06. Keta, Pilikisya Kangi Uyege Nu Bumi: Buku Lya Buhano Nakimo - Yesu Omanyisya Nukuchisya
Outline: From Matthew and Mark. 24 sections. It has a picture book to go along with the recording.
Script Number: 423
Language: Ngonde
Theme: Sin and Satan (Deliverance, Light/Darkness, Sin, disobedience); Christ (Son of God, Life of Christ, Authority, Jesus, Our Shepherd); Eternal life (Salvation, Broad & Narrow Ways); Character of God (Grace and Mercy, Nature, character of God, Word of God (the Bible), Power of God / Jesus); Living as a Christian (Prayer, petition, Obedience, Forgiveness, Faith, trust, believe in Jesus, Children of God, Assurance, Spiritual Life, Christian values); Bible timeline (End Time, Second Coming, Gospel, Good News); Problems (Evil Spirits, demons, Sickness, Problems, troubles, worries)
Audience: General
Purpose: Teaching
Features: Monolog; Bible Stories; Extensive Scripture
Status: Approved
Scripts are basic guidelines for translation and recording into other languages. They should be adapted as necessary to make them understandable and relevant for each different culture and language. Some terms and concepts used may need more explanation or even be replaced or omitted completely.
Script Text
Yesu Omanyisya Nukuchisya: Ubwandilo
Mughonile mwesa, nguba ponya mungamu ya Yesu khristu. Isa gwagane nu manyisi wakukinda abamanyisi bosa. Ingamu yake yoYesu. Keta ififwani fya mwibuku kangi gwigule ikifwani kingi linga gwapilika ulwimbo ulu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kwanda Yesu Ikumanyisya Abandu
Matai 5:1-48
Nkifwani iki, Yesu ikumanyisya abandu isya Kyala. Yesu afumile kwa Kyala kangi yomwana unkinde unyambala gwa Kyala yuyo asimenye syosa isya Kyala. Kyala Mwelu, loli nongwa yakuti abandu bakwinogona imbibi nu bomba imbibi bapagwike kwa Kyala. Loli Kyala atumileYesu ukuti asabamanyisye abandu mumo babagile ukumanyila Kyala. Lino nguyapobabula isi Yesu akamanyisyagha abandu bo ali pakisu kya pasi ukuti mmanyile inyingi isya Kyala ugwabwanaloli nu gwabumi. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Bubili Inyumba Sibili
Matai 7:24-27
Yesu, ayobile akapango kabandu babili mu kifwani iki. Umundu yumo ayengile inyumba yake palwalabwe. Ilwalabwe lo lwalo ulukafu. Bo umbelo gwisile inyumba iyi yilinkusita nukugwa. Umundu yungi ayengile inyumba pa nsanga. Bo umbelo gwisile inyumba yake yilinkugwa. Yesu atile kumundu uyu ayengile inyumba palwalabwe ali namahala.
Nanuswe tuyenge ubumi bwitu pa lwalo ulukafu. Yesu yo lwalo lwitu ulukafu. Tupilikileghe ifimanyisyo fyake. Linga tukumpilikila isakututulagha uswe ukuntola setano, naminong’ono nakayilo akabibi mbumi bwitu. Yesu ikuyagha maka ghitu kangi ikutulongosyaga bwila nalinga nkabalilo aka ndamyo. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Butatu Ulumuli Lubonekege
Matai 5:14-16
Keta abandu mukifwani iki banu lumuli. Ka ulumuli tubombanalo fiki mungisi? Yumo uyu akolile ulumuli m’mwanya ukuti mubale nnyumba. Yumo umundu nkonyofu. Ofisa ulumuli kusi kukitundu. Yesu yolumuli lwankisu kangi ikutunangisya injila ya Kyla. Linga tukusubila mmyake nupilikila amasyu nukwikala nago abangi basoketa ulumuli lwa Yesu m’myitu. Yesu alinkuti, “Bo lwakeghe bunobuno ulumuli lwinu nkyeni mbandu, ukuti basibonege imbombo syinu inunu, po bende nukuntufya uGwisemwe uyu ali kumwanya.” (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buna Abaloma Bikunkoma Umuyuda
