. Ucimwene wa Mlungu uli wa ŵandu ŵali mpela ŵanace aŵa.”
Ŵandu ŵele ŵakusaka kumkuya Yesu akwenela kumkulupilila. Akwenela kulupilila mwa ŵelewo mpela mwanace akusakulupilila mwa ŵakulungwa. Ali ni litala lya kwinjila nalyo mu ucimwene wa Mlungu. (ngo)
Citusitusi 84 Yesu ni mundu jwakusicila
Maliko 10:17-27
Mundu jwakusicila ŵayice kwa Yesu. Ŵawusisye: “Ndende uli kuti ngapate umi wangamala?” Mundu jwakusicilaju jwaliji mundu jwambone nipo ŵalinjililaga kusunga malamusi gosope ga Mlungu. Nambo Yesu ŵatite kwa jwelejo: “Mkusoŵa cindu cimpepe: Mkasumisye yosope yimkwete nipo mkapelece kwa ŵakulaga, nipo timcikola yipanje kwinani. Kaneko myice ni munguye une.” Mundu jula ŵapite ni canasa. Nganapeleka yipanje yawo. Nganakulupilila mwa Yesu kuti Yesuwo akukomboleka kwapa umi wangamala. Yesu ŵaliji ŵa canasa nombe nawo, ligongo wamnonyele mundujo. (ngo)
Citusitusi 85 Citagu ca ŵamasengo mu mgunda wa yisogosi
Mateyo 20:1-16
Ana ŵalinjile kumkuya Yesu? Ana malipilo gapi gele ŵawo akwembecela kupocela kutyocela kwa ŵelewo? Yesu ŵasalile citagu aci: Msyene mgunda ŵaliji mkwalipila ŵamasengo. Ŵane ŵakamwile masengo lisiku lyosope nipo ŵapele malipilo gawo gakwanila. Ŵane ŵakamwile panandi nambo ŵapele malipilo ga lisiku lyosope. Ŵandu ŵele ŵakamwile masengo lyuŵa lyosope, ŵandandawile. Msyene mgunda ŵatite: “Mbele jwambone kwa jemanja. Ana ngati twalangene mbiyajo pa lisiku? Ngwete kulungama kutenda yele yingusaka ni mbiya syangu. Mkasimtenda wiwu ligongo lyakuti une ndili jwa canasa!”
Mlungu ali mpela myoyo. Akukomboleka kupeleka umi wangamala kwa jwalijose, uweji ngatuwupata pakutenda masengo mwangalimbika. (ngo)
Citusitusi 86 Mundu jwakutalala ŵamposisye ku Yeliko
Maliko 10:46-52
Yesu piŵapite ku Yelusalemu, ŵayice ku msinda wa Yeliko. Mundu jwangalola ŵatemi mungulugulu litala, lina lyawo lyaliji Baltimeyo. Yesu piŵaliji mkupita, Baltimeyo ŵaŵilasile: “Yesu, mundendele canasa!” Yesu ŵajimi nipo ŵatite kwa Baltimeyo, “Ligongo mkulupilile mwa une, tinamposye m'mwejo.” Mwacitema Baltimeyo ŵatandite kulola! (ngo)
Citusitusi 87 Yesu ni Sakeyo
Luka 19:1-10
Mu msinda welewo wakolanjidwa Yeliko ŵapali mundu jwakomesya msongo. Lina lyawo lyaliji Sakeyo. Ŵaliji mundu jwamjipi mnope. Ŵasacile kwawona Yesu, nambo ŵalepele ligongo ŵapali ŵandu ŵajinji. Myoyo, ŵakwesile mu citela Yesu piŵaliji mkupita. Yesu ŵambweni Sakeyo mu citelamo nipo ŵatite: “Tulukani pasi, lelo jino timbe kunyumba jenu.” Ŵandu ŵasimonjile. Ŵamanyilile kuti Sakeyo ŵaliji mundu jwakusakala jwele jwalambusyaga ŵandu. Nambo Sakeyo ŵampocele Yesu ni lukondwa. Ŵaganisisye kusinda umi wawo ni kuleka matala gawo gakala. Kaneko Yesu ŵatite: “Lelo cikulupusyo ciyice pa nyumba jino. Pakuwa nayice kukusosasosa ni kukulupusya ŵandu ŵaŵasokonecele.” Pandaŵi jele akumpocela Yesu mu umi wawo, apocele cikulupusyo. (ngo)
Citusitusi 88 Yesu akwinjila mu Yelusalemu
Luka 19:29-44
Yesu ŵajawile ku Yelusalemu. Kusa kwa msinda ŵatumile ŵakulijiganya ŵakwe ŵaŵili ni ŵasalile kuti, “Mjawule m'musi wumkuwuwona pasogolo penuwo; pitimkagambe kwinjila m'musimo timkasimane mwanace jwa bulu ali jwamtaŵilile jwele nganakweledwejepo ni mundu jwalijose. Jemanja mkamgopole ni mkayice najo akuno. Naga mundu jwalijose akamwusye kuti, ‘Ana mkugopolela cici?’ Jemanja mkasalile kuti Ambuje akwete najo masengo.” Ŵakulijiganya ŵakwe ŵasimene bulu, nipo ŵaganisisye kuti Yesu akwisa ku kuŵa mwenye jwawo. Ŵalongolele Yesuwo mu msinda, ali mkwimba: “Hosana, ajaliwe mwenye jwakwisa mu lina lya Ambuje.” Ŵapali ŵandu ŵajinji ŵapocele Yesu mpela sayi. (ngo)
Citusitusi 89 Yesu ŵaswejesye nyumba jakupopelela
Luka 19:45-48
Piŵaliji ku Yelusalemu, Yesu ŵapite mnyumba ja kupopelela. Ŵayiweni kuti ŵandu ŵane ŵaliji mkonanga nyumba ja Mlungu. Ŵaliji mkusumisya yinyama yakupeleka mbopesi mwelemo, nambo soni ŵaliji mkwalambusya ŵandu. Myoyo ŵatutile matebulo gawo ni kwatoposya. Yesu ŵatite: “Nyumba jangu tijicikolanjidwa nyumba jakupopelela yilambo yosope, nambo jemanja mjitesile kuŵa nyumba ja ŵaciswamba!” Acakulungwa ŵa malamusi ŵamjogwepe Yesu. Nipo ŵaganisisye ya kwawulaga Yesu. (ngo)
Citusitusi 90 Citagu ca ŵamasengo ŵakusakala mu mgunda
Luka 20:9-16
Yesu ŵajiganyisye ŵandu mnyumba jakupopelela. Ŵasasile citagu aci yakwamba acakulungwa ŵa malamusi. “Mundu ŵapandile mu mgunda wa yisogosi. Ŵajasimisye mgundawo kwa ŵandu ŵane. Kaneko ŵatyosile. Pijakwanile ndaŵi jakukaŵa yisogosi, msyene jula ŵatumile ŵamasengo ŵakwe kwa ŵakulima ŵala kuti akajigale mbuŵa jakwe ja yisogosi ya mu mgunda mula. Nambo ŵakulima mu mgunda ŵala ŵakamwile ŵamasengo ŵala. Jwine ŵamputile, jwine ŵamwuleje, nipo jwine ŵamsomile maganga. Pambesi mundu jula ŵamtumile mwanagwe jwele juŵamnonyelaga. Nambo ŵakulima ŵala ŵam’buleje nombe najo.
Ana msyene mgunda wa yisogosiwo pataciyika tacitenda cici? Tacawulaga ŵakulima mgundawo ni kuwupeleka mgundawo kwa ŵane.” Acakulungwa ŵakulongelela ŵakusakala ŵaliji mpela ŵandu ŵakulima mgunda wa yisogosi. Ngananonyela Mlungu. Ŵakanile kupocela ŵa mitenga ŵakwe, nipo ŵasacile kumbulaga Yesu. (ngo)
Citusitusi 91 Kukoma msongo kwa Kaisala
Luka 20:20-26
Acakulungwa ŵakulongolela ŵa ci Yuda ŵamlinjile Yesu. Ŵasacile kuti Yesu aŵecete yine yakwe yakulemwecesya boma. Pandaŵi jelejo, mwenye ŵaliji kuŵilanjidwa Kaisala. Ŵandu ŵeleŵa ŵawusisye Yesu: “Kuli kwambone kupeleka msongo kwa Kaisala?” Yesu ŵajanjile: “Mpelece kwa Kaisala yele yili ya Kaisala, nipo mpelece kwa Mlungu yele yili ya Mlungu.” Yesu ŵajanjile mausyo gawo gosope gakusausya, nipo nganasimana cakulemwa cilicose mwa ŵelewo! (ngo)
Citusitusi 92 Cakupeleka ca jwamkongwe jwamasije
Luka 21:1-4
Lisiku line, Yesu ŵatemi mnyumba jakupopelela. Ŵaweni ŵandu ŵakusicila ŵaŵayice ni mituka jekulungwa ja mbiya. Kaneko jwamkongwe jwakulaga jwamasije jwayice. Ŵapelece mbiya siŵili. Mwacitemape, Yesu ŵaŵilasile ŵakulijiganya ŵakwe. Ŵatite: “Ana mum’bweni jwamkongwe jwakulagaju? Aŵisile mbiya syejinji mu libokosi lyakupelecelamo kupunda jwalijose. Ŵandu ŵane wosopeŵa aponyisye mwibokosimu yayijigele kutyocela pa yejinji yakwete, nambo jwamkongweju, mu kulaga kwakwe, aponyisye mwibokosimu yakwe yosope yiŵakwete, atamose mbiya syakapakombolele kusuma yakulya.” nambo jwamkongweju apelece yele yiŵakwete.” (ngo)
Citusitusi 93 Yesu ŵajiganyisye ya ndaŵi ja mbesi
Luka 21:5-19
Nyumba syakupopelela syaliji syakusalala. Ŵakulijiganya ŵaganisisye kuti nyumbasi syaliji syambone. Nambo Yesu ŵasalile jemanjajo kuti nyumba syakupopelela tisicijonasika. Ŵasalile jemanjajo mwele yimanyisyo ya ndaŵi jambesi tiyiciŵela. Tikuciŵa ngondo ni sala ni yisukunya. Ŵajinji ŵandu ŵele ŵakulupilila mwa Yesu tacilagasidwa ni kuulanjidwa.