Matai 5:38-42
Nkifwanifwani iki mubaghire ukuketa nsikali waki roma.Baroma bali bandu baluko lwa maka babalongosyaga ba Islaeli. Bo Yesu ikalagha pa kisu kya pansi ba Islaeli bakali nulughano na ba Roma nongwa yakuti ba Islaeli bali bangarwe. Yesu abamanyisye abandu kuti mungaghomekesyagha imbibi ku mundu. Linga umundu akukomile ulusaya lwa kilyelo umpeko ulusaya ulungi ulwa kukimama sona. Linga umundu olonda ukupako inongwa nukweya uwenda gwako m’mpako nughungi.” Koma ukubwekesya imbibi ku aba batubombile imbibi. Papo ubwekesya kya Kyala: ikwisa ukutugomokesya.” Ukuti Kyala ikilango kilipo kwa bosa aba bikubomba imbibi. Ikilango kibagile ukwisa mnjila yabumi olo nifwa. Kyala ikutumanyisya ukuti tubombenge inunu kwa aba batubombile imbibi. Kununu poku ku bombela inunu abalungu bitu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Kwiputa Kwa Kyala
Matai 6:5-15
Nkifwani iki abandu babili bikwiputa. Yumo alimile munjila, ikwandisya itolo ulwiputo. Olonda aligwesa ambone nukuti ba ntufye. Kyala atikwamuka ulwiputo lwa luko ulo. Loli tuyeghe bo umundu uyungi nkifwani ikingi ikyo. Ikwiputa kwa Kyala nnyumba myake umu akayamo nayumo umundu, mwene yu Kyala yo ikunketa. Iyikilisye kangi ikwiputa kwa Kyala mbwanaloli. Yesu atile, “…loli ugwe linga ukwiputa, gwingilege nnyumba yako kusofu, bo gwigheleko kukifigo kyako pogwiputeghe kuGuso uyu ali kubutitu, po uGuso uyu ikuketa kubutitu isakukupagha ifihombigwa. Bo mukwiputa mungayobagha mwalemwale itolo bo abapanja, namanga abene bikwinogona ukuti bisa kupilikigwaga panongwa ya masyu gabo amingi. Bunobuno lelo koma ukufwana nabo, buno uGwisemwe ifimenye ifi mwagilwe bo mukali nukusuma.
“Umwe lelo bo mukwiputa mutigi, ‘Tata gwitu gwa kumwanya; ingamu yako yikemesigwege; ubutwa bwako bwisege; ubwigane bwako bubombigwege, pasi apa bo kumwanya. Ifyakula fya musyugu utupepo tufwane nafyo; utuswege inongwa syitu, bo apa nanuswe tukubaswa aba nongwa syitu; ungatubikaga ndugelo loli utupoke na kumbibi.” (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Na Kimo Undugu Ikubyala Undulwe
Matai 13 kanandi 24 mpaka 30 nu 34 mpaka 43
Undugu alinkubyala undulwe mu ngunda umu bo basopilemo imbeyu. Abandu aba bali balugu ba mwene ngunda. Ndulwe ili nkuboneka bo yimbeyu. Umwene ngunda akasosisyemo undulwe papo akatilaga ukonanga imbeyu inunu mungunda. Alindilile ukufika pantondolo. Popapo abungenye undulwe ukuti bokye. Po alinkubungania imbeyu inunu.
Kyala ali bo umwene ngunda kangi setano yo mundu mbibi yula. Setano abyele abandu ababibi pakati pa bandu ba Kyala nkisu kya pasi. Pakabalilo akanunu, Yesu isakwisa kangi. Isakubapagula ababibi na banunu. Yesu isakwega bosa aba bikusubila mnyake ukuti bakayege nagwe bwilabwila. Loli aba batolonda ukumwitika Yesu, basosopigwa mung’anjo ya moto palikimo nu setano, ubuyo bwa ndamyo syabwilanabwila bo bapagukene na Kyala. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Nububili Yesu Na Bana
Matai 18:1-6, Matai 19:13-15
Keta! Isiku limo abandu batwele abana kwa Yesu. Bakalondagha Yesu abasaye abana nubiputila. Abafundigwa ba Yesu bagelile ukubakaga abana bala. Loli Yesu akahobwike kangi alinkuti, “Amubalekege abanike, mungabakanisyaga ukwisa kumyangu; buno aba bali bo bababa bo ubutwa bwa kumwanya bwabo.” Yesu alinkuti kubafundigwa bake, “Naloli nikubabula une nikuti, linga mutikwanduka ukuya bo abakeke, mutisakwingilamo siku mbutwa bwa kumwanya.”