Cimanyisiyo cine ca ndaŵi jakala cili cakuti utenga wambone ŵa ucimwene wa Mlungu tiucilalicidwa mu cilambo cosope. Kaneko mbesi tijiciyika. (ngo)
Citusitusi 94 Citagu ca ŵali likumi
Mateyo 25:1-13
Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵawo citagu ca ŵali likumi. Ŵaliji mkwembecela cindimba ca ulombela kuti citande. Msano ŵajemanjajo ŵaliji ŵalunda nambo ŵane msano ŵa jemanajawo ŵaliji ŵakuloŵela. Ulombela ŵaliji mkwisa pakati cilo, nambo ŵali ŵakuloŵela ŵala nganakola mauta mu nyali syawo. Ŵapite kusuma mauta. Piŵapite cindimba catandite. Piŵaŵusile, ŵaŵilasile, “Mtuwugulile litanga!” Nambo ŵane mkati ŵatite: ‘Ngangum’manyilila jemanja’.
Myoyo nganajinjila m’nyumba ja cindimbaio. citaguci cikwete ngopolelo syakusosegwa. Yesu taciwuja pacilambo. Taciyika mwasisisi. Ŵane ŵandu taciŵa tayale. Tacijinjila mu ucimwene wa Mlungu ni Yesu. Ŵane tacisigala pasa mpaka kalakala. Yesu ŵatite: “Mlindilileje. Pakuŵa ngamkumanyilila ndaŵi ja kuwuja kwangu.” (ngo)
Citusitusi 95 Citagu ca ŵamasengo ŵatatu
Mateyo 25:14-30
Yesu ŵasasile citagu cine. Yaliji ja mundu jwine jwakusicila. Munduju ŵaŵilasile ŵamasengo ŵakwe. Ŵapele mbiya kuti asunje. Ŵaŵili ŵamasengowo ŵakamulisye mbiyasyo masengo. Nipo ŵampindulile kwejinji mbuje jwawojo. Jwamasengo jwine nganatenda cilicose ni mbiyasyo. Ŵasisile mbiyasyo palitaka. Mbuje jula jwawusile. Ŵatite kwa ŵamasengo ŵawili ŵala ŵele ŵaŵapindwile nasyo mbiya ŵala: “Sikomo mtesile cenene. Jemanja ali ŵamasengo ŵambone.” Nipo ŵapele malipilo gambone. Nambo ŵaliji ŵakudandaula ni jwamasengo jwa ulesi jula. Sambano jwamasengo jwangali mateju mkamponye kusa ku cipi. Mlungu atupele wosope wene macili. Tukwenela kugakamulisya masengo ni kuŵa wa tayale pa kuwuja kwawo. (ngo)
Citusitusi 96 Citagu ca ngondolo ni mbusi
Mateyo 25:31-46
Yesu akusaka uwe kuti tuŵe tayale pa kuyika kwawo. Palisiku lyelelo, taciyika mu lumbili lwekulungwa ni malayika gosope ga kwinani. Tacilamula ŵandu ŵosope. Ticiŵa mpela mkucinga jwele jwakusalekanganya ngondolo kutyocela ku mbusi. Tacilekanganya ŵandu ŵele ŵatesile yitendo yambone kutyocela kwa ŵandu ŵele ŵatesile yakusakala. Ŵambone ŵele ŵakulupilila mwa Yesu tacipocela umi wangamala mu ucimwene wa Mlungu. Ŵane tacijaula ku kwamucidwa kwangamala.
Ana twalijigenye cici?