Abandu bakulumba mbunyafyale bwa kumwanya bali bo bana aba bikwiyisya. Babo bikwitufya ukuti basubiligwa ukukinda abinabo bakaya batumigwa babwanaloli ba Yesu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Nubutatu Untimi Ni Ng’osi
Matai 18:10-14, Yohane 10:14
Isiku limo Yesu akamanyisyaga abafundigwa bake alinkuti, “Mwandege mungansyokelaga yumo ugwa banandi aba.” Yesu akayobaga abana bali pakati pamyake. Akindilile alinkuti, “Linga umundu yumo ali ning’osi mia yimo (100), lelo yimo yende nukusoba, kali atisakusileka isingi amalongo mahano namana ihano na ina (99) mfyamba, nukubuka kuyilonda iyi yisobile? Lelo linga ayagile … ikuyisekelela fiyo ukukinda inine sila amalongo mahano na mana na ihano na ina (99) isi sikasobile. Bunobuno lelo bukaya bwigane bwa Gwisemwe gwa kumwanya, ukuti yumo mbanandi aba asobege.”
Yesu atolonda umundu ukuti asobeghe kum’myake. Kyala apelile abandu bosa pa kisu. Abandu bake. Linga yumo ikunkonga setano ali bo ing’osi insobi. Yesu alinkuti kangi, “Une ne ntimi unnunu, nsimenye ing’osi syangu kangi syope simenye une.” Yesu ntimi ununu papo alisile ukulonda nukubapoka aba basobile kwa Kyala. Yesu akali olonda aba basobile nukubapoka. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Buhano Nabuna Untumwa Unsita Luhobokelo
Matai 18:21-35
Umbombi yumo akopile indalama inyingi kwa malafyale, loli akagomwile. Umalafyale atumwile ukuti untumwa na banake, nu mkasi bulisigwe. Popapo umbombi yula alinkufugama pasi, alinkumbungulukila malafyale nukuti alikunsuma ukuti amongelele amasiku gakuhombela. Popapo bo umbombi uyu asokile kwa malafyale alinkwaganila nu mbombi unine uyu akopile indalama syake inandi uyu alinkusita kumpa. Alinkunkola, alikumpita kummilo kangi alinkumwega ukwakunsopa nnyumba ya banyololo, ukufika papo isakuhombaga fifyo akopile. Ababombi abanine balinkwakumbula umalafyale gwabo isi syabombigwe. Umalafyale akalele fiyo kangi alinkuti, “Gwe mbombi gwe mbibi ugwe, nakuhobokile inongwa yako yosa yila bo usumile. Kukabagile nanugwe ukuti umpakisyege umbombi unnino, bo apa nanine nakupakisye ugwe?”
Popapo umalafyale alinkumbika munyololo umbombi imbibi ukuti mo ufundigwege ukufika papo isakuhombaga fyosa akopile. Tubahobokeleghe bosa aba bikutubombela imbibi. Popapo Kyala isakutuhobokela imbibi isi tubombile loli twipeleleghe ikisa kumbibi isi tukubomba. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Ababombi Bikwambilila Indalama Syabo
Matai 20:1-16
Umwene ngunda alabile kukulonda aba kumbombela mungunda gwakwe gwa mafilu. Alitikene nabo ukuti ikubapaga indalama yimoyene kwisiku pambombo yabo. Bo bwilile namayolo ababombi bake balisile ukwambilila indalama syabo. Ugwakwanda pakwambilila ali gwambombo gwabumalilo pakwisa pa ngunda. Abombile panandi itolo.loli umwene ngunda ali gwa kisa. Alimpele indalama yimoyene iyi yali denali (indalama) ya lisiku lyosa. Ugwabubili abombile imbombo ukwanda pamusi mpaka namayolo. Uyungi abombile imbombo isiku lyosa. Loli bosa ababombi balyambilile denali yimoyene. Umundu uyu abombile ilisiku lyosa alilumbusisye. Akalondagha bamongelele denali. Loli umwene ngunda alinkuti, “Gwe mwinangu ugwe, buno ngakusyoba; ngimba tukalitikene pa denali yumo? Eghagha ifi fyo fyako ubukege; niganile itolo ukumpa ugwa bumalikisyo uyu, bo papo ngupele ugwe. Kali kukaya kanunu une ukufibombela ifyangu muno niganile? Pamo ikisige kyako kili nakabini papo ndi nnunu?”
Kyala ali bo umwenengunda. Kyala gwa bwanaloli, gwa kisa, kangi nunu. Ikupa ifyabupi ifya bwilabwila ifya bumi kubosa aba bopilikila mwa Yesu. Ifyabupi fya itolo kangi tutikuhombigwa denali pa mbombo inunu isi tukubomba pa kisu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Na Kimo Abalindwana Bahano Pakifigo
Matai 25:1-13
Yesu alikuyoba ikifwani kya balindwana kalongo. Bosa bakalindililagha umwegankikulu ukuti ise ulubatiko lwa nyega lwande. Bahano abalindwana bali ba mahala, loli bahano aba mukubaketa apa bali bakonyofu. Bo umwegankikulu isile pakilo pakati, bahano abalindwana abamahala balitendekisye ukwagana nagwe umwegankikulu. Bali namafuta kangi balinkwingila ukulya nagwe. Ikifigo kyaligaligwe. Abalindwana bahano abakonyofu bakali namafuta munyale syabo, balinkubuka ukuti bakule. Panyuma balinkwisa balinkukolela balinkuti, “Gwe ntwa guli ntwigulilako!” Umwegankikulu alinkwamuka alinkuti, “Naloli nikubabula umwe nikuti ngabamanya umwe.”
Yesu lino alikumwanya. Yo mwegankikulu gwa kumwanya. Ilisiku limo isakwisa ku kisu kya pasi. Tukasyaghanya ukuti ilisiku ili lyo liliku. Loli ilisiku lililyosa twitendekesyege ukwisa kwagana nagwe. Yesu ikwisa kwega bosa aba banganile nuku mpilikila ukubuka nabo kumwanya. Loli abingi aba bali bo balindwana bahano abakonyofu bisa kusyalaga kunyuma. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nabubili Malafyale Na Babombi Bake
Matai 25:14-30
Ka tungitendekesya bulebule linga Yesu ikwisa? Pilikisya. Umundu unkabi uyu mukumbona nkifwani iki agomwikeko ku bwendo ubutali ubu alyendile. Bo akali akabuka alinkubalekela ifyuma fyake ababombi bake. Umbombi yumo alimpele abatalenti bahano. Umbombi uyu alikwendesya nukaba kangi abatalenti bahano abangi. Uyungi alimpele abatalenti babili, alikwendesya nukaba babili kangi pamwanya. Bo malafyale, isile abambilisye ufwana namuno bakabile. Umbombi gwabutatu uyu, alyambilile talenti yimo ali nkufisa pasi pa nfu. Akabombile nakamo nu talenti. Umalafyale akalele papo ummbombi uyu ali molo. Alyegile indalama ku mmbombi uyu nukunsosya nyumba mmyake.
Yesu yo malafyale gwa basubiligwa. Abukile kumwanya, isakwisa kangi pa kisu kya pasi. Ali nulusubilo ukuti ababombi bake bikusubila myake nukuti bababulege abandu abangi isyake. Atumile Umbepo Mwikemo ukuti atutulege ukumpilikila. Kununu ukuti tubombeleghe fyosa ifi tulinafyo ukuntufya Yesu. Yesu alaghile ukuti bisa kupegigwa ifihombigwa babo bikumbombela mbwanaloli. (Ulwimbo)
Yesu Omanyisya Nukuchisya Ulubafu Babubili: Ubwandilo
Yesu ababulile abandu isya Kyala, kangi abanangisye ukuti yope anamaka gakufuma kwa Kyala. Keta ififwani kangi mukete ikifwani ikingi linga mupilike ulwimbo. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nabutatu Yesu Ikosigwa
Marko 1:4-11