Yesu ali apikene ngani syakuti acakulungwa ŵa malamusi akusaka kuti am’bulaje, ŵasalile ŵakuljiganya ŵakwe kuti Mlungu akumanyilila yosope ni akusaka kumalisya masengo gakwe sambano. Pelepo ŵasalile soni ŵakulijiganya ŵakwewo kuti jwalakwe akwenela kuwulajidwa ni kwimuka ku ŵawe nipo tacijaula kwinani ni taciyika soni ku kwajigala ŵele ŵiŵamkulupilile. (ngo)
Yakwenela kuyimanyilila (yitusitusi 97-108)
Yesuŵatandite kwiganya ali ŵayaka makumi gatatu (30) ni ŵajiganyisye yaka yitatu (3). Ŵalosisye ŵandu ya cinonyelo ca Mlungu,ndamo ja Mlungu ni yakusakala ya Satana. Satana ŵapitilisye masengo gakwe mmitima jacakulungwa ŵa malamusi kuti am’bulaje Yesu. (ngo)
Citusitusi 97 Yesu ŵampakesye mauta ku Betaniya
Mateyo 26:6-13
Yesu ŵatyosile ku Yelusalemu kwaula ku Betaniya cele ciloco ŵapite kucindimba. Ana akumkumbucila Lasalo, jwele Yesu ŵamjimwisye kutyocela ku ŵawe? Alumbu ŵawo Maliya ŵakwete libotolo lya mauta gakununjila. Ŵampakesye Yesu. Jwapali jwakulijiganya lina lyawo Yudasi Isikaliyoti. Pa ŵayiweni ayi, ŵatumbile. Ŵatite: “Ligongo cici ŵakongwewo ajonasile mauta gamtengo ŵapenaniga?” Nambo Yesu ŵatite: “Mwaleceni. Mauta aga gali ga lisiku lyangu lyakusicidwa m’malembe.” Pakuŵa Yesu ŵamanyilile kala kuti ŵakulongolela ŵa aYuda akusaka kwaulaga sampano. (ngo)
Citusitusi 98 Yudasi Isikaiyoti ŵampelece Yesu
Luka 22:3-6
Piyamasile yeleyo, Yudasi ŵapite kwa ŵakupeleka mbopesi wa ci Yuda. Ŵampelece Yesu. Ŵalipelece kuti tiŵalongolele jemanjajo kumalo kwele akukomboleka kumkamula Yesu, kuti am’bulaje jwelejo. Ŵapele Yudasi mbiya syakwana kuti atende yeleyi. Nambo Yesu ŵamanyilie yele Yudasi yiŵapanganyisye. (ngo)
Citusitusi 99 Yesu ŵacapile sajo sya ŵakulijiganya
Luka 22:7-30
Ŵakulijiganya ŵasimene cipinda ca penani ku Yelusalemu. Ŵalinganyisye cindimba ca Pasaka, cikugopolela ‘kupitilila’. Pasaka jaliji ndaŵi ja kukumbucila yiŵatesile Mlungu pakulongolela ŵandu kutyochela ku Iguputo kwaula ku Kenani.
Ndaŵi ja cindimba, Yesu ŵatandite kusisyana jwine ni mjakwe. Ŵaliji mkusisyana kuti ana ŵakulungwa ŵani. Yesu ŵajimwice. Ŵajigele mesi ni nguwo. Ŵacapile sajo sya ŵakulijiganya ŵawo. Yesu ŵatite kwa jemanjajo: “Une ndili Ambuje ni mbuje jwenu, nambo njojesye sajo syenu. Jemanja mkwenela kojesyana sajo sya jwine ni mjakwe.” Yesu ŵaliji kwalosya ŵakulijiganya mundu jwamkulungwa mu acimwene wa Mlungu ali mundu jwele jwakusaka kwatumicila ŵane. (ngo)
Citusitusi 100 Kwiganya pandaŵi ja cakulya cambesi ca ligulo
Luka 22:17-20
Kwa ndaŵi jelewu Yesu mkanatame ku cilambo ca Yisulayeli. Ayuda ŵaliji akapolo ŵa amagongo ŵawo. Pa cindimba ca Pasaka, Ayuda ŵakumbucilaga mwele Mlungu ŵagopolele jemanjajo kutyocela ku ukapolo. Yesu ŵapele ŵakulijiganya ŵakwe cine cakwe cakuti akumbucileje. Piŵaliji mkwapa ŵakulijiganya mkate, Yesu ŵatite kwa jemanjajo: “Aci ni cilu cangu.” Piŵapelecele mfinyo ŵatite: “Aji ni miyasi jangu. Jipelecedwe pa jemanja, pacikululucilo ca ulemwa wenu. Mtendeje yeleyi kuti mungumbucileje une.” Ciwa cawo caliji mbopesi pa ulemwa wa ŵandu wosope. Ŵawile kuti uŵe tugopoledwe kutyocela ku ukapolo wa ulemwa wa ŵandu wosope.
Mpaka lelo ŵandu ŵakukulupilila mwa Yesu akukumbucila yiŵatesile Yesu pa msalaba. Yili ‘yakulya ya Ambuje’ (Ngonelo) (ngo)
Citusitusi 101 Kwiganya ya mpeleya usyesyene
Yahaya 15:1-17
Pacindimba ca Pasaka, Yesu ŵajiganyisye ŵakulijiganya ŵawo yindu yejinji. Ŵatite: “Une ndili mpeleya, jemanja mli nyambi. Naga mundu akutama mwa une, tacisogosya yisogosi yejinji.” Ayi yigopolela kuti Mlungu ali mpela mlimi jwa mu mgunda wa mpeleya. Yesu ali mpelaya wakwe. Ŵakukuya ŵakwe ali mpela nyambi. Naga akukola macili lisiku ni lisiku kutyocela kwa Yesu, tacisogosya yisogosi ya Mlungu. Cisogosi ca mpeleya wa Mlungu nico cinonyelo pa Mlungu ni cinonyelo pa ŵandu ŵane. Yisogosi yili: Cinonyelo, lukondwa, mtendele, kuwusimana mtima, umbone mtima, kwatendela ŵane yambone, kulupicika, kulisinga, nambo soni kuligosa. Alole pa citusitusi: Ŵandu ŵane ngasasogosya cisogosi nambo Mlungu tacakata kutyocela ku mpeleya wawo. Jemanjajo taciponyedwa kusa ni kocedwa mpela nyambi syangali masengo. (ngo)
Citusitusi 102 Yesu ŵapopesile mu Gesemani
Luka 22:39-49
Yesu ŵamanyilile kuti ndaŵi jayicilile kuti awe. Ŵapopelele ŵakulijiganya ŵawo. Ŵam’bendile Mlungu kuti ŵalimbikasye jemanjajo mu ndaŵi ja yakusawusya.