Mukifwani iki tuketa Yesu bo akali ukwanda ukumanyisya abandu. Umundu uyu alinagwe palikimo yo Yohani Umosi. Yohani asimenye ukuti Kyala isakutuma Yesu pa kisu kya pasi. Yohani akabasokaga aba Yuda ukuti basileke imbibi syabo kangi bambombelege Kyala. Aba basubile amasyu amanunu aga Yohani agofumila kwa Kyala bakosigwaga na misi. Ukosigwa kukunangisya ukuti bang’anamuke nukwanda ukunhobosya Kyala. Yohani alinkuti, “Panyumba pamyangu po ikwisa uyu angindile amaka une, … une ne mbosisye namisi, umwene isakubokesyaga na Mbepo Mwikemo.” Mbepo Mwikemo ikubapa abasubiligwa amaka gakumpilikila Kyala. Apa Yesu alisile kwa Yohani, papo akalondaga ukuti osigwe yope, nalinga akali ntula nongwa. Bo Yesu osoka mmisi, ikika kya bombigwe. Kumwanya kwa ligwike kangi Mbepo Mwikemo alisile bo ingunda. Kyala alinkuyoba kumwana alinkuti, “Ugwe gwe mwanangu unkundwe mmyako mo nikyelile.” Bo osigwe, Kyala alimwitikile setano ukungela Yesu. Setano alinkughabombela masyu ga Kyala ububibi, pa kungela Yesu. Yesu alintolile setano, ukumwamula na amasyu ga Kyala gago gasimbigwe na maka ga Mbepo Mwikemo. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nabuna Yesu Ikubabilikila Abafundigwa
Marko 1:14-20; Matai 28:19
Bo antolile setano, Yesu alinkubuka ukubomba imbombo sya Kyala. Kyala alintumile Yesu ku kisu kya pasi ukufumusya amasyu amanunu, ukumanyisya abandu, ukubumbulusya ababine kangi nukonanga imbombo syosa isya setano. Ilisiku limo, bo Yesu ikwenda pa mbali pa nyanja ya ku Galilia ababwene abanyamundu babili, Simoni na Andrea bikusopa ulwelo mmisi papo bali balobi ba nswi. Yesu alinkuti, “Isaga mungongege, nikubapelaga ukuya balobi ba bandu.” Nakalinga itolo balinkuleka inyelo syabo balikunkonga. Yesu ababwene kangi abanyamundu babili, Yakobu na Yohani. Bakatendekesyaga inyelo syabo. Bope balinkongile bo abakolile. Yesu asalile kangi abandu abangi bahano na batatu abanyambala. Abafundigwa kalongo nababili abanyambala balinkuya bafundigwa bake ukuti baye nagwe, kangi bamanyile kumyake. Abafundigwa balinkuya batumigwa ba Yesu. Bakalumbililaga amasyu manunu ga Yesu, nukubumbulusyaga ababine mungamu ya Yesu . Panyuma Yesu abapele amaka ga Mbepo Mwikemo. Bali namaka ga kusosya imbepo inyali, nukubombaga ifika.
Bo Yesu akabuka kumwanya abapele abatumigwa bake ululagilo ulu, “Amubukege lelo mukabapelege bafundigwa abandu ifikolo fyosa, mukabokesyege mu ngamu ya Kyala, uGwise niya Mwana, niya Mbepo Mwikemo. Mukabamanyisyege ukukonga syosa isi mbalagile umwe.”
Isi syung’anamula ukuti yosa uyu ikulonda ukuya mfundigwa gwa Yesu umwisyugu akongege syosa isi alagiligwe nukubabula abandu amasyu amanunu ga Yesu na maka ga Mbepo Mwikemo. Yesu umfyuke isakwenda nabo yope Kyala isakubombelagha myabo. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubuhano Yesu Ikumbumbulusya Umundu Gwa Mbungo Ya Bukoma
Marko 1:40-45
Ilisiku limo umundu gwa mbungo ya bukoma alisile kwa Yesu. Alinkufugama nukupyelesya kwa Yesu alinkuti, “Linga gwighanile, ubayile ukunyelusya.” Abandu abangi bakatilaga usegelela ku mundu yula nongwa ya mbugo ya bukoma, loli umwene Yesu ikisa kyali mwaghile. Yesu alinkumpalamasya alinkuyoba alinkuti, “Nighanile, elukaga!” Nakalinga itolo ubukoma bulinkundeka. Ahobwike fiyo alinkwanda ukulumbilila nukusifumusya inongwa sisisi.
Ubutulanongwa bufwene itolo nimbungo ya bukoma. Yutupagula uswe kwa Kyala nakubandu abangi. Loli linga tubaghisenie ukubuka kwa Yesu, isakutwelusya uswe ku mbibi syitu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalonga Na Kahano Nakamo Umundu Akwingirira Pamwanya Pa Nyumba
Marko 2:1-12
Isiku limo Yesu ali mnyumba, akamanyisyagha abandu isya Kyala. Pakabalilo kala balisile abanyambala bahano batwele umundu gwa mbungo ya bukokonyale kwa Yesu, loli panongwa yakilundilo batoligwe kwingila nkati. Popapo balinkupangula pamwanya pa nyumba apa alipo Yesu balinkusololosya umundu yula. Yesu bo alubwene ulwitiko lwabo, alinkumbula ugwa mbungo yabukokonyale yula alinkuti, “Gwe mwanangu ugwe, uswegigwe, imbibi syako.” Loli abamanya ndagilo abakipanga bakalele bobapilike isi syabombigwe. Balinkuti, “Ywani uyu abagile ukuswa imbibi? Loli yumoyuene itolo, yo yu Kyala. Batakasubilaga ukuti Yesu afumile kwa Kyala. Yesu alinkuti kugwa mbungo ya bukokonyale, “Sumuka pimbaga ulutato lwako gwendege.” Popapo umundu abumbulusigwe! Munjila iyi, Yesu anangisye ukuti afumile kwa Kyala, ali namaka gha Kyala gakusosya ubine, bo ali namaka ga Kyala gha kuhobokela imbibi. Twesa tulonda ubumbulusigwa linga tubunile, loli ikikulumba tunsumeghe Yesu ukutuhobokela imbibi syitu, kangi nukwambilila ikyabupi ikya bumi bwa bwilabwila. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubuhano Nabubili Yesu Ikubumbulusya Ikiboko Kya Mundu
Marko 3:1-6
Apa tukuketa Yesu ali munyumba yakwiputilamo. Abakulumba ba kipanga balimo. Kangi alimo umundu ugwa kiboko ikilale. Lyali siku lya Sabati ili aba Yuda bakiputaga. Indagilo syabo sikakanaga umundu ubomba ilisiku lya Sabati. Aba Yuda bala balinkunketelela Yesu linga apombumbulusya umundu pi siku lya Sabati. Yesu akabapakikisyaga abandu nu mwisyugu obomba. Abalongosi bakipanga bakakanagha ukubapakikisya abandu. Bakalondagha ukuti Yesu onange indagilo, ba mugoge. Yesu alinkubalalusya abandu alinkuti, “Syo siliku isi sikitikisigwa pisiku lya Sabati, ukubomba inunu pamo ukubomba imbibi?” Abandu bakalyamwile papo indumbula syabo syali ngafu. Papo Yesu alinkuti ku mundu yula,“Golosya ikiboko kyako” Umwene alinkugolosya ikiboko alinkuketa ikiboko kyake kili nkuya ki nunu itolo kangi kya maka.
Twiputege nukuntila Kyala, kangi tubapakikisyeghe abinitu! Linga tutosibomba bo ulu, ukwiputa kwitu nakumo. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubuhano Nu Butatu Yesu Ikugubatamisya Umbelo
Marko 4:35-41
Mukifwani iki tuketa Yesu nabafundigwa bake mwiboti. Bakabukaga nagwe kwisilya lya nyanja. Popapo gulinkusumuka umbelo umywamu. Amisi gali nkwingila mwiboti kangi lili nkwanda ukwibila. Yesu ali nabo mwiboti agonile utulo. Abafundigwa bake balinkundembusya balinkuti, “Mmanyisi atipakisya ukuti tukwibila?” Yesu alembwike alinkugukemela umbelo alinkuti, “Batama, uye mye!” popapo umbelo guli nkubota. Yesu alinkuti kubafundigwa, “Bo boga buki umwe? Mukaya nulwitiko na ulu?” Abafundigwa balinkuswiga kangi balinkuti, “Yo mundu yuyuyu, uyu na gumbelo ni nyanja fikumpilika.” Tusimenye ukuti Yesu yo Kyala kangi anamaka pa bandu bosa, pa mbepo nifindu fyosa ifi afipelile. Popapo tusubilege mwa Yesu ukuti atufigilile nutupapo ulutengano mukabalilo ka ndamyo. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Kalongo Nubuhano Nabuna Nkikulu Mu Bandu Abingi
Marko 5:21-34
Mumbwene unkikulu nkilundilo ikya bandu? Ali ni nyibuko ya ilopa ifyinja kalongo na fibili, ububine bwake bwakindile. Asubile ukuti Yesu ikubumbulusya abandu. Alinkwiyobela mwene, “Pope linga ngipalamasisye gyi myenda gyake nisakupona.” Popapo unkikulu alinkwisa kunyuma kwa Yesu nukupalamasya umwenda gwake. Popapo inyibuko yake yalikumalika kangi alinkwibona mumbili mwake ukuti abumbulwike. Yesu aliyaghenie ukuti amaka gasokilemo mmyake. Alinkwima alinkuti, “Ywani agipalamasisye imyenda gyangu?” Pali ikilundilo kinywamu iki kyali nsyungutile Yesu loli unkikulu yula asimenye isi syabombigwe pamyake. Unkikulu alisile nulutende, nufugama nukumbula fyosa ifya bwanaloli. Yesu alinkuti, “Gwe mwanangu ulwitiko lwako lukupokile. Bukaga nulutengano, bumbulukaga kulufundo lwako.”