Kaneko Yesu yalumo ni ŵakulijiganya ŵakwe likumi kwisa jumo ŵapite ku mgunda lina lyakwe Gesemani. Caliji cilo. Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵawo ŵatatu kuti aŵe ŵakulindilila. Mu citusitusi akukomboleka kum’bona Yesu anamkupopela jikape. Ŵaliji ŵakusinjinika kwejinji. Ŵamanyilile kuti akwenela kulaga ni kuwa. Ŵam’bendile Mlungu macili gakutendela yele Mlungu ŵasacile kuti Yesuwo atende. Nambo Yesu piŵaliji mkupopela, ŵakulijiganya ŵakwe ŵagonile lugono. (ngo)
Citusitusi 103 Yesu ŵakamwile
Yahaya 18:1-12
Kaneko Yudasi Isikaliyoti ŵayice ku mgunda wa Gesemani. Ŵalongolele likuga lya ŵandu lyele lyatumidwe ni acakulungwa ŵa malamusi. Ŵajigele yimbonga ni malupanga. Ŵasalile ŵanduwo “Jwele jutinampe cikomasyo ca pangomo, ali jwelejo jumkumsosa jemanja, mumkamule.” Yudasi ŵamkomasisye Yesu ni cikomasyo ca pangomo. Myoyo alonda ŵa kunyumba jakupopelela ŵala ŵamkamwile Yesu. Ŵakulijiganya ŵakwete woga. Ŵalesile Yesu ni kutila. (ngo)
Citusitusi 104 Yesu ŵalinjigwe pameso pa acakulungwa ŵambopesi
Maliko 14:53-65
Alonda ŵataŵile Yesu ni kwaula nawo kwa acakulungwa ŵa ci Yuda. Acakulungwa yalumo ni ŵambopesi ŵawusisye Yesu. Ŵasimene kuti ŵandu ŵam’becetele Yesu ya unami. Nambo yakuŵeceta yawo nganiyikamulana. Kaneko acakulungwa ŵambopesi ŵatite: “Ana ŵawo ali Mesiya, Mwanace jwa Mlungu?” Yesu ŵatite “Ndili”. Ŵamputile soni ŵatite kuti Yesu akwenela kuwa, ligongo ŵaŵecete kuti ali Mwanace jwa Mlungu. (ngo)
Citusitusi 105 Petulo ŵamkanile Yesu
Maliko 14:66-72
Alonda ŵa kunyumba jakupopelela piŵajigele Yesu, Petulo ŵakuyisye. Ŵajinjile m’nyumba ja jwamkulungwa jwa mbopesi. Ŵasacile kulola yele yitendekwe pa Yesu. Jwamasengo jwamkongwe ŵambweni Petulo. Ŵatite “Wawo ŵaliji ni Yesu!” Nambo Petulo ŵakanile. Ŵakwete woga. Ŵamkanile Yesu katatu kuti ngakum’manyilila. Mwacisisimucila tambala jwatongwele. Petulo ŵakumbucile yele Yesu yiŵaŵecete pandaŵi ja cindimba ca Pasaka. Tambala nganatongole kaŵili, timcingana une katatu: Kaneko Petulo ŵakwete canasa ligongo ŵamkanile Yesu. Ŵapite pasa nipo ŵalisile mwakupwetecedwa mtima. (ngo)
Citusitusi 106 Yesu ŵalinjidwe pameso pa Pilato
Luka 23:1-25
Acakulungwa ŵambopesi ŵaganisisye kuti Yesu akwenela kuwa. Nambo jemanjajo nganaŵa ŵakwenela kumlagasya jwalijose, myoyo ŵamtumisye Yesu kwa ŵakulamulila ŵa ku Loma. Lina lyawo lyaliji Pilato. Ŵakwete macili gakuŵeceta kuti mundu akwenela kuulajigwa. Ayuda ŵasacile kuti Pilato amlamule Yesu kuti awulajidwe, nambo Pilato ŵatite: “Ngangusimana ligongo lililyose lyakuti munduju awe.” Asilikali ŵaputile Yesu mumtwe. Ŵamsecile Yesu, soni ŵaŵilasile kuti ‘mwenye jwa Ayuda’. Pilato ŵasacile kumgopola Yesu, nambo ŵandu ŵagumisile kuti “Amkomele pa msalaba!” Pilato ŵatesile yele ŵandu ŵasakaga. Ŵampelece Yesu kuti awe. (ngo)
Citusitusi 107 Ŵamjigele Yesu kwaula nawo kukolecedwa
Luka 23:26-33
Asilikali ŵamjigele Yesu kukum’bulaga. Ŵanyakulisye msalaba ŵekulungwa ŵamatabwa. Akukomboleka kuiwona ayi pa citusitusi. Acakongwe ŵa ku Yelusalemu ŵamlilile Yesu. Ŵapite pamalo gane kusa kwa msinda gakolanjidwa Gologota, gopolela “malo ga cikalakasa”. (ngo)
Citusitusi 108 Kukomelwa pa msalaba
Mk. 15:25-39
Asilikali ŵambusile Yesu yakuwala. Ŵamkomele pa msalaba soni ŵam’lesile kuti awe. Ŵandu ŵane ŵaŵili ŵaciswamba ŵakomele yalumo, jwine kumkono ŵamlyo, jwine kumkono ŵamciji. Capali cipi kwa ma awala gatatu pa cilambo cosope. Pigamasile ma awala msano kwisa jimo (6th hour), Yesu ali pamsalaba, ŵaŵecete: “GAMASILE.” Kaneko ŵawile. Jwamkulungwa jwa ciloma ŵasimonjile nipo ŵatite: “Yisyene munduju ŵaliji mwanace jwa Mlungu.”
Ana ligongo cici Mlungu ŵakundile kuti Yesu awe?
Elo, ligongo lyakuti masengo ga Yesu gamasile ni ligongo lyakwe jwawilile pamsalaba. Atamose Yesu nganalemwa, Mlungu ŵakundile kuti jwalakwe awe kuti aŵe mpela mbopesi jawulemwa.
Ligongo cici? Ligongo lyakuti ŵandu wosope ŵalemwisye ni cilango ca ulemwa cili ciwa. Ni soni ligongo lyakuti ulemwa watutalikangenye um’we ni Mlungu jwetu. Kalakala Mlungu ŵalamulile ŵambopesi kuti apeleceje mbopesi sya miyasi ja ngondolo kapena mbusi kuti Mlungu ŵakululucile ŵandu ulemwa wawo. Malinga ni Malamusi yindu yosope yikusaswejela ni miasi, pangali miasi, ulemwa ngiwukusakululucikwa. Pakuti miyasi ja yinyama nginijikwanila kutyosya ulemwa wa ŵandu. Nambo Yesu nganalemwa, ŵaliji mundu jwamswela. Yesu ŵajenele kuwa kuti kupitila mu kusulusya miyasi jakwe, ŵandu akululucikwe ulemwa wawo atamose Yesu nganalemwa,kuti malamusi ga Mlungu gakwanilisidwe. (ngo)
Tupitilisye ni yitusitusi 109-120
Yesu ali awile, jumo jwa asilikaliwo ŵamtotile mumbalati ni lipanga lyakwe, mwakuti ndaŵi jijojo jakopwece miasi ni mesi yalumo ni ŵasimicisye kuti kweli Yesu awile.
Citusitusi 109 Yesu ŵawisile mwilembe
Mateyo 27:57-66
Ŵapali jwakulijiganya jwa Yesu lina lyakwe Yusufu jwakutyocela ku Alimateya. Ŵaliji mundu jwakusicila. Ŵapanganyisye malembe mu mgunda ciŵandika ku Gologota. Nikodemo (mundu juŵayice kwa Yesu ndaŵi ja cilo) ŵakamwisye Yusufu kutyosya mtembo wa Yesu pa msalaba. Ŵawisile mwilembe. Ŵayingalamulile liganga lyekulungwa pamlango pa malembepo. Nganasaka kuti ŵane ajiŵe mtembowo. (ngo)
Citusitusi 110 Acakongwe ku malembe
Mateyo 28:1-7
Pa lisiku lyatatu, Yesu piŵawile, cindu cakusimonjeka catendecekwe. Lilayika lyawonece pa lilembe lya Yesu. Kwapali cisukunya cekulungwa. Lilayika lyatyosisye liganga pa mlango wa lilembe nipo lilayika lyatemi pa ligangalyo. Asilikali ŵakulondela ŵakwete woga nipo ŵagwile pasi mpela ŵandu ŵawe. Acakongwe ŵaŵili ŵele ŵaliji ŵakumkuya ŵapite kulola m’malembe. Lilayika lyatite: “Mkasimtenda woga. Yesu amuno mwangali. Mjaule nipo mkasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti Yesu ajimwice kutyocela kwa ŵawe. (ngo)
Citusitusi 111 Petulo ni Yahaya ku malembe
Luka 24:1-12
Acakongwe ŵawutwice nipo ŵasalile ŵakulijiganya ŵa Yesu nambo nganakulupilila. Myoyo Petulo ni Yahaya ŵawutucile ku malembe. Ŵayiweni kuti cilu ca Yesu mwaliji mwangali. Nguwo sya bafuta syaliji m’momo nambo cilu ca Yesu mwaliji mwangali. Pangali mundu juŵakwayiye nguwosyo. Kaneko Yahaya ŵamanyilile nipo ŵakulupilile. Ŵamanyilile kuti Yesu nganawa. Ŵawujile soni ku umi!