Amasyu ga Kyala gotumanyisya ukuti Yesu akali obumbulusya abandu ababine aba bikusubila mmyake. Balimo abandu bingi mu kisu iki, kangi Yesu abamenye abandu bosa kangi ikubapakikisya palikimo na ugwe. Ikulonda ugwe gwise kummyake kangi unsubileghe. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Yesu Nu Mwana Umfwe
Marko 5:22-24; Marko 5:35-43
Yesu ali pa bwendo bobuka kunyumba ya mundu yumo ingamu yake Yairi. Yairi ali mundu nkulumba gwa mnyumba yakwiputilamo iya ba Yuda. Umwana gwake undindwana abinile fiyo. Alinkolile Yesu ukuti ise asambumbulusye umwanake, bo Yesu akafika, umwana afwile. Yesu alinkuti kwa Yairi “Ungayaga nulutende loli uyege nulwitiko.” Kunyumba ya Yairi abandu balinkukuta nukubabigwa loli Yesu abasosisye mnyumba. Yesu alingile nabafundigwa bake batatu, na Yairi nunkasi gwake muno alimo umwanake.Yesu bo ankolile umwanake ikiboko alinkuti, “Gwe kalindwana nikukubula ukuti sumuka.” Nakalinga akalindwana kala kalinkusumuka kalikwenda. Yesu alinkubabula ukuti mukape akanike ifyakulya.
Ena, Yesu ali namaka pa mfwa. Aba bikusubila nukunkonga, bakabagila utila ifwa. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Na Kimo Yesu Nu Nkikulu Unhesya
Marko 7 :24-30
Isiku limo unkikulu gofuma ku kisu kya panja alisile kwa Yesu. Imbepo inyali syalingile mukana kake akalindwana. Akambungulukilagha Yesu ukuti asosye imbepo inyali. Yesu alimbulile ukuti alisile ukutula abandu aba Yuda tasi. Linga abatulile abandu ba panja bo akali akabatula aba Yuda, sili bo ukupa ifyakulya imbwa bo bakalya abanako. Yesu alinkuti, “Baleke tasi abana bo baswiligwege buno kukaya kanunu ukwega ifyakulwa fya bana nukusisopela imbwa.” Unkikulu yula alinkumwamula alinkuti, “Ena malafyale buno syope imbwa isi sili kusi kumesa sikusala utubululukisya twa bana.” Yesu alinkuti kangi, “Panongwa ya isyu ili gwamwile, bukaga imbepo inyali sisokilemo mmwanako” unkikulu yula alinkubuka ku nyumba kangi alinkwaga imbepo inyali sisokilemo mmwanake. Yesu gwalughano kangi otula abandu bosa ni fisu fyosa. Yesu olonda tubikeghe ulusubilo mnyake bo yu nkikulu gwa nkisu ikingi. Yesu anamaka ukusosya amaka ga setano myitu. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Gabili Nabubili Yesu Nu Gwamapuli Nugwa Kitabu
Marko 7:31-37
Abandu bamo balitwele umundu kwa Yesu. Ali gwa mapuli umu apapiligwe kangi ali gwa kitabu. Balinsumile Yesu ukuti ambikepo ikiboko. Yesu alinkusokapo nagwe pakilundilo, alinkumbika amaboko mu mbulukutu. Alinkufunya amata nukumpalamasya ululimi lwake. Yesu alinkuketa kumwanya kwa Kyala alinkuti, “Iguka!” Nakalinga itolo umundu yula alinkupilika nuyoba kanunu. Abandu bali kuswiga balinkuti, “Anosisye fyosa ikubapelela abamapuli ukupilika, naba kinunu bikuyoba.”