Ŵane mwa acilonda ŵala ŵajawile ku msinda, ni ŵasalile acakulungwa ŵa ŵakutaga mbopesi yosope yele yiyatendekwe.Ŵapele acilonda ŵala mbiya syejinji, ni ŵasalile kuti, “Mjileje, ‘Ŵakulijiganya ŵakwe ŵayice cilo kukwiŵa mtembo wakwe uwe tuli mlugono.’ Kwakuti jele mbiliji jajenele pasikati pa ŵandu mpaka lelo jino.
(ngo)
Citusitusi 112 Yesu ŵawonecele kwa Maliya Magadaleni
Yahaya 20:10-18
Ŵakongwe ŵamo lina lyawo Maliya Magadaleni ŵatemi ku malembe. Kaneko ŵalolite m’malembe nipo magaweni malayika gaŵili. Gatite kwa ŵelewo: “Ligongo cici akulila?” Mwacisisimucila Yesu ŵawonece. Maliya nganamanyilila kuti ŵaliji Yesu. Ŵaganisisye kuti Yesu ŵaliji mlimi juŵajigele cilu ca Yesu. Ŵatite: “Musalile kwele kumwaŵisile Yesu.” Kaneko Yesu ŵatite kwa ŵelewo: “Maliya!”
Mwandaŵi jijojo ŵamanyilile maloŵe ga Yesu. Ŵamanyilile kusyesyene kuti ŵaliji Yesu. (ngo)
Citusitusi 113 Yesu pa litala lya ku Emao
Luka 24:13-35
Lisiku lilyolyo ŵakulijiganya ŵaŵili ŵatyosile ku Yelusalemu kwaula ku Emao. Ŵaliji ŵacanasa. Ŵaŵecetaga ya ciwa ca Yesu. Yesu ŵaliji mkwenda pambali pawo. Yesu ŵajesile ni jemanajajo nambo ŵakulijiganyawo nganamanyilila kuti ŵaliji Yesu. Ŵaŵecete nawo ni kulongosola ligongo lyakwe Mesiya ŵajenela kuwa. Mwandaŵi jijojo ŵamanyilile kuti mundu jwacilendojo ŵaliji Yesu. Kaneko Yesu nganawoneka soni kwa jemenjajo. (ngo)
Citusitusi 114 Yesu ŵawonecele kwa ŵakulijiganya ŵawo
Yahaya 20:19-23
Ŵakulijiganya ŵaŵili ŵawujile soni ku Yelusalemu. Ŵasalile ŵakulijiganya ŵane: “Tum’bweni Yesu!” Piŵaliji mkuŵeceta, Yesu ŵajimi sikati jawo. Ŵaliji ŵakusimonga wosope ni ŵa woga. Yesu ŵatite: “Mtendele uŵe kwa jemanja.” Ŵalosisye jemanjajo maŵasi ga misomali m’yala ni mu sajo. Ŵamanyilile kusyesyene kuti munduju ŵaliji Yesu nipo wosope ŵaweni kuti Yesu ŵaliji ŵa umi soni. (ngo)
Citusitusi 115 Yesu ŵawonecele kwa Tomasi
Yahaya 20:24-31
Yesu piŵawonecele kwa ŵakulijiganya wawo, Tomasi nganaŵa yalumo ni acimjakwe. Ŵasalile ŵelewo kuti Yesu ali cijumi, nambo nganiŵakulupilila jemanjajo. Kaneko pakumala panlungu ŵaliji yalumo soni. Tomasi ŵaliji nawo. Matanga gosope galiji gewugale ligongo ŵajogopaga aYuda. Kane soni Yesu ŵawonecele kwa wosope. Kaneko nombe nawo Tomasi ŵakulupilile. Ŵatindiŵele pasogolo pa Yesu nipo ŵatite: “Ambuje ŵangu ni Mlungu ŵangu!” (ngo)
Citusitusi 116 Yesu ŵawonecele ku Galileya
Yahaya 21:1-14
Ŵakulijiganya ŵane ŵapite ku Galileya. Cilo cine ŵapite ku kulaga somba nambo nganapata cilicose. Lyuŵa pilyaliji kukopoka ŵambweni mundu pamkuli ŵasalile jemanjajo: “Mponye likoka lyenu mbali ja kumkono ŵamlyo wa wato wenu nipo timbulaje somba.” Ŵatesile yele mundu jula yiŵasalile jemanjajo kutenda nipo ŵauleje somba syejinji. Mwandaŵi jijojo ŵamanyilile kuti mundu juŵaliji pamkuli jula ŵaliji Yesu. Ŵajigalile somba sila pamkuli. Ŵaŵecete ni kulya yalumo ni Yesu nipo ŵasalile jemanjajo yele yakwenela kutenda. (ngo)
Citusitusi 117 Yesu ŵatumile ŵakulijiganya ŵawo
Mt. 28:16-20
Ndaŵi jine Yesu ŵawonecele kwa ŵakulijiganya ŵawo likumi kwisa jumo. Pa citusitusi aci nganaŵa wosope. Ŵatite kwa jemanjajo: “Mlungu ambele une ulamulilo wosope kwinani ni cilambo capasi pano. Mkwenela kwaula ni kupanganya ŵakulijiganya mu yilambo yosope. Mwabatise jemanjajo mu lina lya Atati, lya Mwanace ni lya MsimuŴaswela. Mwajiganye jemanjajo kumbikanila une. Ndili ni jemanja mpaka kumbesi kwa ndaŵi.” (ngo)