Twesa tupilikisyege ikimanyilo iki ukufuma kwisyu ilya Kyala. Kyala ikuyoba nanuswe mmasyu gake. Bunobuno Yesu abumbulwisye umundu uyu atikupilika nuyoba, Yesu abagile ukutupela uswe ukuti twigane upilikisya amasyu gake, ukuti tumanye ubwigane bwa Kyala pa bumi bwitu. Ikubomba isi mumbombo yaMbepo Mwikemo mwa uswe. Bo umundu gwa mapuli, twisa kubabulagha abandu isya Kyala. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Na Butatu Yesu Ikubumbulusya Umfwa Maso
Marko 8:22-26
Ilisiku limo abandu batwele umfwa maso kwa Yesu. Balinsumile Yesu ukuti ambumbulusye umundu. Yesu alinkukola ikiboko umfwa maso alinkusoka nagwe nkaya, bo amfunyile amata m’maso nukumbikapo amaboko, alinkundalusya alinkuti, “Bule kufibona fimo?” Umundu alinkwamula, “Nikubabona abandu baliti mipiki, bikwenda.” Alinkumbikapo kangi amaboko pamaso, popapo alinkuketa ali nkuya nnunu itolo, alinkuketa fyosa kubutali. Setano atolonda ukuti tunkongeghe Yesu nukupilikisya amasyu ghake. Linga tukusubila mwa Yesu isakutupela uswe ukuti tukete nupilikisya ubwanaloli bwake kanunu, ukwendela mumbombo sya Mbepo Mwikemo. Twiputege bwilabwila nukunsuma ukuti atubombeleghe isi tulonda. (Ulwimbo)
Ikifwani Kya Malongo Mabili Nabuna Yesu Ikubumbulusya Undumyana Gwa Mbepo Inyali
Marko 9:14-29
Ilisiku limo umundu yumo alintwele umwanake undumyana kubafundigwa ba Yesu, akabasumagha ukuti bambumbulusye umwanake ku mbepo inyali, loli batoligwe. Popapo alintwele kwa Yesu. Bo imbepo inyali simbwene Yesu, silinkukwabila undumyana yula kosakosa. Undumyana agwile pasi nukusoka untofula kundomo. Ugwise ali nulusubilo lunandi ukuti Yesu apankutula umwanake nukuti ali nkuyoba kwa Yesu alinkuti, “Lelo linga umenye ukututula ulitupakisyaga?” Yesu alinkuti, “Loli linga ugwe umenye! Mbepe itolo kugwa lwitiko.” Ugwise gwa mwana alyamwike, “Nikwitika; undule ukusita kwitika kwangu.” (Bo ikilundilo kikwisa ukuketelela). Yesu alinkuyoba ku mbepo inyali, “Gwe mbepo iya kinunu gwe gwa mapuli ugwe nikukubula nikuti sokamo mmyake ungisa kwandisya ukwikalamo kangi.” Popapo imbepo inyali yilinkukolela yilinkunkwabania fiyo yilinkusoka mundumyana. Undumyana alinkulambalala ngati afwile, abandu abingi balinkuti, “Afwile.” Yesu alinkukola ikiboko alinkunsumusya umwene alinkwenda nukwima. Popapo abafundigwa bake balinkundalusya bobiyekile nagwe balinkuti, “Nongwa yafiki uswe tutoligwe ukuyisosya?” Yesu alinkwamuka, “Ikikolo bo kikiki kikabagila ukusoka itolo loli na lulwiputo lwene.”
Pakabalilo kanandi bo sibombigwe, abakulumba ba kipanga balingogile Yesu. Apa popapo Yesu abombile ikiswigo ikinywamu fiyo. Asyukile mbufwe. Alintolile setano kangi nubufwe bwa bwilabwila. Yesu nkulumba gwa kukinda mbepo inyali syosa naba kyala aba pa kisu kya pasi. Yesu anamaka pa fyosa. Yesu yogwa bwanaloli gwa Kyala.