Citusitusi 118 Yesu ŵakwesile kwaula kwinani
Masengo 1:6-12
Yesu ŵajimi petumbi kusa kwa msinda wa Yelusalemu. Yesu ŵalamulile kuti, “Mkatyoka mu Yelusalemu, nambo mjembecele mtuka wele Atati ŵangu ŵatite tacimpa, mpela munaŵecetele mula.” Kaneko ŵakulijiganya ŵambweni Yesu ali mkwawula m’maunde kwinani. Malayika gaŵili gawonecele. Gatite kwa ŵakulijiganyawo: “Yesu jujuju taciwuja soni mpela mumum’bonele ali mkaula kwinani.” Ŵakulijiganya ŵawujile ku Yelusalemu. Ŵajogopaga Ayuda. Nambo pigamasile masiku makumi msano, Mlungu ŵatumisye Msimu Ŵaswela pa jemanajajo. Nganakola soni woga. Ŵapite kusa kwa msinda wa Yelusalemu ni kutanda kwasalile ŵandu ya Yesu kulikose kuŵajawulaga jemanjajo. Ŵandu ŵajinji ŵakulupilile, nipo ŵabatisidwe. Amu ni mwele mpingo ŵa ciKilisito muwatandile. (ngo)
Citusitusi 119 Yesu ali ku mkono wamlyo wa Mlungu kwinani
aHebeli 7:23-27
Ŵakulijiganya ŵambweni Yesu ali mkwawula kwinani. Lelo jino ali ŵa umi kwinani. Bayibulo jikusatusalila uwe kuti Yesu atemi ku mkono wamlyo wa Mlungu. Yesu akusapikana mapopelo ga uwe wosope ŵatukulupilila mwa ŵelewo. Akusatuŵecetela uwe kwa Mlungu. Msimu wawo ŵaswela ukusatulongolela ni kutukamusya uwe mu umi auno. Yilu yetu tiyiciwa lisiku line, nambo tucijimuka soni ni yilu yasambano, mpela Mesiya ŵawile nipo soni ŵajimwice, uwe tuciŵa ni Mlungu kwinani. Nambo ŵandu ŵele ngasakulupilila mwa Yesu, tacilekanganigwa ni Mlungu. Bayibulo jikuŵeceta ya yeleyi kuti kwana moto (jahena). Ana wawo ngakomboleka kuyika kwa Yesu sampano? Mum’ŵende Yesu kuti amkululucile ulemwa wenu. M’wende Msimu ŵawo ŵaswela kuyika pa ŵalakwe. Mgalauce kutyocela ku yindu yakusakala mu umi wenu. Msim u Ŵaswela akusaka kwapa ŵawo umi wa sambano. Uli umi wangamala wa lukondwa ni kutama mtendele ni Mlungu. (ngo)
Citusitusi 120 Yesu taciwuja soni
Ciunukuko 1:7-8
Lisiku line Yesu taciwujila soni pa cilambo capasi mu mawunde ga kwinani. Tacilamulila mwa mtendele pa ŵosope ŵele ŵakulupilila mwa ŵelewo. Yesu nganaŵa mundu ŵamba kapena jwakulocesya jwa Mlungu. Ŵelewo ali Mwanace jwa Mlungu. Ligongo lyakwe Yesu akolanjikwe ‘Emanuel’, yikugopolela: Mlungu ali niwe. (Mat.1:23) Yesu ŵaliji ndaŵi josope.
Yesu pitaciwujila pacilambo ca pasi, Satana ni ciwa ni yangalumbana tiyicigomecedwa mpaka kalakala. Myoyo, kwende twanonyele, twapikanile ni kwalambila Ambuje Yesu. Ŵelewo ali Mesiya jwa umi.
Kumalicisya
Acimjangu, Yesu akutunonyela uwe nipo akusaka kutupa uwe umi wangamala. Mlungu akusaka kusyoŵekana ndaŵi syosope ni m'we, Yesu ŵalipile malipilo ga ulemwa wetu. Nambo tukwenela kulupilila mwa ŵelewo. Tukwenela kwaŵenda ŵelewo kutukululucila ulemwa wetu.
Akukomboleka kuŵeceta kwa Mlungu kupitila mu lipopelo. Mlungu tacapikana wawo. Apopele mpela sayi: “Ambuje, une ndili jwa ulemwa. Ngusaka ŵawo angululucile ulemwa wangu. Sikomo ligongo lya kwimuka kwawo kutyocela kwa ŵawe kuti une ndame ni umi mpaka kalakala. Atumisye Msimu ŵawo Ŵaswela mu umi wangu. Angamucisye une kwacimbicisya ŵawo. Ŵawo ali Mlungu jwakuwona. Ami.”